سوسکهای خانگی معمولا به رنگهای قهوهای، بلوطی یا سیاهاند. این سوسکها به "سوسری" معروفاند. سوسریها در تمام نقاط دنیا خصوصا مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر انتشار دارند. این حشرات گرما را دوست دارند و در طول روز پشت رادیاتورها و لولههای آب گرم پنهان می شوند.
خبرنامه دانشجویان ایران: در کشورها و مناطق گرم که ممکن است، این محلها وجود نداشته باشند، سوسریها درهر یک از نقاط تاریک مثل دستشویی، حمام، تختخواب، پشت یخچال، اجاق خوراک پزی و ظروف آشپزخانه پیدا می شوند
به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ این حشره شب کار بوده و روزها را به استراحت می گذراند و چنانچه در محل استراحت مزاحمتی برایش ایجاد نشود، روزها به ندرت دیده می شود.
در طول شب روی کف اتاقها، میزها و دیگر وسایل خانه حرکت کرده و دنبال غذا می گردد.
فراوانی غذا در آشپزخانههای نامرتب و کثیف که به طور متناوب تمیز نمی شوند، باعث وفور سوسریها در این مکانها می گردد.
کوچولوهای شکمو
سوسریها تقریبا هر چیزی را که به دستشان برسد، می خورند و در این کار گویا رکورد پرخوری هم دارند.
آنها حتی از کاغذ، پارچه خصوصا اگر آهار داشته باشد، کتاب، مو، کفش، کاغذ دیواری، خون خشک شده، خلط ، حشره ی مرده و تقریبا از هر ماده ی حیوانی و گیاهی تغذیه می کنند.
سوسریها را در حال جویدن انگشتان دست و پای افراد خوابیده یا در حال بیهوشی و روی افراد ولگرد که موی سرشان آلوده بوده است هم پیدا کردهاند.
این حشرات در برابر بیغذایی و کم آبی بسیار مقاوم هستند، طوری که سوسری خانگی ممکن است بدون آب به مدت 5 تا 10 هفته و بدون غذا برای چند ماه زنده بماند.
سوسریها تخمهایشان را در محلهای تاریک، شکافها و درزها می گذارند. بعضی از آنها تخم را به سطوح زیرین میز و صندلی یا تخت خوابها و جعبههای چوبی و دیگر وسایل بسته بندی می چسبانند و هنگامی که بستهها به منازل جدید منتقل شدند، سبب آلودگی آن محلها می شوند.
سوسری بالغ حتی تا یک سال هم عمر می کند. این حشره به سرعت از خانههای آلوده به منازل مجاور پراکنده می شود و اغلب به وسیله ی بالا رفتن از لولههای آب و مجاری فاضلاب و جایگاههای دور ریختن زباله، وارد ساختمانها می شود.
بیماریزایی سوسریها برای انسان
وجود سوسری در منازل، هتلها و دیگر محلها از لحاظ بهداشتی منظره ی نامطلوبی دارد و چون از مدفوع و مواد غذایی به طور یکنواخت تغذیه می کند، حشره ی بسیار کثیفی است.
در ضمن، مدفوع و قسمتی از موادغذایی هضم نشده را روی مواد غذایی بر می گرداند و از این طریق موجب آلودگی می شود.
سوسری حامل عوامل بیماری زای متعددی از جمله ژیاردیا، اشرشیاکولی، استافیلوکوک، سالمونلا، تریکوموناس و... است.
همچنین این حشره به طور طبیعی به گونهای از توکسوپلاسما آلوده است و تصور می شود با تغذیه از مدفوع گربه، توکسوپلاسما را به گربه و انسان منتقل کند.
برخی افراد به مواد آلرژن سوسریها حساسیت دارند و با خوردن موادغذایی آلوده به مواد دفعی سوسری یا تنفس گرد مدفوع آنها، عکسالعمل نشان می دهند.
مبارزه ی شیمیایی با سوسریها
چند ماده ی شیمیایی به صورت تجاری به عنوان طعمه برای کنترل سوسریها در دسترس هستند.
پودر حاوی سم دی کلرفوس 9/1 درصد: که برای آماده سازی باید آب به آن اضافه شود تا به شکل خمیر درآید. طعمه ی دیگر حاوی پروپوکسور دو درصد است. سم"کپون"به صورت خمیر، قرص یا طعمه ی مرکب از روغن گیاهی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
طعمهها معمولا در شرایطی که جمعیت سوسریها پایین باشد، تاثیر بهتری دارند و غالبا در کنار سایر روشهای مبارزه به کار می روند.
مواد شیمیایی با خاصیت ریزش و خارج کردن حشرات از پناهگاه شان، مکرراً برای کنترل سوسری به منظور گرفتن نتایجی سریع و دستیابی به کنترل کاملتر مورد استفاده قرار گرفته است.
"پیرترین" به تنهایی یا به همراه "سینرژیست ها" یک ماده ی با اثر بیرون کشیدن حشره از پناهگاهش است و باعث ریزش سریع می شود.
"دی کلرفوس" نیز به خاطر اثر ریزش سریع و تدخینی آن مفید است.
در مواردی که تاثیر طولانیتر مد نظر باشد، این مواد شیمیایی باید با یک حشرهکش ابقایی ترکیب شوند.
مراقب باشید سوسک نیاید
پیشگیری کلید کنترل این حشرات است. پس پیشنهاد می شود دو کار زیر را انجام دهید:
1) جلوگیری از ورود آنها به ساختمان
2) کم کردن آلودگی به وسیله ی رعایت پاکیزگی محل
سوسریها در هوای سرد برای ورود به ساختمان شما یا از پناهگاه خارجی خود یا از خانههای همسایه وارد می شوند. پس لازم است که تمام سوراخهای کف، دیوار، چارچوب درها و فضای پشت پایههای ساختمان و غیره که به سوسریها اجازه ی عبور می دهند، مسدود شوند.
از توجه به لولههای آب و فاضلاب و شبکههای مشابه غفلت نکنید. شاید حتی لازم باشد که برای بستن سوراخهای بزرگ از یک نجار کمک بخواهید، اما سوراخهای کوچک تر را با بتونه چوب و
پلاستیک می توان مسدود کرد.
توجه کنید که یکی از راههای مهم ورود سوسری به محلهای جدید، بستههای آلوده ی مواد غذایی، خشک شویی و بسته بندیهای مشابه است.
جعبههای نوشابه و تخممرغ و بستههای سیب زمینی و پیاز نیز ممکن است باعث انتقال سوسری شوند.
نکته مهم دیگر در مبارزه با سوسری این است که باید وضعیت منزلتان را برای رشد سوسری نامناسب کنید.
برای این کار باید مخفیگاه های آنها را از بین ببرید و نواحی زیر و کف ساختمان را همواره خشک نگه دارید و از دسترسی سوسری به غذاها جلوگیری کنید.
غذا را در ظروف غیر قابل دسترسی بگذارید و تمام محوطه ی آشپزخانه تان را تمیز و بازرسی کنید تا هیچ خرده ماده ی غذایی در آنجا باقی نماند.
ظروف زباله را کاملا بپوشانید و برنامه ی کاملا منظمی برای تخلیه ی زباله در نظر بگیرید.
در کنار این کارها باید بهسازی محیط نیز انجام گیرد، زیرا سوسریها اغلب مکانهای مطلوب برای زاد و ولد خود را در سیستم فاضلاب، محل جمع زبالهها، فاضلاب و مکانهای دیگری که غذا و مواد مناسبی در دسترسشان باشد، پیدا می کنند.
بنابراین باید برنامههایی برای به حداقل رساندن یا حذف پناهگاه سوسریها طی برنامههای بهسازی محیط ترتیب داده شود.