به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ داستان FATF و لوایح مرتبط با آن همچنان ادامه دارد و حامیان لوایح و کنوانسیون های مرتبط با FATF هر روز بهانه ای می تراشند تا به مجمع تشخیص مصلحت نظام برای تصویب آنها فشار بیاورند. یکی از حامیان این لوایح آقای بهشتی پور استاد دانشگاه و یکی از کارشناسان مسائل بین الملل است که اخیرا در مصاحبه ای ضمن حمایت از سازوکارهای FATF، عنوان کرده که این مسئله را نباید به تحریم گره زد. بهشتی پور همچنین خرداد ماه را آخرین مهلت ایران برای تصویب این لوایح می داند و عنوان می کند که در صورت عدم تصویب این لوایح، به احتمال زیاد ایران به لیست سیاه یا لیست اقدام متقابل FATF باز می گردد. در این یادداشت به نقد و بررسی نظرات بهشتی پور می پردازیم تا معلوم شود آیا ایشان شناخت دقیقی از تحریم و FATF دارند یا اینکه صرفا به علل سیاسی و جناحی از FATF و لوایح مرتبط با آن دفاع می کنند.
ارتباط FATF با تحریم ها
یکی از نکاتی که بهشتی پور و بسیاری از حامیان FATF، برای توجیه صحبت های خود بر روی آن تاکید می کنند، عدم ارتباط دستورالعمل های FATF با تحریم های آمریکاست. این ادعا در حالی مطرح می شود که از طرفی مارشال بیلینگزلی رییس FATF و دستیار وزیر خزانه داری آمریکا صراحتا اعلام کرده است که اجرای دستورالعمل های FATF مسیر دور زدن تحریم ها توسط ایران را مسدود می کند و از طرف دیگر پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا که بارها اعلام کرده به دنبال ایجاد فشار حداکثری به ایران است، از ایران خواسته تا کنوانسیون های مرتبط با FATF را تصویب و اجرا کند. اصرار مسئولین آمریکایی نیز به این دلیل است که اجرای این کنوانسیون ها، باعث ایجاد تبادل اطلاعات ذی نفع واقعی در تبادلات بین نظام بانکی ایران و سایر کشورها می شود و بانک های دنیا نیز از ترس شناسایی شدن، دیگر حاضر نمی شوند تا اقدامی خلاف تحریم های آمریکا انجام دهند، چراکه جریمه آن محروم شدن از نظام بانکی آمریکا است، که برای بانک ها بسیار گران تمام می شود. جالب اینجاست که خود بهشتی پور نیز اذعان دارد که بانک های دنیا به علت ترس از تحریم های آمریکا با ایران همکاری نمی کنند، اما این موضوع را بی ارتباط به FATF می داند.
بازگشت به لیست سیاه
مسئله دیگری که بهشتی پور برای توجیه حرف های خود از آن استفاده می کند تا به مجمع برای تصویب کنوانسیون های مرتبط با FATF فشار بیاورد، مسئله بازگشت ایران به لیست سیاه یا اقدام متقابل FATF است. او حتی ادعا می کند که با بازگشت ایران به لیست اقدام متقابل کشورهایی مثل هند، چین یا روسیه نیز، دیگر با ایران همکاری نمی کنند. ادعایی که به نظر می رسد ناشی از عدم شناخت بهشتی پور از ساختار تحریم ها و سازوکار FATF است.
اولا همانطور که خود بهشتی پور نیز بیان می کند، با بازگشت تحریم های آمریکا بانک های سایر کشورها نیز به این دلیل با ایران همکاری نمی کنند، بنابراین باوجود تحریمهای آمریکا، حتی اگر ایران به لیست سیاه یا اقدام متقابل برگردد، هیچ اتفاق جدیدی رخ نمیدهد. ثانیا ایران از سال 88 تا 95 نیز در لیست سیاه FATF قرار داشت و با کشورهایی مانند چین و هند، همکاری اقتصادی انجام می داد و تنها ایرادی که در این روابط ایجاد می شد، ناشی از تحریم های آمریکا بود، همانطور که بانک کونلن چین، سال گذشته اخطاری به ایران در مورد ایجاد مشکل در روابط بانکی داد که علت آن تحریم های آمریکا بود. علاوه براین FATF از تعامل با ایران به دنبال نتیجه است. آمریکا نیز از اجرای سازوکارهای FATF در ایران مقصود مشخصی یعنی جلوگیری از دور زدن تحریمها توسط ایران را دارد و بازگشت ایران به لیست سیاه باعث می شود تا ارتباط این نهاد با ایران قطع شود و نتیجه مطلوب طرف مقابل حاصل نشود، بنابراین به احتمال زیاد ایران در این نشست هم به لیست سیاه بازنمی گردد، کما اینکه حامیان FATF در نشست های پیش نیز ادعا کرده بودند که در صورت عدم اجرای درخواست های این نهاد ایران به لیست سیاه بازمی گردد، اما این اتفاق رخ نداد.
درنتیجه می توان گفت که ادعاهای بهشتی پور در ادامه ادعای سایر حامیان FATF است که هدف آن فشار به مجمع تشخیص مصلحت نظام برای تصویب کنوانسیون های مرتبط با FATF یعنی CFT و پالرمو است که نتیجه آن ایجاد فشار بیشتر به اقتصاد کشور و ایجاد مانع در راه دور زدن تحریم هاست.