به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ کمتر کسی است که فضای دانشجویی و جنبش دانشجویی را دیده و آن را از نزدیک لمس کرده باشد اما به روحیه انتقادی و مطالبهگری آن باور نداشته باشد. روحیهای که در حال حاضر بخش اصلی هویت این جریان را تشکیل داده و ظهور و بروز آن در مقایسه آرمانها و مواضع ایدهآل با وضعیت کنونی است. ظهور و بروزی که باعث میشود از هر تریبون و هر جایی که بازتابدهنده مواضع اوست، صحبت و دیدگاه خود را بیان کند.
در این بین تریبونِ حسینیه امام خمینیِ(ره) خیابانِ فلسطین بهترین و رساترین تریبونی است که جریان دانشجویی را بیواسطه در مقابل شخص اول انقلاب قرار میدهد تا بدون هیچ فشار و تنگنایی هر آنچه را که مدنظرش است بگوید. ذرهبین بگذارد و فهرستی از معضلات و کاستیها ارائه دهد و تک تک آرمانها را از مسئولین مختلف طلب کند. از دولت و دستگاههای اجرایی تا قوای قانونگذاری و نظارتی، از ارگانهای نظامی و انتظامی و لشگری تا نهادهای حاکمیتی، صدا و سیما و شورای نگهبان و شورایعالی انقلاب فرهنگی تا نمایندگان ولی فقیه و حتی شخص ولی فقیه.
اصلا کار دانشجو جماعت همین است. آرمانها را شاغول و شاخص قرار دهد و انحراف از آنها را گوشزد کند و البته مطالبه. رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان در ماه مبارک رمضان سال ۸۲ صحبت از یک برآیند متعادل در جمهوری اسلامی میکنند و میفرمایند: «اگر شما جوانان نگاه به قلههای آرمانی را کنار بگذارید، برآیند غلطی بهوجود خواهد آمد. برآیند آرمانگرایی شما و چالش مسؤولان با مصلحتها، برآیند معتدل و مطلوبی خواهد شد؛ اما اگر شما هم دنبال مصلحتگرایی رفتید و گرایش مصلحتاندیشانه -یعنی صددرصد با واقعیتها کنار آمدن- وارد محیط فکری و روحی دانشجو و جوان شد، آنوقت همه چیز بههم میریزد و بعضی آرمانها از ریشه قطع و گم خواهد شد.»
اما این روحیه انتقادی در جریان دانشجویی بعضا باعث شده تا تلقیای به وجود آید که بوی «به بن بست رسیدن انقلاب اسلامی» را به مشام برساند. باوری که در آن «اصلاح» به کاردی تبدیل شده که کارایی خود را از دست داده و چارهای جز تغییرات کلی و ساختاری وجود ندارد. مسئلهای که به نظر میرسد در قسمتی از لایههای جنبش دانشجویی هم رسوخ کرده باشد و ضمیر ناخودآگاه آنان با چنین محاسباتی به سمت ناامیدی حرکت کنند و احساس کار و فعل بیهوده در آنان متجلی شود. احساسی که حتی در صحبتها و مطالبی که در دیدار اخیر دانشجویان با رهبری مطرح شد هم به چشم میخورد.
اما نحوه مواجهه رهبر معظم انقلاب نشاندهنده آن است که ایشان با تکیه بر پیشرفتها و در کنار آن با تعریف یک بحث معرفتی پیرامون مسئله انقلابیگری، برخوردی حکیمانه و صحیح با چنین معضلی دارد. ایشان در دیدار اخیر خود با دانشجویان با اشاره به یک فهم غلط از مفهوم «انقلاب» در ابتدای پیروزی انقلاب، آن را یک پدیده مرحلهای و مستمر تعریف میکنند که جمهوری اسلامی در میانه چنین مراحلی قرار دارد و برای رسیدن به جامعه آرمانی نیازمند انقلاب و تحول دائمی است؛ «انقلاب تمام نمیشود، انقلاب استمرار دارد، انقلاب ادامه دارد، انقلاب متوقّف نمیشود. یک صیرورتی وجود دارد؛ صیرورت یعنی شدن، شدنِ دائم، تحوّل دائمی؛ در مسیر انقلاب یک صیرورت دائمیای وجود دارد که این صیرورت دائمی، بتدریج آن آرزوهای بزرگ را، آن ارزشهای والا را، آن آرمانها را در جامعه تحقّق میبخشد.»
ایشان در ادامه مسائلی چون عزت ملی، اعتماد به نفس ملی، استقلال سیاسی-اقتصادی-فرهنگی، آزادی، عدالت، پیشرفت مادی و تمدنی و رشد معنویّت و رهایی از بردگیِ شهوت و غضب را از مهمترین آرمان های انقلاب برمیشمارند و در کنار این نکته که پیشرفتهای خوبی در همه آنها در تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی وجود داشته، اما تحقق کامل و اتم آنها را نیازمند یک حرکت بلندمدت با تحول درونی و دائم میدانند. ایشان در ادامه برای شکستن فضای ناامیدی و یاس در جامعه و بالاخص جریان دانشجویی میفرمایند: «بنده آن جوانی را که میآید اینجا میایستد و میگوید «آقا وضع خیلی بد است، خیلی فلان است، عقب رفتهایم»، من احساسش را و آن روحیه را تأیید میکنم امّا حرف را مطلقاً تأیید نمیکنم.»
همچنین مشاهده بیانات ۲۰ ساله رهبری در دیدار با دانشجویان موید آن است که مهم ترین کلید واژه صحبتهای ایشان، امید و حرکت به سوی جلو و پیشرفت است. حال که ایشان در سخنرانیها و دیدارهای مختلف خود چه با آحاد مردم و چه با مسئولین و دست اندرکاران جمهوری اسلامی، همیشه رمز موفقیت و راه حل برون رفت از مشکلات و معضلات کشور را روحیه جهادی و انقلابیگری میدانند و دائم بر آن تاکید دارند.
* گزارش از محسن تاجیکنژاد