نقطه اوج دیپلماسی دولت جاری را باید در ایجاد ارتباط با آمریکا دانست و همانطور که می دانیم نقطه شروعی برای اجرای افکار دولت در زمینه اجرای ارتباط با غرب و آمریکا دانست.
برای ارائه مدلی بهتر از تداوم این نوع دیپلماسی توجه به مشابه آن در دولت خاتمی خالی از فایده نیست:
فعالیت‌های خاتمی به وضوح می‌توان غرب زدگی و خودباختگی را در رفتار وی مشاهده کرد، باروی کار آمدن دولت اصلاحات که در پی آن بسیاری از ارزش‌های اسلامی و انقلابی به اسم تنش زدایی کنار گذاشته شد، در راستای گسترش روابط دیپلماتیک با کشورهای اروپائی و به خصوص کشور انگلیس، واکنش تعجب برانگیزی از سوی رئیس دولت صورت گرفت. سیدمحمد خاتمی در کنفرانس خبری در حاشیه پنجاه و سومین مجمع عمومی سازمان ملل در ۳۱ شهریور ماه ۱۳۷۷ در نیویورک ، فتوای صادره از سوی امام خمینی(ره) را کاملاً پایان یافته اعلام کرد.
سفر به فرانسه: شیوه دیدار خاتمی با ژاک شیراک، رئیس جمهور وقت فرانسه آنقدر برای منتقدین آزار دهنده بود، که دولت قبل(احمدی نژاد) از آن به عنوان یکی از تلخ ترین روزهای زندگی خود نام برد. اصلاح طلبان در پاسخ گفتند که آقای شیراک در پایین پله‌ها خاتمی را در آغوش کشیده نه در بالای پله ها. اما گویا از این نکته که در تصاویر منتشر شده این دیدار گویاست، غافل ماندند که طبق اصول دیپلماتیک «رئیس جمهور میهمان به همراه رئیس جمهور میزبان» از گارد ویژه سان می بیند در حالی که در هر دو سفر خاتمی به فرانسه، ژاک شیراک مغرورانه در آستانه کاخ الیزه ایستاده تا وی مسیر منتهی به کاخ را به تنهایی پیموده و شتابزده از گارد سان ببیند و بعلاوه، برخلاف اصول دیپلماتیک ، هیچ فرش قرمزی به افتخار رئیس جمهور ایران پهن نشد.
در ادامه خاتمی به عنوان رئیس جمهور جدید ایران، بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت امریکا انتخاب وی را یک «نشانه امیدوار کننده» در روند سیاست‌های ایران خواند. اما شاید صریح ترین موضع در مورد روابط دوجانبه، مربوط به «ریچارد کلمن» باشد که روی کار آمدن اصلاح طلبان را پایان روزهای سردگمی امریکا دانست و اضافه کرد: «من به همه مردم دنیا می گویم، ما (به ایران) باز خواهیم گشت.»(روزنامه کیهان، ۱۸/۴/۱۳۷۹)
پس از همکاری بی‌سابقه مسئولان ایرانی با امریکا در مسائل افغانستان و عراق، جرج بوش، در ژانویه ۲۰۰۲ ایران را، همراه با دو کشور دیگر ،ا محور شرارت در منطقه می‌خواند که به گفته خاتمی: «مسئله محور شرارت معین کردن ایران روابط ما را به موقعیتی رساند که شاید بدتر از موقعیتی بود که در آغاز انقلاب و اوج دشمنی های ایران و امریکا وجود داشت ».
اما در عمل نتیجه این سیاست چه بود ؟ برای پاسخ لازم است برخی از مواضع سیاست خارجه ما نیز کمی مورد واکاوی قرار گیرد:
شروع تماس تلفنی و آمریکا و آغاز تعامل مستقیم، مواضع تحقیر کننده از سوی مسئولین رده بالای آمریکا علیه ایران، وادادگی فراوان در عرصه مذاکرات هسته ای بطوریکه در مجلس آمریکا بخاطر باخت 3-2 در عرصه خارجی جشن می گیرد اما مقابل مجلس ما تحصن برگزار می شود، دست دادن اتفاقی آقای وزیر بطور اتفاقی و در راهروهای سازمان ملل، رد درخواست ملاقات با آقای وزیر از سوی شاهزاده سعودی، ویزا ندادن به ابوطالبی نماینده ایران در سازمان ملل،ورود از موضع ضعف در برابر کشور های منطقه که اوج آن را در حادثه منا و...که شاهد بودیم عمدتا دال بر نوعی وادادگی و دلخوشی به بهبود در ادامه است .
نکته جالب خلع موضع گیری قاطع در عرصه خارجی و عدم پشتوانه عمده جامعه با این تحولات با این اقدامات می باشد ؛ شاید طرح برگزاری رفراندوم از سوی آقای روحانی در عرصه مذاکرات برای پر کردن همین خلایا بوده است.
در هر حال تصویر کشورمان در سطح بین الملل در حال تغییر است ، آن هم از کشوری مقاوم به کشوری که محافظه کاری بیش از حد سرلوحه آن گردیده است. زمانی باید زنگ خطر را احساس نمود که پای گسترده شدن روابط خارجی با شیطان بزرگ به بهانه هایی موجه از قبیل سفر هیات های آکادمیک و علمی، تسهیل جذب دانشجو به کشور های غربی و مواردی از این قبیل پیش می آید.
نتیجه ملموس دیپلماسی فعلی از سوی دولت جاری گستاخی دیگرکشورها در سطح بین الملل و منطقه، سرخوردگی مردم و به حاشیه رفتن مسائل اصلی کشور از قبیل اشتغال، تورم( که نرخ آن از 180 کشور جهان بالاتر بوده)، تولید داخلی و... بوده است. امید که با رفتاری دقیق تر در عرصه سیاست بین الملل شاهد عزت و اقتدار در کنار مصلحت برای آینده کشور باشیم.
