به گزارش سرویس حسینیه «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ معمولا در تواریخ نوشته شده از قیام عاشورا، به جنبه سیاسی نهضت عاشورا توجه می‌شود و در این میان، مغرضان هم‌سوء استفاده نموده و تعمد به خرج داده، سایر جنبه‌های تأثیرگذار نهضت عاشورا را به کناری می‌نهند.
این غرض تا بدان‌جا پیش رفته که بعضی مورخان و نویسندگان، نه تنها نهضت عاشورا‌ی حسینی را یک حرکت سیاسی محض می‌دانند، بلکه اساسا تفکر شیعی را یک تفکر سیاسی و نه دینی می‌دانند.
از جمله تأثیرات نهضت عاشورا که مورد غفلت واقع شده است، راهبرد اقتصادی قیام عاشوراست
بر کسی پوشیده نیست که مقابله و رسواسازی دستگاه ظلم و جور و فساد خلافت اموی یکی از جهت‌گیری‌های اصلی قیام امام حسین ع بوده است.
در ادامه بخش‌هایی از سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین محمد امین رضایی فعال فرهنگی و اقتصادی تحت عنوان "زمینه‌های اقتصادی قیام کربلا" را می‌خوانید:
حجت الاسلام و المسلمین رضایی گفت: کربلا یا تحریف شده یا تقلیل یافته و همین موجب شده ما تصویر کاملی از کربلا نداشته باشیم. یکی از این مسائل، تاریخ‌گویی به جای امتدادگیری از تاریخ است. بعضی‌ها می‌آیند تاریخ می‌گویند، اما تاریخ‌گویی غیر از درس گرفتن از تاریخ برای امروز است. ما سه نوع تاریخ‌گویی داریم: تاریخ نقلی، تاریخ تحلیلی و فلسفه تاریخ. تاریخ نقلی این است که من بیایم حوادث تاریخی مثلا کربلا را ذکر بکنم. تاریخ تحلیلی نیز به این معناست که پیرامون یک حادثه تحلیلی ارائه بدهیم. اما فلسفه تاریخ به معنای کشف قوانین حاکم بر دوره‌های تاریخی است. بنابراین تاریخ را نباید صرفا نقلی گفت.
وی ادامه داد: نکته دوم این است که کربلا را غالبا از دهه اول محرم روایت می‌کنند، یا نهایتا از چند ماه قبل آن و مدینه. این یکی از بزرگترین اشتباهات ماست. درباره حوادث بزرگ نباید صرفا به چند ماه قبل آنها اکتفا کرد. مثلا جنگ جهانی دوم را در نظر بگیرید؛ ۸۰ میلیون انسان در این جنگ کشته شدند! حالا یک نفر بیاید بگوید برویم فقط چند ماه قبل و بعد این جنگ را بررسی کنیم ببینیم چطور شد که جنگ شروع شد و کجاها درگیر جنگ شدند و... . این اشتباه است. باید رفت و ریشه را در تحقیز آلمانی‌ها در جنگ جهانی اول جستجو کرد. تحقیری که هیتلر از دل آن بیرون آمد. پدیده کربلا نیز همین است. باید برگردیم از شروع اسلام و حتی قبل از اسلام را بررسی کنیم. باید ببینیم چه اتفاقات اقتصادی در زمان خلفا و پس از آن رقم خورد که حادثه کربلا پیش آمد؟
عده‌ای امام حسین ع را تقلیل‌گرایانه روایت می‌کنند
حجت الاسلام و المسلمین محمد امین رضایی گفت: نکته سوم اینکه عده‌ای امام حسین ع را تقلیل‌گرایانه روایت می‌کنند. یعنی یک تبیین لهوف‌گونه و صرفا بخش تاریک و مصیبت‌بار این واقعه که مثلا اباعبدالله ع شهید شد و اهل بیتش اسیر شدند. در حالی که اباعبدالله ع را می‌شود با دعای عرفه و خطبه منا هم روایت کرد! چرا ما اصرار داریم فقط روایت لهوف را بگوییم؟
رضایی افزود: یکی از زوایایی که بسیار کم به آن پرداخته شده زمینه‌های اقتصادی تحقق قیام کربلاست. مساله امروز جامعه ما نیز اقتصاد است. بنابراین چنین روایتی درس اجتماعی برای امروز ما نیز دارد. چطور اقتصاد طاغوتی اموی می‌تواند کربلا رقم بزند؟ مال حرام و اقتصاد مبتنی بر ربا و رانت چگونه می‌تواند قاتل امام حسین ع درست کند؟
وی در ادامه گفت: ما وقتی می‌خواهیم یک جامعه را بررسی کنیم از سه ساحت فرهنگ، سیاست و اقتصاد این بررسی را انجام می‌دهیم. وقتی می‌گوییم زمینه اقتصادی، یعنی می‌خواهیم از ساحت اقتصاد به واقعه کربلا بپردازیم. در حوزه اقتصاد یک مکتب و اندیشه اقتصادی داریم و یکی هم علم اقتصاد داریم. علم هست و نیست را بررسی می‌کند، در حالی که مکتب به حوزه باید و نباید ها و جهت‌گیری‌ها مربوط است.
اقتصاد کشور ما تحت تاثیر یک نگاه اموی است
رضایی افزود: ببینیم ما چقدر از این مساله غافل هستیم! جریان نئولیبرال حزب‌اللهی‌هاب ما را در دهه ۷۰ به سمتی می‌برد که فقط بر کار فرهنگی متمرکز شوند و اقتصاد را فراموش کنند؛ در حالی که اگر اقتصاد سالم نباشد فرهنگ نیز آسیب می‌بیند. امروز اقتصاد کشور ما تحت تاثیر یک نگاه اموی است. وقتی اینجور باشد معلوم است فقر گسترش می‌یابد.
حجت الاسلام و المسلمین محمد امین رضایی در پایان گفت: باید برگردیم از عصر جاهلیت را بررسی کنیم. اقتصاد در عصر جاهلیت چگونه است؟ در قرآن آمده حضرت ابراهیم وقتی به مکه می‌رود میگوید اینجا ذی‌زرع نیست؛ یعنی کشاورزی نمی‌شود. خب اگر کشاورزی نیست پس چه مشاغلی وجود دارد؟ یک شغلی که وجود داشت دامداری بود. شغل دیگری که رواج داشت غارت بود! یعنی عده‌ای مال دیگران را غارت می‌کردند. نکته مهم این بود که چون اقتصاد متکی بر کشاورزی نبود زمین نیز ارزش چندانی نداشت. در حالی که تاریخ سرمایه‌داری غرب و قبل آن یعنی دوره فئودالیسم خلاف این را به ما میگوید. بنابراین نظام ارباب رعیتی به این شکل در مکه به وجود نمی‌آید و شاهد نیستیم که عده‌ای بر اساس زمین حکومت کنند. علاوه بر شرایط مکه قوانین اسلام نیز مشخصا ضد این ماجراست. شغل دیگری که رواج داشت تجارت بود. تجارت گسترش می‌یابد و به ویژه هاشم بن عبدمناف جد پیامبر ص در این گسترش نقش دارد. او از یک سو غارتگران را مهار می‌کند، از سوی دیگر برادرانش عبدالشمس و مطلب با پادشاه حبشه و یمن و خودش نیز با عراق قرارداد امنیت اقتصادی می‌بندند. بنابراین مکه به شاهراه اقتصادی تبدیل می.شود....
گزارش از حسین احسانی زاده
