به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ هنگام یادگیری بازی شطرنج، هیچ جایی برای شروع مهمتر از مهره ها نیست. در این مطلب، با همه مهرهها آشنا میشویم، بهویژه، زمانی که بازی شروع میشود کجا قرار میگیرند، چگونه حرکت میکنند و چگونه ارزشگذاری میشوند. بنابراین همراه باشگاه شطرنج ایران، نحوه حرکت مهره های شطرنج را یاد خواهید گرفت.
مهره های شطرنج چیست؟
مهره های شطرنج را هنگام بازی شطرنج روی صفحه شطرنج حرکت می دهید. شش مهره شطرنج وجود دارد که هر طرف با 16 مهره شروع می شود. مهره ها شامل هشت پیاده، دو فیل، دو اسب، دو رخ، یک ملکه و یک پادشاه.
چگونه مهره های شطرنج حرکت می کنند
در باشگاه شطرنج ایران به صورت کامل می توانید با حرکت مهره های شطرنج آشنا شوید:
پادشاه : یک خانه را در هر جهتی حرکت می دهد.
ملکه : هر تعداد خانه را به صورت مورب، افقی یا عمودی حرکت می دهد.
رخ : هر تعداد خانه را به صورت افقی یا عمودی حرکت می دهد.
فیل : هر تعداد خانه را به صورت مورب حرکت می دهد.
اسب : به شکل "L" حرکت می کند، دو خانه در جهت مستقیم، و سپس یک خانه عمود بر آن.
پیاده : یک خانه به جلو حرکت می کند، اما در اولین حرکت خود، می تواند دو خانه به جلو حرکت کند. به صورت مورب یک خانه به جلو را می گیرد.
حرکت پیاده در شطرنج
وقتی یک بازی شروع می شود، هر طرف با هشت پیاده یا سرباز شروع می کند. پیاده های سفید در رتبه دوم و پیاده های سیاه در رتبه هفتم قرار دارند. پیاده کم قدرت ترین مهره است و یک امتیاز ارزش دارد. نحوه حرکت سرباز در شطرنج بدین صورت است که اگر اولین حرکت یک پیاده باشد، می تواند یک یا دو مربع به جلو حرکت کند. اگر یک پیاده قبلاً حرکت کرده باشد، می تواند هر بار فقط یک مربع به جلو حرکت کند. به هر مربع به صورت مورب به سمت چپ یا راست حمله می کند (یا می گیرد). در شکل، پیاده به تازگی از مربع e2 به مربع e4 رفته و به مربع های d5 و f5 حمله می کند.
حرکت فیل در شطرنج
در این مرحله از حرکت مهره های شطرنج نوبت به حرکت فیل می رسد. هر طرف با دو فیل شروع می شود، یکی در یک مربع روشن و دیگری در یک مربع تاریک. هنگامی که بازی شروع می شود، فیل های سفید در c1 و f1 قرار دارند، در حالی که فیل های سیاه در c8 و f8 قرار دارند.
فیل یک مهره جزئی (مانند یک اسب) در نظر گرفته می شود و ارزش آن سه امتیاز است. یک فیل می تواند به تعداد مربع هایی که دوست دارد به صورت مورب حرکت کند، به شرطی که توسط مهره های خودش یا یک مربع اشغال شده مسدود نشود. یک راه آسان برای یادآوری نحوه حرکت یک فیل این است که مانند یک شکل "X" حرکت می کند. می تواند با حرکت به سمت میدان اشغالی که مهره در آن قرار دارد، یک مهره دشمن را تصرف کند.
حرکت اسب در شطرنج
هر طرف با دو اسب شروع می شود، یک اسب پادشاه و یک اسب ملکه. هنگامی که یک بازی شروع می شود، اسب های سفید در b1 و g1 قرار دارند، در حالی که اسب های سیاه در b8 و g8 قرار دارند.
اسب یک مهره جزئی (مانند یک فیل) در نظر گرفته می شود و ارزش آن سه امتیاز است. نکته ای که در مورد حرکت مهره های شطرنج و به خصوص حرکت اسب باید بدانید این است که اسب تنها مهره ای در شطرنج است که می تواند از روی مهره دیگری بپرد! یک مربع به سمت چپ یا راست به صورت افقی و سپس دو مربع به سمت بالا یا پایین به صورت عمودی حرکت می کند، یا دو مربع به چپ یا راست به صورت افقی و سپس یک مربع به سمت بالا یا پایین عمودی حرکت می کند. به عبارت دیگر، اسب به شکل "L" حرکت می کند. اسب فقط میتواند چیزی را که روی آن فرود میآید بگیرد، نه چیزی را که از روی آن میپرد!
حرکت رخ در شطرنج
هر طرف با دو رخ شروع می شود، یکی در سمت ملکه و دیگری در سمت پادشاهی. هر چهار رخ در گوشه های صفحه شطرنج قرار دارند. رخ های سفید بازی را در a1 و h1 شروع می کنند، در حالی که رخ های سیاه در a8 و h8 قرار دارند.
حرکت مهره رخ نیز یکی از حرکت مهره های شطرنج است که بسیار مهم است. رخ یک مهره اصلی (مانند ملکه) در نظر گرفته می شود و پنج امتیاز دارد. میتواند به تعداد مربعهایی که دوست دارد به صورت افقی به چپ یا راست، یا به تعداد مربعهایی که دوست دارد به صورت عمودی بالا یا پایین حرکت کند (تا زمانی که توسط مهره های دیگر مسدود نشده باشد). یک راه آسان برای به خاطر سپردن نحوه حرکت یک رخ این است که مانند یک علامت "+" حرکت می کند.
حرکت وزیر در شطرنج
وزیر قوی ترین مهره شطرنج است! وقتی یک بازی شروع می شود، هر طرف با یک ملکه شروع می کند. ملکه سفید روی d1 و ملکه سیاه روی d8 قرار دارد. ملکه یک مهره اصلی (مانند یک رخ) در نظر گرفته می شود و نه امتیاز دارد. میتواند به تعداد مربعهایی که دوست دارد به صورت افقی به چپ یا راست، یا به تعداد مربعهایی که دوست دارد به صورت عمودی به بالا یا پایین حرکت کند (مانند یک رخ). ملکه همچنین می تواند هر تعداد مربع را که دوست دارد به صورت مورب حرکت دهد (مانند یک فیل). یک راه آسان برای یادآوری چگونگی حرکت یک ملکه این است که مانند یک رخ و یک فیل با هم حرکت می کند!
بنابراین وزیر میتواند در هر مسیر مستقیمی، چه رو به جلو، عقب یا به صورت مورب، تا هر فاصلهای که مسیر باز باشد حرکت کند، به شرطی که از روی هیچیک از مهرههای خودش عبور نکند.
حرکت شاه در شطرنج
در این بخش از حرکت مهره های شطرنج به شاه می رسیم. شاه مهمترین مهره شطرنج است. به یاد داشته باشید، هدف یک بازی شطرنج، مات کردن شاه است! وقتی یک بازی شروع می شود، هر طرف یک پادشاه دارد. پادشاه سفید در e1 قرار دارد، در حالی که پادشاه سیاه در e8 شروع می شود. شاه مهره خیلی قدرتمندی نیست، زیرا فقط می تواند یک مربع را در هر جهتی حرکت دهد (یا شکار کند). لطفا توجه داشته باشید که شاه را نمی توان دستگیر کرد! وقتی به یک پادشاه حمله می شود، به آن «کیش» می گویند.
به طور کلی، شما می توانید پادشاه خود را در هر نقطه از صفحه شطرنج حرکت دهید، به جز مربع هایی که توسط یکی دیگر از مهره ها یا پیاده های شما اشغال شده است. این در حقیقت برای همه مهرهها و پیادههای شما صادق است: آنها نمیتوانند همان مربع را با دیگری اشغال کنند. آنها می توانند مربع مهره های حریف شما را بگیرند. به این «گرفتن» می گویند. برای گرفتن یک مهره، به سادگی آن را با مهره خود جایگزین کرده و مهره حریف را از روی صفحه بردارید.
شما همچنین نمی توانید پادشاه خود را روی مربعی حرکت دهید که یکی از مهره ها یا پیاده های حریف بتواند آن را بگیرد. اگر بخواهید میتوانید اجازه دهید هر یک از مهرهها یا پیادههای خود را اسیر کنند، اما در واقع طبق قوانین شطرنج، اجازه گرفتن پادشاه شما غیرقانونی است!
یکی از نکات مهم در حرکت مهره های شطرنج، به ویژه مهره شاه، رعایت فاصله بین دو شاه است. شاهها هیچگاه نباید در خانههای مجاور قرار بگیرند و همیشه باید حداقل یک خانه فاصله میان آنها باشد. همچنین، شاه تنها مهرهای در بازی است که نمیتوان آن را مستقیماً زد یا توسط مهرهای دیگر تصاحب کرد.
نتیجه گیری
اکنون می دانید مهره های شطرنج چیست، آنها را برای شروع بازی در کجا قرار دهید، با نحوه حرکت مهره های شطرنج آشنا شدیم و می دانیم که مهره های شطرنج چگونه حرکت می کنند و چگونه ارزش گذاری می شوند! از دانش جدید خود در مورد مهرههای شطرنج لذت ببرید و با انجام یک بازی در شطرنج زنده، آن را عملی کنید. شما میتوانید برای تسلط بر روی نحوه حرکت مهره های شطرنج در کلاس های باشگاه شطرنج ایران شرکت نموده تا بیشتر با این بازی جذاب آشنا شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه برگذاری کلاس های حضوری و آنلاین با شماره زیر 38480570- 051 تماس حاصل فرمائید.
