به گزارش سرویس صنفی- آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ هفته اول دی‌ماه بود که رئیس‌جمهور لایحه بودجه 98 را با کل منابع ۱۷۰۳هزار میلیارد تومانی و بودجه عمومی ۴۷۸هزار میلیارد تومانی به مجلس برد؛ بودجه‌ای که صرفا 25 درصد آن از سوی نمایندگان ملت مورد بررسی قرار می‌گیرد و مابقی بودجه که مربوط به شرکت‌های دولتی، موسسات انتفاعی و بانک‌های دولتی است و بیش از هزار و 200 هزار میلیارد تومان از لایحه بودجه کل کشور را شامل می‌شود، هیچ‌گاه از سوی مجلسی‌ها بررسی نشده است؛ اتفاقی که دلیلش محدودیت زمانی مجلس برای بررسی بودجه و تعداد بالای این شرکت‌ها عنوان می‌شود و همین مساله باعث شده تا به گفته بسیاری از کارشناسان اقتصادی این شرکت‌ها به حیاط خلوتی برای دولتی‌ها تبدیل شوند، شرکت‌هایی که هیچ‌گونه حسابرسی از آنها صورت نمی‌گیرد و به‌رغم اینکه گزارش تفریغ بودجه، 162 شرکت از حدود 380 شرکت دولتی را زیان‌ده معرفی کرده، اما بودجه شرکت‌های دولتی در لایحه بودجه 98 با رشد 65 درصدی از 839 هزار میلیارد تومان در سال 97 به 1274 میلیارد تومان رسیده است.
اختصاص یک درصد بودجه شرکت های دولتی راهکار حل مشکلات بودجه‌ای دانشگاه‌ها
در کنار بودجه عجیب و غریب اختصاص داده‌شده به شرکت‌های دولتی، سهم تنها چهار شرکت یعنی شرکت ملی نفت ایران، شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، شرکت پالایش نفت آبادان و شرکت ملی گاز با مبلغ 1001 هزار میلیارد تومانی، حدود 86 درصد از بودجه شرکت‌های دولتی است، یا به عبارت دیگر 59 درصد از لایحه کل بودجه کشور تنها مختص همین چهار شرکت دولتی است؛ رقمی که قطعا در صورت اختصاص به سایر بخش‌های کشور می‌تواند حرکت عظیمی را در آنها ایجاد کند؛ هرچند طبیعتا نمی‌توان بودجه کل شرکت‌های دولتی را از لایحه بودجه حذف کرد، اما عدم حسابرسی به آنها باعث شده نحوه هزینه‌کرد بودجه‌های اختصاص‌یافته به هریک از شرکت‌های دولتی و همچنین بازدهی و کارکرد این شرکت‌ها آن‌طور که باید شفاف نباشد و تنها به محلی برای جذب بخش عمده‌ای از لایحه کل بودجه تبدیل شود.
.png)
اختصاص بیش از 70 درصد کل لایحه بودجه به شرکت‌های دولتی و بهتر بگوییم 59 درصد از لایحه تنها به چهار شرکت در حالی در لایحه بودجه 98 دیده شده که از نیمه دوم سال تمام روسای دانشگاه‌های بزرگ کشور از دغدغه خود برای وضعیت بودجه‌ای صحبت به میان آوردند؛ صحبت‌هایی که درنهایت منجر به رشد 13 تا 15 درصدی بودجه آنها شد، اما همین بودجه نیز با توجه به الزام دولت به افزایش 20 درصدی حقوق پرسنل دانشگاه‌ها باعث شده به گفته بسیاری از روسای دانشگاه‌ها عملا فعالیت‌های پژوهشی و دانشجویی در سال 98 متوقف شود و بخش عظیمی از بودجه اختصاص‌یافته به دانشگاه‌ها صرف پرداخت حقوق پرسنل و اعضای هیات‌علمی آنها شود؛ موضوعی که قطعا با صرفه‌جویی تنها یک درصدی از بودجه 1274 هزار میلیارد تومانی یا یک درصدی از بودجه 1001 هزار میلیارد تومانی چهار شرکت دولتی می‌توان اقدامات زیادی در بخش‌های مختلف دانشگاهی و علم و فناوری کشور انجام داد؛ فعالیت‌هایی که گویی قرار است در سال آینده با توجه به بودجه اختصاص‌یافته در حالتی در اغما فرو بروند و هزینه تحصیل را برای دانشجویان دولتی بیش از پیش گران کنند.
بودجه ای که نیاز کل کشور به خوابگاه و سلف را برطرف می کند
اگر تنها یک درصد از کل بودجه شرکت‌های دولتی را برای انجام فعالیت‌های مربوط به حوزه علمی و دانشجویی دانشگاه‌ها اختصاص دهیم، سهم هر شرکت دو هزار صدم درصد خواهد شد؛ درصدی که قطعا در ارقام هزار میلیارد تومانی بودجه شرکت‌ها به حدی ناچیز است که اصلا به حساب هم نمی‌آید، اما در دانشگاه‌ها می‌تواند تحول بسیار بزرگی را برای رفاه دانشجویان و انجام کارهای پژوهشی به دنبال بیاورد؛ در حالی که مجتبی صدیقی، معاون وزیر علوم در شهریورماه امسال اعلام کرده بود: «در حوزه خوابگاه متاهلی با مشکل جدی روبه‌رو هستیم، یعنی تعداد خوابگاه‌ها محدود هستند.»
اگر تنها یک درصد از بودجه شرکت‌های دولتی را به این امر اختصاص دهیم، قطعا مشکل این حوزه برطرف خواهد شد، چراکه به گفته یزدان‌مهر، رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم در کشور 50 هزار دانشجو با مشکل خوابگاه روبه‌رو هستند و برای اسکان آنها باید 200 خوابگاه جدید ساخته شود، حال اگر هزینه ساخت هر خوابگاه 500 نفره را 17 میلیارد تومان در نظر بگیریم، با یک درصد از بودجه شرکت‌های دولتی که رقم 12 هزار میلیارد تومان می‌شود، می‌توان 705 خوابگاه با ظرفیت 500 دانشجو ساخت؛ خوابگاه‌هایی که نه‌تنها مشکل 50 هزار دانشجوی بدون خوابگاه را حل می‌کند، بلکه 302 هزار ظرفیت مازاد نیز خواهیم داشت. البته اگر بخواهیم خوابگاهی با ظرفیت 250 نفر بسازیم، می‌توان هزار و 500 خوابگاه را در سطح کشور ساخت.
از یک سو هزینه بازسازی و بهسازی هر خوابگاه کشور حدودا سه میلیارد تومان تمام می‌شود و با توجه به اینکه 676 خوابگاه در سطح‌های 2، 3 و 4 قرار داشته و نیاز به بازسازی دارند، در مجموع 2025 میلیارد تومان هزینه دارد و با یک درصد بودجه شرکت‌های دولتی 6 برابر هزینه کل بازسازی است، به عبارت بهتر، با این بودجه می‌توان کل خوابگاه‌هایی را که نیازمند بازسازی و نوسازی هستند، 6 بار از اول مورد بازسازی قرار داد.ا ز طرف دیگر اگر شهریه پرداختی از سوی دانشجویان برای یک سال اجاره خوابگاه دونفره را در نظر بگیریم که رقمی حدود 205 هزار تومان می‌شود و جمعیت 260 هزار نفری دانشجوی خوابگاهی را نیز لحاظ کنیم، باید بگوییم شهریه کل دانشجویان برای خوابگاه در یک سال حدود 52 میلیارد تومان است که یک درصد از رقم بودجه شرکت‌های دولتی 230 برابر آن می‌شود؛ رقمی قابل‌توجه که در صورت تزریق به بخش رفاهی دانشجویان هیچ دانشجویی نیاز به پرداخت هزینه خوابگاهی ندارد.
همچنین اگر هزینه تجهیز و تعویض سیستم گرمایشی و سرمایشی هزار خوابگاه کشور را 500 میلیون تومان در نظر بگیریم، می‌توان 24 بار کل خوابگاه‌های کشور را از لحاظ سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی تجهیز کرد. یکی از اصلی‌ترین نهادهای وابسته به امور رفاهی دانشجویان، صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم است؛ صندوقی که بودجه 156 میلیارد تومانی برای آن در نظر گرفته شده و با توجه به تورم رقم زیادی هم نیست، اما یک درصد از بودجه کل شرکت‌های دولتی 76 برابر آن است. از سوی دیگر اگر هزینه ساخت یک رستوران جدید در هر دانشگاه را 500 میلیون تومان در نظر بگیریم و با توجه به اینکه هزار دانشگاه در کشور وجود دارد، حدود 500 میلیارد تومان برای ساخت رستوران در تمام دانشگاه‌های کشور نیاز است که یک درصد بودجه شرکت‌های دولتی 12 برابر این مبلغ می‌شود.از سوی دیگر اگر نگاهی به بودجه دانشگاه‌های تحت نظارت وزارت علوم داشته باشیم که به گفته مسئولان وزارت علوم 9 هزار میلیارد تومان بودجه برای آنها در نظر گرفته شده، یک درصد از بودجه شرکت‌ها معادل 1.5 برابر بودجه دانشگاه‌ها است و درباره فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها با رقمی معادل 610 میلیارد تومان، بودجه شرکت‌های دولتی معادل 19 برابر فعالیت کل موسسات پژوهشی است.
منبع: فرهیختگان
