به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ تجمیع اطلاعات موجود نشان دهنده چند حقیقت مهم است:
1- به نظر می رسد ایران و امریکا بر سر یک فرمول ترکیبی که ظرفیت غنی سازی محدودی را برای ایران تعریف می کند، به طور اصولی و نسبی توافق کرده اند. این فرمول، موضوع تعداد ماشین ها را با موضوعات دیگری مانند ذخیره مواد ایران، نوع ماشین ها، درصد غنی سازی، تحقیق و توسعه، شفافیت و نحوه تبدیل مواد ترکیب می کند. هنوز اطلاعات دقیقی از جزئیات این موضوع در دسترس نیست.
2- به نظر می رسد دو طرف درباره موضوع ظرفیت غنی سازی به نقطه ای رسیده اند که به تعبیر مقام های عمانی بازگشت ناپذیر است، اما روشن نیست که نسبت میان این فرمول تقریبا نهایی شده، با خطوط قرمزی که تیم مذاکره کننده موظف به رعایت آنها بوده چیست.
3- اینکه هیچ کدام از دو طرف، مذاکره ای برای یافتن یک فرمول تمدید توافق ژنو نکرده اند، نشان می دهد که اراده سیاسی برای یافتن فرمولی برای توافق نهایی بسیار جدی است و مسئله اصلی اکنون این است که آن فرمول پیدا می شود یا نه. شواهد نشان می دهد مهم ترین نکته باقی مانده جدول زمانی تعلیق و لغو تحریم هاست.
پایگاه «ایران هسته ای» با اعلام این جزئیان همچنین نوشت: طرف امریکایی در عمان حامل پیشنهاد جدیدی در این باره نبوده و موضع سابق خود را کماکان حفظ کرده است. موضع فعلی امریکا در این باره، برای ایران قابل قبول نیست.
4- این ارزیابی اکنون جدی است که بده بستان نهایی در شب 24 آذر یا احتمالا چند روز یا هفته پس از آن رخ خواهد داد و احتمالا امریکایی ها گزینه هایی دارند که برای لحظات پایانی ذخیره کرده اند اما روشن است که امریکا به خاطر برنینگیختن حساسیت صهیونیست ها مایل نیست به طور علنی به این موضوع تصریح کند.
پیشنهادهای امریکا درباره 4 مسیر فعلی تحریم علیه ایران چنین بوده است:
1- امریکا اعلام کرده است قادر به تعلیق یا لغو قطعنامه های شورای امنیت نیست چرا که این قطعنامه ها فقط در موضوع هسته ای صادر نشده است.
2- موضع دولت امریکا درباره تحریم های یک جانبه اعمال شده از سوی کنگره این است که اساسا لغو این تحریم ها در اختیار دولت نیست و دولت صرفا می تواند به کنگره مراجعه کرده و برای متقاعد کردن آن به لغو تحریم ها تلاش کند. امریکایی ها گفته اند این کار را حداقل دو سال پس از تصویب توافق نهایی و به شرطی انجام خواهند داد که ایران در این مدت تمکین خود از توافق را نشان داده باشد. در مقطع زمانی پس از توافق جامع، رییس جمهور صرفا قول تعلیق موقت تحریم های کنگره را داده است.
3- درباره تحریم های اتحادیه اروپا، ادعا شده است که این تحریم ها بلافاصله پس از توافق نهایی از سوی شورای اروپا تعلیق خواهد شد.
4- همچنین در زمینه تحریم های یک جانبه ای که بر اساس فرمان های اجرایی رییس جمهور امریکا اعمال شده، آنچه تیم مذاکره کننده امریکا در مذاکرات گفته این است که تحریم هایی که اتباع و شرکت های غیر امریکایی را هدف می گیرد تعلیق خواهد شد اما تحریم هایی که اتباع و شرکت های امریکایی را از تجارت با ایران منع می کند، بر جای خود خواهد ماند.
به این ترتیب، روشن است که امریکا مایل به لغو هیچ تحریمی نیست و در بهترین حالت می خواهد بخشی –و نه تمام- تحریم ها را به نحو موقت و بازگشت پذیر تعلیق کند.
در این باره در تهران کم و بیش اجماع وجود دارد که در مقابل چنین پیشنهادی، درخواست های امریکا برای اعمال محدودیت های شدید و بسیار طولانی مدت بر برنامه هسته ای ایران به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.
شنیده ها حکایت از آن دارد که امریکایی ها در مذاکرات لغو نهایی تحریم ها را به تعیین تکلیف برنامه موشکی، اجرای طولانی مدت پروتکل الحاقی در ایران و همچنین گزارش آژانس مبنی بر حل موضوع PMD مشروط کرده اند.
این بدان معناست که حتی در بلند مدت هم امیدی به لغو تحریم ها وجود ندارد.