به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ دانشگاه استنفورد آمریکا از چند سال پیش برنامه «مطالعات ایران» و معروف به پروژه «ایران 2040» را شروع کرده است، پروژه‌ای که در حوزه‌های مختلف اقتصادی، کشاورزی، انرژی و... ایران را مورد بررسی قرار داده و جالب اینکه برای پژوهش روی هر کدام از آنها نیز از افراد ایرانی استفاده کرده است. پروژه‌ای که شاید تا پیش از تذکر مقام معظم رهبری درباره آن، کمتر مورد توجه قرار گرفته بود و حالا با توجه به زیرسوال بردن پیشرفت علمی کشور توسط دانشگاه استنفورد در این پروژه که از سوی رهبری مطرح شده، حواس‌ها به آن جمع شده است.
مقام معظم رهبری در بخشی از بیاناتشان در دیدار 8خرداد98 با جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه‌های کشور، فرمودند: پیشرفت‌های دانشگاهی به معنای واقعی کلمه چشمگیر است؛ این را نبایستی مورد غفلت قرار داد. اینکه من تأکید میکنم روی این قضیّه، به خاطر جریانی است که راه افتاده، نه فقط در ایران بلکه در دنیا، برای کوچک کردن، سبک کردن و بی‌ارزش نشان دادن حرکت عظیم علمی کشور؛ الان در دنیا دارد روی این کار می‌شود؛ پول خرج می‌کنند، برنامه‌ریزی می‌کنند؛ یک نمونه‌اش این برنامه‌ی ۲۰۴۰ دانشگاه استنفورد است؛ درباره‌ی ایران در سال ۲۰۴۰ و زیر سؤال بردن پیشرفت‌های علمی کشور و کار‌های مهمّ دانشگاهی کشور؛ که در اینجا هم کسانی هستند که با آنها هم‌صدایی می‌کنند، برای گل زدن آنها بهشان پاس می‌دهند؛ اینجا هم از این کار‌ها انجام می‌گیرد.
با نگاهی دقیق به این پروژه نکات قابل‌توجهی استخراج می‌شود که کلیدی‌ترین نکات آن عبارتند از:
1- براساس گفته مسئول پروژه، دراین مطالعه از تمامی ظرفیت‌های علمی و تحقیقی و در اصل محققان کشور برای آینده ایران در سال 2040 استفاده شده است. نکته قابل توجه اینجاست که حامیان این پروژه اطلاعات قابل‌توجهی از دانشمندان و محققان داخلی و خارجی ایران در حوزه‌های مختلف علمی، اقتصادی، پزشکی، صنعتی و... داشتند.
این پروژه، یک برنامه تحقیقاتی برای ارزیابی منابع استراتژیک ایران در حوزه‌های مختلف از قبیل کشاورزی، آب و انرژی است و قطعاً سفارش‌دهنده این تحقیقات نمی‌تواند یک فرد عادی باشد، بلکه قطعاً پای نهادهای حکومتی آمریکا و به طور خاص نهادهای اطلاعاتی این کشور در میان است.
حال سوال اینجاست که چرا اطلاعات دانشمندان کشور ما که در سال های بعد از انقلاب همواره در خطر ترور دشمن بودند باید در اختیار کسانی باشند که به راحتی می توانند اطلاعات را در اختیار دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی دشمن قرار دهند؟
2- پروژه منتشرشده توسط این دانشگاه، در سیاستگذاری‌ها و آینده‌نگری‌های دستگاه‌های داخلی و مدیریت هیا کلان کشوری«عینا» منتشر شده است.
این گزارش که توسط دانشگاه استنفورد آمریکا برای کشور ما نوشته شده است قسمتی از آن توسط مرکز بررسی های استراتژیک دولت روحانی به ریاست حسام الدین آشنا با عنوان یک برنامه سازگاری ملی برای کمیابی آب در ایران (پروژه ایران 2040 دانشگاه استنفورد) نیز ترجمه، چاپ و برای اجرایی شدن در اختیار دستگاه های کلان و مدیران راهبردی کشور قرار داد.
پروژه ای که در قسمت نتیجه گیری آن علنا نسخه وابستگی کشور را پیچیده و با صراحت اعلام می‌کند خودکفایی در مواد غذایی تنها یک راه فرار است و باید اجازه واردات مواد غذایی داده شود. جالب آنجاست که در ادامه باوجود اینکه با بالا رفتن میانگین سنی کشورمان روز به روز کشور رو به پیری می رود در این پروژه اعلام می کنند سیاست هایی از قبیل موافقت با رشد جمعیتی باید متوقف شود.
در ادامه بخشی از متن ترجمه شده پروژه 2040 توسط مرکز بررسی های استراتژیک دولت روحانی را میخوانید که در تصویر بالا زبان اصلی آن را نیز مشاهده می کنید: سیاست ها در ایران از خودکفایی در مواد غذایی به عنوان یکی از ارکان استقلال کشور دفاع کرده اند. میتوانیم نتیجه گیری کنیم که امید برای سطح بالای خودکفایی در بلندمدت، تنها یک راه فرار است. به جای خودکفایی، سیاستگذاران باید تضمین امنیت غذایی ملت را هدف اصلی خود قرار دهند که میتواند از طریق تقویت بخش های دیگر اقتصاد و اجازه برای واردات مواد غذایی حاصل گردد. علاوه بر این، سیاست های جمعیتی موافق رشد جمعیت که به دنبال افزایش نرخ باروری هستند باید متوقف شوند، زیرا اینها صرفا باعث تشدید کمبود آب و ریسک امنیت غذایی برای نسل های آتی شوند.
در بخشی از ضرورت ترجمه گزارش های راهبردی این گزارش به قلم حسام الدین آشنا آمده است: مرکز بررسی های استراتژیک با هدف توجه دادن کارشناسان و تحلیلگران کشور، و همچنین جهت اطلاعیابی مدیرانی که در معرض مسائل و تصمیم گیری‌های راهبردی هستند، نسبت به ترجمه و بنا به مورد انتشار محدود یا عمومی مجموعه ای از متون راهبردی اقدام می کند.
3- زیرسوال بردن پیشرفت‌های علمی یکی دیگر از نتایج این پروژه است، در بخشی از این پروژه، پیشرفت‌های صورت‌گرفته در حوزه علم ایران را تنها کمی و مربوط به سیاست‌های دولتی عنوان‌شده دانسته و بخش کیفی آن را تایید نکرده است.
در این مقاله با زیر سوال بردن پیشرفت های علمی کشور مدعی می‌شود اگر پیشرفتی در مقالات وجود داشته به خاطر نویسندگان ایرانی خارج از کشور بوده است و نویسندگان، مقالات و پیشرفت های علمی داخل کشور را نادیده گرفتند.
با پایان دولت غربگرای روحانی و برکنار حسام الدین آشنا از مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری همگان با این خیال بودند که تکلیف همچین پروژه هایی مانند پروژه 2040 مشخص شده و دیگر قرار نیست در کشور پیاده سازی شوند.
وقتی به سایت این پروژه مراجعه می‌کنیم مشاهده می شود که این پروژه توسط افرادی مانند پویا آزادی از دانشگاه استنفورد و محسن بهشتیان مسگران از دانشگاه دیویس کالیفرنیا رهبری و تنظیم می‌شود.
حال در کمال ناباوری باخیر شدیم که محسن بهشتیان مسگران از نویسندگان و رهبران در تنظیم و ارائه پروژه 2040 اخیرا عضو هیئت تحریریه یکی از نشریات علمی پژوهشی مطرح در دانشگاه های مطرح کشور شده است.
مسگران که در تنظیم پروژه هایی همچون 2040 دست داشته و بر این باور است خودکفایی در تولید موادغذایی و رشد جمعیت را باید کنار زد. ایران باید به واردات و وابستگی موادغذایی به خارج کشور روی آورد و جلوی رشد جمعیت کشورمان که رو به پیری می رود (در سال های اخیر برای پیری جمعیت کشور نیز زنگ خطر زده شد) گرفته شود چرا باید در نشریات مطرح علمی پژوهشی از دانشگاه های مطرح کشورمان نقش اساسی داشته باشد.
مسگران با نفوذ در جامعه دانشگاهی و نخبگانی عضو هیئت تحریریه نشریه علمی پژوهش های حفاظت گیاهان ایران در دانشگاه فردوسی مشهد شده است تا اینبار خود پروژه 2040 را شخصا در جامعه نخبگانی کشور پیاده سازی کند.
چیزی اهمیت نقش مسگران را در نشریه علمی کشورمان بالا می برد این است که دانشجویان و نخبگان کشورمان را وادار می کند برای چاپ یا بررسی بیشتر مقالات خود باید از فیلتر همچین فردی رد شوند که به آن کمک می کند درحالی که خارج از کشور سکونت دارد به جامعه نخبگانی کشور نفوذ کرده و به اطلاعات زیادی از اساتید و نخبگان کشورمان دست یابد، شناسایی کرده، ارتباط گرفته، تاثیر گذاشته و اهداف خود را در دانشگاه های کشورمان پیاده سازی کند.
معاونت پژوهشی وزارت علوم که باید نظارت دقیق و درستی بر نشریات علمی پژوهشی در فضای دانشگاهی کشورمان داشته باشد اما عجیب است که چرا فردی با همچین گذشته ای را بعنوان عضو هیئت تحریریه نشریه ای از دانشگاهی با اهمیت و جامعیت بالا در فضای نخبگانی کشورمان را پذیرفته است؟
وزارت علوم و معاونت پژوهشی این وزارت که همواره تاکید بسیار بر مجلات پژوهشی داشته اند و حتی در اقدامی جدید برای مجلات موفق پایه تشویقی نیز درنظر گرفته اند آیا نباید توقع داشت که با نظارت دقیق جلوی عاملان نفوذی در این نشریات و فضای دانشگاهی را بگیرند؟
انتظار می رود معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هرچه زودتر در خصوص همچین افرادی با عقبه ای روشن و مشخص موضع گرفته و از نفوذ همچین افرادی که رهبری پروژه های وابستگی کشور به بیگانیگان و جلوگیری از رشد جمعیت برعهده داشتند تا جایی که حتی رهبر معظم انقلاب هم درخصوص چنین پروژه هایی واکنش نشان می دهد جلوگیری کند.
در واقع می توان گفت به تعبیر زیبای مقام معظم رهبری بهتر است معاونت پژوهشی وزارت علوم با همچین افرادی هم‌صدایی نکند و برای گل زدن آنها بهشان پاس ندهد.
گزارش از مسلم خلخال
