به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ جمال شمس، در تعریف روان، افزود: مغز انسان عملکرد منحصربه‌فردی دارد که رفتار، هیجان و تفکر را شکل می‌دهد.
وی با بیان اینکه بخش مهم عملکرد مغز به تفکرات و هیجانات مربوط است، گفت: تنظیم هیجانات، واکنش و رفتار به این معنی که چگونه با دیگران ارتباط برقرار و یا رفتار کنیم و یا در هر موقعیتی چه واکنشی از خودمان نشان دهیم، مربوط به حوزه روان است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: مغز برای حرکت، تکلم و واکنش، کار انجام می‌دهد ضمن اینکه گلوکوز نیز مصرف می‌کند و به انرژی نیاز دارد.
شمس با تاکید براینکه عملکرد روان و مغز نیز مثل سایر بخش‌های بدن است اضافه کرد: بیماری‌های روان هیچ تفاوتی با سایر بیماری‌ها مثل بیماری معده، قلبی و ریوی ندارد بنابراین نیازمند درمان است.
وی با اشاره به اینکه مواد شیمایی در عملکرد مغز انسان مؤثر است، گفت: گیرنده‌ها وتحریکات الکتریکی می‌تواند فعالیت‌های مغز را به هم بریزد و یا آن را دچار اختلال کند، در نتیجه این به هم ریختگی می‌تواند خود را به شکل بیماری روان نشان دهد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به اینکه برخی بیماری‌ها و یا اختلالاتی که درعملکرد مغز ایجاد می‌شود با دارو درمان می‌شود و یا تاحدودی کنترل می‌شود ادامه داد: مسئله مهم این است که این فعالیت‌ها تحت تأثیر دنیای پیرامون و عالم بیرون مغز نیز هستند، به این معنی که جدای از اینکه بحث سلول، مواد شیمایی وناقل‌های عصبی مطرح باشد، گیرنده‌ها نیز اثر دارند.
وی عنوان کرد: اتفاقاتی که در دنیای بیرون رخ می‌دهد از طریق مختلف بر مغز ما اثر دارد بنابراین زمانی که فعالیت‌های مغز ما تحت تأثیر محیط پیرامون است، می‌توانیم با روش‌هایی به غیر از دارودرمانی نیز بر مغز اثر بگذاریم.
شمس در پاسخ به این سوال که چه زمانی مراجعه به روانپزشک و یا روانشناس ضرورت دارد؟ گفت: قاعدتاً زمانیکه در سه حوزه تفکر، هیجان و رفتار دچار مشکل شده‌ایم باید به روانشناس بالینی و یا روانپزشک مراجعه کنیم، این وظیفه روانپزشک و روانشناس است که تشخیص دهد که مراجعه کننده به چه طیفی از خدمت نیاز دارد و بیمار را به درستی ارجاع دهد.
وی با اشاره به اینکه روانشناسان بالینی با کمک تکنیک‌های به خصوصی عملکرد مغز را به سمت عملکرد طبیعی پیش‌می‌برند ادامه داد: این متخصصان نیز به واسطه مواد شیمایی در مغز و ناقل‌های عصبی این کار را انجام می‌دهند، یعنی روانشناس بالینی که روان درمانی شناختی رفتاری انجام می‌دهد با تکنیک‌ها و تغییراتی که در وضعیت شناختی فرد ایجاد می‌کند در واقع اثر بیولوژیک و یا زیستی برای فرد ایجاد می‌کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه با بیان اینکه روانشناسی بالینی به چندین رشته و تخصص تقسیم می‌شود گفت: مشاوره یکی از رشته‌های روانشناسی بالینی است، افراد در زندگی روزمره و در شرایط مختلف و یا پیدا کردن بهترین راهکار برای حل مشکلات نیاز به کمک و مشورت دارند، این موضوع هیچ ارتباطی به بیماری روانپزشکی ندارد، اینها مواردی است که افراد روزمره با آن مواجه هستند و آشنایی مهارت مواجه با آن ضرورت دارد.
وی اضافه کرد: روانشناسی که در زمینه مشاوره تخصص دارد، فرد سالمی را که نیاز به کمک و مشورت دارد با بهترین راهکار راهنمایی می‌کند.
این روانپزشک ادامه داد: روانپزشک مستقیماً با مواد شیمایی و ناقلها بر تحریکات الکتریکی اثر می‌گذارد.
وی افزود: روانپزشکان در واقع پزشکان عمومی هستند که دوره چهار ساله تخصص در این حوزه را دریافت کرده‌اند.
به گفته شمس، روانپزشکان با این موضوع آشنا هستند که بیماری‌ها را تشخیص و با استفاده از مواد شیمایی یا همان داروها، فعالیت مغز را به سمت طبیعی شدن پیش ببرد.
این روانپزشک با بیان اینکه در برخی مواد بیمار نیاز به درمان توأمان با کمک روانشناس بالینی و روانپزشک دارد اضافه کرد: واژه‌ای با عنوان «تراپیست» که این روزها متداول شده و مردم در بسیاری از موارد از آن استفاده می‌کنند، طیف وسیعی از درمان‌ها را دربرمی‌گیرد در عین حال اگر بخواهیم به شکل تخصصی موضوع را مطرح کنیم مشاوره برای شرایطی است که فرد بیماری و اختلال خاصی ندارد و برای راهنمایی و مدیریت شرایطی که نیاز به دانش و تخصص دارد به پزشک مراجعه می‌کند، ولی فردی که دچار بیماری و یا اختلال در عملکرد روان است (مثل افسردگی، خشم، اضطراب و…) به روان درمانگر مراجعه می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه روان درمانی، سبک‌های مختلفی دارد اضافه کرد: این نوع درمان رویکردهای مختلفی مثل روان تحلیلی و درمان‌های شناختی رفتاری دارد.
