تا چند سال پیش علاقه جوانان به زیبا بودن علت افزایش این عمل‌های پرخطر اعلام شده بود اما حالا گفته می‌شود فشارهای اجتماعی گاهی‌اوقات افراد را به سوی تیغ جراحان زیبایی سوق می‌دهد.
به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل ازفرهیختگان: جراحیهای زیبایی در کشورمان روبه افزایش است و حالا به تبی همه‌گیر بدل شده است. تبی که گویا عقب ماندن از آن به منزله عقب ماندن از قافله روشنفکری و به‌روز بودن است. عمل‌های جراحی زیبایی دیگر سن و سال نمی‌شناسد و به گفته منابع رسمی کشور سن عمل‌های جراحی زیبایی در ایران به 15 سال هم رسیده است. تا چند سال پیش علاقه جوانان به زیبا بودن علت افزایش این عمل‌های پرخطر اعلام شده بود اما حالا گفته می‌شود فشارهای اجتماعی گاهی‌اوقات افراد را به سوی تیغ جراحان زیبایی سوق می‌دهد. این روزها گفته می‌شود افرادی که خواهان جراحیهای پیاپی زیبایی هستند از یک اختلال شخصیتی رنج می‌برند اما عده‌ای از کارشناسان نظر مخالفی دارند و می‌گویند جراحیهای زیبایی در جامعه به یک مد تبدیل شده است. اما آنچه ضروری به نظر می‌رسد کمک و همفکری متخصصان روانشناسی، علوم رفتاری، جامعه‌شناسان و مسئولان بهداشتی و درمانی برای رسیدگی به اوضاع جوانان و نوجوانانی است که در تب همه‌گیر جراحیهای زیبایی قرار گرفته‌اند.
مشکل کجاست؟
مشکل وقتی ایجاد می‌شود که عمل جراحی زیبایی اوضاع را بهتر نمی‌کند. براساس آمارها درصدی از افراد پس از جراحی زیبایی، از عمل صورت گرفته راضی نیستند و عده‌ای نیز ناچار هستند بار دیگر تحت عمل جراحی پرخطر قرار بگیرند. در این بین کم نیستند افرادی که حتی چهره آنها پس از عمل جراحی بدتر از قبل شده است یا بعد از جراحی افزایش قد برای همیشه دچار معلولیت شده‌اند. ناکافی بودن مهارت برخی پزشکان یا تخصص نداشتن آنها باعث ایجاد عوارضی شده که گاه بیمار را تا مدت‌ها درگیر کرده است. به گفته پزشکان تزریق ژل و بوتاکس که این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده است، از اعمال پرریسک محسوب می‌شود. اگر چه در این عمل، فرد خودش را به تیغ جراح نمی‌سپارد اما ممکن است حساسیت به مواد تزریقی یا مهارت نداشتن پزشک هنگام تزریق، مشکلات غیرقابل جبرانی از جمله فلج شدن عضلات صورت یا افتادگی پلک را به همراه داشته باشد.
دکتر محسن بهمنی‌کشکولی مسئول گروه‌های تخصصی جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم در بیست و هفتمین کنگره سالیانه چشم‌پزشکی ایران که قرار است از 13 تا 16 آذر ماه امسال برگزار شود، در این باره می‌گوید: «در این کنگره سخنرانی‌های مهمی در زمینه جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم انجام می‌شود. بسیاری از مراجعه‌کنندگان نمی‌دانند هر گونه عمل جراحی و غیرجراحی در نواحی میانی و فوقانی صورت، روی چشم و ارگان‌های چشم دخالت دارد. جراحیهای زیبایی در ناحیه پلک، ابرو، گونه و پیشانی می‌تواند بینایی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. خشکی چشم، اشک ریزش، تغییر غیرطبیعی محل پلک‌ها، باز ماندن پلک، تغییر در حالت مژه‌ها، دوبینی، کاهش دید و... از جمله عوارض ناشی از جراحیهای زیبایی پلک و تزریق ژل یا بوتاکس در این نواحی است.»
وی ادامه داد: «تزریق بوتاکس می‌تواند عوارضی را روی چشم و بینایی فرد ایجاد کند که این عوارض با از بین رفتن اثر بوتاکس و پس از مدتی رفع می‌شود اما عوارض ژل‌های غیراستانداردی که گاها شاهد استفاده از آنها توسط برخی پزشکان نامتخصص هستیم، ماندگار است و می‌تواند مشکلات غیرقابل جبرانی را برای فرد ایجاد کند.»
آمارها چه می‌گوید؟
براساس یک پژوهش انجام شده در سال‌های اخیر در کشورمان، نظرسنجی‌ها نشان داده بیشترین انگیزه زنان برای جراحی زیبایی، کسب زیبایی بیشتر، جلب توجه دیگران، کسب موفقیت‌های اجتماعی، رضایت دوستان و سایر موارد بوده است.
براساس آمارها، میزان عمل جراحی زیبایی در ایران از سال 84 سیری صعودی یافته و در سال‌های اخیر، سن افرادی که خود را برای جراحیهای زیبایی به تیغ جراحی می‌سپارند، به 15 سال رسیده است. این در حالی است که بسیاری از پزشکان معتقدند عمل جراحی زیبایی زیر 18سال ممنوع است چراکه این افراد هنوز به بلوغ جسمی و فکری نرسیده‌اند و علاوه‌بر اینکه رشد اسکلت صورت آنها پایان نیافته، ممکن است تصمیمات عجولانه و دور از منطقی بگیرند. آمارهای جهانی نشان می‌دهد آمریکا در صدر جراحیهای زیبایی قرار دارد و بعد از آن کشور کره بیشترین جراحی زیبایی پلک را به خود اختصاص داده است به‌طوری که از هر پنج زن یک نفر زیر تیغ جراحی رفته است.
براساس برخی آمار غیررسمی، تعداد جراحیهای زیبایی در ایران هفت برابر اروپاست. برخی آمار غیررسمی دیگر نیز ایران را در ردیف دوم یا سوم از نظر جراحیهای زیبایی معرفی می‌کند اما آنچه اهمیت دارد این است که هیچ آمار رسمی در این زمینه در کشور ما وجود ندارد. بررسی که در کشورهای اروپایی و آمریکا صورت گرفته است، نشان می‌دهد حدود 20 درصد افرادی که جراحی زیبایی بینی انجام می‌دهند، مبتلا به اضطراب، وسواس و افسردگی و حدود 70 درصد دارای شخصیت خودشیفته و فقط 10 درصد آنها نیازمند عمل جراحی زیبایی هستند. در ایران متاسفانه هنوز تحقیق درستی در این باره انجام نشده است اما بیشترین آمار جراحی زیبایی مختص جراحی زیبایی بینی است. این جراحی در میان تحصیلکرده‌ها و افراد مرفه فراوان‌تر است اما چند سالی است که طبقات اجتماعی متوسط و پایین هم با وجود هزینه بالای این گونه جراحی‌ها برای این کار اقدام می‌کنند و این موضوع نشان‌دهنده فشار اجتماعی یا مدگرایی است که در جامعه ما ایجاد شده است. آمار دقیقی نیز از تعداد فوت‌شدگان عمل زیبایی در ایران وجود ندارد و مسئولان بهداشت و پزشکی قانونی با توجه به حساسیت‌های موجود، کمتر در این خصوص اظهارنظر می‌کنند اما آمار غیررسمی گویای آن است که سالانه نزدیک به 120 نفر قربانی عمل‌های جراحی زیبایی می‌شوند.
متقاضیان جراحیهای زیبایی اختلال شخصیت دارند؟
فرید براتی، دکتر روانشناس درباره علت افزایش جراحیهای زیبایی در جامعه، گفت: «در بررسی‌های صورت گرفته در کشور، به نظر می‌رسد ادعای مطرح شده از سوی برخی کارشناسان مبنی‌بر اینکه افرادی که به سمت جراحیهای زیبایی می‌روند، دچار اختلال شخصیت هستند، ادعایی ناصحیح و غیرعلمی است. لزوما افرادی که عمل جراحی زیبایی انجام می‌دهند دچار اختلال روانی نیستند. برخی روانشناسان مسائلی از قبیل عقده حقارت یا اختلالات روانی را در این زمینه موثر می‌دانند که به نظر ادعایی صحیح نیست.»
وی با اشاره به اینکه علت آنکه افراد زیادی در کشورمان متقاضی عمل‌های جراحی زیبایی هستند، پاسخی ساده دارد، اظهار داشت: «در بحث روانشناسی و در بررسی‌های صورت گرفته روشن است که زنان علاقه‌مند به خودنمایی هستند. آنان دوست دارند جلوه‌گری کنند و خود را به دیگران نشان دهند. مردان نیز تمایل به دیدن زنان دارند و این موضوع ریشه در ذات حیات دارد. عمل‌های جراحی زیبایی موضوعی عجیب و خاص کشور ایران نیست، بالا بودن تعداد عمل‌های جراحی زیبایی در بسیاری از کشورها به این بحث مربوط می‌شود.»
این دکتر روانشناس ادامه داد: «دومین عاملی که در افزایش عمل‌های جراحی زیبایی در کشور ما مطرح است، مدگرایی است و جراحیهای زیبایی امروزه به یک مد تبدیل شده است. این مد از گروه و اقشاری خاص شروع شده و به سایر اقشار تسری یافته و حالا همه‌گیر شده است. به نظر می‌رسد دو موضوع ذات زنانه و علاقه به جلوه‌گری و مد دو موضوع توجیه‌کننده افزایش عمل‌های جراحی زیبایی در کشور ما باشد تا این توجیه که افرادی که به سمت عمل‌های جراحی زیبایی می‌روند، دچار اختلال شخصیت هستند.»
براتی گفت: «هر چند ممکن است افرادی نیز دچار اختلال روانی تحت عنوان اختلال احساس بدشکلی بدن داشته باشند و به خاطر این اختلال رو به عمل‌های زیبایی پی‌در‌پی ببرند و بارها و بارها خود را به دست جراحان بسپارند اما این افراد تعداد کمی از جامعه را تشکیل می‌دهند.»
وی تاکید کرد: «شرایط اجتماعی و تبلیغات رسانه‌ها نیز در افزایش جراحیهای زیبایی بی‌تاثیر نیستند. همیشه و در همه جوامع بازیگران، هنرمندان و ورزشکاران مورد تقلید تعداد زیادی از افراد جامعه قرار می‌گیرند و کم نیستند افرادی که آنها و رفتارشان را پیگیری می‌کنند. وقتی اکثر بازیگران و حتی ورزشکاران داخلی یا خارجی تحت عمل‌های جراحی زیبایی قرار گرفته‌اند، نباید توقع داشته باشیم طرفداران آنها خواستار عمل‌های جراحی زیبایی برای شبیه شدن به آنها نباشند. البته نباید فراموش کنیم در بخش تبلیغات کسانی که در این زمینه منفعت می‌برند، به‌شدت تاثیرگذار هستند.»
