به گزارش سرویس صنفی و آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ پذیرش قهرمانان ورزشی در دانشگاه‌ها به‌عنوان یکی از راهکارهای تشویقی برای ارتقای سطح ورزش کشور و حمایت از ورزشکاران نخبه مطرح شده است. این سیاست با هدف ایجاد تعادل بین فعالیت‌های ورزشی و تحصیلات عالیه، به قهرمانان امکان می‌دهد تا بدون شرکت در آزمون‌های سراسری، وارد دانشگاه شوند. با این حال، این آیین‌نامه‌ها با چالش‌ها و معایبی همراه هستند که نیازمند بررسی و بازنگری می‌باشند.
تاریخچه و مبانی آیین‌نامه
اولین آیین‌نامه پذیرش قهرمانان ورزشی در دانشگاه‌ها در دهه ۱۳۶۰ تدوین شد. این آیین‌نامه به قهرمانان دارای مدال‌های طلا، نقره و برنز در مسابقات المپیک، جهانی و آسیایی اجازه می‌داد بدون شرکت در کنکور، در رشته‌های علوم ورزشی و تربیت بدنی ادامه تحصیل دهند. با گذشت زمان و تغییرات در نظام آموزشی و ورزشی کشور، نیاز به بازنگری در این آیین‌نامه احساس شد.
معایب آیین‌نامه فعلی
۱. محدودیت در انتخاب رشته تحصیلی: بر اساس آیین‌نامه‌های موجود، قهرمانان ورزشی تنها مجاز به تحصیل در رشته‌های علوم ورزشی و تربیت بدنی هستند. این محدودیت ممکن است با علاقه‌مندی‌ها و استعدادهای فردی ورزشکاران همخوانی نداشته باشد و انگیزه آنان را برای ادامه تحصیل کاهش دهد.
قدمت و عدم تطابق با شرایط کنونی: با توجه به اینکه آیین‌نامه اولیه در دهه ۱۳۶۰ تدوین شده است، بسیاری از مفاد آن با شرایط و مقتضیات کنونی همخوانی ندارد و نیازمند بازنگری است.
ابهام در قوانین و تداخل با سایر مصوبات: وجود آیین‌نامه‌های متعدد و بعضاً متناقض در مورد پذیرش قهرمانان ورزشی، باعث سردرگمی دانشگاه‌ها و ورزشکاران شده است. به‌عنوان مثال، برخی دانشگاه‌ها به آیین‌نامه سال ۱۳۹۲ مبنی بر انتخاب رشته تحصیلی دلخواه استناد می‌کنند، در حالی که برخی دیگر همچنان به آیین‌نامه‌های قدیمی‌تر پایبند هستند.
نبود سازوکارهای حمایتی پس از پذیرش: پذیرش بدون کنکور قهرمانان ورزشی در دانشگاه‌ها، بدون در نظر گرفتن حمایت‌های لازم آموزشی و روان‌شناختی، ممکن است منجر به مشکلاتی در تطبیق آنان با محیط دانشگاهی شود.
عدم شفافیت در فرآیند پذیرش: نبود شفافیت در فرآیند پذیرش و معیارهای انتخاب، ممکن است به بروز تبعیض و ناعدالتی منجر شود.
پیشنهادات برای بهبود آیین‌نامه
گسترش دامنه رشته‌های تحصیلی: با توجه به تنوع استعدادها و علاقه‌مندی‌های قهرمانان ورزشی، پیشنهاد می‌شود امکان تحصیل در رشته‌های متنوع‌تر فراهم شود. این امر می‌تواند انگیزه آنان را برای ادامه تحصیل افزایش دهد.
بازنگری و به‌روزرسانی آیین‌نامه: با توجه به تغییرات نظام آموزشی و ورزشی کشور، لازم است آیین‌نامه‌های مربوطه به‌صورت دوره‌ای بازنگری و به‌روز شوند تا با شرایط کنونی همخوانی داشته باشند.
ایجاد سازوکارهای حمایتی: پس از پذیرش، ارائه حمایت‌های آموزشی، مشاوره‌ای و روان‌شناختی به قهرمانان ورزشی می‌تواند به تطبیق بهتر آنان با محیط دانشگاهی کمک کند.
تدوین دستورالعمل‌های شفاف و واحد: برای جلوگیری از تداخل و ابهام، تدوین یک آیین‌نامه واحد و شفاف که تمامی جنبه‌های پذیرش قهرمانان ورزشی را پوشش دهد، ضروری است.
برگزاری دوره‌های آمادگی دانشگاهی: برگزاری دوره‌های پیش‌دانشگاهی برای قهرمانان ورزشی می‌تواند به افزایش آمادگی آنان برای ورود به محیط دانشگاهی کمک کند.
آیین‌نامه در دست اصلاح
مصطفی زارعی با اشاره به بازنگری آیین نامه پذیرش قهرمانان ورزشی در دانشگاه‌ها گفت: قهرمانان ورزشی اگر مدال کسب کنند، می‌توانند درخواست داده و صرفاً در رشته تربیت بدنی در دانشگاه‌ها تحصیل کنند که این درخواست در کارگروهی بررسی ودر مورد آن تصمیم گیری می‌شود.
وی ادامه داد: آیین نامه پذیرش قهرمانان ورزشی در دانشگاه‌ها سال ۱۳۶۸ تدوین شده و اکنون دامنه آن بسیار گسترش پیدا کرده است در حال حاضر به غیر از مسابقات المپیک، در بازی‌های آسیاسی نیز ما رقابت قهرمانی جهان را داریم، رقابت قهرمانی نوجوانان و دانش آموزان را نیز داریم که همه رویدادهای هستند که افراد می‌توانند از طریق آنها وارد دانشگاه شوند.
مدیر کل تربیت بدنی سازمان امور دانشجویان افزود: مربی‌ها و سرپرستان در حال حاضر نمی‌توانند از این آیین نامه استفاده کنند و آیین نامه مذکور نیاز به تغییر جدی دارد که بازنگری آن در برنامه ما قرار دارد.
وی افزود: با توجه به این موضوع که آیین نامه مذکور قرار است در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شود، احتمالاً مسیر طولانی در پیش خواهد داشت ولی ما کار را شروع کرده‌ایم و تقریباً اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ آیین نامه سازمان بیرون آمده و برای تصویب در اختیار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار می‌گیرد.
پذیرش قهرمانان ورزشی در دانشگاه‌ها، اقدامی مثبت در جهت حمایت از نخبگان ورزشی کشور است. با این حال، برای افزایش کارآمدی این سیاست و رفع معایب موجود، بازنگری و اصلاح آیین‌نامه‌های مربوطه ضروری به نظر می‌رسد. با اجرای پیشنهادات مذکور، می‌توان به بهبود شرایط تحصیلی قهرمانان ورزشی و ارتقای سطح علمی و ورزشی کشور کمک کرد.
گزارش از عرفان عباسی
