به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» یادداشت از عباسعلی رهبر*/// درکتاب توهمات اشاره شده است که توهمات غفلتا و ناگهانی ظاهر می‌شوند و قدمت آنها به اندازه قدمت مغز انسان است. گذشته از محتوای رعب‌انگیز توهمات، اسارت فرد به دست توهمات بارز است برخلاف تصاویری ارادی، توهمات تحت کنترل فرد نیستند و «هر زمان که بخواهند ظاهر یا ناپدید می‌شوند، نه هر زمان که شما بخواهید.» نکته بسیار مهم در فرمایش اخیر مقام معظم رهبری استفاده از عبارت توهم اقتدار دشمن است که در مورد قدرت‌نمایی دشمن و فهم اقتدار او بعضی از افراد موثر دچار اختلال محاسباتی می‌شوند و قدرت او را بیش از حد در نظر می‌گیرند تا حدی که توهمات رعب‌انگیز دشمن را به واقعیت ادراکی خود و جامعه تبدیل می‌کنند لذا مقام معظم رهبری در دیدار با مردم غیور قم به صراحت می‌فرمایند که امروز کار اساسی، کار مهم برای دستگاه‌های تبلیغاتی ما، برای دستگاه‌های فرهنگی ما، تبلیغات ما، وزارت ارشاد ما، صداوسیمای ما، فعالان فضای مجازی ما، این است که پرده توهم اقتدار دشمن را پاره کنند، بشکنند و نگذارند تبلیغات دشمن بر روی افکار عمومی اثر کند. به نظر می‌رسد دستگاه‌های فرهنگی و تبلیغاتی و رسانه‌ای ما باید با تشکیل اتاق اندیشه‌ورزی مشترک موثر وهم‌افزا و استفاده ازعلوم روز و همچنین بهره‌مندی از صاحبان اندیشه مستقل به مواجهه با پرده رنگین و ظاهرا جذاب (اما توخالی) توهم اقتدار دشمن با سلاح جهاد تبیین شعور‌ساز روی آورند و افکار عمومی را درجهت خیر وصلاح کشور و شناخت نقش نرم دشمن کمک کنند.البته مهم‌ترین کار لزوم هم‌افزایی و باز‌نمایی مرجعیت‌سازی سه گانه فرهنگی، تبلیغی و رسانه‌ای است که لازم است با توجه به ایده‌های ناب انقلاب اسلامی (استقلال، آزادی، دین‌مداری، مردم‌محوری، معنویت، عدالت و رفاه) مورد توجه قرار گیرد. در مواجهه سنجیده (نه مواجهه تکانه‌ای) با توهم اقتدار دشمن لازم است به گزاره‌های راهبردی زیر توجه شود:
۱- باور به حقیقت نظام جمهوری اسلامی
در ارتباط ایده و تجربه لازم است ایده انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران را متناسب با نگاه فراگیر مصالح مردم و کشور فهمید. مقام معظم رهبری در تیر ماه ۱۳۹۳با اشاره به آیه شریفه قرآن « اَلَم تَرَ کَیفَ ضَرَبَ‌ا... مَثَلاً کَلِمَةً طَیبَةٍ کَشَجَرَةٍ طَیبَةً اَصلُها ثابِت وَ فَرعُها فِی السَّماء. تُؤتی اُکُلَها کُلَّ حینٍ بِاِذنِ رَبِّها» می‌فرمایند که « کلمه طیب، اقدام درست، اقدام پاکیزه، اقدام برای خدا این‌جوری است، که این می‌ماند، در زمین ریشه می‌دواند، مستحکم می‌شود وثمربخش خواهد بود. نظام جمهوری اسلامی آن کلمه طیب است، مثل شجره طیبه باقی مانده است... این عوامل را باید دید؛ در محاسبات ما این عوامل باید به حساب بیاید. همه عوامل سعادت و شقاوت و پیشرفت و پسرفت و به موفقیت‌ها دست یافتن و نیافتن، در چارچوب عوامل مادی متعارفی که اهل ماده، اهل محسوسات، به آنها دل خوش می‌کنند، محدود نمی‌ماند؛ این عوامل در کنارش وجود دارد.»۱۳۹۳.۰۴.۱۶
۲- باور به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های کشور
باور به برخورداری کشور عزیزمان ایران به برخوردار بودن آن از لحاظ امکانات طبیعی، امکانات انسانی، موقعیت جغرافیایی و جغرافیای سیاسی از موارد اساسی در جهت مواجهه با پدیده توهم اقتدار دشمن است .
۳- باور به یک زبان ایمن‌ساز شناختی
باور به یک زبان ایمن‌ساز شناختی که ملازم با همدلی و انس و الفت و طرد قطبی‌سازی و بهره‌مندی از همه نیروهای اجتماعی و فرهنگی است در مواجهه با توهم اقتدار دشمن لازم است که البته باید آن را در زیر چتر قانون اساسی و حمایت از آرمان‌ها و منافع ملت نجیب ایران عزیز معنا کرد.
۴- باور به وجود خطاهای محاسباتی دشمن
دشمنان ملت ایران درسالیان گذشته مرتب دچارخطاهای محاسباتی شده‌اند.تلاش آنان درزدودن حمیت استقلال سیاسی ازایران و تهاجم برای از بین بردن فرهنگ اصیل ایرانیان و حذف دین از زندگی اجتماعی و حتی تهاجم نظامی در سال ۱۳۵۸ از نمونه خطاهای محاسباتی آنان بوده است. مقام معظم رهبری اشاره دارند که انقلاب اسلامی از دل مهم‌ترین سنگر استکبار بیرون آمد؛ این خطای محاسباتی آمریکاست؛ آنها فکر نمی‌کردند: وَ ظَنُّوا اَنَّهُم مانِعَتُهُم حُصونُهُم مِنَ اللهِ فَاَتاهُمُ اللهُ مِن حَیثُ لَم یحتَسِبوا مثل حضرت موسی؛ حرکت موسی در دل خانه فرعون و کاخ فرعون آغاز شد که به نابودی کاخ فرعون و فرعونیان انجامید. اینجا ایرانِ دوران پهلوی، قلعه مستحکمِ منافعِ آمریکایی بود؛ از دل این قلعه بود که انقلاب بیرون آمد و جوشید؛ و آمریکایی‌ها نفهمیدند و آمریکایی‌ها فریب خوردند و آمریکایی‌ها خواب ماندند و آمریکایی‌ها غافل شدند؛ خطای محاسباتی آمریکا یعنی این. بعد از آن هم تا امروز، در طول این چند دهه، آمریکایی‌ها غالبا در مورد مسائل ایران دچار خطا شدند، اشتباه کردند. مخاطب این حرف من، بیشتر، آن کسانی هستند که مرعوب سیاست‌های آمریکایند: مرعوب نباشند.
۵- لزوم فهم جنگ ترکیبی امروز و پرهیز از غفلت و ساده‌اندیشی
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در بیست و نهم فروردین ۱۳۹۷با اشاره به ابعاد این جنگ پیچیده اطلاعاتی، اشاره دارند که در این جنگ، شیوه‌ها و روش‌های مختلفی در دستور کار است، از «نفوذ و سرقت اطلاعات» و «تغییر محاسبات تصمیم‌گیران» و«تغییر باورهای مردم» تا «ایجاد نابسامانی مالی و اقتصادی» و «ایجاد آشفتگی‌های امنیتی».۱۳۹۷.۰۱.۲۹
۶- توجه به استقلال و هویت ایرانی اسلامی در نظام محاسباتی خود
توجه حقیقی و حقوقی به هویت ایرانی - اسلامی موید باور به ایده بزرگ ما می‌توانیم است، چراکه تا حال هم پیشرفت کشور در بعضی از عرصه‌ها موید توانایی و اقتدار ملت عزیز ایران وعقلانیت راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است. البته باید توجه نمود تفرقه و خود‌خواهی‌های سیاست‌زده و جناحی و حذف جریان‌های دیگر معتقد به قانون اساسی کشور در بن مایه‌های اصیل هویتی ایرانیان عزیز جا ندارد و منجر به حذف جریان‌های تخریبگر و تفرقه‌افکن خواهد شد.
۷- باور به کسب موفقیت با «راهبرد با»، نه «راهبرد بر»
باور به این‌که با راهبرد با دیگران و وحدت و هم‌افزایی نه راهبرد بر دیگران (ناشی از منیت جناحی و خودخواهی ) می‌توان در جهت وحدت درمصالح و منافع ملی و رضایت‌مندی مردم گام‌های جدی‌تری برداشت.
۸- تشکیل اتاق فکر مشترک توسط دستگاه‌های فرهنگی و تبلیغاتی و رسانه‌ای و دیگر انجمن‌های مدنی.
باید با تشکیل اتاق اندیشه‌ورزی مشترک موثروهم‌افزا و استفاده از علوم روز وهمچنین بهره‌مندی ازصاحبان اندیشه مستقل به مواجهه با پرده رنگین و ظاهراجذاب (اما توخالی) توهم اقتدار دشمن روی آورد قطعا مولفه عقلانیت تعالی محور و ترقی‌مدار و قانون‌مداری و احترام بیشتر برای مردم برای پیشرفت مادی و معنوی جامعه و شناخت نقش نرم دشمن لازم‌تر و بایسته‌تر از گذشته است.
*استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی ره
