به گزارش سرویس کتابخانه «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در روز بزرگداشت حکیم سخن ابوالقاسم فردوسی، خبرنامه دانشجویان ایران به معرفی کتابهایی در باب زیست و زمانه فردوسی خواهد پرداخت. کتابهای مذکور از بهترین آثار پژوهشی و داستانی موجود درخصوص زندگی حکیم توس میباشند.
کتاب زندگی و زمانه فردوسی در 5 گفتار
بخشی از مقدمه کتاب «پنج گفتار در زندگی و زمانه فردوسی» به این شرح است: «بدون تردید حفظ استقلال سیاسی و فرهنگی ایران در برابر تازیان و اتراک و تاتار طی ۱۴۰۰ سال گذشته کاری سهل نبوده است، بلکه صدها پیامبر و پیشوا و قافلهسالار فرهنگی و سیاسی و نظامی به همراه میلیونها ایرانی در این راه کوشیده و جان باختهاند تا این مرز و بوم پربلا و مصیبتزده، که یکی از مهدهای فرهنگ و تمدن درخشان بشری است، هنوز بر جای و دارای فرهنگ و زبان غنی و لطیف خود است.
اما بیواهمه میتوان گفت که سهم فردوسی در این میان بیش از همه است. پس شایسته است که بهشکرانهی پشت سر گذاشتن هزار سال پرماجرا و حادثهخیز، و هم سپاس و شادی فرارسیدن هزارمین سال عمر معنوی شاعر بزرگ حماسهسرایمان، هزار شمع پرفروغ ستایش و مهر بیفروزیم، و در دنیایی که میرود تا مرزهای سیاسیاش را به مرزهای فرهنگی و زبانی بدل کند روان شاعر شاعران ملی خود را مخاطب قرار دهیم و بگوییم که هرچند «ما را به سختجانی خود این گمان نبود»، اما هنوز در همان ایران محبوب تو هستیم و به همان زبان فارسی دری سخن میگوییم که تو کاخ نظم بلندش را پی افکندی.»
معرفی کتاب زندگینامه تحلیلی فردوسی
پژوهش حاضر نخستین زندگینامه انتقادی فردوسی را ارائه میکند که ده قرن پیش، سنتهای تاریخی ایرانیان مختلف را گردآوری کرده و در شعر حماسی آنها را در قالب «تاریخ ملی» منسجمی بازگرداند که شرقشناس بزرگ، تئودور نولدکه، آن را بنای یادبودی «بیرقیب» توصیف کرد. فصل اول منابع را ارزیابی میکند و نارساییهای مطالعاتی را از سال 1800 نشان میدهد، و بدین وسیله نیاز به زندگینامهای متعادل از فردوسی را عمدتا بر اساس شهادتهای خودش که در سراسر شاهنامه پراکنده شده است، نشان میدهد.
در فصل دوم، تاریخهای مختلف استنباط شده از تاریخ فردوسی بررسی شده و تاریخ دقیق تولد او کشف میشود. همچنین سوابق خانوادگی وی و تلاش پیشکسوتان وی در حفظ سنت های ایرانی روشن می شود.
فصل سوم از ارجاعات شاهنامه استفاده می کند تا نشان دهد که فردوسی در توس بدون نیاز به یادگیری پهلوی یا عربی، تحصیلات ادبی مناسبی دریافت کرده و زمان زیادی را به سوارکاری، ضیافت و مطالعه گذرانده است. او در حالی که ایرانیان باستان و ایدئولوژی های آنها را تحسین می کرد، به تشیع پایبند بود و از عقل و مدارا حمایت می کرد.
فصل چهارم به تألیفات اولیه فردوسی و جستجوی منابع مکتوب برای استناد به تاریخ حماسی ایران پرداخته و نشان می دهد که اولین نسخه شاهنامه که مدت ها قبل از سلطنت سلطان محمود سروده شده بود، اثری مختصر بود که تاریخ ساسانی و چند قسمت حماسی مانند داستان سیاوش را پوشش میداد.
فصل پنجم به بررسی رابطه مشکل ساز فردوسی و سلطان محمود غزنه ای می پردازد.
کتاب داستان زندگی فردوسی
نوشته ساتم الغ زاده است که توسط "محمدرضا مرعشی پور" به فارسی برگردانده شده است. این رمان تاریخی با زبان و لحنی خاص، به روایت ماجراهای کمتر شنیده شده زندگی حکیم فردوسی پرداخته و ما را از زاویه ای بسیار نزدیک، با چالش های او در مواجهه با حاکمان و سلاطین آشنا می کند.
کتاب حاضر رمانی است تاریخی از زندگی فردوسی که با این عناوین تدوین یافته است :«شاعر ناکام» و «شاعر و شاه».
در رمان حاضر، نویسنده گزارشی از حیات اجتماعی و فرهنگی((فردوسی)) شاعر بزرگ ایران به دست می دهد .در واقع آن چه در این کتاب آمده، بخشی از رخدادهای واقعی است که در زندگی استاد فرزانه توس رخ نموده است .در این داستان، با فرهنگ و تمدن ایرانی و سیمای بیش از هزار سال تاریخ و سرگذشت مردم ایران آشنا می شویم .گفتنی است این اثر از زبان تاجیکی به فارسی برگردانده شده است.
گزارش از عرفان عباسی
