به گزارش خبرنگار«خبرنامه دانشجویان ایران»؛ رزمایش دریایی مرکب ایران، روسیه و چین از روز گذشته (جمعه ۶ دی‌ماه ۱۳۹۸) آغاز شده و تا نهم دی‌ماه در منطقه شمال اقیانوس هند و دریای عمان ادامه خواهد داشت. در این رزمایش، تمرینات تاکتیکی متنوعی از جمله نجات شناور دچار حریق، آزادسازی شناور مورد تعرض قرار گرفته و تیراندازی علیه اهداف مشخص در دریا توسط یگان‌های سه کشور انجام خواهد شد.
شمال اقیانوس هند یکی از مناطق استراتژیک جهان است که میان سه تنگه ی مهم است، این منطقه از نظر جهان مهم است، بالای 90% تجارت کشور هایی که به دریا راه دارند از طریق آبها انجام می شود و همین موضوع اهمیت امنیت آبها را تبیین می کند.
چین ناوشکن موشک‌انداز "شینینگ" را که پیش از این همراه با ناوگان ۳۳ نیروی دریایی چین در خلیج عدن و آب‌های نزدیک سومالی کشتی‌های تجاری را اسکورت می‌کرده، به این رزمایش اعزام کرده است.
اگرچه مقامات چینی از "حسن نیت چین" صحبت کرده‌اند اما رسانه‌های این کشور پنهان نکرده‌اند که این رزمایش "هشداری به آمریکاست."
نشریه دولتی "گلوبال تایمز" چین که نظرات و مواضع دولت چین را بیان می‌کند در یادداشتی صراحتا رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین در آب‌های منطقه را هشداری به آمریکا دانست. این نشریه نوشته است که این رزمایش به توانایی چین در حراست از ثبات در خلیج فارس کمک می‌کند.
گلوبال تایمز در ادامه نوشته است: «این رزمایش مشترک نشان می‌دهد که چین و روسیه، به عنوان دو قدرت بزرگ و مسئول در جهان، پس از خارج شدن آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران در سال ۲۰۱۸ از ایران و این توافق حمایت می‌کنند.»
نیروی دریایی روسیه نیز با سه فروند شناور شامل یک فروند ناوچه، یک فروند یدک‌کش و یک فروند تانکر سوخت‌رسان در این رزمایش شرکت می‌کند.
اهداف مهم این رزمایش
امیر حبیب الله سیاری فرمانده ی سابق نیروی دریایی جمهوری اسلامی اهداف مهم این رزمایش را اینگونه تشریح کرد:
«نشان دادن اقتدار دریایی ایران در شمال اقیانوس هند و ارائه ی تجربیات خود در این زمینه برای دیگر کشور ها یکی از اهداف این رزمایش مرکب است، از دیگر اهداف این رزمایش مرکب می توان به نجات کشتی های آسیب دیده، امداد و نجات برای کشتی ها و سرنشینان آنها، نزدیک شدن تفکرات در بحث تاکتیک ها، تقویت مناسبات بین المللی میان ایران، روسیه و چین، دستیابی به روش هایی برای رزمایش های بعدی که در آینده گسترده تر، بزرگتر و وسیع تر برگزار خواهند شد، نشان دادن عزم و اراده ی این سه کشور برای ایجاد امنیت در اقیانوس هند و افزایش امنیت در تجارت بین الملل و تضمین آزادی کشتی رانی اشاره کرد.»
چرا چین و روسیه؟
مبنای انتخاب کشور های چین و روسیه برای این رزمایش مرکب نیاز آنها به این منطقه و اهمیت این کشور ها در زمینه ی نظامی است، این دو کشور از نظر قدرت نظامی بسیار قوی هستند و دو کشور در دو نقطه ی متفاوت از منطقه هستند، کشور چین در جنوب شرق و روسیه در شمال این منطقه.
همچنین برای مثال کشور چین خطوط انرژی بسیاری در این منطقه دارد که امنیت این منطقه برای کشور چین بسیار بالا است همچنین برای کشور روسیه.
دغدغه مشترک، منافع اقتصادی و سیاسی مشترک و آشنایی با ویژگی‌های موثر منطقه‌ای و شناخت دقیق از محیط پیرامونی برای تحقق امنیت‌پایدار در منطقه، بر اهمیت و پیام رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین افزوده است.
در همین زمینه؛ روزنامه چینی گلوبال‌تایمز روز پنجشنبه نوشت، رزمایش مشترک ایران، چین و روسیه در منطقه دریای عمان و شمال اقیانوس هند هشداری به آمریکاست که با رویکرد یکجانبه به مسائل مختلف در عرصه جهانی می‌نگرد.
"نه" به یکجانبه‌گرایی و تعریف امنیت بر مبنای منطقه‌ای و بومی که بیش از پیش پیام صلح، امنیت و حُسن‌نیت را به جهان مُخابره می‌کند، چارچوب و هدف اصلی رزمایش دریایی ایران، روسیه و چین را در دریای عمان و شمال اقیانوس هند مشخص می‌کند.
مفسر سیاسی شبکه تلویزیونی راشاتودی«مراد گادزییف» معتقد است که رزمایش ایران، روسیه و چین در اقیانوس هند و دریای عمان یک مانور نظامی صرف نیست بلکه اعلامیه سیاسی است و واکنشی به مداخلات آمریکا در منطقه محسوب میشود.
اولین دلیلی که می توان برای اهمیت برگزاری این رزمایش قائل شد، این است که چند ماه قبل آمریکایی‌ها به اضافه چند کشور غربی ادعا کردند در حال شکل دادن به ائتلافی در خلیج فارس برای حراست از شناورهای خود در این منطقه هستند، اگرچه درباره اینکه این ائتلاف در عمل به چه میزان عملیاتی شد و موفق بود، جای بحث و گفتوگو دارد که در این گزارش مجال بحث درباره آن وجود ندارد، حال در این فضا شاهد یک همکاری مشترک نظامی بین 3 کشور ایران، روسیه و چین هستیم که از این جهت می‌تواند دارای اهمیت باشد که این تجربه را می‌توان در آینده در موضوعات مختلف گسترش داد، که نمونه این موضوع حضور کشورها در رزمایش بزرگ آیونز در آینده نزدیک است.اواخر سال جاری رزمایشی بین‌المللی و مهم توسط کشورهای عضو آیونز یعنی کشورهای همسایه اقیانوس هند برگزار میشود که ریاست این اجلاس در حال حاضر با ایران است که در کنار تجربه امروز یک تجربه بزرگ و موفق و منحصر به فرد برای ایران خواهد بود.
دومین اهمیتی که می‌توان برای برگزاری رزمایش مرکب بین ایران، روسیه و چین قائل شد این است که وقتی کشورهای قدرتمند در عرصه دریایی می‌پذیرند بایک کشور دیگر مانند ایران رزمایش برگزار کنند، به این معنا است که ایران را به عنوان کشوری قدرتمند در عرصه نظامی و دریایی منطقه قبول کرده‌اند و این را پذیرفته‌اند که برای تامین منافع خودشان باید با ایران همکاری کنند.
سومین درجه اهمیت برگزاری این رزمایش در شمال اقیانوس هند و دریای عمان، برگزاری این رزمایش در حوزه امداد و نجات و برقراری امنیت منطقه‌ای است که نام این رزمایش نیز به همین دلیل "کمربند امنیت دریایی" قرار داده شده است.
چهارمین دلیلی که می‌توان برای برگزاری این رزمایش در نظر گرفت این است که ایران، روسیه و چین در حوزه عملیاتی و امنیتی به یک زبان و فهم مشترک رسیده‌اند که برگزاری این رزمایش خود نمونه بارزی از این فهم مشترک است.
بازتاب رسانه ای بین المللی
روزنامه People's Daily چین در خصوص برگزاری مانور مشترک دریایی روسیه، ایران و چین نوشت؛ این مانور مشترک توجه مجامع عمومی غرب را به خود جلب کرده است. مانور مشترک نظامی با هدف تامین امنیت راهروهای دریایی صورت گرفته و بازدارنده هرگونه تلاش برای تضعیف ثبات و امنیت منطقه خواهد بود. چین تصمیم برای درگیری در خاورمیانه ندارد، به خصوص که از هیچ کشوری حمایت نخواهد کرد. چین با همه کشورها روابط دوستانه برقرار می کند و کشورهای خاورمیانه از جمله ایران دوستان خوبی برای این کشور هستند. این رزمایش در واقع میزان دوستی سه کشور روسیه، چین و ایران را نشان می دهد. اما از آنجا که کشورهای غربی مرتکب اقداماتی اشتباهی شده اند، دوستی ین سه کشور باعث نگرانی آنها می شود.
خبرگزاری آسوشیتد پرس در گزارشی اعلام کرد که برخی تحلیلگران این رزمایش را واکنشی به تحرکات اخیر آمریکا و متحدانش به‌ویژه عربستان سعودی در منطقه می‌دانند.
خبرگزاری رویترز در خبری با اشاره به آغاز شدن این رزمایش، درباره اهمیت محدوده این رزمایش نوشت: خلیج عمان آبراه حساسی و به‌خصوصی است، زیرا به تنگه هرمز، که حدود یک‌پنجم نفت جهان از آن عبور می‌کند و سپس به خلیج متصل میشود.
خبرگزاری ترکیه‌ای آناتولی نیز با انتشار خبر آغاز این رزمایش، نوشت این رزمایش در زمانی برگزار میشود که تنش‌ها در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عرب (واقع در شمال اقیانوس هند) از زمان احیای تحریم‌های آمریکا علیه ایران بعد از خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور این کشور از برجام، افزایش یافته است.
شبکه تلویزیونی سی. جی. تی. اِن چین متعلق به دولت پکن نیز با پخش گزارشی درباره رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین توضیح داد این رزمایش شامل تمرینات دریایی برای خاموش کردن حریق شناور‌ها یا آزادسازی کشتی‌های گروگان گرفته شده توسط دزدان دریایی میشود.
رسانه‌های شناخته‌شده دیگری همچون شبکه خبری فرانس24، شبکه خبری فاکس‌نیوز، روزنامه «خلق» چین، نشریه فایننشال تایمز، رادیو پاکستان، پایگاه خبری هیل، روزنامه دیلی‌میل، خبرگزاری شینهوا و... نیز گزارش‌هایی را درباره رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین منتشر کرده‌اند.
ائتلاف در برابر ائتلاف؟
تام تاگندهات، رئیس کمیته امور خارجی پارلمان انگلیس در واکنش به آغاز رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین در یک رشته توئیت نوشت: این دنیای جدیدی است که باید در آن فعالیت کنیم. باید با دموکراسی‌هایِ در اندازه متوسط همراه شویم و از منافعی که در آن مشترک هستیم دفاع کنیم.
تاگندهات در ادامه افزود: اگر خودمان را به اقدامات در سطح منطقه محدود کنیم قادر نخواهیم بود از نفوذ جهانی دیگران جلوگیری کنیم. ائتلاف ما باید هند، ژاپن، کره جنوبی، کانادا و استرالیا و شریکان منطقه‌ای را شامل شود.
*گزارش از حمزه دستیار
