انتخاب بین خرید یک لپتاپ یا کامپیوتر دسکتاپ یکی از سادهترین انتخابها برای خرید یک سیستم کامپیوتری است. اگر لپتاپ و دسکتاپ از عملکردهای یکسانی برخوردار باشند، خرید یک سیستم PC خانگی برایتان مقرون به صرفهتر تمام میشود. ممکن است این تفاوت خیلی به چشم نیاید، اما استفاده از قطعات کوچکتر و نیز نیاز به باتری در لپتاپ، قیمت آن را بالاتر میبرد. اگر بخواهید به سراغ خرید لپتاپهای اپل که سیستمهای باریکتری هستند، بروید باید هزینه بالاتری برای آن بپردازید. اگر به دنبال یک محیط کار ثابت هستید و قصد ندارید کامپیوتر را با خود جابهجا کنید، بهتر است به سراغ یک سیستم دسکتاپ بروید و در هزینهتان صرفهجویی کنید. دسکتاپ به دلیل فنهایی که دارد راحتتر خنک میشود و طول عمر بالاتری نسبت به لپتاپ دارد و نیز راحتتر میتوان قطعات آن را تعویض کرد. اما اگر کارتان بهگونهای است که مدت زمان زیادی را باید در سفر یا حرکت باشید، بهترین گزینه برای شما انتخاب یک لپتاپ است که همواره بتوانید با خود جابهجا کنید. اگر نیازتان به لپتاپ تنها قابل حمل بودن آن است و برای کار با آن بیشتر به دنبال جستوجوگرهای اینترنت و نرمافزار word هستید، میتوانید لپتاپ ارزانقیمتتر یا حتی یک نوتبوک خریداری کنید. اگر مدت زیادی با لپتاپ کار میکنید، لپتاپی با صفحه نمایشگر مات انتخاب کنید و چنانچه از آن برای مشاهده ویدئو استفاده میکنید، صفحه نمایشگرهای LCD براق گزینه بهتری هستند.
سادهترین راه برای تعریف پردازشگر این است که پردازشگر، مغز دستگاه است. اگر بخواهید کامپیوتر پرسرعتی داشته باشید که برنامهها را با سرعت داخلی فلش کپی کند یا دستورها را با سرعت بالایی انجام دهد، به پردازشگری خوب نیاز دارید. ضعیف و ساده بودن پردازشگرها در تعداد هسته و سرعت آن نهفته است که معمولا با معیار گیگاهرتز مشخص میشود. سرعت این تراشه بیانگر آن است که چه حجمی از اطلاعات در چه بازه زمانی پردازش میشود. در واقع، هرچه عدد آن بالاتر باشد، سرعت بیشتر میشود و پردازشگر قویتر خواهد بود. تعداد هستهها مانند یک ضریب عمل میکند؛ بهعنوان مثال پردازشگر دو گیگاهرتز تکهستهای سرعت پایینتری نسبت به پردازشگر دو گیگاهرتز چهارهستهای دارد. هستههای چندتایی نیز عملکردهای چندگانه دارند. اگر بهطور همزمان از چند برنامه استفاده نمیکنید، به پردازشگری با یک یا دو هسته بیشتر نیاز ندارید. مطمئن شوید که چند هسته روی تراشه وجود دارد و سرعت آن چقدر است. دو کامپیوتر ممکن است هر دو، دارای تراشه Intel i5 باشند اما مدل و سرعت و تعداد هسته آنها با یکدیگر متفاوت باشد. برای اطمینان از پردازشگری که روی سیستم قرار میگیرد، عدد CPUهای مختلف را با هم مقایسه کنید تا متوجه شوید کدامیک از آنها عملکرد بهتری دارند. همچنین اندازه حافظه «کَش» L1، L2و L3 را کنترل کنید. اینها نزدیکترین و سریعترین فضاهای ذخیره حافظه به CPU هستند و هر چه بزرگتر باشند، بهتر است.
با اینکه تعداد هستههای پردازشگر در یک کامپیوتر روی سرعت و توانایی چندمنظوره بودن آن تاثیر میگذارد، RAM دستگاه هم در این امر موثر است و به سیستم کمک میکند که بهطور همزمان بتواند چند کار را با سرعت بالا انجام دهد. امروزه بیشتر رمها با معیار گیگابایت اندازهگیری میشوند. مقدار رم که بالاتر باشد، کامپیوتر قادر است اطلاعات را در دسترستر قرار داده و آنها را با سرعت بالاتری برای کاربر جستوجو کند. بنابراین اگر به سرعت بالایی برای انجام چند کار بهطور همزمان نیاز دارید، رمی تهیه کنید که عدد آن بالاتر باشد. بهعنوان مثال، در جستوجوهایی که در اینترنت انجام میدهید و باید چند صفحه جستوجوگر باز کنید، اگر رم دستگاه بالاتر باشد، با سرعت بیشتری این کار را انجام میدهد. اگر روی دستگاه عدد DDR2-800 و DDR2-400 را مشاهده کردید، عدد 800 به مراتب سرعت حافظه سریعتری دارد. به عبارتی، عددی که در انتها آمده بیانگر آن است که رم قادر است چند میلیون داده را در هر ثانیه انتقال دهد. خرید رمهایی با سرعت پایینتر باعث میشود مادربورد دستگاه نیز با سرعت پایینتری فعالیت کند.
هر کامپیوتری به ذخیره اطلاعات نیاز دارد و با وجود اینکه رم دستگاه این کار را انجام میدهد، بخش اعظم موارد قابل ذخیره وارد هارددرایو میشود. اگر فقط قصد خرید کامپیوتر، و نه لوازم جانبی را دارید، بهتر است بزرگترین هارددرایو ممکن را با حافظه گیگابایت یا ترابایت خریداری کنید تا بتوانید تمام فایلها و برنامههای خود را داخل کامپیوتر ذخیره کنید. اگر اطلاعات یا ویدئو و آهنگهای زیادی برای ذخیره ندارید میتوانید هارددرایوهای کوچکتری بخرید و از این طریق در هزینه صرفهجویی کنید. اما اگر به هارددرایوی کوچک با سرعت بالا نیازمندید، بهتر است از درایوی فشرده یا هارددرایو فلشی استفاده کنید. اندازه درایوی که خریداری میکنید از دیگر مسائلی است که باید مدنظر قرار دهید. اگر دیسک درایو باشد، سرعت چرخش آن نیز باید مورد ملاحظه قرار گیرد. بهطور طبیعی، هر چه سرعت چرخش دیسکدرایو بیشتر باشد، اطلاعات با سرعت بیشتری منتقل میشود. بنابراین بین دو درایو rpm5400 و rpm7200، دومی پرسرعتتر است. اگر قصد ذخیره برنامههای پرحجمتری را دارید، میتوانید از هاردهای اکسترنال یا خارجی برای ذخیره آن استفاده کنید. اطلاعات را در آن میتوانید از طریق کابل USB انتقال دهید.
کارت گرافیک، کارتی است که اطلاعات دیجیتال تولید شده توسط کامپیوتر را گرفته و به شکلی قابل مشاهده برای انسان تبدیل میکند. کارت گرافیک به دو دسته integrated (اشتراکی) و dedicated (اختصاصی) تقسیم میشود. کارت گرافیک integrated در داخل پردازنده کامپیوتر ساخته میشود و بسته به حافظه کامپیوتر دارد و یک بخش گرافیکی با پایینترین عملکرد است. در مقابل، کارت گرافیک dedicated حافظه و پردازنده خود دستگاه را شامل میشود و عملکرد بالاتری نسبت به دسته اول دارد. برای بهرهمندی از سرعت بالاتر، RAM با ظرفیت بالاتر در کارت گرافیک به حجم بیشتر آن و بالاتر بودن سرعت کارت کمک میکند که درنهایت تصویری واضحتر ایجاد میکند. سرعت پردازشگر کارت گرافیکی بسیار مهم است و به اندازه سرعت پردازنده سیستم باید به آن اهمیت داد.
در حال حاضر بسیاری از وسایل جانبی کامپیوتر شامل موس، کیبورد و بسیاری از سیستمهای دیگر از طریق USB به کامپیوتر متصل میشوند بنابراین هنگام خرید باید به این مورد توجه کنید و پورتهای USB باید به اندازهای در کیس وجود داشته باشد که بتوانید به راحتی از آن بهرهمند شوید. USBهای جدید با عنوان USB 3. 0 سریعتر از پردازشگرهای آن عمل میکند. جدیدتر از آن هم با عنوان USB Type-C عرضه میشوند که پهنای باند گیگابایت را پوشش میدهند و جدیدترین فناوری برای اتصال اطلاعات به دستگاه است. اگر میخواهید از کامپیوتر خود بهعنوان سرگرمی استفاده کنید، کیسی که میخرید باید مجهز به پورت خروجی HDMI باشد. این پورت به کاربر امکان میدهد که کامپیوتر را به تلویزیون وصل و از تلویزیون برای پخش صدا استفاده کند. اگر زیاد اهل گرفتن عکس و فیلم با دوربین هستید و باید آنها را از حافظه دوربین به کامپیوتر منتقل کنید، داشتن پورتی مخصوص کارت حافظه SD برایتان لازم است. برای کامپیوترهایی با هارددرایوهای کوچک، کارت حافظه خارجی مانند حافظهای کمک عمل میکند و حتی میتواند در بالا رفتن سرعت سیستم هم تاثیر داشته باشد.
نمایشگرها جزء جداییناپذیر کامپیوتر هستند و کاربر برای مشاهده اطلاعات حتما نیاز به این قطعه سختافزاری دارد. معمولا نمایشگرها به چند دسته تقسیم میشوند. انواع قدیمی را CRT میگویند که دارای فناوری لامپ تصویر هستند. این نوع نمایشگرها چون دیگر خیلی طرفدار ندارند، قیمتهای بسیار پایینی دارند و با هزینه خیلی کمی میتوان آنها را خریداری کرد. نمایشگرهای LCD انواع دیگری هستند که در آنها از فناوری کریستال مایع استفاده میشود. این مانیتورها قطر کمی حدود چهار سانتیمتر دارند و از کنار هم قرار گرفتن سلولهای کریستال مایع تشکیل میشوند. برای اینکه هنگام کار تصویر واضحی داشته باشیم، باید مستقیم به تصویر نگاه کرد. در نمایشگرهای LCD از لامپهای فلورسانت برای تامین نور پسزمینه استفاده میشود. نمایشگرهای LED بعد از LCD روانه بازار شد که در آنها به جای لامپهای فلورسانت، از لامپهای LED استفاده میشود. صفحههای نمایشگر در حال حاضر در اندازههای مختلف در بازار وجود دارند اما مناسبترین آنها از نظر وضوح تصویر بین 23 تا 24 اینچ است؛ زیرا هر چه سایز نمایشگر بیشتر میشود، صفحه کشیدهتر شده و همین امر روی کیفیت تصویر تاثیر منفی میگذارد و از طرفی، ابعاد آن فضای زیادی را اشغال نمیکند. اگر به دنبال وضوح تصویر یا رزولوشن بالایی برای مانیتور هستید، 1080P را انتخاب کنید تا بتوانید ویدئوهایی با کیفیت بسیار بالا و full HD را با وضوح بالا مشاهده کنید. همچنین اگر در محیطی که کار میکنید، نور زیادی وجود دارد، از صفحه نمایشگرهای مات استفاده کنید زیرا نمایشگرهای براق انعکاس نور زیادی دارند و مشاهده واضح تصاویر دشوار میشود. قیمت مانیتور در بازار معمولا از 300 هزار تومان شروع و تا حدود پنج میلیون تومان میرسد که بسته به مشخصاتی که مانیتور دارد و معیارهایی که در آن رعایت شده، قیمت بالا و پایین میشود.
کیبورد بهعنوان یکی از لوازم جانبی یک سیستم کامپیوتر میتواند بسیاری از کارهای نوشتاری کاربر را انجام دهد. بیشتر کیبوردهای جدید معمولا از طریق کابل USB به کیس متصل میشوند. انواع دیگری کیبورد هم هستند که مانند موسهای نسل امروز، بیسیم هستند و به راحتی میتوان با آنها کار کرد. کیبوردهای سنتی شامل فضایی مستطیل شکل است که شماری کلید روی آن تعبیه شده اما در طراحیهای جدید که براساس ارگونومی صورت گرفته، ظاهر کیبور بهگونهای تغییر کرده است که با شکل قرارگیری دستها هماهنگ بوده و کاربر هنگام کار احساس راحتی بیشتری میکند. اگر کار اصلی شما با کیبورد تایپ کردن است، هنگام خرید حتما مدت کوتاهی با آن کار کنید تا مطمئن شوید انگشتانتان روی آن به راحتی حرکت میکنند و دکمهها سفت نبوده و فشاری که به انگشتهای دست میآید، زیاد نباشد. اما اگر اهل بازیهای کامپیوتری هستید، علاوهبر رعایت این نکات، باید حواستان به دکمههای اضافی که مخصوص بازی تعبیه میشوند هم باشد. اگر شبها بیشتر با کیبورد کار میکنید، کیبوردهایی هستند که نور پسزمینه برای کار در تاریکی دارند. یا کیبوردهای مخصوص بازی هم معمولا دکمهها رنگهای متفاوتی دارند تا کلیدها از هم متمایز شوند. قیمت انواع کیبورد در بازار از حدود 20 تا 550 هزار تومان وجود دارد که انواع کیبوردهای ارگونومیک را با قیمتهای بالاتر باید خریداری کرد.
اگر کامپیوترتان در جایی ثابت است و فضای میز شلوغی ندارید، میتوانید از موسهای سیمی استفاده کنید اما اگر میز کارتان بسیار شلوغ است و احتمال پیچیدن سیم با سایر وسایل وجود دارد، موس بیسیم بهترین گزینه است. علاوهبر اینکه با موس دارای سیم دیگر نگران تمام شدن باتری آن نخواهید بود. اما اگر به دنبال آزادی حرکت بیشتر با موس هستید به دنبال نوع بیسیم آن باشید. موسها قدرت ردیابی متفاوتی دارند. موسهای نوری بین 400 تا 800 نقطه در یک اینچ را ردیابی میکنند؛ در حالی که این محدوده در موسهای لیزری تا 2000 نقطه افزایش مییابد. اما اگر با کامپیوتر کارهای معمولی انجام میدهید که به حساسیت بالایی نیاز ندارد، موس نوری نیاز شما را برآورده میکند. موسهای لیزری بیشتر برای طراحان گرافیکی و بهطور کلی طراحان مناسب است. اما مهمترین امر در انتخاب یک موس، راحتی دست روی آن هنگام کار است، پس هنگام خرید حتما چند ثانیهای با آن کار کنید. همچنین اندازه آن باید به حدی باشد که دست به راحتی روی آن قرار گیرد و دسترسی انگشتان به کلیدهای تعبیه شده روی آن و در کنارههای بدنه، به راحتی انجام شود. اگر اهل بازیهای کامپیوتری هستید، موسهایی هم برای این منظور طراحی شدهاند که مجهز به کلیدهای اضافی برای راحتی بیشتری کاربران است. اگر به دنبال یک موس معمولی هستید، از 12 هزار تومان میتوانید آن را در بازار خریداری کنید. یک موس معمولی بیسیم را نیز با قیمت حدود 40 هزار تومان میتوانید بخرید. اما برای بهترین موسها تا حدود 500 هزار تومان هم میتوانید بپردازید.
اسپیکر برای کاربرانی که اغلب اوقات آهنگ گوش میکنند و فیلم میبینند یا کارهای صوتی انجام میدهند، جزء ضروریات یک سیستم کامپیوتری است. موقع خرید، کیفیت صدا از همه چیز مهمتر است، پس حتما آن را امتحان کنید. ظاهر اسپیکرها معمولا به سلیقه شخصی و فضایی که در آن قرار گیرد بستگی دارد و به صورت دیواری، پایهدار یا قفسهای و قابلحمل وجود دارند. از آنجایی که انسان قادر است فرکانس صداهایی بین 20 تا 20 هزار هرتز را بشنود، اسپیکری که میخرید باید این مقدار را پشتیبانی کند تا بتوانید از تمام ظرفیت سیستم برای شنیدن صدایی باکیفیت استفاده کنید. اسپیکرها چند نوع دارند. اسپیکر 2، دو بلندگو دارد که کوچک هستند و صدای بم ندارند. کیفیت صدای متوسطی دارند و برای شنیدن صداهای خیلی بلند مناسب نیستند و تنها برای رفع نیازهای اولیه مناسباند و قیمتهای خوب و مناسبی هم دارند. اسپیکر 2.1 عملکردی مشابه اسپیکرهای 2 دارند اما صدای بم را نیز با فرکانس پایین پخش میکنند. این اسپیکر صرفا برای گوش دادن به موسیقی مناسب است اما برای کاربرانی که بازیهای کامپیوتری میکنند و مدام فیلم میبینند، مناسب نیست. قیمت این مدل از نوع اول بالاتر است. اسپیکرهای 4.1 صدا را به صورت چند کاناله پخش میکنند و بهترین گزینه برای کاربرانی است که بازی کامپیوتری انجام داده و زیاد فیلم تماشا میکنند. اسپیکرهای 5.1 یکی از بهترین اسپیکرهاست که کیفیت صدای فوقالعادهای دارد و بیشتر مناسب تماشای فیلمهایی با سیستم صدای دالبی است. همچنین برای افرادی که بازی کامپیوتری انجام میدهند، مناسب است. این اسپیکرها از آنجایی که قیمت بالایی دارند، بیشتر برای کاربران حرفهای مناسب است. اسپیکرها در تنوع قیمت بالا از حدود 20 هزار تومان تا حدود پنج میلیون تومان در بازار وجود دارند. یکی از جدیدترین اسپیکرهایی که به تازگی روانه بازار شده، اسپیکر homepod اپل است که با قیمت سه میلیون تومان عرضه شده است.