به گزارش خبرنگار«خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یکی از نعمت‌های که در کشور ما وجود دارد و بعضا مسئولین ما از آن غافلند و یا برای اسفاده و بهره‌برداری از آن سرمایه گذاری نکرده‌اند، کویر است که بیابان‌های کویری ایران با توجه منطقه حاصلخیز کشورمان که از بالا به دریای خزر و از پایین به خلیج فارس منتهی می‌شود، منجر به وجود خاکی با خاصیت‌های فراوان با نام کویر لوت در سراسر جهان شناخته می‌شود.
پروفسور پرویز کردوانی، پدر علم کویر شناسی ایران که در حال حاضر، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران است، در این خصوص معتقد است: فرق بیابان با کویر مثل شب و روز است و متاسفانه هم غلط می گویند عرب ها به بیابان صحرا می گویند و تعریف آن است جمع آن صحاری است و به معنی منطقه وسیع که گیاه نداشته باشد می گویند و ما از لحاظ جغرافی بخواهیم تعریف بکنیم بیابان واقعی را معمولا به سرزمینی می گوییم که بارندگی آن از 5 میلی متر کمتر است و امکان دارد یکسال تا سالها باران نبارد.
بنیانگذار مرکز تحقیقات مناطق کویری و بیابانی ایران که سابقه 5 سال تحقیق در بیابان لوت ایران (گرم ترین نقطه کره زمین) و کشفهای جدید و منحصر به فرد در جهان و در همان کویر لوت را دارد، ابراز عقیده می‌کند: مثلا بیابانی در آمریکا و جنوبی 29 ساله باران نباریده (1832 تا 1853) از طرفی ممکن است باران چندین سال ظرف چند روز یا چند ساعت ببارد و میزان تبخیر و تعرق مطلق سالانه آن حدود 100 برابر بارش برسد و این منطقه بسیار وسیعی است و از لحاظ پوشش گیاهی ضعیف است و تپه های زیاد است و زمین فرسایش دارد و در مقابل کویر زمین است و می تواند اندازه قالیچه باشد مثلا همین زنجان ممکن است کویر داشته باشد و ما در ایران به کویر نمکزار می گوییم و به عربی سبح و جمهش سبخا است.
کردوانی ضمن یادآور شدن نمکزار بزرگ که شمالش گرمسار سمنان دامغان شاهرود و جنوبش خور و جندق است، کویر را اینگونه تعریف می‌کند: به زمینی گفته می شود که مقدار نمکش به حدی است که گیاهان زراعی نمی‌توانند در آن برویند حتی پسته حتی خرما که به شوری مقاومند ولی ممکن است گیاهان غیرزراعی مقاوم به شوری مثل گز خارشتر برویند که بنام کویرهای گیاه دار می‌شناسیم و به عنوان مرتع می‌شناسیم و اگر نمکش زیاد باشد هیچ گیاه ندارد لخت لخت.
این استاد دانشگاه تاکید می‌کند: در گذشته کویر و بیابان مایه بدبختی بود و هر منطقه‌ای کویر و نمکزار بود مانع توسعه می دانسته و به درد زراعت نمی خورد و از طرفی کویر زه آب می‌زد و آب منطقه را شور می‌کرد ولی امروزه این کویرها هر کجا باشد مایه توسعه است کویر 3 چیز دارد که مناطق دیگر ندارد.
1- انواع مختلف املاح به عنوان منابع اقتصادی اگر کویر نباشد نفت نمی توان استخراج کرد و انواع نمک ها را دارد و کلر سدیم را چاه هر نفت می ریزند تا نفت از آب جدا شود و در رو بایستد
2- کویر هیچ وقت خشک نمی شود جاذب الرطوبه است و در صنعت خیلی مصرف دارد
3- کویر سولفات سدیم دارد تمام مواد شوینده شیشه سازی کاغذ سازی هم از سولفات سدیم ساخته می شود احتمالا سولفات سدیم را احیاء می کنند و سولفیت سدیم بوجود می آید که اگر سولفیت نباشد فلز تهیه نمی شود سنگ آهن با استفاده از ترکیبات سولفیت آهن از سنگ جدا می شود از طرفی برای ساخت باروت استفاده می شود.
پدرعلم کویرشناسی ایران همچنین معتقد است: اگر ما در مقابل عراق پیروز شدیم، قسمتی از آن به برکت کویر بود.
این کارشناس محیط زیست ابراز عقیده می‌کند: اگر دولت به کویر توجه کند و زنجیر وار به دور کویر شهرهای صنعتی بوجود آید و بسیاری از مواد غذایی از خود کویر تامین می‌شود بوسیله مراتعی که در کویر دارد بهترین غذا برای شتر و بز است و امروز یک میلیون دلار علوفه از خارج وارد می‌کنیم از طرفی نمک معدن کوه تمام می‌شود ولی نمک کویر تمام نمی‌شود.
کردوانی ضمن ابراز تاسف از اظهارات بی پایه و اساسی که میگوید بودجه پژوهش خیلی کم است تاکید می‌کند: به عقیده من خیلی هم زیاد است و این بساز و بفروش عملی است و تحقیق نیست و کارهای تکراری است تحقیق باید کار برداشته باشد و اغلب متاسفانه تکراری است نظامی از تحقیق استفاده نمی‌کند.
این کارشناس محیط زیست در مورد انرژی کویر میگوید: آفتاب و باد کویر یعنی از 365 روز 365 روز آفتاب است یعنی گرما دارد که به قول پروفسور پرتر هر متر مربع از کویرهای ایران آنقدر انرژی دارد که یک لامپ 250 ولتی را روشن می کند، از طرفی باد کویر است ساده ترین انرژی که تبدیل به برق می شود انرژی حرکتی باد است.
واقعیت این است که اگر بودجه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها روی ساخت و سازهای بی رویه که هدفی جز سود بردن عده‌ای خاص را ندارد صرف نشود و نگاه‌ها به استفاده‌های بهینه از محیط زیست سوق پیدا کند، بسیاری از مشکلات زیست محیطی که امروز بسیاری از کشورهای جهان با آن مواجهند، حل می‌شود.
رهبر انقلاب در دیدار با فعالان و مسئولین محیط زیست کشور خاطرنشان کردند: نظر اسلام نسبت به زمین و کره‌ی خاکی و این مجموعه‌ای که گاهواره‌ی زندگی انسان و محلّ ولادت و نشوونما و سپس مرکز بازگشت انسان است؛ نظر اسلام نسبت به زمین و آنچه در زمین است. یک جا قرآن میفرماید: وَ الاَرضَ وَضَعَها لِلاَنام؛ (۱) زمین را - یعنی این کره‌ی ارضی را - برای انسانها ما آفریدیم؛ مال همه است. متعلّق به بعضی نیست؛ بعضی حقّ بیشتری از بعض دیگری ندارند؛ متعلّق به نسلی دونِ(۲) نسلی نیست؛ امروز متعلّق به شما است؛ فردا متعلّق به فرزندان شما، به نوه‌های شما و به دودمان شما تا آخر؛ و در همه‌جای سطح کره‌ی زمین این‌جوری است. خلقت زمین مال انسانها است؛ متعلّق به آنها است. در یک آیه‌ی دیگر میفرماید: خَلَقَ لَکُم ما فِی الاَرضِ جَمیعًا؛ (۳) همه‌ی آنچه در زمین است و متعلّق به زمین است، برای شما انسانها آفریده شده؛ بنابراین چون مال خودتان است، به نفع شما است، متعلّق به شما است، باید تخریبش نکنید. همه چیزش هم [باارزش] است؛ یک چیزهایی هست که به‌نظر انسان سطحی ممکن است باارزش بیاید، چیزهایی هم به‌نظر او بی‌ارزش بیاید، امّا همه‌ی آنها باارزش است. یک روزی هم در همین کشور ما کسانی بودند که میگفتند این مادّه‌ی متعفّن به چه درد ما میخورد؛ منظورشان نفت بود. عدّه‌ای ممکن است از سرسبزی منطقه‌ی شمال کشور لذّت ببرند، از کویرها خوششان نیاید؛ امّا بروید با آقای دکتر کردوانی(۴) بنشینید و ببینید ایشان راجع به کویر چه میگوید. همه‌ی آنها مثل هم است؛ همه‌ی آنها نعمت است، همه‌ی آنها موهبت است، همه‌ی آنها هم مال شما است؛ حق ندارید تخریب کنید؛ نه باغ و بوستان را، نه جنگل را، نه مرتع و دشت را، نه کویر را؛ همه‌ی آنها متعلّق به انسانها است؛ بایستی از اینها بهره ببرید.
