به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یادداشت از عفیفه عابدی///* برگزاری باشکوه نماز جمعه نصر در ایران با امامت رهبر معظم انقلاب، حضور باشکوه اقشار مختلف مردم از گروههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مختلف، همزمان با سفر مقامات ایرانی از دستگاه دیپلماسی و مجلس نمایندگان به لبنان که در کانون جنگ منطقهای جاری قرار دارد، صحنه آرایی هوشمندانه ایران در قدرت افکنی ملی و منطقهای بود و باید این کنشگری را از منظر مطالعات راهبردی تحلیل، ارزیابی و الگو سازی کرد و از آن در جنگ ترکیبی جاری و آینده با دشمنان بهرهبرداری راهبردی داشت.
سیستم حکومت-دولت-ملت در ایران با تمام ویژگیهای پیچیدهای که گاهی دشمنان را وسوسه و کار سیستم را دشوار میکند، اما دارای مزیتهای منحصر به فردی است که در مواقع بحرانی قدرت نمایی میکند و بدون کوچکترین دستکاری و با تکیه بر مولفههای اصیل فرهنگی و مذهبی در برابر مداخله خارجی به سرعت بازتنظیم میشود.
مرور تحولات ایران از انقلاب اسلامی نشان میدهد دشمنان دههها تلاش زیادی برای شناسایی شکافهای سیاسی و اجتماعی و قرارگرفتن در این شکافها داشتهاند، اما سیستم جامعه ایرانی هوشمندانه، عوامل خارجی مداخلهگر را در خود ویران کرده و پس زده است. چنانچه بررسی تاریخی نشان میدهد در فرهنگ سیاسی، اجتماعی و مذهبی ایران، نقش رهبری در این بزنگاهها مهمترین پیشران قدرت افکنی سیاسی و اجتماعی ایران بوده و همچنان مهمترین پیشران در همبسته سازی نظم سیستماتیک و استراتژیک جامعه ایرانی است.
مفهوم قدرت دارای عناصر شکل دهنده بسیاری است. اما چنانچه جنگهای معاصر به ویژه در غرب آسیا نشان میدهد مهمترین عناصر در وضعیتهای پیچیده، همچنان همان عناصر سنتی هستند که در این میان یکی از مهمترین آنها نقش رهبری سیستم است. جنگ جاری در غزه و لبنان نیز بار دیگر اثبات کرد با وجود پیشرفت تسلیحات نظامی، تغییرات معادلات جنگها از سنتی به مدرن، همچنان عامل انسانی میتواند نقش تعیین کننده در تعیین سرنوشت منازعات داشته باشد.
در حوزه مطالعات راهبردی، به ویژه در جوامع اسلامی، رهبری با الگوی رفتاری جسورانه و مقتدرانه، مجذوب کنندهترین عامل در انسجام یک دولت-ملت محسوب میشود که قدرت مانور بیشتری بر تحمیل اراده انسانی ارتش و سپاه ملی برای غلبه بر هر نوع برتری فنی و کمّی دشمنان دارد. همانگونه که تصمیم مقام معظم رهبری برای حضور در نماز جمعه ۱۳ مهر در مصلی تهران، جامعه ایرانی را برای وجود رهبری شجاع و از جان گذشته شعف زده کرد و به نمادی از بسیج عمومی در برابر تهدید خارجی تبدیل شد.
رویداد جمعه ۱۳ مهر بار دیگر نشان داد امنیت ایران در مبانی از مولفههای معنایی بسیار عمیقتر برخوردار است. طبق ادبیات امنیتی مرسوم، کشوری که مورد تهدید قرار دارد معمولا با پروتکلهای امنیتی سختگیرانهتر مدیریت میشود، مردم و مسئولان حتی از شرکت در تجمعات خطرزا پرهیز میکنند اما این قاعده در ایران و سایر جوامع اسلامی متفاوت بوده و حضور رهبری به عنوان مقام عالی کشور در خیل عظیم مردم، مولفه امنیت ساز با ضریب بازدارندگی بالا تلقی میشود.
این در حالی بود که حضور رهبر انقلاب در میان خیل عظیم ایرانیان می توانست متضمن هر نوع تهدیدی باشد، چرا که تحولات اخیر نشان داد دشمنان با قساوت کامل آماده استفاده از هر فرصت و از انواع ابزارهای تکنولوژیک برای کشتار جمعی هستند، و برای اهداف توسعه طلبانه و سلطه جویانه از انجام هیچ نوع جنایت دیگری شرم نخواهند داشت. اما پس از شهادت سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان که شواهد نشان میدهد در یک فرآیند فریبکارانه صهیونیستی-آمریکایی «وعده آتش بس-اما هدف ترور» شدند، رهبر انقلاب اسلامی ایران در اقدامی شگفت انگیز و جسورانه برنامه جمعه نصر را با تعیین زمان و مکان دقیق حضور خود را از روزها قبل اعلام کرد که این اقدام نوعی مبارزه جویی اخلاقی با دشمنان ورشکسته از نظر اخلاقی بود.
ادبیات حماسی، دیپلماتیک و اقناعی رهبری در کنار مواضع انقلابی ایشان در دفاع از مردم فلسطین و لبنان و هشدار به ملتهای دیگر منطقه درباره تهدیدهای آینده با وجود توسعه طلبی رژیم صهیونیستی نیز از موضوعاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.این در حالی بود که شواهد منطقه ای نشان میداد افکار عمومی منطقه منتظر شنیدن سخنان تاریخی رهبری ایران بودند. واکنشهای منطقهای چه به وعده صادق ۲ و چه پس از سخنرانی جمعه نصر از سوی رهبری ایران نیز موید این نوید است که حقانیت گفتمان ضد صهیونیستی ایران در دهه های گذشته پس از جنایات رژیم صهیونیستی و حامیانش بیش از پیش برای همه آشکارتر شده است که در نوع خود واقع نگری آینده نگرانه رهبری ایران را اثبات میکند.
بر این اساس کلید واژههای رهبری در سخنرانی جمعه نصر نیز با همدلی بیشتری از سوی افکار عمومی در شبکه های اجتماعی و رسانه های مختلف مواجه شد که وعده آغاز فصل جدیدی از مبارزه با صهیونیسم در ایران، منطقه و جهان می دهد.
رهبر انقلاب اسلامی در خطبههای نماز جمعه فرمودند؛ «هر ضربه به رژیم صهیونیستی، خدمت به منطقه و کل انسانیت است.» نفوذ این پیام رهبری ناشی از اقناع افکار عمومی منطقه و جهان درباره عقلانیت ایران در برابر افسارگسیختگی رژیم صهیونیستی به پشتوانه غربی، برای هر نوع جنایات علیه بشریت است.
چنانچه عملکرد جمهوری اسلامی ایران در برابر دو مرحله رویارویی نظامی مستقیم نیز بر همه کسانی که واقع بینانه تحولات را نظارت می کنند، نشان داد با وجود فرصت تاریخی جنگ غزه برای ضربه زدن به موجودیت رژیم صهیونیستی، ایران تحت تدابیر مصلحانه و خیرخواهانه رهبری انقلاب برای مردم و غیرنظامیان، برای صلح و ثبات منطقه، قبل از هر نوع اقدام نظامی، تمام مراحل دیپلماتیک و حقوقی را برای برقراری آتش بس و صلح در غزه طی کرد و صبوری زیادی در اتخاذ تصمیم نظامی از خود نشان داد.
اما صبر راهبردی ایران با تداوم و افزایش جنایات رژیم صهیونیستی با حمایت بی شرمانه آمریکا و متحدانش مواجه شد و فجایع بیشتری در غزه و لبنان رقم زد. بر این اساس نیز تاکید رهبری ایران درباره خویشتنداری ایران در مجازات رژیم خون آشام و گرگ صفت صهیونی، از جمله استنادهای عمومی پر تکرار در شبکه های اجتماعی فارسی زبان و غیر فارسی زبان بود.
یکی دیگر از مهمترین فرازهای سخنان رهبری چه به زبان فارسی و چه عربی، تبیین نقشه راهبردی آمریکا با استفاده از ابزار رژیم صهیونیستی برای منطقه غرب آسیا و به تبع آن جهان بود. رهبری ایران گفتند «سیاست آنان تبدیل رژیم به دروازه صادرات انرژی از منطقه به جهان غرب و واردات کالا و فناوری از غرب به منطقه است و این یعنی تضمین موجودیت رژیم غاصب و وابستگی کل منطقه به آن خواهد بود» در امتداد این تبیین اقناع کننده، تاکید رهبری بر دومینو بودن سیاست های متجاوزانه رژیم صهیونیستی از یک کشور اسلامی به کشور اسلامی دیگر، در واقع نسل کشی زنجیره وار، تاکید ایشان بر لزوم همبستگی منطقه ای در حمایت از ملت های منطقه در برابر محاصره فلج کننده و ایجاد کمربند استقلال برای همه ملت های اسلامی نیز، شأن و جایگاه آیت الله خامنه ای برای رهبری سیاسی و مذهبی منطقهای را نشان داد.
*دانشجوی دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی ، گروه آینده پژوهی، دانشگاه شاهد