کاخ سعدآباد؛ مجموعه‌ای فرهنگی تاریخی با کاخ موزه‌هایی با شکوه و چشم نواز!

به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» کاخ سعدآباد تهران یکی از مجموعه های تاریخی فرهنگی این شهر است که از زمان قاجار تا پهلوی میزبان شاهان آن زمان بوده است. این مجموعه که حدود 110 هکتار وسعت دارد مجموعه ای متشکل از کاخ‌ها و ساختمان ها و موزه های متعدد که در شمالی ترین و خوش آب و هوا ترین منطقه تهران واقع شده است و جنگل طبیعی، چشمه سارها، قنات ها، باغستان ها، گلخانه‌ها و خیابان هایی را در خود دارد. کاخ سعد آباد از شمال با کوه‌های البرز، از شرق با گلاب‌دره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایه است و رودخانه جعفرآباد، از میان آن می‌گذرد.

آشنایی با کاخ سعدآباد

کاخ سعد آباد تهران یادگاری ارزشمند از قاجارها و پهلوی ها به شمار می‌رود. موزه‌های متعدد و منحصر به فردی را در خود جای داده است که می‌توانند پاسخگوی همه سلیقه ها باشند. یکی از مکان های محبوب برای عکاسی در تهران است. امکانات خوبی از جمله کافه و رستوران دارد و گشت کاملی را برای تان فراهم می‌کند. پیاده روی دلچسبی را می‌توانید در آن تجربه کنید. یکی از بهترین مکان ها برای گردش خانوادگی و دوستانه است. گنجینه های ارزشمند و بی بدیلی در خود دارد. می توانید ترکیبی از معماری ایرانی و اروپایی را در آن ببینید.

اولین چیزی که در بازدید از کاخ سعد آباد با آن مواجه می‌شوید فضای متفاوت و محوطه چشم‌نواز آن است که به آن باغ سعدآباد می‌گویند. درختان سر به فلک کشیده و کهنسال در کنار خیابان‌های مجموعه محیطی جذاب را ایجاد کرده‌اند که به این راحتی‌ها نمی‌توانید از آن دل بکنید. در اینجا گونه‌های مختلفی از گیاهان و جانوران و پرندگان را می‌بینید و می‌توانید برای ساعت‌ها با آنها سرگرم شوید.

در جنوبی‌ترین نقطه مجموعه، ساختمانی وجود دارد که ساختش در سال 1319 به دستور رضاشاه آغاز شد. در سال 1320 با تبعید این شاه، ساختمان مذکور نیز نیمه کاره ماند تا آنکه در سال‌های 1342-1343 ساخت آن به دستور محمدرضا پهلوی از سر گرفته شد و در سال 1346 به عنوان وزارت دربار مورد استفاده قرار گرفت. استفاده از سنگ‌های مرمر سیاه باعث شد تا این بنا نمایی جذاب داشته باشد و به کاخ اسود معروف شود. تمام این سنگ‌ها را در آن زمان از معدن ولی آباد چالوس به این مکان آوردند.

کاخ سعدآباد مجموعه وسیعی در تهران است و گشت و گذار در آن نیاز به پیش‌زمینه ذهنی دارد؛ در اینجا سعی می‌کنیم به بخش‌های مختلف این مجموعه سر بزنیم تا از تجربه‌های جذاب آن جا نمانید.

به یکی از بناهای قدیمی در مجموعه کاخ سعدآباد می‌رسیم که پهلوی اول دستور ساخت آن را به عنوان ساختمان دفتر نگهبانی داد و در دوره پهلوی دوم به عنوان فرماندهی ضد اطلاعات گارد شاهنشاهی یکی از مهم ترین واحدهای نظامی- اداری- به کار گرفته شد. گارد حفاظتی (گارد جاویدان) تامین امنیت ساکنان سعدآباد، کنترل و نظارت کامل بر تمامی رفت و آمدها و ورود و خروج وسایل و ... را بر عهده داشت.

موزه آشپزخانه سلطنتی، ساختمانی با مساحت 800 مترمربع در قسمت مرکزی سعدآباد و جنب رودخانه دربند است که در زمان پهلوی دوم به آشپرخانه مخصوص شهرت داشت. ساخت بنای فعلی این آشپزخانه به زمان پهلوی دوم بازمی‌گردد؛ اما در قسمت زیرزمین بخش‌هایی وجود دارند که قدمت ساخت بنا را به دوره پهلوی اول نسبت می‌دهند. آشپزخانه مخصوص در خدمت کاخ سفید بود و نیازهای روزمره ساکنان و مهمانان آن را برطرف می‌کرد. البته این تنها آشپزخانه موجود در مجموعه نبود و آشپزخانه‌های دیگر با نام عمومی‌ شناخته می‌شدند.

امکانات کاخ سعدآباد

بر اساس لیست زیر کاخ موزه سعدآباد دارای امکانات عمومی مناسبی برای بازدید کنندگان می باشد که در زیر آنها را آورده ایم:

• سرویس بهداشتی
• نمازخانه
• سرویس حمل و نقل در مجموعه
• نیمکت ها
• کافه و رستوران | در مجاورت کاخ‌موزه ملت و کاخ‌موزه سبز
• عکاسخانه قاجاری | روبروی کاخ ملت
• پارک ورزش
• سالن سینمای کاخ ملت | مناسب برای برگزاری همایش‌های تخصصی، برنامه‌های فرهنگی، هنری و آموزشی
• ایستگاه رادیو 
• کتابخانه | در کنار درِ ورودی میدان دربند
• نگارخانه و مرکز هنری | فضایی مستقل برای انجام امور هنری و نمایشگاهی
• دفتر یونسکو

همچنین در روز های مختلف از ماه برنامه های جانبی در مجموعه کاخ سعدآباد تهران اجرا می شود که علاوه بر بازدید از کاخ ها، می توانید در این برنامه ها شرکت کنید. این برنامه ها به شرح زیر می باشد:

• اول هر فصل در کاخ موزه ملت: نمایشگاه بخشی از آثار هنری موجود در مخزن
• ماهی یک بار در موزه برادران امیدوار: کارگاه سفر و گردشگری
• اولین یکشنبه هر ماه در موزه برادران امیدوار: دیدار عیسی امیدوار و علاقه‌مندان
• ماهی یک بار در موزه فرشچیان: نشست تخصصی و کارگاه آموزشی نگارگری
• دو ماه یک بار در موزه میرعماد: کارگاه آموزشی هنرهای سنتی

آدرس کاخ سعدآباد

براساس وبسایت گردشگری کارناوال (karnaval.ir) درهای مختلفی برای ورود به کاخ سعدآباد وجود دارند که عبارتند از: در نظامیه که در گذشته بیشتر مورد استفاده رضاخان بود، در زعفرانیه، درِ خیابان دربند که بیشتر محمدرضا پهلوی ار آن استفاده می‌کرد، درِ میدان دربند، دو در در جعفرآباد، در رودخانه و درِکاخ سفید. البته بازدیدکنندگان تنها می‌توانند از دو در زعفرانیه و میدان دربند وارد مجموعه شوند.

در آخر باید گفت که برای رفتن به مجموعه کاخ سعدآباد باید دل به محله های قدیمی و البته پرهمهمه تهران بزنید. بعد از پشت سر گذاشتن شلوغی‌ها و ورود به خیابان‌های فرعی به در ورودی سعد آباد می‌رسید؛ دری که می‌توان آن را مرز بین تهران امروز و دیروز دانست. کافیست چند قدم از این در دور شوید تا خود را در میان فضایی متفاوت در پایتخت شلوغ ایران بیابید. می‌توانید نفس راحتی بکشید و به دور از دغدغه‌ها تکه تکه این باغ بزرگ را کشف کنید. همچنین می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر از هزینه بلیط ورودی و ساعات کاری کاخ سعدآباد، به مقاله سعدآباد سایت کارناوال مراجعه نمایید.