به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ پیش‌نویس قطعنامه غرب علیه ایران به تصمیمات شورای حکام در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۰ و همچنین تصمیمات آن در هشتم ژوئن ۲۰۲۲ و ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲ اشاره دارد که در آن، از ایران خواسته شده بود که به طور کامل با آژانس اتمی همکاری کند و بر نیاز ضروری و فوری برای راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای در ایران تأکید می‌کرد. شورای حکام از ایران می‌خواست که به سرعت برای انجام تعهدات قانونی خود اقدام کند و تمام اقدامات لازم را برای حل و فصل مسائل باقیمانده انجام دهد.
طبق گزارش المیادین، این پیش‌نویس همچنین به تصمیم اخیر شورای حکام در ۵ ژوئن ۲۰۲۴ اشاره دارد که ادعا می‌کند که تداوم عدم همکاری لازم، کامل و روشن ایران با آژانس برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده ممکن است مدیر کل را وادار کند تا ارزیابی جامع و به روز شده‌ای را در رابطه با وجود یا استفاده بالقوه از مواد هسته‌ای اعلام نشده در رابطه با مسائل گذشته و فعلی مربوط به برنامه هسته‌ای ایران آماده کند.
تروئیکای اروپا در پیش‌نویس قطعنامه خود ادعا می‌کنند که به‌رغم تصمیمات قبلی شورای حکام و فرصت‌های متعدد ارائه شده توسط مدیرکل در پنج سال گذشته، ایران از ارائه توضیحات فنی معتبر برای حضور ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در چندین مکان اعلام نشده در ایران کوتاهی کرده است.
به‌علاوه، طبق ادعای آنها، ایران آژانس اتمی را از مکان(های) فعلی مواد و یا تجهیزات هسته‌ای آلوده مطلع نکرده است و در عوض، ایران گفته که تمام مواد و فعالیت‌های هسته‌ای مورد نیاز بر اساس توافق‌نامه پادمانی خود را اعلام کرده است؛ موضعی که ادعا می‌شود با یافته‌های آژانس همخوانی ندارد.
پیش‌نویس قطعنامه تاکید می‌کند که آژانس اتمی ارزیابی خود را از فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده که در چهار مکان اعلام‌نشده در ایران و همچنین منشأ انسانی ذرات اورانیوم انجام شده، تغییر نداده است.
این پیش‌نویس بر نتیجه‌گیری مدیرکل تاکید می‌کند که ایران باید توضیحات فنی معتبری برای حضور ذرات اورانیوم با منشاء انسانی ارائه دهد.
پیش‌نویس همچنین با نگرانی عمیق به نتیجه‌گیری مدیرکل اشاره می‌کند که این مسائل ناشی از تعهدات ایران ذیل توافق‌نامه پادمانی تحت معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای و نیاز به حل و فصل برای آژانس به منظور اطمینان از اینکه برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.
پیش‌نویس در ادامه از تلاش‌های جاری مدیرکل، از جمله نشست‌های سطح بالا بین آژانس اتمی و ایران در تهران در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۴، با هدف تضمین پیشرفت ایران در حل و فصل مسائل پادمانی باقیمانده و افزایش همکاری با آژانس، حمایت و همچنین بر اهمیت اجرای کامل بیانیه مشترک بین آژانس و ایران در ۴ مارس ۲۰۲۳ تاکید می‌کند.
این پیش‌نویس ادعا می‌کند که ایران اقدامات ضروری و فوری مقرر شده توسط شورای حکام در قطعنامه ژوئن ۲۰۲۴ خود را انجام نداده است. در نتیجه، به‌رغم تعاملات متعدد با آژانس از سال ۲۰۱۹، مسائل پادمانی حل‌نشده باقی می‌ماند و توانایی آژانس را برای راستی‌آزمایی این موضوع تضعیف می‌کند که طبق توافق پادمانی با ایران و معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی)، آن مواد هسته‌ای که به سمت سلاح یا سایر وسایل انفجاری هسته‌ای منحرف نمی‌شود.
پیش‌نویس علاوه‌براین بر تعهد ایران به اجرای کد اصلاحیه ۳.۱ که یک تعهد قانونی است و ارائه تمام اطلاعات اولیه و طراحی مورد نیاز آژانس اتمی، تأکید می‌کند.
برای حل تمام مسائل پادمانی باقیمانده، پیش‌نویس اجرای فوری موارد زیر را خواستار شد:
- ارائه توضیحات معتبر فنی درباره وجود ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران.
- اطلاع آژانس اتمی از مکان(های) فعلی مواد و/یا تجهیزات هسته‌ای آلوده.
- ارائه کلیه اطلاعات، اسناد و پاسخ‌خای درخواستی به آژانس برای این منظور.
- ارائه دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سایت‌ها و مواد درخواستی و همچنین اجازه جمع‌آوری نمونه‌ها در صورت لزوم توسط آژانس.
- تاکید می‌شود که ارائه اطلاعات درخواستی و امکان دسترسی از سوی ایران و به دنبال آن، راستی‌آزمایی توسط آژانس اتمی تحت توافق‌نامه پادمانی با ایران و ان‌پی‌تی برای دبیرخانه به منظور گزارش این مسائل به‌عنوان موارد حل‌وفصل‌شده، ضروری است. بدین ترتیب، نیاز به رسیدگی و اقدام بیشتر شورا در مورد آنها از بین می‌رود.
- درخواست از مدیرکل برای تهیه یک ارزیابی جامع و به‌روز از وجود یا استفاده بالقوه از مواد هسته‌ای اعلام نشده مرتبط با مسائل گذشته و جاری برنامه هسته‌ای ایران. این، باید شامل گزارش کاملی از همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ارزیابی توانایی آژانس برای راستی‌آزمایی پایبندی ایران به تعهدات پادمانی خود، به‌ویژه عدم انحراف مواد هسته‌ای باشد. بر اساس تمام اطلاعات موجود، ارزیابی باید تا مارس ۲۰۲۵ یا حداکثر تا بهار ۲۰۲۵ برای بررسی توسط شورای حکام ارائه شود.
- تصمیم بر این گرفته شود که موضوع را تحت بررسی خود نگه دارد.
این در حالی است که «کاظم غریب آبادی» معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امورخارجه با اشاره به تلاش برخی از کشورهای غربی برای تصویب قطعنامه علیه ایران در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: ترجیح ایران، سیاست تعامل با آژانس است اما به‌رغم تاکید مدیرکل آژانس بر ضرورت عدم تخریب این فضای تعاملی و چندین نوبت گفت‌وگوی وی با سه کشور اروپایی برای بازداشتن آنها از تقابل، این کشورها مسیر دیگری را در پیش گرفتند و در جای دبیرخانه آژانس نشستند و ژست مدعی به خود گرفتند.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: از قبل به صراحت گفتیم که در صورت تصویب قطعنامه، پاسخ قاطع و فوری به آن خواهیم داد و سازمان انرژی اتمی آماده اجرای تصمیم متخذه در همان ساعت تصویب است. این اقدام ایران، در واقع، پاسخی به رویکرد غیرسازنده این چند کشور و عدم توجه به حسن نیت ایران است.
