اما در این میان بسیاری از دانشجویان به دلیل عدم آگاهی از مقررات دانشجویی بعضا با سوالاتی روبرو می شوند که اطلاع از آنها می تواند از بسیاری از اشتباهات آموزشی و انضباطی جلوگیری کند. آنچه که در ادامه آمده پاسخ به ۱۰ سوال پرپاسخ دانشجویان ترم اولی و ابتدای ترم است. پاسخ این سوالات از «منشور حقوق دانشجویی» استخراج شده است.
1- بنا دلایلی نمی توانم در ترم جاری درس بخوانم، میتوانم مرخصی بگیرم؟
دانشجو می تواند در صورت موافقت مؤسسه، در دورة کاردانی و کارشناسی ناپیوسته، یک نیمسال و در دورة کارشناسی پیوسته ، دو نیمسال از مرخصی تحصیلی استفاده نماید. مرخصی زایمان ومرخصی استعلاجی(به تشخیص پزشک معتمد مؤسسه) دو نیمسال تحصیلی و بدون احتساب در سنوات است. بررسی سایر مصادیق مرخصی تحصیلی (مانند مأموریت همسر یا والدین و...) تا دو نیمسال تحصیلی و بدون احتساب در سنوات مجاز، در اختیار شورای آموزشی دانشگاه است. دانشجوی دوره کارشناسی ارشد در هر سه شیوه( آموزشی، پژوهشی و آموزشی پژوهشی) می تواند حداکثر یک نیمسال از مرخصی تحصیلی استفاده کند، که جزء سنوات تحصیلی دانشجو به حساب می آید. بررسی سایر مصادیق مرخصی تحصیلی مانند مرخصی زایمان ، مرخصی پزشکی در صورت تأیید پزشک معتمد مؤسسه، مأموریت همسر یا والدین ، بدون احتساب در سنوات تحصیلی در اختیار مؤسسه است.
2- در دوره تحصیل می توانم تغییر رشته و گرایش دهم؟
بله؛ دانشجویان دوره های کاردانی و کارشناسی پیوسته با داشتن برخی از شرایط، فقط برای یک بار در طول دوره تحصیل می توانند از یک رشته یا گرایش به رشته یا گرایش دیگر تحصیلی در همان دانشگاه، تغییر رشته یا گرایش دهند. تغییر رشته در دورة کارشناسی ارشد ممنوع است.
3- از وام تحصیلی می توانم برخوردار باشم؟
هر دانشجو میتواند در صورت برخورداری از شرایط لازم از وامهای تحصیلی «صندوق رفاه دانشجویان» بهرهمند شود. این وامها عبارتاند از وام تحصیلی (وام شهریه برای دانشجویان شبانه، غیر انتفاعی و ... )، وام مسکن، وام ازدواج، وام ضروری (بیماری، پایاننامه، خرید عینک طبی و ... )، ودیعه مسکن متأهلی، ودیعه مسکن مجردی، وام بیمه دانشجویی، وام ضروری دانشجویان مبتکر، تسهیلات رفاهی دانشجویان قهرمان ورزشی، وام یا کمک هزینه موارد خاص، پرداخت وام به دانشجویان خسارتدیده در حوادث غیرمترقبه نظیر سیل، زلزله و ... .همچنین تسهیلات ویژهای در زمینه اعطا و بازپرداخت وام برای دانشجویان «ممتاز» و «نمونه» در نظر گرفته شده است.
4- یک دانشجو می تواند از بیمه خدمات درمانی استفاده کند؟
دانشجویان حق دارند، مطابق ضوابط مقرر، از بیمه خدمات درمانی در طول دوره تحصیل بهرهمند شوند. تفصیل چگونگی آن در تفاهمنامههای منعقد میان صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم و سازمان بیمه خدمات درمانی و دستورالعملهای مصوب هیئت امنای صندوق رفاه دانشجویان آمده است.
5- در ترم اول می تواند از خوابگاه استفاده کرد؟
هر دانشجو حق دارد، در چارچوب قوانین و مقررات، در طول دوره تحصیل خود در خوابگاه دانشجویی اقامت داشته باشد. دانشگاههایی که امکان واگذاری خوابگاه را بهطور کلی یا به برخی دانشجویان (دورههای شبانه و ... ) ندارند، میبایست این موضوع را در دفترچه کنکور اعلام کنند. دانشجویان با پذیرش شرایط مندرج در دفترچه کنکور به تحصیل خواهند پرداخت.
6- می توانیم از فضای ورزشی دانشگاه استفاده کرد؟
دانشجویان حق دارند، مطابق با ضوابط موجود، از سرانه فضای ورزشی و امکانات ورزشی مناسب بهرهمند شوند. همچنین دانشجویان حق دارند، در چارچوب قوانین و مقررات، نسبت به تأسیس «انجمنهای ورزشی دانشجویی» در دانشکدهها و خوابگاهها مبادرت ورزند. دو نماینده از مجموعه انجمنهای ورزشی دانشجویی برادران و خواهران در «شورای تربیت بدنی و ورزش دانشگاه» عضو خواهند بود.
7- ترم گذشته اگر نمره مشروطی گرفته باشم در این ترم امکان جبران وجود دارد؟
نظام آموزش عالی، برای دانشجویانی که نتوانستهاند به حد نصاب ارزشیابی (در آزمونها و یا پایاننامه) دستیابند فرصت جبران قائل است. در دوره کاردانی و کارشناسی، «دانشجویی که در یک یا چند درس نمره قبولی کسب نکند، چنانچه در نیمسالهای بعدی دروس فوق را با حداقل نمره 14 بگذراند، نمره قبلی از کارنامه دانشجو حذف میشود و در معدل نیمسال فوق و کل محاسبه نخواهد شد». در دوره کارشناسی ارشد و دکتری نیز، در صورتی که پایاننامه دانشجو از نظر هیات داوران قابل قبول نباشد، دانشجو میتواند در چارچوب مقررات آییننامه، پایاننامه خود را تکمیل و دوباره از آن دفاع کند.
8- در ابتدای ترم باید استاد راهنما انتخاب کنم، استاد میتواند از خارج از دانشگاه باشد؟
دانشجو حق دارد استاد راهنما را به گروه آموزشی پیشنهاد دهد و نهایی شدن این پیشنهاد، منوط به موافقت استاد راهنما و تصویب گروه آموزشی مربوطه خواهد بود. استاد راهنما میتواند از داخل و یا خارج از مؤسسه باشد. همچنین دانشجو حق دارد موضوع پایاننامه را با هماهنگی استاد راهنما انتخاب کند و به شورای تحصیلات تکمیلی پیشنهاد دهد. تصویب آن بر عهده شورا خواهد بود.
9- سال گذشته در کمیته انضباطی پرونده داشته ام، می توانم این ترم درخواست امحای امحای آن را بدهم؟
دانشجو حق دارد در حین تحصیل و یا پس از فارغ التحصیلی، تقاضای امحای سوابق انضباطی خود را کند. احکام منطبق بر تنبیه های بندهای 1 تا 3 و آثار آنها و نیز احکام تعلیقی، در پایان تحصیل خود به خود امحا میشوند و امحای اثر آنها نیاز به موافقت شوراهای انضباطی ندارد. امحای سوابق پس از تقاضای دانشجو در مورد تنبیه های بند 4 تا11 منوط به موافقت شورای انضباطی تجدیدنظر و در مورد تنبیهات بند 12 تا 20 منوط به موافقت شورای مرکزی انضباطی است. امحای اثر در مورد حکم قطعی درج نمره 25/0 از پرونده آموزشی صورت نمیپذیرد، اما سایر آثار آن درصورت موافقت شورای انضباطی امحا میشود. امحای اثر تنبیه های قطعی برای تخلفات انضباطی دارای بعد مجرمانه، که با صدور حکم قضایی اثبات شده باشد، در پایان تحصیلات مقدور نیست.
10- مرجع رسیدگی به تخلفات دانشجویی کجاست؟
یگانه مرجع صالح رسیدگی به تخلفات دانشجویان، شوراهای انضباطی اند و هیچ مرجع دیگری حق دخالت در این امر را ندارد. شوراهای انضباطی عبار تاند از: شوراهای انضباطی دانشگاه (شورای انضباطی بدوی و شورای انضباطی تجدیدنظر) که در دانشگاهها مستقر است و شورای انضباطی مرکزی که در وزارت علوم مستقر است.