تاریخ انتشار: سه شنبه 1402/12/29 - 08:25
کد خبر: 499613

نگاهی جامعه شناختی به «عید نوروز»؛

نوروز، بزرگ‌ترین جشن ایرانیان

نوروز، بزرگ‌ترین جشن ایرانیان

نوروز آروز نو و تازه از بزرگترین جشن ملی ایرانیان در روز اول فروردین ماه بود و از ایام باستانی یکی از دو جشن بزرگ آریاییان ایرانی به شمار می آمده و دیگری جشن مهرگان بوده است. ایرانیان در اعصار باستانی دو فصل گرما و سرما داشتند. تقسیم سال به چهار فصل بعدها پدید آمد. در تقسیم اول سال فصل گرما شامل دو ماه و فصل سرما شامل ده ماه بود.

به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ واژه کنونی جشن از ریشه نیز و نیشن و پشت آمده که در اوستا به معنای ستایش است که امروزه به معنای عید و کامرانی و مجلس نشاط و مهمانی به کار می رود نزد زرتشتیان در طول سال جشن های زیادی برگزار می شد که هر یک را مناسبتی بوده مثلاً نوروز خاصه انشم فروردین را جشن بزرگ می نامیدند با مثلاً مهرگان را جشن فریدون ایکی از پادشاهان معروف سلسله اسطوره ای پیشدادی می خواندند. 

نوروز 

نوروز آروز نو و تازه از بزرگترین جشن ملی ایرانیان در روز اول فروردین ماه بود و از ایام باستانی یکی از دو جشن بزرگ آریاییان ایرانی به شمار می آمده و دیگری جشن مهرگان بوده است. ایرانیان در اعصار باستانی دو فصل گرما و سرما داشتند. تقسیم سال به چهار فصل بعدها پدید آمد. در تقسیم اول سال فصل گرما شامل دو ماه و فصل سرما شامل ده ماه بود.

تاسیس در این دو فصل تغییری به وجود آمد و تابستان دارای هفت ماه و زمستان دارای پنج ماه شد. و در هریک هر ازا این دو فصل بل جشنی بیا می کردند که هرد و جشن به نوعی آغاز سال نو محسوب می شد. نخست جشنی که هنگام آغاز فصل گرما وقتی گله ها را از اغل ها به چمن های سبز و خرم می کشاندند و از دیدن چهره دلارای خورشید شاد و خندان می شدند و دیگری در آغاز فصل سرما که گله ها را به اغل ها بر می گرداندند.

و نوشه زمستان را تدارک می دیدند. جشن نوروز در عهد قدیم در اول بهار برپا می شد و چندین روز دوام می یافت ششم فروردین ماه را نو روز بزرگ می نامیدند و پادشاهان در پنج روز اول حقوق لشکریان را می پرداختند. و حاجات مردم را روا می کردند و روز ششم را با خاصگان خود خلوت می نمودند.

برخی پنج روز اول را نوروز عامه و بقیه آن را نوروز خاصه خوانده اند. از مراسم نوروز در دربارهای هخامنشیان و اشکانیان پارتیان) اطلاعت دقیقی در دست نیست اما از عصر ساسانیان اخبار زیادی در اختیار ماست. در دربارهای نخستین خلفای اسلام اخلفای راشدین به نوروز اعتنایی نمی شد اما سپس خلفای اموی برای افزودن به درآمدهای خود هدایای نوروز را که پیش آن در دربار ساسانیان مرسوم بود. از تو معمول داشتند و هدیه ای در عید نوروز بر مردم ایران تحمیل می کردند که در زمان معاویه مقدار آن به پنج تا ده میلیون درهم بالغ می گشت.

اسرای اموی نیز برای جلب منافع خود مردم را به اهدای تحف دعوت می کردند. نخستین کسی که در اسلام هدایای نوروز و مهرگان را رواج داده. داد و حجاج بن یوسف معروف بود. اندکی بعد این رسم از طرف خلفای دیگر اموی به عنوان گران آمدن اهدای تحف بر مردم، منسوخ شده اما در تمام این مدت ایرانیان همچنان مراسم جشن نوروز را بنا می کردند.

در نتیجه ظهور ابو مسلم خراسانی و روی کارآمدن خلافت عباسیان و نفوذ برمکیان و دیگر وزرای ایرانی و بعد تشکیل سلسله های نیمه مستقل ایرانی از جمله طاهریان جشنهای ایرانی از نو رونق یافتند. و بدین سان در دوره اسلامی همواره جشن نوروز برپا می شده و مراسم آن با تصرفات و تغییراتی از دوره ای به دور دیگر انتقال می یافته تا عصر حاضر که بزرگ ترین جشن ملی ایرانیان به شمار می اید در داستانهای ملی ایران تاسیس جشن نوروز به  یکی از بزرگ ترین پادشاهان جمشید  سلسله اساطیری پیشدادیان منسوب گشته است. 

هفت سین 

مشهورترین مراسم نوروز نزد ایرانیان عبارت از آراستن طبیعی هفت عنصر طبیعی است که نام آنها با حرف «سه آغاز می شود و آن ها را معمولا از میان این موارد انتخاب میکنند و سیب، سیاه دانه سنجد سماق سیر، سرکه سبزه سبزی و سمنود هفت سین را بیش از تحویل سال نو در سفره با روی میز می چینند.

این سنت بسیار کهن به نظر می رسد و احتمالاشاره ای است به هفت سیدنا هفت استاسیندا مقبول  در دین زردشتی  سیزده بدر سیزده بدر عنوان مراسم تفرج عمومی در روز سیزدهم نوروز در ایران بوده که در روز سیزدهم فروردین در تمام قسمت های ایران عامه مردم تمام روز را در بیرون از شهر و خارج از خانه بسر می بردند و به شادی و بازی می پرداختند، حتی برای مرید اطمینان از اینکه روز سیزده را بدر کرده باشند و از لحاظ رعایت احتیاط در بعضی موارد دو روز متوالی سیزدهم و چهاردهم فروردین را از شهر خارج می شدند.

در روز سیزده خانواده ها و دوستان غالبا دسته جمعی و گروه گروه از شهر بیرون می رفتند و تا پایان روز نیز در خارج از شهر می ماندند و چنان به ضرورت و شگون این کار معتقد بودند که حتی کسانی که به عقل و دلایل مختلف مجبور به توقف در شهر بودند می رفت رفتند تا به هر حال، سیزده را بدر کرده ده باشند.

در بیرو ان از شهر بیشتر خانواده ها به تفریح و رقص و آواز و بازی سرگرم می شدند. حتی سالخوردگان هم به انواع بازی های قدیمی مشغول می گشتند. بدین ترتیب سیزده بدر بی تردید تا حدی از اسباب احیای بازی هایی می شد که در حال فراموشی بودند. زنان غالباً غالباً . سبزه هایی را که به مناسبت آمدن بهار کاشته بودند. در این روز به خارج ازخانه می انداختند و دختران در مزارع علف ها را گره می زدند و غالبا ترانه هایی از قبیل «سیزده بدر سال دگر خانه شوهر، بچه بغل و ه می خواندند.

گفتنی است؛ سیزده بدر بانکه متعاقب جشن های دوروزی بوده، ظاهراً ربطی به این جشن ها نداشته و جشن های نوروز در پیش از اسلام، جمعاً بیشتر از شش روز نبوده و در تقویم دینی زردشتیان هم فروردین ماه جشن دیگری برگزار نمی شده باری مراسم سیزده بدر ظاهراً مولود اعتقاد عامه مردم بوده است و نسبت به نحوست عدد ۱۲ و ا و این اعتقاد اختصاص به ایران نداشته و در اروپا مخصوصا در فرانسه) ا نیز شایع بوده اما اما اختصاص پای برخی از این مراسم به سیزدهم فروردین احتمالا ازآن روست که می خواسته اند در آغاز سال نو از نحوست موهوم ۱۳ خودداری شود. 

مرتبط ها
نظرات
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران باشد و یا با قوانین جمهوری اسلامی ایران و آموزه‌های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید
تورهای مسافرتی آفری
دانشگاه امیرکبیر حرکت شجاعانه دانشگاهیان آمریکا و اروپا در حمایت از مردم غزه را ستود
نگرانی شدید تل‌آویو از همکاری‌های دفاعی ایران و روسیه
تصویر متفاوت از اعتراضات دانشجویی آمریکا
بازداشت‌ها در جنبش دانشجویی حامی فلسطین به روایت آمار
سرقت با شگرد تعویض کارت بانکی در مترو
پیام آیت‌الله مکارم خطاب به سردار رادان درباره «طرح نور»
سفر برنامه‌ریزی‌شده «اردوغان» به آمریکا لغو شد
ورزشکاران زن ایرانی افتخار آفریدند
اکثر آمریکایی‌ها به نتانیاهو اعتماد ندارند
دستگیری عامل تیرندازی در منطقه فرحزاد
عمره‌گزاران ایرانی احرام پوشیدند
بایدن: زمانی به خودکشی فکر می‌کردم
قهرمان سابق جودوی آسیا درگذشت
طرح ترافیک جدید امسال اجرا نخواهد شد
اینجا دانشگاه است
حواشی جدید سریال «پایتخت»
ورود پلیس ضد شورش برای متفرق کردن دانشجویان در پاریس +فیلم
رئیسی: تحریم‌ ایران به نتیجه نخواهد رسید
مهلت انتخاب رشته دکتری امروز به پایان می‌رسد
داستانی از نجات یک کسب و کار با پنل پیامکی
بازی‌های بلاک‌چینی: گالا (Gala) پیشگام سرگرمی‌های آینده
نظرسنجی
بنظر شما باتوجه به حوادث اخیر فلسطین چقدر احتمال فروپاشی رژیم صهیونیستی وجود دارد؟




مشاهده نتایج
go to top