به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ این اقدام از سوی عربستان سعودی دنبال شد و واکنش های مختلفی را در بر داشت و مقامات رسمی کشورمان به این مسئله واکنش دادند و حتی از آن با تعبیر توطئه سیاسی یاد شد.
برخی تحلیل گران این اقدام را در راستای اعمال فشار به ایران به خصوص در آسانه مذاکرات هسته ای می دانند؛ تحلیلی که با توجه به اظهارات مقامات کشورهای 1+5 و برخی رسانه ها آنچنان هم دور از ذهن نیست. شاید این تصور مطرح شود که عربستان نیز از کاهش قیمت ضرر خواهد کرد اما وقتی همکاری آمریکا با عربستان را در نظر بگیریم شاید این ضرر جبران شود.
با این حال فارغ از تحلیل های سیاسی، این سوال مطرح است که این توطئه نفتی سعودیها چقدر به ایران زیان رسانده است؟
برخی محاسبات نشان می دهد از ابتدای آذرماه (بویژه پس از تمدید 7ماهه توافق ژنو) تاکنون ایران قریب به 700 میلیون دلار از محل کاهش قیمت نفت خسارت دیده است. تداوم همین روند هم این خسارت را به دنبال خواهد داشت. یعنی اگر حتی طی 3 ماه آینده قیمت نفت کاهش پیدا نکند؛ ایران ماهانه نزدیک به 850 میلیون دلار خسارت خواهد دید.
از سوی دیگر بر اساس تمدید توافق ژنو ماهیانه ۷۰۰ میلیون دلار از داراییهای مسدود شده ایران نیز آزاد خواهد شد؛ یعنی اگر از کاهش قیمت نفت در قبال آزادسازی اموال ایران ضرر نکنیم چیزی عایدی ایران نخواهد شد!
روزنامه «وطن امروز» با انتخاب یک بازه زمانی تقریبا 4 ماهه به دنبال یافتن جواب این سوال است.
بر این اساس ایران از 28 مردادماه سال جاری تا روز گذشته دستکم (براساس محاسبات حداقلی) یک میلیارد و 466 میلیون و 350 هزار دلار از توطئه سعودیها آسیبدیده است. در این میان یک موضوع بسیار نگرانکننده وجود دارد و آن این است که رقم این هزینه و خسارت ملی، روز به روز بیشتر خواهد شد، چراکه اگر کاهش قیمت نفت در 28 مردادماه 60 هزار دلار به ایران زیان رسانده بود اما اکنون و در روز گذشته این رقم به 400 هزار دلار رسیده است و تداوم کاهش 40 درصدی قیمت نفت نسبت به عدد در نظر گرفته شده در بودجه جاری، قطعا هزینههای هنگفتتری را به کشور تحمیل میکند.
بهعنوان مثال 50 درصد این خسارت هنگفت تنها طی 24 روز گذشته وارد شده است. یعنی از ابتدای آذرماه (بویژه پس از تمدید 7ماهه توافق ژنو) تاکنون ایران قریب به 700 میلیون دلار از محل کاهش قیمت نفت خسارت دیده است. تداوم همین روند هم این خسارت را به دنبال خواهد داشت. یعنی اگر حتی طی 3 ماه آینده قیمت نفت کاهش پیدا نکند؛ ایران ماهانه نزدیک به 850 میلیون دلار خسارت خواهد دید. در واقع مخالفت عربستانسعودی با کاهش تولید نیز برای تثبیت همین خسارت بر ایران بوده است! خسارتی که آمار نگرانکننده 2 و نیم میلیارد دلار طی 3 ماه آینده را هشدار میدهد!
بنابراین نکته بسیار مهم درباره خسارت کاهش قیمت نفت، روند تصاعدی آن است به گونهای که با در نظر گرفتن عدم کاهش قیمت نفت و تثبیت قیمت فعلی، ایران طی 4 ماه پایانی سال 1393 رقمی قریب به 3ونیم میلیارد دلار خسارت میبیند که این رقم بهعنوان کسری بودجه نیز حساب میشود کما اینکه خسارت فعلی یک و نیم میلیارد دلاری نیز بهعنوان کسری بودجه دولت حساب میشود.
وطن امروز درباره نحوه محاسبه این میزان خسارت نوشته است:
اگرچه 3 آذر سال 1392 یعنی درست در روزی که توافق ژنو اعلام شد؛ قیمت نفت 114 دلار بود؛ اما در این گزارش، محاسبات بر مبنای قیمت 100 دلار به ازای هر بشکه نفت انجام شده است. به همین منظور شروع بازه زمانی، اواخر مرداد ماه که قیمت نفت به 100 دلار سقوط کرد، انتخاب شده و تا روز گذشته محاسبه شده است.
یکی از دلایل انتخاب قیمت مبنای 100 دلار نیز آن است که در بودجه سال جاری، قیمت هر بشکه نفت، 100 دلار در نظر گرفته شده است. به عبارتی ضمن یک محاسبه کلی از میزان خسارت سعودیها به ایران، موضوع کسری بودجه دولت در این بازه زمانی نیز مورد نظر قرار گرفته است البته درباره جدول زیر باید چند نکته در نظر گرفته شود.
نخست آنکه حقیقتا محاسبات با اغماض صورت گرفته است. یعنی محاسبه اصلی باید بر مبنای ارزش نفت از زمان آغاز به کار دولت جدید محاسبه میشد اما به دلیل نوسانات متعدد، عملا امکان بررسی این موضوع در چنین شرایطی امکانپذیر نیست.
نکته دوم این است که در این جدول محاسبه، تاریخ فروش نفت ایران درج شده و قیمت فروش، تغییرات و نیز هزینه این تغییرات بر مبنای ارزش 100 دلاری هر بشکه مدنظر قرار گرفته است. تغییرات قیمت نیز براساس رشد یا سقوط قیمت نسبت به روز قبل محاسبه شده است اما در هزینهها، این نوسانات نسبت به 100 دلار حساب شده است.
نکته دیگر درباره میزان فروش نفت است. براساس آنچه نمایندگان مسؤول و مطلع مجلس اعلام کردهاند؛ سیاست دولت فروش روزانه یک میلیون و 400 هزار بشکه بوده است. با این حال در این گزارش مبنای فروش، روزانه یک میلیون بشکه در نظر گرفته شده است. به عبارتی این محاسبات به صورت حداقلی است و قطعا و بدون تردید رقم هزینه تحمیل شده به ایران بسیار فراتر از نتیجه این محاسبات است. همچنین دلیل اینکه روزهایی در جدول زیر محاسبه نشدهاند، این است که آمار آنها به دست نیامده است.