به گزارش خبرنگار سرویس زنان «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ تجربهی شیرین دیدارهای دانشجویی در ماه مبارک رمضان برای همهی دانشجویان شرکتکننده در این دیدارها به خاطرهای ویژه تبدیل میشود. حضور در جلسهای صمیمی با رهبر انقلاب و بیان دغدغهها و موشکافی مسائل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در میان جمعی جوان و پویا نقطه عطفی برای تشکلهای دانشجویی و فعالان این عرصه محسوب میگردد.
در این میان، سخنرانان دیدارهای دانشجویی بیش از دیگر حضار با جو صمیمی و در عینحال جدی این جلسات آشنا هستند. چرا که سخنرانی دانشجویان در برابر رهبری برای تشکلهای دانشجویی بعنوان یکی از مهمترین فرصتها جهت بیان دغدغههای کلان و ارائه راهحلهایی برای حل مشکلات محسوب میگردد، راهحلهایی که از جانب بدنهی جوان و متفکر جریان دانشجویی مستقیما به حاکمیت عرضه میگردد.
در این باره سراغ سه تن از سخنرانان خانم در دیدارهای دانشجویی سالهای گذشته رفتیم تا طی گفتگویی صمیمانه به سوالاتی در باب چگونگی انتخاب سخنرانان، فضای حاکم بر جلسه، نظرات و نکات مورد توجه رهبری در سخنرانیها پاسخ دهیم. در ادامه این گزارش شرح این گفتگو با خانمها صبا کرم، زهرا سادات رضوی علوی و نرگس حسینی را میخوانیم.
صبا کرم، در سال ۱۳۹۴ بعنوان نماینده انتخابی از قرارگاه جهادی امام رضا، زهراسادات رضوی علوی در سال ۱۳۹۶ و نرگس سادات حسینی در سال ۱۳۹۸ بعنوان نماینده انتخابی از سوی دفتر تحکیم وحدت به ایراد سخنان خود در محضر رهبر انقلاب پرداختند. همچنین خانم صبا کرم در سال گذشته بعنوان مجری برنامه دیدار از طرف ادوار تشکلهای جهادی حضور داشتند.
*لطفا در مورد سازوکار انتخاب شما بعنوان سخنران دیدار رهبری و انتخاب موضوعات و آماده کردن متن سخنرانی توضیح دهید؟
صبا کرم، نماینده قرارگاه جهادی امام رضا: در دیدار سال گذشته که بعنوان مجری برنامه حضور داشتم، به واسطه اینکه سال گذشته دیدار بصورت مجازی بود و این اولین بار بود که به این شکل برگزار میشد، نگرانیهایی وجود داشت که جو حاکم بر جلسه بدلیل عدم حضور حضار در حسینیه شور و هیجان دیدارهای سابق را نداشتهباشد، از این جهت برگزار کنندگان جلسه این دغدغه را داشتند که فضای جلسه در عین رسمیتی که دارد، حالت خشک و بیش از حد جدی نداشتهباشد. و به این دلیل که عموما اجرای یک خانم با آقایان متفاوت است و تلاشهایی شد در طی جلسه که فضای جلسه تلطیف شود. همچنین فکر میکنم یکی از دلایل انتخابم این بود که بدلیل رشتهام که در حیطه علوم پزشکی ست و بخاطر شرایط کرونا و توجهی که به تلاشهای کادر درمان میشد خواستند کسی بعنوان مجری انتخاب شود که عضوی از کادر درمان باشد. و اینکه مجری از میان ادوار تشکلهای جهادی باید انتخاب میشد که بنده از ادوار بودم. البته این نکته نیز قابل توجه است که در دیدار سال گذشته نمایندگان دیگر تشکلها همگی از میان آقایان انتخاب شدهبودند و شاید انتخاب یک خانم بعنوان مجری بدلیل حضور کمرنگ خانمها در دیدار هم بودهباشد تا این عدم حضور تا حدی جبران شود.
در دیدار سال ۱۳۹۴ هم که بعنوان سخنران حضور داشتم، دو نفر از آقایان تشکل جهادی نیز بعنوان پیشنهاد نمایندگی جهادی معرفی شدند که چون من نماینده جهادی پزشکی بودم و تصمیم جمعی بر این شد که آن سال فعالیت جهادی پزشکی و همینطور فعالیت بانوان جهادگر ضریب بگیرد، بر همین اساس انتخاب شدم. درباره متن سخنرانی اینطور است که معمولا تشکلها از مدتی پیش از دیدار مسائل مختلف در حوزههای گوناگون را رصد میکنند و موضوعات کلانی که وجود دارد را طبق درجه اهمیت و همچنین پیشینه فعالیت تخصصی تشکل خود انتخاب میکنند و پس از تصویب در جمع اعضای تشکل، معمولا خود سخنران بخش اصلی متن را با توجه به نظرات جمع مینویسد.
زهرا سادات رضوی، نماینده اتحادیه دفتر تحکیم وحدت: درباره سازوکار انتخاب موضوعات، هر اتحادیهای متناسب با ساختار خود باید بتواند از اعضا و فعالین خود در دانشگاهها کمک بگیرد، در دفتر تحکیم وحدت با توجه به ساختار از پایین به بالایی که دارد و اعضای فعال در دانشگاهها در شورای عمومی آن شرکت میکنند، از دو ماه پیش از مراسم موضوعاتی مهم و قابل طرح در جلسه دیدار توسط اعضا مطرح شد. ما در شورای مرکزی این موضوعات را دسته بندی کرده و درباره تک تکشان بحث و تبادل نظر انجام دادیم. درباره زوایای مختلف موضوعات و شیوه ارائه آنها صحبت کردیم و نهایتا سه یا چهار موضوع به تصویب شورای مرکزی رسید و نوشتن متن نیز با خود بنده بود و پس از اصلاحاتی که در شورای مرکزی انجام شد، متن نهایی آماده شد.
درباره انتخاب بنده بعنوان سخنران هم، طبق رویه همیشگی در شورای مرکزی یک انتخابات برگزار میشود و بنده و یکی از برادران بعنوان نامزد انتخاب شدیم که دوستان لطف کردند و من را به نمایندگی دفتر تحکیم در دیدار انتخاب کردند.
نرگس حسینی، نماینده اتحادیه دفتر تحکیم وحدت: طبیعتاً در شورای مرکزی ما رای گیری شد و اعضا نظراتشان را گفتند و با توجه به نظرات اعضا، بنده انتخاب شدم.
در مورد انتخاب موضوعات، ما همزمان مسیرهای متفاوتی را طی میکنیم. در زمان بنده نظرات شورای مرکزی، شورای عمومی که دفاتر ذیل اتحادیه هستند، ادوار اتحادیه که سالهای گذشته شورای مرکزی اتحادیه بودند، دخیل بود. به علاوه این که متناسب با حوزههایی که مد نظر ما بود، با کارشناسان مختلف هم مشورت شد. متن سخنرانی را بنده با راهنمایی دوستان، خودم نوشتم و در نهایت باید مورد تایید شورای مرکزی قرار میگرفت.
* در دیدارهای دانشجویی شاهد آن بودهایم که رهبرانقلاب نکاتی را حین سخنرانی دانشجویان یادداشت کرده و در زمان مناسب، توضیحاتی را در خصوص آنها ارائه میدهند؛ ایشان در مورد کدام بخش از سخنرانی شما اظهارنظر کردند؟
صبا کرم: اظهارنظر درباره صحبتهای بنده در خود جلسه اتفاق نیفتاد اما چند روز بعد در جلسه هیات دولت، رهبری با اشاره به بخشی از متن سخنرانی بنده که درباره سبک زندگی مسئولین جمهوری اسلامی و ارتباط آن با دردآشنا بودن و فهم درد و رنج طبقه محروم بود این نکته را به مسئولین تذکر دادند و این اشاره و ارجاع مایه دلگرمی برای بنده بود.
زهرا سادات رضوی: سالی که بنده صحبت کردم نکات مخلتفی را شامل بحث مشارکت مردم در انتخابات، مدل انتخابات مجلس و تقسیمبندیها و مباحثی مربوط به شورای نگهبان مطرح کردم، چون انتخابات مجلس نزدیک بود و این موضوعات مهم بنظر میرسیدند اما موضوع خاص و مهم دیگری که مطرح شد، مسائل حوزه زنان بود که هم به جهت جدید بودن این مساله و نیز بدلیل توجه خاص رهبری به این بخش از سخنرانی و واکنش ایشان، این قسمت از سخنرانی بازخورد بیشتری داشت.
موضوعی که بنده مطرح کردم درباره نگرانی ما بعنوان جامعه جوان انقلابی از وضعیت کنشگری دختران انقلابی بود. اینکه ما برای دختران انقلابی به الگو نیازمندیم و چون جامعه هنوز به این ضرورت توجه شایستهای نکرده بدیهی ست دختران جذب الگوهای فمنیستی میشوند، همانطور که در سالهای اخیر میبینیم بعضی از زنان که در مناصب سیاسی حضور دارند دارای گرایشات فمنیستی هستند. از این منظر این هشدار را به جامعه انقلابی دادیم و این گلایه را مطرح کردیم که متاسفانه آقایان انقلابی اهمیت و لزوم حضور بانوان در جامعه را درک نمیکنند. این بخش از صحبت که تمام شد، حضرت آقا با لحنی پدرانه و با لبخند خطاب به آقایان گفتند که:" اگر همینطور است که این خانم میگویند آقایان یک تجدید نظری بکنند! " و خوشبختانه طبق تجربه و مشاهده من با همین جمله و تذکر رهبری راه تا حدی برای حضور ما در حیطه فعالیتهای اجتماعی باز شد و این صحبت بابی را برای دیده شدن و در نظر آمدن فعالیتهای دختران و فعالیتهای حوزه زنان باز کرد و ما در مواردی با استناد به همین صحبت ایشان و البته با تکیه بر منظومه فکری ایشان و نظرات روشن و امیدوارکنندهشان در حوزه زنان توانستیم به فعالیت بپردازیم.
نرگس حسینی: من در زمان سخنرانی به دلیل تمرکز روی خود متن، توانستم به این نکته توجه کنم که رهبری کجای صحبتها را یادداشت کردند. منتها دوستانی که شاهد سخنرانی بودند، اینطور میگفتند که تعداد دفعات زیادی را ایشان حین صحبتهای بنده یادداشت کردند. اما آن بخشی که واضح است که نظر داشتند در مورد آن و نظرشان را فرمودند، در مورد بخش حوزه زنان ما بود که زمانی که خدمات ایشان رسیدم، در مورد بخش حوزه زنان نکتهای را فرمودند با این مضمون که پیشنهاداتی را که در این حوزه دارید، بنویسید و برای ما بفرستید. یک بخش دیگر را که فکر میکنم در مورد آن یادداشت نوشتند، منتها صحبتی بعد از آن نکردند که من بدانم موافق یا مخالف نظر ما بودند یا نکتهای داشتند یا نه اما فکر میکنم در مورد بخش سند تحول بنیادین و بحث اشکالات سندنویسی در کشور ما بود.
*برای افرادی که امسال فرصت سخنرانی در مقابل رهبری را دارند چه پیشنهادی دارید؟
صبا کرم: برای افرادی که امسال امکان سخنرانی دارند فکر میکنم باید سعی کنند مطالباتی که مطرح میکنند اولا مرتبط به حوزه تخصصی تشکلی باشد که به نمایندگی از آن پشت تریبون ؛رفتهاند و همچنین این نکته را در نظر داشتهباشد که مطالبات گاهی ناظر به عملکرد خود ما بعنوان دانشجوست، وقتی دانشجو قدمی برای تحقق این مطالبه برنداشتهاست نباید انتظار راهحل و راهبرد از رهبری داشتهباشند. پس باید مطالباتی که مطرح میکنند حاصل تلاش برای رفع مشکلات باشد و یا اگر انتقادی ناظر به عملکرد دولت است باید پیکان این مطالبات نیز به سمت دولت باشد.
زهرا سادات رضوی: جدای از مباحث سیاسی و اقتصادی که اهمیت دارند و حتما سخنرانان در متنهای خود به این موارد اشاره خواهندکرد، فکر میکنم خوب است در این باره صحبت شود که ما در مسیری که از ابتدای انقلاب تا به اینجا طی کردهایم توانستهایم بخش قابل توجهی از مردم را با خود همراه کنیم، اما ساختارهای سیاسی کشور همراه و همگام با زن تراز انقلاب نیست.
زنی که میخواهد همزمان هم به ایفای نقش خود در خانواده بپردازد و هم حضور اجتماعی موثری داشتهباشد. و ما هرچه برای این مساله قدم برداریم و برای فرهنگسازی تلاش کنیم، شاید کمی بتوانیم مسیر را هموار کنیم اما واقعیت این است که حضور اجتماعی زنان برای اکثریت جامعه هنوز آنقدر که باید به رسمیت شناخته نشده، یعنی طوری که افراد در جامعه لزوم این حضور را حقیقتا درک کردهباشند و به بانوان برای رسیدن به نقطه مطلوب در اثرگذاری اجتماعی کمک کنند. متاسفانه حتی در سطح نخبگان و فعالان اجتماعی نیز حضور زنان تنها به دلیل بهرهبرداریهای سیاسی پذیرفته میشود! اما هنوز به درک درستی از لزوم این حضور در تمام عرصهها نرسیدهاند، اگر هم به سمت حوزه زنان میآیند عموما برای منافع سیاسی ست.
به نظر میرسد تلاش برای احقاق حقوق زنان امروزه بسیار سختتر شده! زیرا همه مدعی این تلاش هستند اما واقعیت همان منافع سیاسی پشت این شعارهاست. بنظرم این یکی از موارد مهمی ست که خوب است مطرح شود. همچنین ما با این نگاه معیوب به حوزه زنان در حال از دست دادن قشر خاکستری و خنثای جامعه هستیم.
نرگس حسینی: با توجه به موضوعاتی که برای هر سخنران انتخاب میشود، بخشی از آن با توجه به کارهایی است که در طی یکسال فعالیت خود انجام دادند و تمرکزی که روی بعضی از مباحث دارند اما علاوه بر آنها که قطعا طرح میکنند، ما الان سه وضعیت عمومی داریم که مهم هستند؛ بحث انتخابات، بحث اقتصاد و به طور خاص تولید و بحث کرونا. طبیعتاً اگر در این مباحث صحبت شود، زمان مناسبی است.
در مورد بحث اقتصاد یکی از موضوعاتی که فکر میکنم مهم است که در موردش صحبت شود، نقش زنان در اقتصاد است. البته تاحدودی صحبت شده اما شاید نیاز باشد بیشتر در این مورد صحبت شود. به این جهت که برداشت بنده این است که در مورد اقتصاد، نه همه زنان اما بخش قابل توجهی از زنان ما شاید به آن شکل که باید، نقشی برای خود نمیبینند و شاید کمتر با شعارهای سالهای اخیر ما که بحث تولید مطرح میشود، درگیر هستند. این مسئله نیاز به تبیین و همراه سازی زنان کشورمان دارد که آنها چه نقشی میتوانند ایفا کنند و این دغدغه برای آنها ایجاد شود که میتوانند این نقشها را داشته باشند. پس ما هم در تعاریف این نقشها مسئله داریم و هم در مورد این که بتوانیم عموم زنان را با این مسئله همراه کنیم. در مورد بحث اقتصاد یکی از نهادهایی که میتواند در این زمینه نقش داشته باشد، صدا و سیما میباشد.
گزارش از ریحانه یزدی