به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، کامران باقری لنکرانی، وزیر اسبق بهداشت با توجه به افزایش نگرانیها نسبت به فشارهای روانی دستیاران تخصصی پزشکی که منجر به خودکشی آنان میشود گفت: خودکشی مجدد یک دستیار پزشکی در غرب کشور حادثه تلخ دیگری در یکی از مراکز آموزشی درمانی بود.
وی با اشاره به این حادثه گفت: مسئله سلامت روان دستیاران پزشکی یکی از موضوعات داغ محافل علمی و پزشکی کشور است.
وی ادامه داد: این پدیده نگرانکننده تنها به کشور ما محدود نمیشود، آمارهای جهانی نیز نشان میدهند که دستیاران پزشکی یکی از گروههایی هستند که بالاترین نرخ خودکشی در میان دانشآموختگان علوم پزشکی را به خود اختصاص دادهاند. سالانه تعدادی از این افراد، در نتیجه فشارها و فرسودگیهای دوره دستیاری، اقدام به خودکشی میکنند که در برخی موارد متأسفانه منجر به فوت، و در بسیاری از موارد نیز به آسیبهای جدی روانی و جسمی میانجامد.
خودکشی اقدامی ناگهانی نیست
لنکرانی اذعان کرد: بر اساس تحقیقاتی که در یکی از مراکز آموزشی درمانی شهر شیراز انجام شده، اقدام به خودکشی در میان دستیاران پزشکی اغلب یک تصمیم ناگهانی نیست؛ بلکه نتیجه فرایندی بلندمدت شامل فرسودگی شغلی، افسردگی و فشارهای متعدد روانی است. یکی از یافتههای مهم این تحقیق نشان میدهد که ضربه نهایی که فرد را به مرز اقدام به خودکشی میرساند، معمولاً بازخواست یا تنبیه غیرمنتظره از سوی افرادی است که انتظار حمایت از آنان میرود.
وزیر اسبق بهداشت اظهار داشت: با وجود اینکه معاونت آموزشی وزارت بهداشت اقدامات مثبتی از جمله تأکید بر غربالگری سلامت روان دستیاران و تشکیل کمیتههای تخصصی را آغاز کرده است، به نظر میرسد که انجام اقدامات ساختاری و حمایتی بیشتری از سوی مدیران گروهها و مسئولان آموزشی ضروری است.
وی افزود: یکی از انتقادات مطرحشده از سوی برخی اساتید و کارشناسان حوزه آموزش پزشکی این است که در مواجهه با خطاهای پزشکی، تمام مسئولیتها بر دوش دستیاران گذاشته میشود و حمایتی درخور از آنها صورت نمیگیرد. همچنین، عدم توجه به شرایط سخت کاری، ساعات طولانی شیفت، کمبود امکانات و تأخیر در پرداختهای مالی، از جمله مشکلاتی است که به نارضایتی و آسیب روانی در میان فراگیران پزشکی دامن میزنند.
برخوردهای ناعادلانه و تنبیهی
لنکرانی تاکید کرد که برخوردهای ناعادلانه و تنبیهی، بدون در نظر گرفتن عوامل زمینهساز، میتواند به تشدید بحران سلامت روان دستیاران بینجامد. در همین راستا، تجدید نظر در شیوه مدیریت آموزشی، اصلاح روند بازخواستها، بهبود شرایط کاری و تضمین حقوق اولیه دستیاران از جمله اقداماتی است که میتواند در کاهش این معضل مؤثر واقع شود.
وزیر اسبق بهداشت تصریح کرد: آنچه ضروری به نظر میرسد، مسئولیتپذیری بیشتر مدیران و اساتید در قبال سلامت روانی و حرفهای فراگیران و ایجاد فضای انسانیتر و حمایتیتر در محیطهای آموزشی درمانی است.
ابراز تأسف از تفسیر نادرست مفهوم مدیریت قوی
لنکرانی با ابراز تأسف از تفسیر نادرست مفهوم مدیریت قوی در برخی مراکز آموزشی، تأکید کرد: متأسفم که گاهی مدیریت قوی به اشتباه با برخورد قاطعانه و سختگیرانه با دستیاران ترجمه میشود. این رویکرد را نهتنها مؤثر نمیدانم، بلکه آن را نادرست میبینم.
وی با اشاره به تجربه ۹ ساله خود در مدیریت گروه داخلی یکی از دانشگاههای علوم پزشکی کشور، متذکر شد: در این مدت حتی مواردی وجود داشت که ناگزیر به اخراج یک دستیار شدیم، اما همواره تلاش کردیم کرامت انسانی حفظ شود و دستیار احساس کند در کنار او ایستادهایم، نه در برابر او.
لنکرانی با تأکید بر اینکه احساس حمایت از سوی گروه آموزشی نقش مؤثری در تربیت صحیح فراگیران دارد، افزود: در سایه این رویکرد، موفق شدیم در گروه داخلی دانشگاه شیراز دستیارانی را تربیت کنیم که امروز بسیاری از آنها عضو هیئتعلمی دانشگاههای کشور شدهاند و حتی به مرتبه استاد تمامی رسیدهاند.
وزیر اسبق بهداشت خاطر نشان کرد: ابراز امیدواری کرد که این تجربهها و تذکرات بتواند گامی مؤثر در جلوگیری از تکرار وقایع تلخ اخیر در میان دستیاران پزشکی کشور باشد و از معاونت آموزشی وزارت بهداشت به دلیل پیگیری و اهتمام جدی نسبت به این مسائل تشکر کرد.
