به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ استفاده از موبایل طی ۳ دهه اخیر انقلابی را در زندگی مردم ایجاد کرده است به‌طوری که موبایل اکنون دیگر صرفا یک تلفن همراه نیست بلکه استفاده از این دستگاه با کاربردهای فراوان با زندگی تک تک افراد جامعه عجین شده است؛ دستگاهی که تاثیرات بسیار عمیقی بر جامعه و فرهنگ تمام کشورها از جمله ایران بر جا گذاشته است. این تکنولوژی که به نوعی بر فرهنگ انسان و جوامع مختلف تاثیر مستقیم دارد، به افراد این امکان را می‌دهد تا در هر زمان و مکانی بتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند و یا به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند و به تفریح و سرگرمی بپردازند.
امروز استفاده از تلفن‌های همراه به قدری گسترش یافته است که شرکت‌های مختلف ناچارند روزبه‌روز به تکنولوژی‌های این دستگاه بیفزایند تا کاربران رضایت کافی را داشته باشند. در موبایل‌های هوشمند، افراد می‌توانند به راحتی به اینترنت متصل شوند، شبکه‌های گسترده اجتماعی را ببینند و به هرگونه اخبار، اطلاعات علمی، موسیقی، فیلم و منابع دیگر دسترسی پیدا کنند. حال که روز به روز بر تعداد شبکه‌های اجتماعی اضافه می‌شود، استفاده غیرضرور، نادرست یا کنترل‌نشده از آن می‌تواند تبعات نامطلوب و چه بسا مشکل‌آفرینی را در پی داشته باشد، زیرا به دلیل جذابیت اغلب شبکه‌های اجتماعی که گردانندگان آن به دنبال افزایش تعداد مخاطب و بعضا کاسبی از این طریق هستند، نه‌تنها باعث تضییع وقت می‌شود بلکه امکان دارد تماشای چنین شبکه‌هایی و اثرات آن با محتوایی که دارند بر زندگی شخص و خانواده تاثیر منفی بر جا گذارد. به طور مثال بلاگرها این روزها در حال رقابت با هم هستند و با انتشار عکس، فیلم یا برنامه‌های بی‌محتوا به صورت زنده به اصطلاح گرفتن لایو با مردم ارتباط قوی می‌گیرند. محتوای چنین برنامه‌هایی اغلب بی‌مفهوم بوده و از الفاظ رکیک یا تصاویر نامتعارفی استفاده می‌شود؛ پدیده‌ای که بی‌تردید بر جامعه مخاطب بویژه جوانان و نوجوانان تاثیر منفی می‌گذارد. علاوه بر این شبکه‌های اجتماعی محلی برای تبلیغ کالاها یا فروش و ارائه خدمات تبدیل شده‌اند که بلاگرها برنده آن هستند و پول‌های هنگفتی را از این طریق به جیب می‌زنند.
دکتر مجید ابهری، رفتارشناس اجتماعی گفت: دام بلاگرها برای مخاطبان پهن است، چرا که آنها افکار و نکاتی را به جامعه تحمیل می‌کنند که آسیب‌های گسترده‌ای را در پی دارد. وی با بیان اینکه فضای مجازی به همراه خود سبک نوینی از روابط اجتماعی و خانواده را وارد جامعه کرده است، افزود: هجوم بدون نظارت و کنترل فضای مجازی بلاگرها جامعه بر مسیری حرکت می‌کند که دیگر والدین و آموزش‌و‌پرورش و نمادهای رفتاری تاثیری در اصلاح رفتارهای فرزندان ندارد.
این رفتارشناس در ادامه افزود: وبلاگران و بلاگران به عنوان مروجان رفتارها در جامعه به جایی رسیده‌اند که هر گونه حرکت و اشاره آنها تاثیر فوری و با دوام روی مخاطبان بویژه نوجوانان را در پی دارد. متاسفانه نفوذ بلاگرها در جوانان و نوجوانان تا اندازه‌ای است که درآمد کلانی برای آنها به دلیل جذب مخاطب است و همین درآمدها موجب شده است تا گوی رقابت را در بلاگری از هم بربایند. ابهری افزود: در دنیای مد لباس، آرایش و پیرایش، بلاگرها تجسم انتقال رفتارهای مختلف شده و خانواده‌ها و مربیان نگران تاثیرات عمیق این رفتارها از سوی آنها بر روی جامعه بویژه افزاد کم‌سن و سال هستند. نمونه آن انواع بازی‌های رایانه‌ای که منجر به برد و باخت‌های سنگین می‌شود، چرا که از کنترل خارج شده‌اند.
وی اضافه کرد: گسترش این نوع فعالیت‌ها تنها و تنها به دلیل عدم نظارت و کنترل نهادهای متولی است.
وی افزود: به نظر می‌رسد باید رفتارشناسان، روانشناسان و مربیان تربیتی به سرعت و با دستان پر و اندیشه‌های پرتر وارد میدان شوند و اجازه ندهند سرمایه‌های ملی به این شکل به تاراج برود.
سال‌هاست زندگی خانواده‌های ایرانی دستخوش آموزش بلاگرها شده است؛ آموزش‌هایی که در ورای رونق اقتصادی برای بلاگرها تغییراتی را در سبک زندگی خانوار شهری و روستایی ایران ایجاد کرده است. به عبارتی فضای مجازی پنجره‌های جدیدی را به روی خانواده‌های ایرانی باز کرده است، پنجره‌ای که به نوعی تصاویر متعددی را مقابل دیدگان اعضای خانواده به تصویر می‌کشد، هر چند کارشناسان برای استفاده از فضای مجازی به خانواده‌ها توصیه‌هایی ارائه می‌کنند و محدودیت‌هایی را در نظر می‌گیرند اما مادران به عنوان رکن اصلی ترسیم‌کننده سبک زندگی و به عنوان یکی از مخاطبان اصلی فضای مجازی بویژه اینستاگرام، گاهی در قالب این محدودیت‌ها نمی‌گنجند و بدون توجه به عوارض تغییر سبک زندگی بر اساس آموزه‌های اینستاگرام، تغییرات زیادی را در خانه و خانواده ایجاد می‌کنند.
تغییراتی که تنها به سبک تهیه غذا و سرو آن محدود نمی‌شود، بلکه شامل خریدهای جدید لوازم خانه تا خرید مواد غذایی با برندهایی معرفی‌شده توسط بلاگرها، خرید لباس کودک و سایر اقلام می‌شود؛ موضوعی که در برخی موارد مسیری سخت، گران و بی‌محتوا را به خانواده تحمیل می‌کند.
طبق گزارش‌های رسانه‌ها روند استفاده ایرانیان از فضای مجازی نشان می‌دهد 33.5 درصد درصد زن، 33.1 درصد مرد از واتس اپ؛ 50.7 درصد زن و 50.6 درصد مرد از اینستاگرام؛ 41.4 درصد زن و 37.1 درصد مرد از تلگرام، 11.6 درصد زن و 7.8 درصد مرد از بله، 34.1 درصد زن و ۲۴ درصد مرد از ایتا؛ 30.3 درصد زن و 26.9 درصد مرد از روبیکا استفاده می‌کنند.
دکتر منصوره حجاری، پژوهشگر خانواده و رسانه در این باره و درباره این موضوع که بلاگرها چگونه زندگی را برای خانواده‌ها بازنمایی می‌کنند، اظهار داشت: در حال حاضر با رشد صفحات متعدد بلاگرهای خانواده در پلتفرم‌های تصویر محور ایرانی و خارجی روبه‌رو هستیم؛ هم در اینستاگرام و هم در روبیکا صفحه‌های متعددی را می‌بینیم که بلاگرها در آنها در حال بازنمایی زندگی خانوادگی خودشان هستند و دنبال‌کنندگان نیز به تدریج رشد چشمگیری داشته‌اند، حتی اکنون صفحاتی داریم که دنبال‌کنندگان میلیونی دارند.
وی در پاسخ به این پرسش که چطور بلاگرهای خانواده، سبک زندگی را بازتعریف می‌کنند، گفت: این موضوع در 2 محور ساختارهای ارتباطی خانواده و فرآیندهای ارتباطی خانواده توصیف می‌شود؛ ساختارهای ارتباطی بر اساس مدل‌های نظری به 3 محور تغییرات در مرزهای خانواده، تغییرات در نقش‌های خانوادگی و تغییرات در قوانین خانواده تقسیم می‌شود.
حجاری ادامه داد: فرآیندهای ارتباطی هم شامل تغییرات در بازتعریف آغاز رابطه، ازدواج و تغییراتی که در مرحله نگهداری رابطه و صمیمیت وجود دارد، تعریف می‌شود.
وی با بیان اینکه در بازتعریف مرزها می‌توانیم به بازتعریف مرزهای حریم خصوصی خانواده اشاره کنیم، به ایرنا گفت: در صفحات خانوادگی ما با مرزهای بسط‌یافته نمایش خانواده مواجه هستیم؛ مرزهای حوزه خصوصی خانه کمرنگ و مبهم شده و در تصاویر مشاهده می‌کنیم بلاگرها تصاویری از خصوصی‌ترین حوزه‌های خانه را به نمایش می‌گذارند؛ تصاویر اتاق خواب، تصاویری از اتاق کودک، تصاویری از آشپزخانه، تصاویری از پذیرایی و سالن و همه اجزای خانه در معرض دید کاربران و دنبال‌کنندگان قرار می‌گیرد.
