به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل از آنا، تشکل‌های دانشجویی یکی از بازوهای مهم دانشگاه‌ها هستند که می‌توانند مسیر درست دانشجویان را ترسیم کرده و آنان را به سوی علم، فرهنگ، اجتماع و سیاست سوق دهند. تشکل‌هایی که به علم و دین اهمیت می‌دهند در تربیت دانشجویان متخصص و با ایمان موفق‌تر هستند و می‌توانند یک دانشگاه را از نظر علمی، فرهنگی و سیاسی به جایگاه بالایی برسانند.
بسیج دانشجویی یکی از مجموعه‌های تشکیلاتی دانشگاهی است که در تربیت نیروی تراز انقلاب اسلامی، متخصص و اهل علم موفق عمل کرده و در ۴۰ سال گذشته ستاره‌های بسیاری را در آسمان علم و فناوری تربیت کرده است که نمونه آن شهید احمدی روشن، شهید حججی و... است.
یکی از اقدامات خوب سازمان بسیج دانشجویی در سال‌های اخیر ایجاد سامانه مدیریت تشکل‌های دانشجویی بوده که با استقبال دانشجویان همراه شده است. در همین راستا با مسعود اسماعیلی، مسئول سامانه مدیریت تشکل‌های دانشجویی معاونت رشد و کادرسازی سازمان بسیج دانشجویی کشور (کالک) به گفتگو نشسته‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید
برای مسئله‌محور کردن تشکل‌های دانشجویی باید کادرسازی کنیم
آیا در سامانه مدیریت تشکل‌های دانشجویی کشور، موضوع مسئله‌محوری و شناسایی نخبگان دانشگاهی را پیگیری می‌کنید؟
اسماعیلی: بله، با حضور نیک‌روش به عنوان ریاست سازمان بسیج دانشجویی کشور، موضوع مسئله‌محوری بسیج دانشجویی جدی‌تر پیگیری می‌شود. البته از گذشته کارهایی در زمینه شده بود اما به‌گونه‌ای ساختاری و سازمانی مثل الآن نبود. در سال‌های اخیر قرارگاه شهید احمدی روشن از نظر تئوری و محتوایی مسئله‌محوری را دنبال کرده، فضای مطالبه‌گری را به سمت مسئله‌محوری سوق داده و حدود ۱۰۰ تجربه نیز در کتاب روایت آنان به چاپ رسیده است.
در حال حاضر فضای سازمان بسیج دانشجویی و سامانه کالک به سمت مسئله‌محوری رفته است. در معاونت‌های مطالبه‌گری و گفتمان‌سازی، پژوهش و فناوری، عملیات جهادی و فرهنگ‌سازی نیز روحیه حل مسائل کشور از طریق بسیج دانشجویی دنبال می‌شود.
در واقع معاونت رشد و کادرسازی مانند یک چتر بر روی همه معاونت‌ها قرار دارد و نگاه کادرسازی در همه زمینه‌ها بر آن حاکم است. برای مسئله‌محور کردن تشکل‌های دانشجویی باید کادرسازی کنیم تا نیرو تربیت شود و در فضای دانشجویی بتواند تخصصی کار کند. در جزوه گام به گام سامانه کالک، تجربه‌نگاری بر روی پنج مرکز پژوهشی و هسته‌های مسئله‌محور را نوشته‌ایم.
پیگیری افزایش وام ازدواج توسط بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت
یکی از نمونه‌هایی که بسیج دانشجویی با رویکرد مسئله‌محوری به فعالیت پرداخت را بفرمایید.
اسماعیلی: بسیج دانشجویی با رویکرد مسئله‌محوری مسائل کشور و مردم را شناسایی کرده، برای حل آن‌ها راهکار پیدا کرده و در آخر مشکلات مردم را برطرف می‌کند. پیگیری وام ازدواج توسط بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت در راستای مسئله‌محوری بود و موجب افزایش وام ازدواج شد.
درست است که نمایندگان مجلس برای وام ازدواج همراهی و پیگیری کردند اما چند سال ۳ میلیون تومان بود و با توجه به شرایط اقتصادی، این وام تا سال ۹۵ هنوز هیچ تغییری نکرده بود. اگر مرکز مطالعات اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت مسئله وام ازدواج را پیگیری نمی‌کرد و مسئله‌محور سراغ آن نمی‌رفت، شاید حل نمی‌شد. دقیقاً پیشنهاد اعضای بسیج دانشجویی بود که گفتند می‌توانیم وام را تا ۱۰ میلیون با این منابعی که موجود است افزایش دهیم.
بانک‌ها همان زمانی که وام ازدواج ۳ میلیون تومان و با بازپرداخت پنج یا سه ساله بود، به کارمندان خودشان با منابع قرض‌الحسنه وام‌های ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان و با بازپرداخت‌های ۶۰ ماهه و حتی تا ۲۰ سال می‌دادند. در واقع منابع موجود بود اما کسی پیگیر افزایش وام ازدواج در آن زمان نبود و دانشجویان بسیجی به دنبال حل مشکلات معیشتی مردم بودند.
باید برای تشکل‌های دانشجویی محتواهای مناسب تهیه کرد تا با رویکرد مسئله‌محوری به دنبال حل مسائل مردم باشند. در واقع بسیج دانشجویی می‌تواند آن مرکز ثقل حل مسائل مردم در کشور باشد.
کالک در بستر فضای مجازی چگونه فعالیت می‌کند؟
اسماعیلی: به غیر از سایت کالک، در پیامرسانهای مختلف حضور فعال داریم. در آن زمان که تلگرام فیلتر نبود، به صورت موضوعی و پروژه‌ای گروه‌های تشکل‌های دانشجویی را فعال می‌کردیم. مثلاً زمان اردوی راهیان نور که می‌شد، مسئول قرارگاه نور را در گروه مجازی عضو می‌کردیم و دانشجویان یک شب از او سؤال می‌پرسیدند و پاسخ مورد نظر را دریافت می‌کردند. بعداً در پیام‌رسان ایرانی بله ورود جدی پیدا کردیم و گروه‌های فعال و خوبی برای پیگیری کارهای کالک تشکیل شد.
دانشجویان تشکلی درباره گره‌های تشکیلاتی در گروه‌ها سؤال می‌پرسند و ما به آن‌ها جواب می‌دهیم و ارتباط دوسویه سازمان بسیج دانشجویی با تشکل‌های دانشجویی قوت گرفته است. گاهی دانشجویان که سؤالات تشکیلاتی می‌پرسند ما ابتدا صبر می‌کنیم تا خود دوستان به یکدیگر جواب بدهند و تجارب خود را منتقل کنند. برخی از سؤالات تشکیلاتی این است که می‌خواهم تریبون آزاد بگذارم و اردوی جدیدالورودها را برگزار کنم، مرا راهنمایی کنید یا اینکه می‌خواهم اردوی تشکیلاتی به مشهد ببرم، کجا پیشنهاد می‌دهید و چقدر هزینه دارد و...
آموزش کار تشکیلاتی در مدرسه کالک
به غیر از تجربه‌نگاری، چه مأموریت‌های دیگری را در سامانه مدیریت تشکل‌های دانشجویی دنبال می‌کنید؟
اسماعیلی: یکی از مأموریت‌های سامانه کالک، آموزش و توانمندسازی است. بخشی را در سامانه کالک به نام مدرسه کالک داریم. ویژگی مدرسه کالک این است که برای نیاز بچه‌های بسیج دانشجویی، استادی می‌فرستد که فعال تشکلی بوده، در حوزه‌ای متخصص شده و هنوز با بدنه دانشجویی در ارتباط است. کارگاه‌هایی با حضور اساتید در مدرسه کالک برگزار شده است که پس از شیوع کرونا برگزاری این برنامه‌ها را به فضای وبینار انتقال دادیم. کلاس‌های آموزشی در مدرسه کالک به صورت مجازی در ایام کرونایی دنبال می‌شود که با استقبال دانشجویان همراه شده است.
تقویت بُعد تشکلی بسیج دانشجویی در سامانه کالک
تقویت بُعد تشکلی بسیج دانشجویی با سه ابزار تولید محتوای تشکیلاتی، آموزش و توانمندسازی و مشاوره در دستور سامانه کالک قرار دارد و تاکنون کارهای خوبی انجام شده است. در واقع مدرسه کالک بازوی آموزشی و توانمند ما در حوزه آموزش کار تشکیلاتی است؛ اگر اصول کار رسانه‌ای را به تشکل‌های دانشجویی آموزش می‌دهیم، بر مبنای اقتضای فعالیت رسانه‌ای در در آن دانشگاه و همچنین تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی بر مبنای اقتضا و نیازهای تشکلی و دانشگاهی است.
در حوزه مهارت‌های تشکیلاتی هشت کارگاه و در زمینه مهارت‌های رسانه‌ای نیز هشت کارگاه برنامه‌ریزی کردیم. همچنین کارگاهی ویژه فعالیت‌های تشکلی در دوران کرونا طراحی کردیم که در دوره «اسلام ناب» به عنوان یکی از کارگاه‌های میدانی به شکل پایلوت ارائه شد. در واقع می‌خواهیم به تشکل‌ها آموزش دهیم که در روزهای کرونایی چگونه تشکل‌ها را فعال نگه دارند و چگونه بتوانند نقش‌آفرینی کنند تا تشکل هویت و انسجام خود را از دست ندهد.
ثبت تجربه‌نگاری در روزهای کرونایی
آیا در دوران کرونا تجربه‌نگاری داشتید؟
اسماعیلی: بله. در ۶ ماه گذشته تجربه‌های خوب دانشجویان در دانشگاه‌های سراسر کشور را از آنان پرسیدیم، ثبت کردیم و تحربه‌نگاری آن انجام شده است. تشکل‌های دانشجویی تجربه کارهای خود را برای نقش‌آفرینی در روزهای کرونایی بازگو کردند تا ثبت و ضبط شود.
برای تولید محتوای تشکیلاتی چه کارهایی انجام داده‌اید؟
اسماعیلی: از سال ۱۳۹۷ متمرکز بر تولید محتوا در حوزه کار تشکیلاتی هستیم و به اقتضای نیاز دانشجویان و آن تشخیصی که از رصد و ارتباط با دانشگاه می‌فهمیم، سراغ تولید یک محتوا می‌رویم. در همین راستا کالکِ تشکیلات را در قالب یک مجموعه سه جلدی شامل جوانه، مغناطیس و موازنه به چاپ رساندیم.
جوانه در حوزه رشد و کادرسازی، موازنه در زمینه مدیریت و برنامه‌ریزی و مغناطیس در حوزه جذب و مخاطب‌شناسی برای تشکل‌های دانشجویی به صورت کتاب آماده شده است. همچنین سال گذشته ۱۲ جزوه در حوزه‌های مختلف تولید کردیم. مثلاً یک جزوه درباره راهیان نور با نگاه تشکیلاتی به چاپ رسید و همچنین تجربه‌های ۱۳ گروه در سیل و زلزله سال‌های ۹۷ و ۹۸ تجربه‌نگاری شد و به عنوان یک جزوه تجربه در بحران به چاپ رسید.
در مسیر سامانه کالک با چه چالشی روبرو هستید؟
اسماعیلی: یک چالشی که از گذشته داشتیم این است حرف خوبی که در کالک تولید می‌شود به کف دانشگاه آن‌جور که باید برسد، منتقل نمی‌شود. در حال حاضر به دنبال تقویت فضای دیجیتال مارکتینگ خودمان هستیم و صفحه اینستاگرام خود را می‌خواهیم حرفه‌ای کنیم.
قبلاً در تلگرام، پست و مطلبی که می‌گذاشتیم در ۵۰ گروه بزرگ دانشجویی پخش می‌شد و مطالب و محتواهای مورد نیاز تشکل‌ها به دست آن‌ها می‌رسید اما پس از پراکنده شدن نیروها در پیامرسانهای مختلف باید برای تقویت رسانه‌ای شدن محتوای کالک کارهای دیگری انجام دهیم.
در حال حاضر اگر مطلبی تولید می‌کنیم، در چهار پیام‌رسان و شبکه اجتماعی تلگرام، اینستاگرام، بله و ایتا آن را قرار می‌دهیم. در زمینه تجربه‌نگاری تشکیلاتی، کارگاه تشکیلاتی، محتوای تشکیلاتی و مشاور تشکیلاتی کارهای خوبی در کالک انجام شده است که باید تقویت و افزایش پیدا کند.
