به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در روز جمعه ۹ خرداد ۱۴۰۴، گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران در قالب یک اردوی کوهنوردی مختلط، مسیر دارآباد را پیمودند. این برنامه که به صورت مشترک توسط دانشکده مدیریت دولتی، علوم سازمانی و ادارهکل تربیت بدنی دانشگاه تهران سازماندهی شده بود، با حضور یکی از استاتید دانشگاه، به نام «الف قاف»، همراهی شد.
فضای صمیمی یا مرزهای نامشخص؟
به اذعان برخی از دانشجویان حاضر در این اردو، فضای طبیعی و غیررسمی کوهنوردی به ایجاد روابط صمیمی و عمیقتر میان شرکتکنندگان منجر شد. یکی از دانشجویان حاضر در کوهنوردی مختلط نوشتند: «این فضا باعث شد فارغ از قیدهای معمول دانشگاهی، ارتباطاتمان کیفیت بهتری پیدا کند و بهتر بتوانیم همدیگر را بشناسیم.»
با این حال چنین برنامههایی میتواند به تدریج مرزهای اخلاقی و حرفهای بین دانشجویان دختر و پسر را کمرنگ کند.
«هرچند ممکن است این برنامهها با نیت تقویت روحیه جمعی برگزار شود، اما تجربههای گذشته نشان داده که در غیاب چارچوبهای دقیق، احتمال سوءبرداشت و رفتارهای خارج از عرف وجود دارد.»
حضور استاد دانشگاه؛ تأیید یا بیتوجهی به هشدارها؟
حضور دکتر «الف قاف»، استاد دانشگاه، در این اردو نیز بحثبرانگیز شده است. برخی معتقدند همراهی اساتید با برنامههای مختلط میتواند به عادیسازی چنین رویدادهایی بینجامد و توجیهی برای گسترش آن در آینده شود. در مقابل، طرفداران این برنامهها استدلال میکنند که حضور اساتید میتواند نظارت و مدیریت بهتری بر فضا ایجاد کند.
وزارت علوم با متخلفین برخورد کند!
با وجود انتقادات مطرحشده در فضای مجازی، دانشگاه تهران تاکنون موضع رسمیای درباره این برنامه یا ادامهدار بودن چنین اردوهایی اعلام نکرده است. اما سوال اینجاست که آیا کوهنوردی مختلط شروع بوده و این برنامهها به صورت رسمی در آینده تکرار خواهند شد؟ یعنی ما شاهد بازگشت اردوهای مختلف به دانشگاه هستیم؟
با توجه به حساسیت موضوع و احتمال تخطی از ضوابط آموزش عالی در برگزاری اردوهای مختلط، به نظر میرسد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باید به این موضوع ورود کند و با بررسی دقیق جزئیات این برنامه، در صورت تخلف، با مسئولان مربوطه برخورد جدی نماید. سکوت یا بیتفاوتی در این زمینه میتواند به تکرار چنین رویدادهایی و تضعیف هنجارهای دانشگاهی منجر شود.
موضع رهبر انقلاب درباره اردوهیا مختلط
در دهه نود بود که در دولت حسن روحانی نیز اردوهای مختلط به یک از چالش های دانشگاه تبدیل شد رهبر انقلاب با انتقاد صریح از برپایی اردوهای مختلط در برخی دانشگاههای کشور، خاطرنشان کردند: «بعضیها کار فرهنگی را در داخل دانشگاه با کنسرت و اردوهای مختلط اشتباه گرفتهاند؛ میگویند باید دانشجو شاد باشد! شاد بودن برای هر محیطی چیز خوبی است اما به چه قیمتی؟ غربیها چقدر بهره بردهاند از این اختلاط دختر و پسر که ما بهره ببریم؟ یک روزی به ما میگفتند که در اروپا حجاب نیست و زن و مرد با هم قاطیاند، هوس و شوق جنسی هم در آنجا طبعا کنترلشده است. خب، حالا شما نگاه کنید ببینید همینجور است؟ آیا هوسها کنترلشده است یا هوسها تحریکشده است؟ اینهمه جنایت جنسی امروز دارد در آمریکا و در اروپا اتّفاق میافتد؛ به جنس مخالف هم دیگر حالا اکتفا نمیکنند! و از این بدتر هم خواهد شد. اسلام انسان را شناخته است که حکم حجاب را داده، حکم عدم اختلاط زن و مرد را داده. اردوی مختلط یعنی چه؟ کوهنوردی مختلط، اردوی مختلط، گاهی حتی خارج از کشور! نه، کار فرهنگی ماهیت دیگری دارد، مفهوم دیگری دارد. مسئولین فرهنگی دانشگاهها بفهمند چهکار میکنند.» (بیانات رهبر انقلاب در 20 آبانماه 1394)
از این رو جای دارد مسئولان وزارت علوم و سایر دولتمردان دستاندرکار در حوزه آموزش عالی کشور با نصبالعین قرار دادن منویات رهبر حکیم نظام، مانع از نفوذ فرهنگی در میان دانشجویان ایران اسلامی شوند؛ چنانکه فرمودند: «حضور در اردوهای جهادی خیلی خوب است. نگویید وقتمان تلف میشود؛ نه، بیشترین و بهترین استفاده از وقت همین است.
این اردوهای جهادی به مراتب بهتر از اردوهایی است که متأسفانه هنوز هم معمول است. با اینکه من هشدار دادهام، بعضیها اردو درست میکنند که بفرستند اروپا؛ اردوی دانشجویی به اروپا! یکی از غلطترین کارها این است؛ این اردوی جهادی، از آن به مراتب بهتر و شرافتمندانهتر و مفیدتر است. حضور در اردوهای جهادی، تماس مستقیم با مردم، احساس مسئولیت پیدا میکنید. انسان وقتی خدمت کرد بهطور مستقیم، خدمت در چشم انسان عزیز میشود؛ نقاط ضعف را پیدا میکنید.» (بیانات رهبر انقلاب در 22 مهرماه 1394)