به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بازگشت به روزهای اولیه از سرگیری مناسبات بین دو کشور بعد از سقوط رژیم صدام همواره مناسبات فی مابین با یک قرائت پیشداورانه کاذب همراه بود که برخی می کوشیدند هشت سال جنگ تحمیلی و عقده ها و کینه های موهومی که به ادعای مدعیان، جنگ تحمیلی بین دو ملت ایران و عراق ایجاد کرده بود، مانع بهبود روابط بین دو کشور شود.
برخلاف همه این تبلیغات دروغ و پیشداوری های واهی، روند طبیعی مناسبات نشان داد که در طول ۲۰ سال گذشته یکی از الگوترین مناسبات در منطقه بین عراق و ایران رقم خورده است که از سطح رسمی و دولتی به سطوح اجتماعی و مناسبات مردمی رسوخ یافته که می توان زیارت اربعین حسینی را بهترین برهان بر آن دانست.
هرسال در اربعین حسینی بالغ بر ۳ تا ۳.۵ میلیون زائر ایرانی وارد عراق می شوند و بسیاری از مردم عراق نیز در خانه های خود از آنها پذیرایی می کنند و بعد از پایان مراسم، همه آنها بدون وقوع هیچ گونه مشکل و تنشی به خانه ها و شهر و دیار خود برمی گردند.
تردد بالغ بر دو میلیون زائر بین ایران و عراق برای زیارت یا درمان یا سیاحت و یا تحصیل علم از دیگر جلوه های بارز این مناسبات مردمی است.
مقاومت مردمی مشترک علیه نیروهای اشغالگر و سپس جنگ با گروه های تروریستی القاعده و داعش به رهبری دو فرمانده شهید حاج «قاسم سلیمانی» و حاج «ابومهدی المهندس» نقطه عطف مهمی در تثبیت و تحکیم مناسبات فی ما بین به شمار می رود که باعث شد تا خون شهدای ایرانی و عراقی در دفاع از مقدسات و آب و خاک باهم درآمیزد.
از این رو دکتر مسعود پزشکیان رییس جمهوری اسلامی ایران و هیات عالی رتبه همراه به سنت روسای جمهور ایران در سنوات اخیر، اولین ایستگاه سفر رسمی خود را زیارت مشهد «فرماندهان پیروزی» آن گونه که آیت الله «سید علی سیستانی» مرجع عالیقدر عراق به حاج قاسم و ابومهدی المهندس بعد از شهادت به دست نیروهای آمریکایی اطلاق کرد، قرار داده است.
در واقع سنت زیارت مشهد فرماندهان پیروزی در حومه فرودگاه بین المللی بغداد، یک زیارت گذرا و تکلیف اجباری نیست بلکه به اعتقاد ناظران، نقشه راه مناسبات فی ما بین دو کشور را ترسیم کرده که بر اصل مقاومت و حفظ استقلال و تمامیت ارضی رقم خورده است.
از این رو مقام معظم رهبری در جمله مشهور خود درباره عراق که انعکاس دهنده خط مشی و نگرش دولت و ملت ایران نسبت به عراق است و به شدت هم این فراز از سخنان ایشان مورد استقبال طرف عراقی قرار گرفته است تاکید دارند که «ما دنبال عراق قوی مستقل و پیشرفته هستیم»
براساس اطلاعی که خبرنگار ایرنا از مجمل برنامه سفر رییس جمهوری اسلامی ایران به دست آورده این است که این سفر دارای چهار محور اساسی است.
محور اول؛ توسعه مناسبات دو جانبه
رییس جمهوری اسلامی ایران در این سفر بر روابط راهبردی و استراتژیک بین دو کشور و دوملت تاکید خواهد کرد و در دیداری که با روسای چهارگانه (رییس جمهور، نخست وزیر، رییس پارلمان و رییس دستگاه قضایی عراق) خواهد داشت، دو طرف بر این مسئله صحه خواهند گذاشت.
دکتر پزشکیان در دیدار ویژه ای که با همه گروه های سیاسی تشکیل دهنده دولت که به نام «ائتلاف دولت» شناخته می شود و شامل جریان های شیعی، اهل سنت، کرد و اقلیت های قومی و دینی بر عمق روابط راهبردی بین دو طرف تاکید خواهد کرد.
سفر رییس جمهوری اسلامی ایران به عراق با امضای چند سند همکاری در حوزه های مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی همراه خواهد بود که وزرای همراه رییس جمهور هریک به فراخور تخصص خود، این سندها را با همتایان عراقی امضا خواهند کرد.
یکی از انتقاداتی که برخی ناظران به مناسبات دو جانبه ایران و عراق مطرح می کنند اینکه باوجود ترسیم سقف ۲۰ میلیارد دلار حجم مراودات تجاری و اقتصادی بین دو کشور و وجود دهها نقطه مرزی مشترک اما هنوز دو کشور نتوانسته اند به این سقف از روابط تجاری و اقتصادی برسند و همچنان حجم تبادلات تجاری اندکی فراتر از ۱۰ میلیارد دلار در سال است.
دکتر پزشکیان در این سفر بار دیگر بر ضرورت تلاش جدی برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی که خواست طرف عراقی نیز است و فقط باید موانع پیش رو برداشته شود، تاکید خواهد کرد.
محور دوم؛ نقش منطقه ای عراق
عراق بعد از سال ها انتظار، اینک بعد از پشت سرگذاشتن و پیروزی بر همه چالش ها و تهدیدها و شروع فصل بازسازی در این کشور، عنصر مهمی در منطقه به شمار می رود و انتظار این است که این کشور از ثقل تاریخی و نفوذ خود در این راستا در تحکیم روابط بین کشورهای منطقه بهره ببرد.
یکی از نقاط مثبت در این راستا در کارنامه عراق، نقشی بود که این کشور در عادی سازی مناسبات بین ایران و عربستان سعودی بازی کرد و با میزبانی دور اول گفت وگوها بین تهران و بغداد، منجر به از سرگیری مناسبات دیپلماتیک بین دو کشور شد و همچنان این روابط به روال خوبی بین ریاض و تهران به جلو حرکت می کند.
بنابراین تاکید بر این محور دوم به ویژه این که عراق می تواند نقش مثبتی در مناسبات ایران و جهان عرب بازی کند یکی از محورهای رایزنی دکتر پزشکیان با مقامات رسمی و رهبران سیاسی عراقی خواهد بود.
محور سوم؛ تاکید بر مقاومت
تکیه و اعتماد به قدرت بومی و تقویت و حفظ روحیه مقاومت یکی از محورهای مهم ثبات در منطقه و بی نیازی به بیگانگان است که این امر در جنگ با گروه تروریستی داعش به نحو برجسته ای به اثبات رسید و فتنه ای که آمریکایی ها تصور می کردند بالغ بر ۳۰ سال وقت نیاز دارد تا خاموش شود، نیروهای مقاومت بومی منطقه توانستند با تشریک مساعی همدیگر طی سه سال آن را در نطفه خفه کنند.
جمهوری اسلامی ایران و عراق طی سفر پزشکیان بر حمایت از مقاومت مردمی فلسطین دربرابر ددمنشی رژیم صهیونیستی و ضرورت توقف جنگ و نسل کشی در غزه و بازگرداندن ثبات و آرامش در کل منطقه تاکید خواهند کرد.
محور چهارم؛ همسویی مواضع در مجامع بین المللی
برنامه بعدی سفر دکتر پزشکیان بعد از سفر عراق، عزیمت به نیویورک برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل است و با توجه به اشتراک مواضع ایران و عراق در قابل مسائل منطقه ای و بین المللی، تاکید بر همسویی مواضع در قبال بی عدالتی ها و پایان بخشیدن به جنگ ها یکی از محورهای مهم دیگر این سفر عنوان شده است.
از این رو نخستین سفر دکتر پزشکیان به عراق که به دعوت مشترک «عبداللطیف رشید» رییس جمهور و «محمد شیاع السودانی» نخست وزیر عراق صورت گرفته به اعتقاد صاحب نظران دارای ابعاد مهم سیاسی و رسانه ای است و طبیعتا اقتصاد یکی از محورهای مهم این سفر را تشکیل می دهد به ویژه اینکه جمهوری اسلامی ایران یکی از مهمترین تامین کنندگان انرژی برای عراق در حوزه صدور برق و گاز به شمار می رود.
رییس جمهوری اسلامی ایران در ادامه سفر خود، یکسری دیدارهای غیررسمی با ایرانیان مقیم عراق دارد و در روز دوم سفر نیز به زیارت عتبات عالیات در نجف اشرف و کربلا مشرف می شود و احتمالا با مقامات رسمی در این استان ها و دیگر اقشار دیدار و گفت وگو می کند.
رییس جمهوری کشورمان برای نخستین بار در این سفر به بصره جنوبی ترین استان عراق می رود زیرا در طول سفر روسای جمهور قبلی ایران همواره گلایه اهالی جنوب عراق، این بود که چرا روسای ایران از آنها بازدید به عمل نمی آورند و این بار این مطالبه در سفر پزشکیان تحقق یافته و قرار است با مقامات محلی و همچنین سران عشایر بصره دیدار و گفت وگو کند.
آخرین ایستگاه سفر رییس جمهور کشورمان نیز اربیل در شمال عراق است که در آنجا با مسوولان محلی اقلیم کردستان در خصوص موضوعات مورد اهتمام دو طرف بحث و گفت وگو خواهد کرد و از آنجا به تهران پایتخت جمهوری اسلامی ایران بر می گردد.
اینها عموم برنامه سفر رییس جمهوری اسلامی ایران را به عراق تشکیل می دهد و احتمالا به فراخور ضیق وقت ممکن است در پاره ای از جدول سفر تغییر و تحول رخ دهد.
دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران قرار است فردا (چهارشنبه) در اولین سفر خارجی خود در این کسوت؛ به عراق سفر کند.
