به گزارش خبرنگار صنفی-آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یکی از شگردهای خاص و البته دم‌دستی برخی دانشجویان برای موفقیت در امتحانات «تقلب» است، موضوعی که اگر اطلاع کافی از آن نداشته باشید و مرتکب تقلب و درنهایت «گیر» افتادن شوید، سرنوشت تلخی در انتظارتان است. در آیین‌نامه انضباطی منتشر شده به روشنی مصادیق تقلب و تخلف و نحوه برخورد با آنها ذکر شده که به مهم‌ترین آن اشاره شده است.
تخلفات آموزشی و اداری
تقلب در امتحانات دانشگاهی، مصادیق مختلفی دارد و ممکن است حتی برخی از آنها به گوش دانشجویان نرسیده باشد. بنابراین بهتر است قبل از هر موضوعی به معرفی انواع مصادیق تقلب در امتحانات دانشگاهی بپردازیم:
الف: تقلب در امتحانات پایان‌ترم
1- به همراه داشتن موبایل، ام‌پی‌تری‌پلیر، هندزفری و هرگونه وسایل الکترونیکی(خاموش یا روشن)
2- فراهم کردن شرایط برای استفاده سایر دانشجویان از پاسخنامه خود یا کمک به دیگران برای پاسخگویی به سوالات مانند استفاده از حرکات دست و پا در امتحانات چند‌گزینه‌ای
3- به همراه داشتن کتاب، جزوه، یادداشت، ماشین‌حساب و جابه‌جا کردن اوراق امتحانی و... تخلف محسوب می‌شود.
4- نوشتن اسم غیرواقعی روی پاسخنامه تخلف محسوب می‌شود.
5- چنانچه انجام تقلب توسط دانشجو در زمان تصحیح اوراق برای استاد محرز شود با گزارش کتبی استاد و ارائه مستندات قابل‌طرح در کمیته بوده و تخلف است.
6- خارج کردن پاسخنامه از جلسه امتحان، آوردن پاسخنامه تکمیل شده از خارج جلسه، امحای ورقه و پاره کردن آن تخلف محسوب می‌شود.
7- بلعیدن، پاره کردن، پنهان کردن و عدم ارائه نت به مراقب و... یا هر عملی که موجب معدوم شدن نت تقلب شود تخلف محسوب می‌شود.
8- دانشجوی همکاری‌کننده در انجام تقلب نیز مشمول تنبیهات قرار می‌گیرد.
نکات
1- بدیهی است ترک جلسه امتحان بعد از رویت سوالات در 10 دقیقه ابتدای جلسه بدون برهم زدن نظم بلامانع بوده و تخلف محسوب نمی‌شود و به‌منزله حذف درس تلقی می‌شود.
2- چنانچه دانشجویی در طول یک ترم دو بار اقدام به تقلب کند، به‌طوری که فاصله زمانی مناسب برای تشکیل جلسه درخصوص تخلف دوم و ابلاغ رای کمیته انضباطی به وی وجود نداشته باشد، محرومیت وی با اخذ تعهد به حالت تعلیق درآید و به درج نمره 0.25 یا حذف درس طبق آیین‌نامه اکتفا شود. بدیهی است در صورت تکرار تقلب، نسبت به تشدید حکم اولیه اقدام خواهد شد.
ب- تقلب به صورت جایگزینی
1- فرستادن دیگری به جای خود در کلاس درس یا شرکت به جای دیگری در کلاس درس
2- شرکت به جای دیگری در امتحان: متخلف در صورت دانشجو بودن در واحد مربوطه یا هر یک از واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی به یکی از تنبیهات محکوم می‌شود.
حکم تقلب در امتحانات براساس فتوای مقام معظم رهبری
نحوه برخورد با متخلفان
براساس بند رسیدگی به تخلفات آموزشی و اداری آیین‌نامه انضباطی مصوب وزارت علوم، چنانچه فرد متخلف در امتحان از تقلب منتفع شده باشد، در امتحان یا درس مربوط نمره 0.25 برای او لحاظ شده و متناسب با نوع تقلب به یکی از تنبیهات اخطار شفاهی، تذکر کتبی بدون درج در پرونده دانشجو، اخطار کتبی بدون درج در پرونده دانشجو، تذکر کتبی و درج در پرونده دانشجو یا توبیخ کتبی و درج در پرونده دانشجو محکوم می‌شود.
این تنبیهات در صورت تکرار تخلف توسط دانشجو، به منع موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال بدون احتساب سنوات، منع موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال با احتساب سنوات، منع موقت از تحصیل به مدت دو نیمسال بدون احتساب سنوات یا منع موقت از تحصیل به مدت دو نیمسال با احتساب در سنوات قابل تشدید است. فرستادن شخص دیگری به جای دانشجو به جلسه امتحان نیز نمره او 0.25 درنظر گرفته شود و براساس آیین‌نامه، متخلف به یکی از تنبیهات منع موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال بدون احتساب سنوات، منع موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال، منع موقت از تحصیل به مدت دو نیمسال بدون احتساب سنوات یا منع موقت از تحصیل به مدت دو نیمسال با احتساب سنوات محکوم خواهد شد. براساس این آیین‌نامه، ارتکاب هر عملی از سوی دانشجو که موجب اخلال یا وقفه یا مزاحمت در اجرای برنامه‌ها و امتحانات دانشگاه شود باعث تنبیه وی به یکی از موارد اخطار شفاهی، تذکر کتبی بدون درج در پرونده دانشجو، اخطار کتبی بدون درج در پرونده دانشجو، تذکر کتبی و درج در پرونده دانشجو، توبیخ کتبی و درج در پرونده دانشجو، محرومیت از تسهیلات رفاهی دانشگاه ازقبیل وام، خوابگاه و... از یک ماه تا طول باقی مانده از تحصیل، دریافت خسارت از دانشجو در مواردی که تخلف منجر به ایجاد ضرر و زیان شده باشد یا منع موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال بدون احتساب سنوات محکوم خواهد شد.
نحوه اعتراض دانشجو به آرای صادره
دانشجویی که متهم به تقلب است و برای رسیدگی به تخلف وی پرونده تشکیل می‌شود، می‌تواند از حق خود برای اعتراض به آرای صادره و تخفیف یا تشدید احکام از روش‌هایی استفاده نماید. در ادامه به تعدادی از روش‌های اعتراض به احکام صادره اشاره شده است:
1- دانشجو از زمان دریافت رای کمیته انضباطی، به مدت 15 روز اداری فرصت دارد نسبت به حکم صادره در کمیته بدوی اعتراض کند.
2- دانشجو درخواست تجدیدنظر خود را به‌طور کتبی به دبیر کمیته انضباطی واحد تحویل داده و مراحل پیگیری درخواست وی در واحد دانشگاهی انجام می‌شود. دانشجویان از مراجعه برای پیگیری پرونده انضباطی خود به سازمان مرکزی خودداری کنند. در صورت نیاز حضور دانشجو در سازمان مرکزی کمیته تجدیدنظر و مرکزی هماهنگی لازم را با واحد دانشگاهی به عمل خواهد آورد.
3- در صورتی که دانشجو از رویت حکم اولیه استنکاف کند یا درمهلت مقرر نسبت به حکم اولیه اعتراض نکند، حکم اولیه، عینا قطعی محسوب می‌شود.
4- تمرد دانشجو از پذیرش و اجرای احکام و دستوراتی که کمیته انضباطی صادر می‌کند یا تکرار تخلف، خود تخلف محسوب شده و پس از رسیدگی در کمیته بدوی می‌تواند موجب اعمال مجدد تنبیه یا یک تا دو درجه تشدید تنبیه براساس ترتیب مندرج در مفاد آیین‌نامه شود.
5- واحد می‌تواند در صورت عدم حضور دانشجو برای تفهیم یا استنکاف از دریافت رای کمیته انضباطی، تمام عملیات آموزشی وی اعم از ثبت‌نام و فراغت از تحصیل و مانند آنها را تا حضور وی و تکمیل مراحل رسیدگی متوقف کند.
6- به تخلفات دانشجویان میهمان و انتقالی، کمیته انضباطی دانشجویی بدوی واحد دانشگاهی که تخلف در زمان تحصیل دانشجو در آنجا صورت گرفته است رسیدگی خواهد کرد و چنانچه در موقع اجرای حکم، دانشجو در آن واحد نباشد کمیته انضباطی دانشجویی واحدی که محل تحصیل دانشجو است مکلف به اجرای حکم صادره خواهد شد.
