به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» بهرام صلواتی مدیر رصد خانه مهاجرت ایران، درباره روند تحصیل دانشجویان ایران مهاجرت کرده در دانشگاه‌های برتر جهان گفت: یکی از مباحث مورد توجه در مهاجرت‌های بین المللی کیفیت دانشجویان و متخصصان ایرانی خارج از کشور بوده است و بر همین اساس هم دیدگاه کمّی در این زمینه توسط برخی افراد مورد انتقاد قرار می‌گیرد.
او افزود: بررسی تعداد و سهم دانشجویان ایرانی در ۱۰ دانشگاه برتر آمریکا که جزو ۲۰ دانشگاه برتر جهان بر اساس رتبه بندی QS ۲۰۲۰ انتخاب شده اند، تا حدی تبیین کننده وضع کیفی دانشجویان ایرانی خارج از کشور است.
به گفته این مقام مسئول، تعداد دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در این دانشگاه‌ها از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵، روندی تقریباً ثابت داشته و با اندکی رشد از ۲۰۱ دانشجو به ۲۳۲ دانشجو رسیده است.
صلواتی تصریح کرد: از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸، همزمان با کاهش جمعیت دانشجویان ایرانی در آمریکا، تعداد ایرانیان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های برتر آمریکا هم کاهش اندکی یافته و از رقم ۲۳۲ دانشجو به حدود ۲۲۰ نفر رسیده است.
مدیر رصد خانه مهاجرت ایران ادامه داد: چنانچه معیار تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل در ۱۰ دانشگاه برتر آمریکا را در نظر داشته باشیم، ایران در رتبه بندی کشور‌های دانشجو فرست در جایگاه دهم قرار دارد و کشور‌های چین، هند و کره جنوبی در جایگاه اول تا سوم قرار دارند. چنانچه سهم دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های برتر از کل جمعیت دانشجویان خروجی را در نظر بگیریم، کمتر از نیم درصد دانشجویان خروجی از ایران در دانشگاه‌های برتر آمریکا و جهان مشغول به تحصیل هستند که از این حیث هم در جایگاه دهم در میان کشور‌های دانشجو فرست قرار داریم.
او افزود: سهم دانشجویان ایرانی حاضر در دانشگاه‌های برتر جهان از کل جمعیت دانشجویان خروجی در بازه ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ میلادی رشد بسیار ناچیزی داشته است و از رقم ۴۵/ ۰ درصد در سال ۲۰۱۳ به ۴۷ / ۰ درصد در سال ۲۰۱۸ رسیده است.
صلواتی اضافه کرد: در سـال ۲۰۱۸ تعـداد کل دانشـجویان جهـان در بخـش آمـوزش عالـی ۲۲۷ میلیـون نفـر بـوده اسـت که دانشـجویان بین‌المللـی تنها ۲/۴ درصد از این جمعیت را شـامل می‌شـوند.
او افزود: براسـاس آمـار جهانـی، تعـداد دانشـجویان بین‌المللـی در جهـان از رقـم ۲ میلیـون نفـر در سـال ۲۰۰۰ میلادی بـه ۵/۵ میلیـون نفـر در سـال ۲۰۱۸ میلادی رسـیده اسـت. در طول بازه‌ی ده سـاله‌ی ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸، تعداد دانشـجویان بین‌المللـی در جهـان حـدود ۶۷ درصـد افزایـش یافته اسـت. پیش‌بینـی می‌شـود کـه در صـورت تداوم رشـد سـالیانه ۵/۱ درصـد جمعیـت دانشـجویان بین‌المللـی، جمعیـت آنهـا تـا سـال ۲۰۳۰ دو برابـر شـود و به رقـم ۱۰/۲ میلیون نفـر در جهان برسـد.
کرونا روند جابه جایی بین المللی دانشجویان را کند کرد
صلواتی تصریح کرد: در طول دو سال گذشته، همه‌گیری ویروس کرونا به عنوان یک شوک جهانی، روند رشد روزافزون جابه‌جایی بین‌المللی دانشجویان را با کندی همراه کرد و موجب افت در ثبت‌نام‌های بین‌المللی و به تبع آن وارد شدن زیان مالی به دانشگاه‌هایی شد که وابستگی زیادی به دانشجویان بین‌المللی دارند.
مدیر رصد خانه مهاجرت ایران ادامه داد: منطقه آمریکای شمالی و اروپای غربی به صورت تاریخی محبوب‌ترین مقصد دانشجویان بین‌المللی بوده است. در سال ۲۰۱۸ میلادی ۵۱ درصد از دانشجویان، کشور‌های این منطقه را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب کرده‌اند. بررسـی روند‌های جابجایی بین‌المللی دانشـجویان در طول ۱۵-۱۰ سـال اخیـر حاکـی از آن اسـت که کشـور‌های غربی دیگر همچون گذشـته تنها مقصـد محبوب دانشـجویان بین‌المللی نیسـتند. عواملـی همچـون اوج‌گیری جنبش‌هـای ملی‌گرایانه، تشـدید قوانین ضـد مهاجرتی در کشـور‌های مقصـد، اهمیت یافتـن نزدیکی‌هـای فرهنگـی و جغرافیایـی، ضـرورت مقـرون بـه صرفه بـودن تحصیل به ظهـور مقاصد جدیـد تحصیلی در قـاره آسـیا به خصوص کشـور چین کمک کرده اسـت.
صلواتی تاکید کرد: کشور‌های آمریکا، بریتانیا، کانادا، چین و استرالیا به ترتیب با بیشترین تعداد دانشجویان بین‌المللی، پنج کشور برتر میزبان دانشجویان بین‌المللی در سال ۲۰۲۰ بوده‌اند. با توجه به اینکه مهم‌ترین کشور‌های دانشجوفرست جهان یعنی چین و هند در آسیا قرار دارند، در نتیجه ۲۷ درصد از کل جمعیت دانشجویان بین‌المللی در جهان حدود ۱/۵ میلیون نفر از کشور‌های آسیایی و اقیانوسیه تامین می‌شوند. چین، هند، آلمان، ویتنام و کره جنوبی نیز به ترتیب پنج کشور برتر دانشجوفرست در سال ۲۰۱۸ بوده‌اند.
