به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یادداشت از علی کرمی پور*/// از دهه هفتاد هرساله مقام معظم رهبری یک شعار برای هرسال انتخاب میکنندکه؛ فلسفهٔ این کار جلب توجه مردم به یک ارزش خاص و همینطور در نقطهٔ مقابل آن، به یک مشکل است. بیش از یک دهه است بعد از شروع تحریمهای سنگین اقتصادی در سال ۱۳۸۹ و مسائل و مشکلات معیشتی و رفاهی مردم عزیز مقام معظم رهبری شعار هرساله رو اقتصادی انتخاب میکنند.
شعار سال ۱۴۰۲ رشدتولید و مهار تورم انتخاب شده بود که با انباشت همه تلخیها وشیرینی ها، خواستهها و ناخواستهها به پایان رسید از خداوند متعال میخواهیم که تلخی هارو بر ملت شریف ایران اسلامی جبران کند و تدام شیرینها رو به مردم عزیز ارزانی بخشد.
سال ۱۴۰۳ جهش تولید با مشارکت مردم نامگذاری شده است؛ ابتدا لازم میدانم که به این نکته اشاره کنم در طول این عمر ۴۵ ساله جمهوری اسلامی ایران هر زمان مردم پای کار آمدند و برای مردم در کنار دولت جا باز کردیم و برای مردم نقش تعریف کردیم توانستیم مسائل رو حل کنیم و تحریم و تهدید رو به فرصت تبدیل کنیم.
جنگ تحمیلی؛ نمونه موفق حکمرانی مردمی است، تجربه به ما نشان میدهد، بیانات و معارف اسلامی هم تأکید میکند که هرجا مردم میآیند دست خدا هم هست. یَدُ اللهِ مَعَ الجَماعَة ... و کمک الهی و پشتیبانی الهی هم هست.»،
اما آحاد مردم چگونه میتوانند در اقتصاد نقش بیافرینند و وارد چرخهی کسب و کار شوند؟
برخی از مدیران و مسئولان اقتصاد ایران در طول این سالها، معمولاً تصور میکنند که راه ایجاد اشتغال برای جوانان، تخصیص درآمدهای نفتی و اجرای پروژههای صنعتی و عمرانی در گوشه و کنار کشور است. این تفکر اشتغالزایی، کم و بیش بر سیاستهای اقتصادی همه دولتهای بعد از انقلاب سایه افکنده و بهصورت عینی و تجربی هم میتوان نشان داد که موفقیت چندانی نداشته است.
راهحل دیگر، همین توجه به واحدهای صنعتی کوچک است. جالب است که بدانیم دو سوم همهی شغلهای رسمی ایجادشده در کشورهای درحال توسعه، توسط بنگاههای کوچک و متوسط ایجاد شده است و در همهی کشورها حتی آلمان و آمریکا و ژاپن، بار اصلی اشتغال را بنگاههای کوچک و متوسط به عهده دارند. بزرگترین و موفقترین بنگاههای تولیدی جهان هم در یک گاراژ (مانند اپل یا هوندا)، یک دفتر کار کوچک (مایکروسافت)، یک آزمایشگاه (جنرال الکترونیک و سونی) و حتی یک اتاق از خوابگاه دانشجویی (گوگل) تاسیس شدهاند.
از سویی دیگر، بنگاههای خرد، دایره وسیعی از مشاغل اشتغالزا - از سبزی خردکنی و پیک موتوری تا برنامهنویسی رایانه و فروش اینترنتی- را در برمیگیرند، اما متأسفانه در کشورما به شدت از آنها غفلت شده است. ویژگی اصلی بنگاههای خرد این است که ورود به آنها نه سرمایه هنگفتی نیاز دارد و نه نیازمند روابط خاص اداری است، در عین حال با داشتن شمّ کارآفرینی میتوان در آنها به سرعت رشد کرد.
البته درست است که تأسیس و تولد بنگاههای خرد در ایران، به سرمایه یا رابطهی خاصی نیاز ندارد، اما ادامهی حیات و تنفس این بنگاهها به فروش محصول و دسترسی به مشتری نیاز دارد. به همین دلیل دولت باید با اصلاح سازو کار بازار و حمایت از بنگاههای کوچک، جوانانی را که از بیکاری و کمبود سرمایه رنج میبرند را حمایت کند تا هم چرخ تولید به حرکت در آیدو هم جوانان ایرانی مشغول فعالیت و کار شوند.
جوانانی که هر کدام میتوانند یک کارآفرین برتر در سطح کشور و یا حتی جهان شوند. پس راه مردمی کردن اقتصاد، اولاً تغییر ذهنیتهای اشتباه درباره بنگاههای کوچک و متوسط است و ثانیاً رفع موانع متعدد مقابل تولید و رشد بنگاهها در ایران است. چراکه «آن چیزی که در متن جامعه اشتغال ایجاد میکند، تحرّک ایجاد میکند و طبقات پایین را بهرهمند میکند، همین صنایع کوچک و متوسّط است.»
*مسؤل بسیج دانشجویی دانشگاه شهید چمران اهواز