به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ متادون، به عنوان یک داروی جایگزین در درمان اعتیاد به مواد افیونی، نقش مهمی ایفا می‌کند. با این حال، مانند هر داروی دیگری، مصرف متادون نیز می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. این عوارض می‌توانند هم جسمی و هم روانی باشند. باید توجه داشته باشید استفاده از هر دارو به صورت مکرر می‌تواند اعتیاد آور باشد حتی اگر آن دارو برای جلوگیری از مصرف مواد مخدر استفاده شود. بنابراین لازم است قبل از استفاده خودسرانه به مراکز ترک اعتیاد مانند کمپ ترک اعتیاد شیراز مراجعه کنید و در این مورد مشاوره تخصصی دریافت کنید.
عوارض جسمی متادون
متادون می‌توان عوارض جسمی و روانی متعددی را به همراه داشته باشد. از این رو در مراکز ترک اعتیاد مانند کمپ ترک اعتیاد اصفهان از آن به عنوان داروی ترک اعتیاد استفاده نمی‌شود. افرادی که می‌خواهند از این دارو به عنوان داروی ترک اعتیاد استفاده کنند باید با متخصصین و کارشناسان حوزه اعتیاد مشورت کنند.
- مشکلات گوارشی: یبوست، تهوع، استفراغ و کاهش اشتها از جمله شایع‌ترین عوارض گوارشی مصرف متادون هستند.
- اختلالات خواب: خواب‌آلودگی بیش از حد یا بی‌خوابی از دیگر عوارض متداول مصرف متادون هستند.
- تعریق بیش از حد: تعریق زیاد به خصوص در شب می‌تواند از عوارض مصرف این دارو باشد.
- مشکلات پوستی: خارش و خشکی پوست از عوارض پوستی متداول مصرف متادون هستند.
- مشکلات قلبی و عروقی: در برخی موارد، مصرف متادون می‌تواند باعث کاهش ضربان قلب، کاهش فشار خون و مشکلات قلبی شود.
- اختلالات هورمونی: متادون می‌تواند بر عملکرد غدد درون‌ریز تأثیر گذاشته و باعث اختلالات هورمونی شود.
برای ترک اعتیاد به مواد خاص بهتر است به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنید. در حال حاضر در تمام شهرها این مراکز آماده خدمت‌رسانی به افراد دارای اعتیاد هستند. برای مثال کمپ ترک اعتیاد رشت یکی از مراکز ترک اعتیاد است که افراد دارای اعتیاد می‌توانند با مراجعه به آن در مسیر سلامتی قدم بردارند.
عوارض روانی متادون
- خستگی و بی‌حالی: یکی از شایع‌ترین عوارض روانی مصرف متادون، احساس خستگی و بی‌حالی است.
- اختلالات خلقی: افسردگی، اضطراب و تحریک‌پذیری از دیگر عوارض روانی مصرف متادون هستند.
- کاهش میل جنسی: متادون می‌تواند باعث کاهش میل جنسی و مشکلات نعوظ شود.
- اختلالات شناختی: در برخی موارد، مصرف متادون می‌تواند باعث اختلال در تمرکز، حافظه و توانایی یادگیری شود.
عوامل موثر بر بروز عوارض
- دوز مصرفی: افزایش دوز مصرفی متادون می‌تواند باعث تشدید عوارض جانبی شود.
- طول مدت مصرف: مصرف طولانی مدت متادون ممکن است باعث بروز عوارض جانبی مزمن شود.
- تداخل دارویی: مصرف همزمان متادون با سایر داروها می‌تواند باعث افزایش خطر بروز عوارض شود.
- شرایط پزشکی فرد: افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند، ممکن است نسبت به عوارض جانبی متادون حساس‌تر باشند.
مدیریت عوارض جانبی
- مشورت با پزشک: در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، باید با پزشک خود مشورت کنید.
- تغییر دوز: پزشک ممکن است برای کاهش عوارض جانبی، دوز مصرفی متادون را تغییر دهد.
- استفاده از داروهای کمکی: در برخی موارد، برای کنترل عوارض جانبی، پزشک ممکن است داروهای دیگری را تجویز کند.
- تغییر سبک زندگی: تغذیه سالم، ورزش منظم و خواب کافی می‌تواند به کاهش عوارض جانبی متادون کمک کند.
مسیر دشوار اما ممکن قطع متادون
قطع متادون امکان‌پذیر است. متادون اگرچه برای درمان اعتیاد به مواد افیونی تجویز می‌شود، اما خود نیز می‌تواند باعث وابستگی شود. با این حال، ترک متادون یک فرآیند پیچیده و نیازمند نظارت پزشکی است.
چرا ترک متادون سخت است؟
- وابستگی فیزیکی و روانی: مانند سایر مواد افیونی، متادون باعث ایجاد وابستگی فیزیکی و روانی می‌شود که ترک آن را دشوار می‌کند.
- علائم ترک شدید: ترک ناگهانی متادون می‌تواند باعث بروز علائم ترک شدیدی مانند اسهال، استفراغ، درد عضلانی، بی‌خوابی و اضطراب شود.
- وسوسه بازگشت به مصرف مواد اولیه: در طول فرآیند ترک، فرد ممکن است وسوسه شود تا به مصرف مواد افیونی قبلی بازگردد.
روش‌های ترک متادون
ترک متادون باید به صورت تدریجی و تحت نظر پزشک انجام شود. روش‌های مختلفی برای ترک متادون وجود دارد که عبارتند از:
- کاهش تدریجی دوز: در این روش، دوز متادون به تدریج کاهش می‌یابد تا بدن به تدریج به عدم وجود دارو عادت کند.
- استفاده از داروهای کمکی: برخی داروها می‌توانند به کاهش علائم ترک و تسهیل فرآیند ترک کمک کنند.
- روان‌درمانی: روان‌درمانی به فرد کمک می‌کند تا با چالش‌های عاطفی و روانی ترک متادون مقابله کند.
- حمایت اجتماعی: حمایت خانواده، دوستان و گروه‌های حمایتی نقش مهمی در موفقیت ترک متادون دارد.
اهمیت ترک متادون تحت نظر پزشک
- کاهش خطر عوارض: ترک ناگهانی متادون می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی داشته باشد.
- تعیین بهترین روش ترک: پزشک با توجه به شرایط فرد، بهترین روش ترک را انتخاب می‌کند.
- مدیریت علائم ترک: پزشک می‌تواند داروهایی برای کنترل علائم ترک تجویز کند.
- حمایت روانشناختی: پزشک یا روان‌شناس می‌تواند به فرد در طول فرآیند ترک کمک کند.
عوامل موثر در موفقیت ترک متادون
- انگیزه قوی: فرد باید اراده قوی برای ترک متادون داشته باشد.
- حمایت اجتماعی: حمایت خانواده، دوستان و گروه‌های حمایتی نقش بسیار مهمی دارد.
- پیگیری درمان: فرد باید به طور منظم به پزشک مراجعه کند.
- صبر و پشتکار: ترک متادون یک فرآیند طولانی و دشوار است.
نکات مهم
- ترک متادون بدون کمک پزشک می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
- هر فرد با توجه به شرایط خود به یک برنامه درمانی خاص نیاز دارد.
- موفقیت در ترک متادون به عواملی مانند انگیزه، حمایت اجتماعی و پیگیری درمان بستگی دارد.
نتیجه‌گیری
شدت و نوع عوارض جانبی متادون در افراد مختلف متفاوت است و به عوامل مختلفی مانند دوز مصرفی، سابقه پزشکی و نوع ماده مصرفی قبلی بستگی دارد. ترک ناگهانی متادون می‌تواند عوارض جدی و خطرناکی را به دنبال داشته باشد. بنابراین، کاهش دوز و ترک متادون باید تحت نظر پزشک و به تدریج انجام شود.
