به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یادداشت از علیرضا فیروزی*// وزرای خارجه ج.ا. ایران و عربستان سعودی بعد از هفت سال قطعی روابط به صورت رسمی دیدار و گفتگو کردند تا یکبار دیگر جمله معروف هنری جان تمپل (نخست وزیر انگلستان در قرن ۱۹) که امروزه به عنوان یک اصل در روابط بین الملل ماندگار شده به خاطر بیاید و آن این است که «انگلستان دوستان یا دشمنان دائمی ندارد، تنها منافع دائمی دارد».
در راستای همین الگو رفتار دولتها را میتوان تحلیل کرد که بنابر اقتضائات و شرایط، روابطشان با دولت دیگری را با سنجه منافع ملی تنظیم میکنند. سنجهای که میتواند دوست یا همسایهای را در ردیف دشمن قرار دهد یا حتی با دشمنان باب دوستی را باز کند و وارد مذاکره و مفاهمه شود. تاریخ معاصر ایران خصوصاً دو-سه دهه اخیر پراست از شاهدمثال. (عراق، ترکیه، آذربایجان و…)
آیا اختلاف نظرهای جدی میان ایران و عربستان (مثل موضوع یمن، مسئله جبهه مقاومت و…) برطرف شده؟ خیر!
اما این دو کشور بر اساس منافع ملی خود تصمیم گرفتند برخلاف هفت سال گذشته بر روی اشتراکات تمرکز کنند، نه اختلافات تا بتوانند در سایه این همکاری سوءتفاهم های فیمابین را نیز به حداقل برسانند.
و دیگر اینکه نظام بینالملل منظومهای به هم پیوسته است و هر نقطهای که ما قصد رابطه یا مخاصمه با آن داریم، در ارتباط با نقاط دیگر این منظومه است. بنابراین رابطه ما با آن نقطه، هم به نظمِ منظومه مورد نظر منعطف خواهد بود و هم بر اساس نظم شبکه ای روابط جدیدی پیش روی ما ایجاد یا تقویت میکند.
به عبارت دیگر در همین سالها که جبهه ضد ایرانی تمام تلاش خود را برای انزوای ایران بکار برده، بهبود روابط ایران و عربستان به عنوان دو بازیگر اصلی در منطقه، به عنوان عملکردی صحیح در سیاست خارجی بر مبنای منافع ملی میتواند فضای منطقه را نیز به نفع ما تغییر دهد.
پس آنچه کارشناسان بر این اساس پیش روی ایران در ماههای آینده تحلیل میکنند، بهبود روابط با سایر دولت های منطقه از جمله مصر خواهد بود که اهمیتش برای منافع ملی ما شاید از ارتباط با عربستان هم مهم تر باشد.
*فعال سابق دانشجویی و دانشجویی روابط بینالملل