تاریخچه تابلو سازی در ایران:
تابلو سازی در این سال بهصورت نوشتن بر روی کاغذ، سنگ، شیشههای فروشگاه، تختههای میوه و هر چه قاب خطاطی بود، انجام میشد.
اکثر جمعیت تابلونویسان را خوشنویسان تشکیل میدادند. به همین دلیل تابلو سازی وجود نداشت بلکه تابلو نویسی خوانده میشد.
پسازآن زمانی که لیتوگرافی به ایران قدم گذاشت، تابلو نویسی جای خود را به تابلوسازی داد و بهاینترتیب، نجاران، آهنگران و لیتوگرافان نیز شروع به کار در این زمینه نمودند. قابی چوبی و گاهی فلزی ساخته میشد و تبلیغ مانند عکس در داخل این قاب قرار میگرفت. این تابلو یا بهعنوان تابلو مغازه استفاده میشد و یا به پایهای وصل شده و جلوی درب مغازه قرار میگرفت. البته در این زمان تابلوهایی هم در جادهها و راهها نصب میشد ولی از جنس تخته بود.
بهتدریج تابلوسازی پیشرفت نمود و تابلوهای نئون به بازار آمد. طرفداران نئون بسیار زیاد شدند و تقریباً تمام افرادی که وسع مالیشان اجازه میداد، تابلوهای دستنویس را به نئون تبدیل نمودند. جالب است بدانید که نئونها هنوز هم جزو سفارشات تابلوسازان هست.
تابلوسازان نوین در ایران:
پس از تابلو نئون، تابلو سازی حروف برجسته به ایران آمد. این تابلوسازی بهسرعت پیشرفت نمود. شهر شیراز ازجمله شهرهایی بود که تابلوسازی در آن پیشرفت چشمگیری داشت.
تابلو سازی شیراز جزو حرفههایی شد که علاقهمندان زیادی پیدا کرد. دراینبین یکی از قدیمیترین و مشهورترین تابلوساز این شهر، به نام تابلو سازی بهزاد، با بیش از چهل دهه فعالیت، در شهرک صنعتی شیراز، کارخانهای تأسیس نمود.
هماکنون این تابلوسازی اولین تابلوساز صنعتی در شیراز است که نهتنها در ایران بلکه در کشورهای همسایه نیز نصب و اجرا دارد. اینکه آوازه تابلوسازی ایرانی به آنطرف مرزهای ایران تزریق شود، نشاندهنده عزم ملی و قدرت ایرانی بودن ماست.
تابلو سازی بهزاد معتقد است: "تابلوسازی آمیختهی هنر و صنعت است. باید هنرمند باشیم تا بتوانیم اوج صنعت تابلوسازی را بر روی ورق، شیشه، چوب و فلز پیاده کنیم."
حرفه یا صنعت؟
معمولاً تابلوساز صنعتی کار را حرفهای انجام میدهد ولی تابلوسازی را بهعنوان حرفه انجام نمیدهد. صنعت تابلوسازی در کارخانه تابلو سازی بهزاد با دستگاههای پیشرفته و بهروز انجام میشود. این کار در حرفه تابلوسازی، با آمیختهای از دست و دستگاه و یا تنها با دست انجام میشود.
صنعتی بودن از تلف شدن وقت، فرسودهشدن تابلوسازان زحمتکش جلوگیری نموده و کیفیت و سرعت کار را بالا میبرد.
این تابلوساز نمونه اذعان میدارد که بسیاری از حروف مربوط به تابلوهای تابلوسازان همکار را بهوسیله دستگاههای پیشرفتهی کارخانه میسازد. حتی آموزشگاه تابلوسازی نیز تأسیس نموده تا برای جوانانی که مایل به یادگیری صنعت تابلو سازی هستند، آموزشهای پیشرفته داشته باشد.
تابلو سازی حروف برجسته:
در ایران تابلو سازی حروف برجسته با حروف برجسته چلنیوم آغاز شد. تابلوسازان شروع به تلفیق مدلهای مختلف تابلو نمودند. باآنکه ابتداییترین تابلو سازی حروف برجسته، تابلوسازی چلنیوم بود، هنوز هم طرفداران بسیاری دارد.
با ظهور تابلو سازی حروف برجسته چلنیوم، تابلوهای دیگری با حروفِ پلکسی گلاس، لترمکس، کامپوزیت، حروف رینگی، حروف دوال، حروف فلزی، حروف پلاستیک، حروف استیل، حروف سوپر اسلیم، حروف لاکچری و ... به جمع تابلوها اضافه شدند.
هرکدام از انواع این تابلوها زیبایی خاص خود را دارند. سفارشدهندهها با هر نوع سلیقهای میتوانند نوع تابلو سازی مغازه خود را از بین آنها انتخاب کنند.
اما مشکلپسندها چه کنند؟
این سؤال را از تابلو سازی بهزاد پرسیدیم و جوابی که شنیدیم جالب بود: "ما برای مشکلپسندها حروف برجستههایی در نظر گرفتهایم که نمونه این حروف را کمتر در بین تابلوها میتوان دید!"
پرطرفدارترین نوع تابلو:
تابلو سازی حروف برجستهای که بسیار پرطرفدار است، تابلو سازی کامپوزیت میباشد. این نوع تابلوسازی حروف برجسته، نهتنها در تابلو مغازهها کاربرد دارد بلکه برای نماهای ساختمان نیز به کار میرود. تابلو بهزاد در این زمینه هم اولین ابتکارات را به خرج داد و با آمیختهای از تابلو سازی کامپوزیت و چوب، تابلویی سبک ولی بادوام به وجود آورد.
کامپوزیت آلیاژی از آلومینیم و اتیلن است. این آلیاژ بهصورت مخلوطی از دو ورق آلومینیم که مابین آنها اتیلن قرار دارد، میباشد که بهوسیله چسب به هم چسبانده شدهاند.
تابلوهای فوق، بنا به استفاده آن در داخل یا خارج محوطه، پوششهای متفاوت دارند. چنانچه در داخل محوطه استفاده شود، با پوشش خارجی پلیاستر پوشانده میشود تا خش نیفتد. اگر در فضای بیرون قرار بگیرد، پوشش رزینی (PVDF) روی لایه خارجی آن کشیده میشود. این پوشش بسیار مقاوم در مقابل تمام عوامل جوی مانند باد، باران، ضربه و ... میباشد.