در زمینه مساله حجاب باید توجه داشت که حجاب درون مفهومی وسیعتر به نام عفاف جای می گیرد. تضعیف عفت در شکل¬های گوناگونی رخ می¬دهد و با توجه به شرایط، مختلف می¬شود و شدت و ضعف می¬یابد. هر کدام از اعضا جامعه باید عفت داشته باشند. عفت شنیداری، بینایی، لامسه، بویایی، گویایی، پنج گونه عفت هستند. این پنج حس مجرای جریان اراده¬ی ایمان و کفر در قالب موضوعات گوناگون است. هر گناه و ثوابی از طریق حواس پنجگانه انجام می¬گیرد که در واقع مجرای دریافت اشکال گوناگون اطلاعات بیرونی هستند و تحت نفوذ اراده¬ی انسان قرار دارند تا مشخص شودکه چه نوع اطلاعاتی را باید دریافت نمایند. نظام اطلاعات که رابطه¬ی انسان با محیط پیرامونی را برقرار می¬سازد فرهنگ نام دارد. حواس پنج¬گانه مراکز دریافت اطلاعات بیرونی هستند و اراده از طریق همین حواس، به محرک¬های بیرونی واکنش نشان می¬دهد. البته در واکنش، قوه¬ی حرکتی هم به حواس مذکور اضافه می¬شود.
فقه در بعد فردی، مناسک دریافت این اطلاعات و واکنش به آنها را بیان می¬دارد. البته این فقط مربوط به بعد جسمی انسان است. اراده، حاکم بر قواست ولی تأثیر و تأثر متقابل دارند. اگر هر یک از قوای انسان به نوعی تحریک شود و در مقابل ارضا نشود اراده¬ی انسان متوجه این موضوع می¬گردد و با تغییر تناسبات سعی در رفع نیاز می¬کند. مثلا مقاومتش را در برابر کمبود، افزایش می¬دهد، به تخیل پردازی روی می¬آورد و ... (البته این تغییر تناسبات در قالب دو جهت ایمان و کفر انجام می¬پذیرد که در اراده وجود دارد. انسان تحت تأثیر محرک¬های بیرونی می¬تواند جهت اراده¬ی خود را عوض کند. سپس تناسبات آن جهت خاص را در خود پیاده نماید.) البته جزئیات عملکرد قوا بستگی به شناخت دقیق از ویژگی¬های خاص هر قوه¬ای دارد. مثلا اگر شهوت جنسی ارضا نگردد، بخش اعظمی از اراده¬ی انسان درگیر پرداختن به آن می-شود و عملا این قوه به صورت یک بت درمی¬آید، در این حال انسان در همه¬ی شئون رفتاریش به دنبال توجه به این بت خواهد بود. اینجاست که فرد به رفتارهایی چون زنای ذهنی، بی¬عفتی کلامی و امثالهم روی خواهد آورد. امروزه در جامعه ما وضع عفت کلام بدتر از وضع عفت پوشش و حجاب ظاهری است. ظهور تضعیف عفت در افراد گوناگون متفاوت است و لزوماً به بدحجابی منجر نمی¬شود، اگرچه بدحجابی بیشترین دامنه از این طیف را در برمی¬گیرد ولی ممکن است فرد پوشش ظاهری خود را حفظ کند ولی به تبرج در گفتار یا حتی فحاشی و ... روی آورد. حتی فرد متأهلی که دوره¬ای از عمر خود را به عقده¬های جنسی و عدم ارضای به موقع مبتلا بوده ممکن است در رفتارهای جنسی خود دچار خشونت گردد. چنین جامعه¬ای که از فضای ایمانی دور می-گردد به راحتی در تحلیل¬های عالم کفر جا می¬گیرد. در نتیجه غرب می¬تواند تمام رفتارهای این جامعه را تحلیل و البته کنترل نماید. مسلم است که در این فضا افکار و آراء امثال فروید صحیح و منطقی خواهد بود. اسلام برای ارضای صحیح نیاز جنسی، ازدواج را در سنین ابتدای جوانی که اوج فعالیت غریزه¬ی جنسی است پیشنهاد می¬کند. حال به وضعیت کنونی زندگی در جامعه و موانع پیش روی آن می¬پردازیم تا نسبت بین وضعیت حجاب و عینیت اجتماع بررسی گردد. دو جوان برای شروع زندگی مشترک خود به تعدادی ابزار مادی زندگی نیاز دارند که این تعداد از یک حد اولیه شروع می¬شود و با توجه به شرایط مختلف مانند روحیات شخصی طرفین، ویژگی¬های خانوادگی، آداب و سنن اجتماعی و ... تغییر می¬کند. در نظام¬های اجتماعی تکنولوژیک، ابزارهای تکنولوژیک مجرای برقراری روابط اجتماعی هستند و هر فرد متناسب با سطح برخورداری از این ابزارها می-تواند در سطح خاصی از روابط اجتماعی حضور داشته باشد و اگر نه، از آن سطح منزوی خواهد شد.
با ارتقای سطح تکنولوژی سطح روابط اجتماعی متناسب با آن نیز ارتقاء می¬یابد. در ابتدای امر تخلف از این سطح و استفاده از ابزارهای آن ممکن است ولی با گسترش کمی آن در جامعه به تدریج یک جبر عینی و نه فلسفی بر افراد حاکم می¬شود که فرد را ناچار از داشتن ابزارهای مادی آن سطح فناوری می¬نماید. در نظام اجتماعی تکنولوژیک، مابه ازای هر چیزی بالاخص خدمات اجتماعی، مادی است چرا که منطق سیستمی غرب که حاکم بر نظام سازیست از عهده در نظر گرفتن پیش فرض¬های غیرمادی برنمی¬آید. ابتدا امور، تخصصی تعریف می¬شوند. سپس برای ارائه¬ی هر مورد از خدمات اجتماعی، یک نهاد تخصصی ایجاد می¬شود که برای ارائه¬ی خدمات از شما پول دریافت می¬کند و خدمات خود را از طریق ابزارهای تکنولوژیک معین به شما ارائه می¬دهد. یعنی برای برقراری ارتباط با این نهادها و دریافت خدمات مدنظر خود باید به تعدادی ابزار مادی مانند موبایل، رایانه و ... مجهز باشید. (البته باید به نکته¬ای اشاره کرد: شاید در جامعه¬ی ما مشاهده کنید که این روند کاملاً حاکم نیست این نکته بدین خاطر است که هنوز توسعه به صورت کامل در کشور ما نتوانسته است ابعاد زندگی مردم را هماهنگ کند.) برای داشتن پول باید شغل داشته باشید. برای داشتن شغل هم باید تخصص علمی داشته باشید یعنی بتوانید با سطحی از یک نوع اطلاعات تخصصی ارتباط برقرار کرده آن را به کار گیرید. سطح درآمد شما متناسب با مدرک (سطح اطلاعات) و جایگاه سازمان(سطح اختیارات) شماست چرا که خود شما نیز مانند دیگران عضو یک نهاد اجتماعی خاص هستید که در جامعه به افراد خدمات ارائه می¬دهد. برای داشتن مدرک تحصیلی باید در نظام آموزشی شرکت کنید و تابع مقررات آن باشید.
خود نظام آموزشی برآمده از نظام¬سازی مبتنی بر منطق سیستمی است که گفتیم جایی برای پیش فرض¬های دینی نمی¬گذارد در نتیجه در برنامه¬ریزی آموزشی می¬گوید که متناسب با ویژگی¬های روان¬شناختی دوران مختلف عمر انسان¬ها، باید در هر مقطع فرد بتواند فلان سطح از اطلاعات تخصصی را فرا بگیرد. مثلا برای گرفتن مدرک لیسانس باید تا 23 سالگی آموزش ببیند. در حالی که غریزه¬ی جنسی فرد از حدود 13 سالگی(در پسران) و 9 سالگی(در دختران) شروع به فعالیت می¬کند. پس عملاً حداقل 10 سال(که بهترین دوران زندگی فرد حساب می¬شود) ازدواج برای فرد ناممکن است. حال در جامعه¬ی ما دو راه به فرد پیشنهاد می¬شود که غریزه¬ی جنسی را مدیریت کند. الف: راهکار طیف مذهبی: که فرد را تشویق به عفت و پاکدامنی می¬کند. ب: راهکار مصطلح علمی: که فرد را به آزادی در رفتار جنسی دعوت می¬کند. طبیعی است که اکثر جوانان به سمت راهکار دوم کشیده شوند. در این صورت گناهان جنسی در جامعه شیوع می¬یابند و اگر با پیش فرض¬های دینی بخواهیم این مساله را تحلیل کنیم باید گفت بیماری¬های روحی مثل اضطراب، افسردگی، بی¬اعتمادی، خشونت، مرگ¬های ناگهانی¬ (نبی اکرم(ص): پس از من هرگاه زنا زیاد شود مرگ ناگهانی هم زیاد می¬شود)، فرزندان تک والدین و بی والدین و ... جامعه را فرا می¬گیرد. حال اگر حکومت به شدت مقید به اجرای ظواهر دین باشدمانند عربستان سعودی، مردم با حکومت نفاق آلود رفتار می¬کنند و فساد پنهان می¬شود تا جایی که جامعه به انفجار برسد و حکومت را تسلیم و حتی شاید نابود کند (انقلاب اجتماعی)، اگر هم حکومت خیلی محدودیت اعمال نکند ظاهر زندگی مردم هر روز بیشتر از شریعت دور می-شود مانند یاران، قشر متدین جامعه شروع به واکنش می¬کنند و از حکومت انتظار دارند. حکومت در بلاتکلیفی به سر می¬برد، همه همدیگر را محکوم می¬کنند و به یکدیگر می¬گویند که باید کاری کرد اما در عمل اتفاقی نمی¬افتد. خود این وضع باعث تحقیر مناسک دینی در اجتماع می¬شود همانگونه که در مدل سخت¬گیرانه (عربستان سعودی) واژه¬ها از معنا تهی می¬شوند و شریعت در انظار مردم مسخره می¬گردد اگرچه کسی به روی خود نیاورد. عده کمی از جامعه که تقید مذهبی خود را حفظ کرده، در زمان عدم دسترسی به ازدواج سعی می¬کند عفت خود را حفظ کند. اما همین امر مشکلاتی را در بر خواهد داشت: 1- شیوع بیماری¬های گوناگون در بین متشرعین به علت عدم ارضای جنسی 2- شیوع زنای ذهنی که منجر به کاهش بازدهی ذهنی آنان می¬گردد.
در حالی که این طیف قرار است نقش اصلی را در آینده کشور ایفا کنند. خطر دیگری که در این روند وجود دارد کاهش سن باروری است که منجر به کاهش جمعیت در آینده می¬گردد. همچنین با افزایش سن ازدواج، دوره طلایی تربیت فرزند از دست رفته و اختلاف سن زیاد والدین و فرزندان، امر تربیت را مشکل¬تر می¬کند، چرا که تغییرات زمانه بیشتر شده است و در نتیجه تفاهم متقابل را تضعیف می-کند. همچنین به لحاظ فیزیولوژیکی هم والدین سن نشاط و شادابی خود را از دست داده¬اند. مضاف بر آن چون سن ازدواج والدین بالاست آنان در اوج دوران شادابی و نشاط دچار افسردگی بوده¬اند که این خود، تفاوت شخصیت والدین و فرزندان را دوچندان می¬کند. نکته¬ی مهم دیگری در این امر نهفته است، تکرار یک فعل (چه خوب و چه بد) ضریب حساسیت انسان را نسبت به آن فعل جابه¬جا می-کند. قشر عظیمی از جامعه که آلوده به گناه شده حتی پس از فراهم شدن امکان ازدواج نیز از این کار خودداری می¬کند، چرا که لذت کاذب گناه را چشیده است. در این صورت فرد گناهکار از عقلانیت قدسی معنویت¬گرا دور شده، روی به عقلانیت دنیوی می¬آورد. در این صورت است که محاسبه کرده و زنا را مفیدتر و عاقلانه¬تر از ازدواج محسوب می¬کند و همینطور این سیر گناه، جامعه را به منجلاب بی¬هویتی کشانده رو به نابودی می¬برد. انسان بیشترین تاثیر را ازمباحث عینی و نه نظری می پذیرد. انسان در بستر مسائل عینی اجتماعی تربیت می شود و تا زمانی که خود را متکفل اداره عینیت اجتماع ندانیم و به پاسخ دادن به یک سری شبهات نظری بسنده نماییم درعمل نمی توانیم قدم از قدم برداریم و تاکیدات مکررمان در زمینه مباحث فرهنگی جز بر لوث شدن بحث و شکستن ابهت عملی حکومت در انظارعمومی نخواهد افزود. متاسفانه جهان بینی دینی کنونی خود را به صورت جدی متکفل عینیت ندانسته و در مواجهه با این مسایل نوعا به عقلا ارجاع می دهد و می دانیم که عقلا در زمانه حاضر پرورش یافتگان مکتب عقلانیت بیکنی و دکارتی و... هستند. این گونه است که پیش فرض های مادی علوم کنونی در اداره جامعه حاکم بر مبانی دینی می گردند و دین روزبه روز در عرصه اجتماع منزوی می شود و ما هم در سودای رسیدن به تمدن اسلامی در پناه این جهان بینی دینی به سرمی بریم.
