به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بیانیه گام دوم، با برجسته کردن بعضی از عملکرد ضعیف مسئولان، آن را از نقاط منفی کارنامه چهل ساله انقلاب اسلامی و مشکلات اقتصادی در چهل سال گذشته معرفی و «وابستگی اقتصاد به نفت، دولتی بودن بخش‌هایی از اقتصاد که در حیطه وظایف دولت نیست، نگاه به خارج و نه به توان و ظرفیّت داخلی، استفاده اندک از ظرفیّت نیروی انسانی کشور، بودجه بندی معیوب و نا متوازن، و سرانجام عدم ثبات سیاست‌های اجرائی اقتصاد و عدم رعایت اولویّت‌ها و وجود هزینه‌های زائد و حتّی مسرفانه در بخش‌هایی از دستگاه‌های حکومتی» را از جمله عیوب مهم دستگاه‌های اجرایی محسوب و عامل اصلی «مشکلات زندگی مردم از قبیل: بیکاری جوان‌ها و فقر در آمدی در طبقه ضعیف و امثال آن» می‌داند و «درون زایی اقتصاد کشور، مولّد و دانش بنیان شدن آن، مردمی کردن اقتصاد و عدم تصدی دولت و همچنین برون گرایی منطقه‌ای» را از جمله راه حل‌های موفقیت نظام برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی تبیین می‌کند.
رهبر معظم انقلاب، در این بیانیه «غفلت دست اندر کاران در عدم استفاده کافی از ظرفیت انسانی و طبیعی موجود کشور» را نمونه بارز عدم حصول اقتصاد مقاومتی پایدار و پیشرفت‌های آن عنوان و در ریشه یابی ضعف‌ها و خطا‌های سال‌های طی شده، به جای نگاه کردن به اصول انقلاب، به دور شدن از مشی اسلام گرایی انقلاب اشاره و دلیل دل زدگی مردم از اسلام را روی گردانی مسئولان از ارزش‌های دینی و اسلامی معرفی می‌کند و جوانمردی و مروّت انقلابی، این صداقت و صراحت و اقتدار، این دامنه عمل جهانی و منطقه‌ای انقلاب را در کنار مظلومیت خود در جهان، مایه سر بلندی ایران و ایرانی می‌دانند.
شکل‌گیری جهان سه قطبی، یکی از کلید واژه‌های مهم رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم ایشان و تبدیل ایران به یک ابر قدرت و ابر تمدن نوین اسلامی دارای خصوصیات اخلاقی و مشی سیاسی ویژه در جهان از غایت اصلی ایشان می‌باشد. در اینجا منظور از جهان سه قطبی، جهانِ قبل از فرو پاشی ۱۹۹۱ شوروی است.
باز گشت حضور فعال دین در عرصه زندگی فردی و اجتماعی از مهمترین دستاورد انقلاب اسلامی است. از نظر این بیانیه، دین، محور پیمان‌ها و ملاک برقراری یا عدم برقراری ارتباط و تعامل در جهان به شمار می‌رود.
تازه‌های بیانیه
۱ - اهمیت، جامعیت و فشردگی بیانیه
۲ - اشاره به سه مرحله خود سازی، جامعه پردازی و تمدن سازی به عنوان مراحل سه گانه‌ای است که در گام اول نیز وجود داشته و الآن وارد دومین مرحله آن می‌شویم.
۳ - تصریح به جهانی بودن فرایند گام دوم است که نسل جدید باید خود را برای آن آماده کند.
۴ - خبر از نزدیک بودن زمان احتضار ابر قدرت غرب، چهارمین نکته تازه در این بیانیه است.
۵ - اشاره به شعار‌های فرا نسلی و فرا مرزی انقلاب و به تعبیر خود بیانیه جهانی بودن شعار‌های انقلاب اسلامی ایران است.
۶ - یاد کردن از «نظام انقلابی» به عنوان یک نظریه و تاکید بر دفاع ابدی از این نظریه بود.
۷ - دو قطبی‌هایی بود که رهبر حکیم انقلاب در وصف انقلاب اسلامی به آن‌ها اشاره کردند.
۸ - «ایران اسلامی بزرگ» تعبیر دیگری از «تمدن نوین اسلامی» است و «آغاز شدن انقلاب اسلامی از نقطه صفر» تعابیری جدید و هشتمین نکته تازه در بیانیه مذکور است.
۹ - تصریح به قطب بندی جدید جهانی پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، ابتدا به سه قطب و اکنون »اسلام و استکبار»
۱۰ - تصریح به مشکلات و خسارات ناشی از بی توجهی به شعار‌های انقلاب و غفلت از جریان انقلابی
۱۱ - تغییر چالش‌های انقلاب اسلامی که حاکی از پیشرفت چشمگیر انقلاب اسلامی و پس رفت و شکست استکبار
۱۲ - «دشوار نبودن ادامه مسیر انقلاب به اندازه دشواری گذشته»، «طهارت اقتصادی شرط مشروعیت همه مقامات جمهوری اسلامی»، «تعبیر خون آورد به جای دستاورد» و »جهاد امیدواری» چهار نکته و تعبیر تازه و ابتکاری دیگر در بیانیه گام دوم انقلاب است.
بیان ویژگی‌های انقلاب در گام دوم
۱ - داشتن اهمیت و حفظ آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب
۲ - بزرگترین و مردمی‌ترین انقلاب عصر جدید
۳ - پشت سر گذاشتن یک چله بدون خیانت به آرمان‌ها
۴ - صیانت از اصالت شعار‌های انقلاب
۵ - مرتبه دوم مرحله خود سازی و جامعه پردازی و تمدن سازی
۶ - عدم قائل به تاریخ مصرف انقلاب و شعار‌های جهانی آن
۷ - دلیل دلزدگی از انقلاب رویگردانی مسئولان از مسائل و ارزش‌های دینی و انقلابی
۸ - عدم ابتلا به رکود و خاموش و رابط میان جوشش انقلابی و نظم سیاسی و اجتماعی
۹ - پایبندی شدید به اصول و داشتن حساسیت ویژه به مرزبندی‌های خود با رقیبان و دشمنان
۱۰ - دارای ایدئولوژی واضح و مبرهن
۱۱ - قدرتمند، مهربان و با گذشت و در عین حال مظلوم
۱۲ - پرهیز از افراط و تفریط
۱۳ - مقابله با زورگویان و گردنکشان و حمایت و دفاع از مظلومین و مستضعفان
چالش‌های گام دوم:
۱ - آغاز انقلاب: چالش با آمریکا بر سر کوتاه کردن دست عمال بیگانه یا تعطیلی سفارت رژیم صهیونیستی در تهران یا رسوا کردن لانه جاسوسی
۲ - در حال حاضر: چالش بر سر حضور ایران مقتدر در مرز‌های رژیم صهیونیستی و بر چیدن بساط نفوذ نا مشروع آمریکا از منطقه غرب آسیا و حمایت ایران از مبارزات مجاهدان فلسطینی در قلب سرزمین‌های اشغالی و دفاع از پرچم بر افراشته حزب الله و مقاومت در سراسر این منطقه است.
انتظار رهبر انقلاب از جوانان (گام دوم)
۱ - جوانان باید شانه‌های خود را به زیر بار مسئولیت بدهند و از تجربه‌ها و عبرت‌های گذشته بهره گیرند و با نگاه و روحیه انقلابی و عمل جهادی را به کار ببندند و ایران اسلامی عزیز را با الگوی کامل نظام پیشرفته اسلامی بسازند.
۲ - فعال کردن ظرفیت‌های طبیعی و انسانی کم نظیر کشور که تاکنون توسط مدیران مورد غفلت قرار گرفته‌اند و در پیشرفت‌های مادی و معنوی کشور به معنای واقعی جهش ایجاد کنند.
۳ - بهره گیری از فرصت‌های مادی کشور و ایجاد جهشی نمایان در افزایش در آمد‌های ملی و بی نیاز ساختن کشور - با اعتماد به نفس بالا، به معنای واقعی کلمه
۴ - بهره برداری از دستاورد‌های گذشته و ارتقاء و پیشرفت کشور در بخش تولید و اقتصاد ملی
۵ - شکستن محاصره تبلیغاتی وارونه و مغرضانه رسانه‌های صوتی و تصویری و اینترنتی دشمنان ملت
۶ - پرورش نهال امید به آینده در خود و دیگران که از آن به نخستین و ریشه‌ای‌ترین جهاد تعبیر شده است.
۷ - خیز برداشتن به سوی آینده و آفرینش حماسه با قوت خدادادی
در این راه مقام معظم رهبری سر فصل‌ها و توصیه‌هایی برای ملت بزرگ ایران دارند که راه روشنی برای پیشبرد اهداف عالی انقلاب اسلامی بوده و جوانان را برای دستیابی به آن اهداف تشویق می‌نماید.
در این بخش به خلاصه‌ای از توصیه‌های مقام معظم رهبری در قالب بیانیه گام دوم به جوانان ایران اسلامی اشاره‌ای می‌شود.
سر فصل‌ها
علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، عزت ملی و روابط خارجی و مرز بندی با دشمن و سبک زندگی
نخستین توصیه: نخستین توصیه، امید و نگاه خوشبینانه به آینده است. امید صادق و متکی به واقعیت‌های عینی، کلید اساسی همه قفلهاست.
توصیه‌ها:
۱ - علم و دانش
الف - دانش، آشکار‌ترین وسیله عزت و قدرت یک کشور و روی دیگر دانایی، توانایی است.
ب - ارتقاء ایران در علم و دانش به رتبه‌های نخستین در زمان تحریم مالی و علمی اتفاق افتاده است. (شنا در جهت مخالف جریان دشمن ساز)
ج - پیشروی در راه علم با شتاب و شدت بالا جهت جبران عقب ماندگی‌های گذشته
۲ - معنویت و اخلاق
الف - معنویت، برجسته کردن ارزش‌های معنوی، اخلاص و ایمان است و اخلاق به معنای رعایت فضیلت‌ها، راستگویی و تواضع می‌باشد.
ب - معنویت و اخلاق: جهت دهنده حرکت‌ها و فعالیت‌های فردی و اجتماعی و نیاز اصلی جامعه است و موجبات برکت بیشتر را فراهم می‌آورد که مستلزم آن، جهاد و تلاش، به همراهی حکومت هاست.
ج. - تنظیم و اجرای برنامه‌های کوتاه مدت و میان مدت در خصوص ابزار‌های پیشرفته و فراگیر
۳ - اقتصاد
الف - اقتصاد نقطه کلیدی و تعیین کننده است.
ب - اقتصاد قوی، نقطه قوت و عامل سلطه نا پذیری کشور و اقتصاد ضعیف، نقطه مقابل آن و زمینه ساز نفوذ و سلطه دشمنان است.
ج - اقتصاد، هدف نیست؛ وسیله‌ای برای رسیدن به هدف است.
د - تاکید بر اقتصاد مستقل کشور، مبتنی بر تولید انبوه، با کیفیت، توزیع عدالت محور، مصرف به اندازه و بدون اسراف و مناسبات مدیریتی خردمندانه
ه - دو چالش اقتصاد:
۱ - بیرونی: تحریم و وسوسه‌های دشمن
۲ - درونی: عیوب ساختاری و ضعف‌های مدیریتی است؛ و - مهمترین عیوب اقتصاد: وابستگی به نفت، دولتی بودن بخش‌هایی از اقتصاد که در حیطه وظایف دولت نیست، نگاه به خارج و نه به توان و ظرفیت داخلی، استفاده اندک از ظرفیت نیروی انسانی کشور، بودجه بندی معیوب و نا متوازن و عدم ثبات سیاست‌های اجرایی اقتصاد و عدم رعایت اولویت‌ها و وجود هزینه‌های زائد و حتی مسرفانه
نتیجه عیوب اقتصاد: مشکلات زندگی مردم، بیکاری جوان‌ها، فقر در آمدی در طبقه ضعیف
ز - راه حل مشکلات اقتصادی، اعمال سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است. این سیاست باید با برنامه‌های اجرایی برای همه بخش‌های آن تهیه و با قدرت و نشاط کاری و احساس مسئولیت در دولت‌ها پیگیری و اقدام شود.
ح - شاخص‌های اقتصاد مقاومتی: درون زایی اقتصاد کشور، مولد و دانش بنیان بودن آن، مردمی بودن اقتصاد و عدم تصدی دولت، برون گرایی با استفاده از ظرفیت‌های موجود اقتصادی
ط - راه حل اقتصادی و بازسازی آن فقط در داخل کشور میسر است و مشکلات اقتصادی صرفا ناشی از تحریم‌های خارجی نیست.
۴ - عدالت و مبارزه با فساد
این دو لازم و ملزوم یکدیگرند. راه رسیدن به عدالت در گرو مبارزه با فساد در دستگاه‌های حکومتی است.
۵ - استقلال و آزادی
استقلال ملی به معنای آزادی ملت و حکومت از یوغ زورگویی قدرت‌های سلطه گر جهانی است، نه به معنای زندانی کردن سیاست داخلی؛ و نیز آزادی اجتماعی، به معنای حق تصمیم گیری و عمل کردن و اندیشیدن در چارچوب قوانین و مسائل اخلاقی و دینی و ارزش‌های الهی و اسلامی است.
۶ - عزت ملی، روابط خارجی و مرز بندی با دشمن
عزت، حکمت و مصلحت اسلامی و ایرانی سه اصل سیاست خارجی جمهوری اسلامی در پرتو عدالتخواهی جهانی است.
مظاهر عزت جمهوری اسلامی: تحرک جدید بیداری اسلامی، بر اساس الگوی مقاومت در برابر سلطه آمریکا و صهیونیست جنایتکار، شکست سیاست‌های آمریکا در منطقه غرب آسیا و زمین گیر شدن همکاران خائن آنان در منطقه خاورمیانه، گسترش حضور قدرتمندانه و مقتدرانه سیاسی ایران در غرب آسیا و بازتاب وسیع آن در جهان از جمله مظاهر عزت جمهوری اسلامی در جهان به شمار می‌رود.
مهمترین مضمون بیانیه «گام دوم انقلاب» که بیشتر از همه توجه همگان را به خود جلب می‌کند، شانه‌های جوانان کشور است که باید زیر بار مسئولیت‌های سنگین در چرخه مدیریت کشور به کار آید؛ آنجا که می‌گوید: «جوانان باید شانه‌های خود را به زیر بار مسئولیت دهند.» این مضمون سه بار در طول بیانیه تکرار شده است و مهمترین ظرفیّت امید بخش کشور، یعنی نیروی انسانی مستعد و کار آمد با زیر بنای عمیق و اصیل ایمانی و دینی است که باید گام دوم انقلاب را بر دارند و در جهت پیشرفت عدالت اسلامی و اقتصاد مقاومتی به حرکت خود ادامه دهند.
بیانیه گام دوم، در سطوح مختلف جامعه می‌تواند مایه و منبع همگرایی فکری شود و بر اساس این اشتراکات و همگرایی‌های فکری، جامعه را در لایه هنجار‌ها و کُنش‌ها نیز به همگرایی و وحدت نزدیک می‌گرداند. بیانیّه گام دوم انقلاب، متنی است که از سوی رهبر انقلاب، در رأس اقتدار و مدیریّت نظام اسلامی و با توجّه به کارکرد‌های همگرایی فکری، افزایش وضوح و تعریف، ایجاد انسجام و نظام وارگی، اولویّت دهی به امور مهم‌تر، تثبیت معارف گذشته و توصیه به استقامت، ارجاع به گفتمان‌ها و اندیشه‌های پیشین، زمان آگاهی و تعمیق زمان در فرآیند تمدّنی، اُسوگی و الگو مندی در نظام شناخت و گرایش و کُنش جامعه و باز خورد گیری از حرکت و سیر تحوّلی جامعه و نقد آن با ضابطه‌ها و شاخصه‌های انقلابی شکل یافته و این‌ها همه، بخشی از کارکرد‌های گفتمانی این بیانیّه هستند.
مسئولان باید خطوط اصلی بیانیه گام دوم انقلاب را در برنامه ریزی‌ها و سیاست گذاری‌ها به عنوان دستور اقدام ملی قرار دهند.
چله دوم انقلاب اسلامی، زمینه صدور گام دوم است و دو چیز جدید در این بیانیه مشهود است:
الف - قرار دادن مسئولیت پذیری بر دوش جوانان
ب - کلمه نظام انقلابی است که یکی از بدیع‌ترین ترکیب‌ها و تعبیر‌های کاربردی رهبر معظم انقلاب است.
نکته‌ای که در این بیانیه مغفول مانده است، ولایت فقیه است. رهبر انقلاب راجع به نقش خود و ولایت فقیه در پیموده شدن گام اول انقلاب و حصول دستاورد‌های درخشان حرفی به میان نیاورده‌اند.
بدیهی است، بدون ولایت فقیه و رهبری تیز هوشانه، مدبرانه و مومنانه ایشان، پیمودن مسیر انقلاب و دستیابی به این دستاورد‌ها نمی‌توانست میسر باشد و لذا مقام معظم رهبری تنها مطلبی که در پیشرفت انقلاب و دستاورد‌های آن در این سال‌ها اشاره‌ای نکرده‌اند، نقش شخص رهبری و ولایت فقیه است.
امید که ملت بزرگ ایران و مخصوصا جوانان که مخاطب اصلی این بیانیه هستند - با استعانت از الطاف الهی و رهنمود‌های مقام معظم رهبری و با استفاده از امکانات موجود کشور گام بلند دوم انقلاب را در جهت پیشبرد اهداف عالیه آن برداشته و در مسیر برنامه راهبردی و منشور تدوام انقلاب ادامه دهند و با اقتصاد مقاومتی به مشکلات موجود فائق آمده و انقلاب را در مسیر اصلی آن و صدور انقلاب جهانی حضرت مهدی موعود (عج) پیش ببرند.
گزارش از عرفان عباسی
