دکتر محمد اسلامی در گفتوگو با ایسنا، بیان کرد: در سرشماری سال 90 مشخص شد ایران 75 میلیون نفر جمعیت دارد و یک ماه پیش اعلام شد این مقدار به 78 میلیون نفر رسیده است. بنابراین ما در حال حاضر کاهش جمعیت نداریم.
وی درباره عمدهترین اقدامات انجام شده در راستای سیاستهای جدید جمعیتی و گسترش این فرهنگ در جوامع دانشگاهی گفت: معاونت بهداشتی در وزارت بهداشت برای دانشجویان یک اداره تحت عنوان "سلامت جوانان" ایجاد کرده که در قالب فعالیتهای این اداره، جوانان را با مفاهیم مد نظر در این سیاستها آشنا میکند.
وی افزود: یکی از بندهای این سیاست ترویج و تسهیل ازدواج و نحوه اثرگذاری آن بر سلامت جامعه، خانواده و فرد است.
اسلامی اضافه کرد: بند دوم به دنبال تقویت مهارتهایی است که زوجین برای تشکیل خانواده احتیاج دارند. زوجین باید این مهارتها را بشناسند تا بتوانند زندگی را با صمیمیت بیشتر شروع کنند و اختلافاتی که بین آنها ایجاد میشود به سرعت رفع شده و بنیان خانواده تحکیم شود.
وی با بیان اینکه در سطوح پایینتر برای نوجوانان، از 18 سالگی مفاهیم و آموزشهایی را در قالب فرهنگی و اجتماعی تدارک دیدهایم، تصریح کرد: در این گام، نوجوانان از همان سنین پایین با مفاهیم تحکیم بنیان خانواده آشنا میشوند تا نگاه آنها به زندگی نگاهی مثبت و همراه با امیدواری باشد.
معاون فنی دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت در خصوص اینکه آیا تحصیل بویژه تحصیل برای زنان با افزایش جمعیت منافاتی دارد یا خیر و چگونگیِ ارتباط این دو با یکدیگر اظهار کرد: اعداد و ارقام موجود در کشور نشان میدهد افرادی که تحصیلکردهتر هستند فرزندان کمتری دارند.
وی ادامه داد: باید بررسی کرد که آیا درس خواندن به دلیل اینکه آنها را با علم جدیدی آشنا میکند باعث فرزندآوری کمتر در آنها میشود یا اینکه مشکلات ایجاد شده در زمان تحصیل باعث میشود آنها یک سری زمانها و فرصتها را از دست بدهند که در نهایت هنگام فرزندآوری سن و شرایط این افراد دیگر اجازه نمیدهد به تعداد دلخواه فرزند داشته باشند.
اسلامی افزود: به نظر میرسد عامل دوم مسئله مهمتری است؛ چراکه زنان و مردان همه میخواهند تحصیلات بالاتری داشته باشند و مشکلاتی که در راه ادامه تحصیل وجود دارد باعث میشود فرصتهای فرزندآوری را از دست بدهند.
اسلامی در رابطه با راهکارها عنوان کرد: باید دقیقا مطابق با این مشکلات برای دانشجویان برنامه تهیه کرد؛ بدین معنی که اگر به مرخصی احتیاج دارند به آنان تعلق بگیرد یا بتوانند کلاسها را بصورت غیرحضوری و تئوری بگذرانند، روزهای حضور در کلاس کمتر شود یا مدت تحصیل طولانیتر شود و یا اگر خواستند دو ترم مرخصی بگیرند، نگران مشروط شدن نباشند.
وی افزود: با این عوامل میتوان به دانشجویان کمک کرد تا همزمان با تحصیل علم صاحب فرزند نیز بشوند؛ چراکه به نظر میرسد این عامل، عامل اصلی در از دست رفتن فرصت فرزندآوری است.
اسلامی ادامه داد: به همین دلیل مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی چه برای فرد شاغل و چه برای فرد دانشجو یک سری فرصتهایی را ایجاد کرده که اگر این فرصتها و مزایا در اختیار تحصیلکنندگان باشد میتوانند بچهدار شوند؛ همین مسائل در طرح جامع تربیت عالی خانواده در مجلس نیز وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه در سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری نیز تسهیل فرزندآوری برای زنان شاغل مورد تاکید قرار گرفته، افزود: این تاکیدات نشان میدهد که ما باید به این گروه از افراد دقت و توجه بیشتری داشته باشیم.
معاون فنی دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت در رابطه با زمان اجرایی شدن این راهکارها تصریح کرد: در وهله اول باید به درستی به فلسفه ابلاغ سیاستهای افزایش جمعیت پی برد. این مسئله یک مسئله ملی است که کل کشور را تحتالشعاع قرار داده و برای حل کردن آن نیازمند همکاری چندین دستگاه و فرهنگسازی در سطوح و زمانبندی مختلف و مشخص هستیم
اسلامی با بیان اینکه نباید انتظار داشت که این تغییرات در یک فاصله شش ماهه یا یکساله ایجاد شود، افزود: باید همه دستگاهها با هم دستورالعمل تدوین کنند تا در راستای رسیدن به هدف گام برداریم.
وی بر لزوم شکیبایی در راستای دستیابی به اهداف در این خصوص تاکید کرد و با بیان اینکه برنامههای علمی، درست و هوشمندانه در این راستا مورد نیاز است، گفت: تدوین چنین برنامههایی نشان میدهد که ما فرصت را از دست نمیدهیم و آهسته و دانسته در مسیر تحقق سیاستها قدم برمیداریم.
اسلامی درباره اینکه متاسفانه نخبهترین زوجهای ما کمترین تعداد فرزند را دارا هستند، عنوان کرد: دلیل این مساله به مشکلات و گرفتاریهایی بازمیگردد که در دوران تحصیل برای نخبگان ایجاد شده و مانع فرزندآوری آنها میشود. اگر مشکلات زمان تحصیل را حل کنیم به نخبگان نیز کمک کردهایم که به جای یک یا دو فرزند تعداد بیشتری فرزند داشته باشد.
معاون فنی دفتر سلامت جمعیت ادامه داد: بنابراین باید مطابق با هر فردی لباس مناسبش را به او بپوشانیم. همچنین مشاوره و آموزش مخصوص به خودش را به او ارائه دهیم؛ چراکه روشهای اجباری و دستوری کاملا غلط است.
وی افزود: باید برنامه جامعی وجود داشته باشد که بتوان توسط آن برای هر فردی طرحی مناسب اجرا کرد در غیر اینصورت یک نسخه برای همه پیچاندن آسان است ولی این نسخه هیچگاه اجرایی نمیشود.
اسلامی درباره تفاوت فرهنگسازی بین نخبگان و افراد عادی گفت: قطعا در فرهنگسازی بین نخبگان با مشکلات بیشتری مواجه میشویم؛ چراکه آنها عالمند و باید قانع شوند. ولی اگر بتوانیم آنان را در خصوص اهمیت این مهم قانع کنیم گام مهمی در راستای فرهنگسازی در این حوزه برداشته خواهد شد؛ چراکه این افراد نیز جامعه تحت پوشش خود را با اهمیت این موضوع آشنا کرده و به ترویج این فرهنگ کمک خواهند کرد.
وی با بیان اینکه اگر مباحث مطرح شده در این خصوص علمی باشد قانع کردن افراد سخت نخواهد بود، افزود: اگر با توجه به مقام و موقعیت هر فرد با او صحبت شود قانع کردن وی بسیار آسان خواهد بود، اما اگر در این خصوص به اصرار بدون توضیح اکتفا شود مثمرثمر نخواهد بود.
اسلامی در این خصوص که هنرمندان به عنوان الگوهای مردم چندان تابع چنین اصولی نیستند، اظهار کرد: گروههای الگو نقش مهمی در ترویج سیاستهای افزایش جمعیت دارند و قابلیت تمامی این گروهها در راستای ترویج سیاستهای جمعیتی باید مورد توجه قرار گیرد. برای مثال ورزشکاران از جمله گروههای تاثیرگذار بر مردم هستند و برای مثال تجربه در مسابقات جام جهانی والیبال نشان داد که همراهی همسران و فرزندان ورزشکاران با آنان در صحنههای مختلف ورزشی امکانپذیر بوده و زندگیهای مشترک بادوامی در این جامعه شکل گرفته است.
اسلامی گفت: در میان هنرمندان هم میتوانیم الگوهایی پیدا کنیم که مصداق خانواده مستحکم هستند و در راستای سیاست فرزندآوری سالم گام برمیدارند. در کل از این حیث میتوانیم الگوهایی پیدا کنیم که هنرمند، یکی از تمام این الگوها است. میتوان از پتانسیل هر فردی سرجای خودش استفاده کرد.