به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ هفدهم آبان ماه، سالروز محاکمهی محمد مصدق در دادگاه نظامی پهلوی است؛ نخست وزیر قانونی کشور در حالی توسط مقامات نظامی کشور محاکمه شد که تمام اختیارات قانونی و دولتیاش توسط کودتایی که با پشتیبانی مستقیم امریکا در 28 مرداد صورت گرفت، از دست خارج شد و دوباره در اختیار محمدرضا پهلوی قرار گرفت.
این در حالی بود که مصدق از همان روزی که کرسی نخستوزیری را تحویل گرفت، در ابراز ارادت به آمریکا و تلاش برای بهبود رابطه با دولتمردان این کشور به عنوان یک ابرقدرت جهانی فروگذار نکرد.
تاریخ بیش از هر چیزی میزان گرایش مصدق به آمریکا برای فرار از فشار اروپا و دولتهای مختلفش را داشت اما زمانی که وی تمام قدرت کشور را با حمایت مردم بدست آورد نه تنها مورد حمایت آمریکا قرار نگرفت بلکه قربانی توطئهی یانکیهای قارهی ناشناخته شد.
شرح چگونگی کودتای 28 مرداد که قدرت مردمی مصدق را دودستی تحویل محمدرضا پهلوی داد، خیلی مورد بحث و تفصیل نیست اما آنچه در این مقال مورد اهمیت قرار میگیرد، پلن ذهنی مصدق برای برونرفت از مشکلاتی که ممکن است با مجموعهی داخلی یا خارجی کشور پیدا کند است که وی را متقاعد به اعتماد به آمریکا میکند.
سطح اعتماد محمد مصدق به امریکاییها را میتوان از اظهارات وی در دیدار با ترومن دریافت؛ آنجایی که وی بیان میکند: «بین ملت ما و امریکا همواره روابط دوستانه برقرار بوده. یقین دارم دولتهای آزاد خصوصاً دولت دوست ما، امریکا در این موضوع مهم از معاضدت آمال ایران خودداری نخواهد کرد.»
بیان قیدها در گفتههای مصدق مبنی بر «امریکا دولت آزاد»، «دولت دوست ما امریکا»، «همواره رابطه دوستانه میان ایران و امریکا بوده» و«امریکا از معاضدت آمال ایران خودداری نخواهد کرد» نشاندهنده این مسئله است که محمد مصدق دیدگاهی مثبت نسبت به سیاستهای دولتمردان امریکا درباره ایران داشته و شکلگیری چنین دیدگاهی دفعتاً صورت نگرفته و بهراحتی قابل تقلیل نبوده است. محمد مصدق همچنین اینگونه از شاه حمایت و وی را فردی رئوف و مهربان میداند: «اینجانب صلاح نمیدانم... بین شاه و ملت جدایی بیندازیم، آن هم چنین یاد شاه رئوف و مهربانی که نمیخواهد خود را از مردم جدا کند.»
نهایت ارادت مصدق به آمریکا و سرنوشتی که نصیبش شد، بیش از هر چیز گویای اشتهای سیری ناپذیر استکبار جهانی برای تصرف عمق مایملک تمام انسانهای جهان است؛ حالا مردم ایران نیز به عنوان یکی از اهداف ناموفق آمریکاف همچنان مورد نقشه و برنامهریزی قرار میگیرند.
در این راستا بد نیست نگاهی به سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب در دیدار با دانشجویان و دانشآموزان در سیزدهم آبانماه بیندازیم. جایی که آیتالله خامنهای برای چندمین بار طی سالیان متمادی عمر انقلاب اسلامی تاکید کردند: « آمریکا حتی به آنهایی که به او امید بستند هم رحم نکرد، آنها حتی به امثال مصدق هم راضی نیستند؛ اینها نوکر میخواهند، توسریخور میخواهند!».
در حال حاضر نیز مثالهای بسیاری خصوصا در همین منطقه جنوب خلیجفارس میتوان پیدا کرد که این روش و منش سیاست خارجی آمریکاییها همچنان بر مدار همان سیاستهای سال 1332 میچرخد و در زمانی که مردم یک کشور به این نتیجه میرسند که نظام استبدادی حاکم بر خود را نمیخواهند و خواهان حداقلهای نقش مردم در اداره حکومت هستند و علیالقاعده آمریکا به دلیل همان مشی لیبرال باید از چنین مسالهای حمایت کند، اما کاملا شاهد عملکرد حمایتگونه آمریکاییها از نظامهای استبدادی هستیم که اگر به بررسی دقیقتر آن بپردازیم، مهمترین دلیل آن تضاد منافع آمریکاییها با استقرار دولتهای مردمیتر در آن کشورهاست.
آمریکا یک دولت مردمی چون دولت مصدق - که براساس انتخابات بر سر کار آمده بود و حتی نیمنگاهی هم به لیبرالیسم و مبانی فکری غربی داشت - را اگر بخواهد گامی در جهت منافع ملی کشور بردارد با ابزار غیردموکراتیکی چون کودتا در زمینزدنش دخالت میکند، حتی به قیمت حاکم کردن استبداد!
در ادامه، گزیدهای تصاویر کمتر دیده شده از سفر مصدق به آمریکا را مشاهده میکنید: