به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ تیرآهن به عنوان یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی برای پشتیبانی از بارهای سنگین در سازههای ساختمانی کاربرد دارد. تیرآهن در اندازه‌ها و مدل‌های مختلفی ساخته می‌شود که هر یک قابلیت‌های منحصربه‌فردی دارد. با این حال، افراد باید قبل از خرید از ویژگی‌های تیرآهن‌های مختلف مطلع باشند. تیرآهن IPB نسبت به سایر مدل‌ها کاربرد بیشتری دارد و به صورت H ساخته می‌شود.
در این گزارش عوامل موثر بر قیمت تیرآهن امروز در انواع مختلف شامل IPB و انواع ویژگی‌ها و کاربردهای آن بررسی شده است.
تیرآهن IPB چیست؟
تیرآهن IPB یک مقطع فولادی پهن‌تر و با بال‌های قوی‌تر نسبت به تیرآهن‌های معمولی است و در نتیجه می‌تواند وزن بیشتری را تحمل کند. این تیرآهن‌ها از دو بال موازی تشکیل شده و یک تکه آهنی ضخیم، این دو بال را به یکدیگر متصل می‌کند که جان تیرآهن نام دارد. جان و بال تیرآهن IPB طوری طراحی شده که قادر به تحمل فشار بیشتری است و در نتیجه از آن برای ساخت سازههای پایدارتر استفاده می‌شود.
تیرآهن IPB به شکل H در بازار عرضه می‌شود و وزن سنگین‌تری نسبت به سایر مدل‌ها دارد. این تیرآهن‌ها معمولا به نام تیرآهن هاش نیز شناخته می‌شوند. این تیرآهن‌ها معمولا دارای 100 تا 1000 میلی‌‌متر ارتفاع هستند و به همین جهت در ساخت ستون‌های ساختمانی کاربرد دارند و به خوبی می‌توانند وزن سازه را تحمل کنند. به طور کلی تیرآهن IPB نسبت به سایر مدل‌ها تحمل وزن بیشتری دارد و به همین جهت به عنوان ستون یا تکیه‌گاه استفاده می‌شود.
کاربردهای تیرآهن IPB
به طور عمده از تیرآهن IPB به میزان زیادی در صنعت سازه و ساختمان‌سازی استفاده می‌شود. این مقاطع فولادی بارهای عمودی، تنش‌های برشی و لنگرهای عمودی را خنثی می‌کنند و یک مسیر امن برای انتقال وزن و نیروهای واردشده بر سازه به پی و داخل زمین ایجاد می‌کنند. این نوع مصالح به عنوان عضوی از سازه شناخته می‌شوند و زیر فشار بار عرضی و محوری ناچیزی قرار می‌گیرند. استفاده از تیرآهن IPB به دلیل نحوه طراحی ظاهری آن می‌تواند تعداد ستون‌ها را کمتر و فضای قابل استفاده بیشتری در سازه فراهم کند.
تیرآهن IPB در اندازه، ضخامت و ابعاد مختلف تولید و معمولا بر اساس اندازه و جنس طبقه‌بندی می‌شود. علاوه بر ساختمان‌سازی، از رایج‌ترین کاربردهای تیرآهن IPB می‌توان به انبارهای صنعتی، پل‌ها، خطوط لوله و آشیانه هواپیما اشاره کرد. در بیشتر موارد، اتصال تیرهای دیگر به این نوع تیرها به راحتی انجام می‌شود.
از تیرآهن IPB به عنوان یک عنصر بسیار مهم در ساخت ساختمان‌های ضدزلزله استفاده می‌شود، زیرا بال‌های پهن آن مانند یک تثبیت‌کننده قدرتمند عمل می‌کند و در نتیجه باعث افزایش مقاومت ساختمان در برابر نیروهای زلزله می‌شود. همچنین از تیرآهن IPB به عنوان تیر و ستون اصلی در ساخت برج‌های مرتفع استفاده می‌شود. با توجه به اینکه این تیرآهن‌ها قدرت بسیار زیادی در تحمل فشار و برش دارند، یکی از ایده‌آل‌ترین انتخاب‌ها در برج‌سازی به شمار می‌روند.
تیرآهن IPB در پالایشگاه‌های نفت و گار به عنوان ستون و همچنین برای حمل تجهیزات سنگین کاربرد دارد. این تیرآهن‌ها همچنین در کشتی‌سازی و ساخت اسکله نقش مهمی دارند و در سدسازی به عنوان بخش اصلی در ساختارهای پایدار شناخته می‌شوند. همچنین این تیرآهن‌ها به عنوان تیرهای جرثقیل در انبارها و کارخانه‌ها کاربرد دارند.
قیمت تیرآهن به چه عواملی بستگی دارد؟
با توجه به این که آهن‌آلات نقش مهمی در صنعت دارند، عوامل متعددی می‌توانند بر قیمت تیرآهن تاثیر داشته باشند. در حال حاضر با توجه به شرایط کنونی قیمت تیرآهن معمولا سیر صعودی دارد. با این حال شناخت عوامل موثر بر قیمت روز می‌تواند در تصمیم‌گیری افراد برای انتخاب بهترین زمان خرید موثر باشد. سیاست‌های داخلی و خارجی، نرخ ارز و دلار، قیمت نفت، تورم و بورس کالا مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توان هنگام استعلام قیمت تیرآهن اصفهان امروز درنظر گرفت.
مزیت‌های استفاده از تیرآهن IPB
مساوی بودن بال و جان تیرآهن IPB باعث می‌شود که نیروهای وارده در هر دو جهت به یک انداره مقاومت داشته باشند و به همین جهت استفاده از این تیرآهن‌ها در پروژه‌های مختلف باعث کاهش زمان اجرا و افزایش فضای کار و صرفه‌جویی در هزینه‌های اجرای پروژه خواهد شد. استفاده از تیرآهن IPB باعث حذف عملیات جوشکاری و اتصال ورق‌ها و تیرها می‌شود و همچنین اجازه استفاده حداکثری از فضای موجود را فراهم می‌کند. از طرف دیگر این تیرآهن‌ها باعث کاهش استفاده از سایر مقاطع فولادی و همچنین کاهش ضریب خطای نیروی انسانی می‌شوند.
تیرآهن IPB به طور کلی مقرون‌به‌صرفه است و می‌تواند نقش موثری در کاهش هزینه‌های نهایی پروژه داشته باشد. همچنین استفاده از این تیرآهن‌ها باعث افزایش سرعت روند پروژه و افزایش استحکام سازه خواهد شد.
معایب تیرآهن IPB
با وجود مزیت‌ها وکاربردهای متعدد تیرآهن IPB، در کشور ایران بسیاری از مهندسان از این تیرآهن‌ها در ساختمان‌سازی استفاده نمی‌کنند. بسیاری از افراد اطلاعات کافی درباره این نوع تیرآهن ندارند و این محصول در بازار به میزان کمتری تولید می‌شود. همچنین این تیرآهن به دلیل مقاومت کم در برابر خوردگی، نیازمند مراقبت بیشتری است. تیرآهن IPB نسبت به سایر مدل‌های تیرآهن، مقاومت کمتری در برابر گرما دارد. از دیگر معایب این تیرآهن‌ها می‌توان به هزینه‌های زیاد جوش تیرآهن در سازههای فولادی اشاره کرد.
مراحل ساخت تیرآهن IPB
مهم‌ترین مرحله تولید تیرآهن هاش، نورد گرم است که در آن با استفاده از فشار غلتک‌های عموی، بیلت نورد شده و تا حدی شبیه تیرآهن می‌شود. در فرآیند نورد، کشش غلتک‌ها باعث می‌شود که ضخامت قطعه کم شود و طول آن افزایش یابد. باید در نظر داشت که نورد، حساس‌ترین مرحله تولید تیرآهن IPB است، زیرا ممکن است جان تیرآهن هاش در مراحل مختلف خم شود یا ابعاد آن تغییر کند.
بعد از مرحله نورد، به دلیل تفاوت ضخامت نورد و جان تیرآهن، تنش حرارتی ایجاد می‌شود که ممکن است باعث خم‌شدگی جان تیرآهن شود و به همین جهت در این مرحله لازم است که تنش‌های حرارتی کاهش یابد و به حداقل برسد. بعد از مرحله نورد معمولا از آب برای خنک‌کاری استفاده می‌شود؛ با این حال، باید در نظر داشت که خنک‌کاری بیش از حد ممکن است منجر به سختی بیش از حد سطح تیرآهن شود.
نورد تیرآهن IPB با توجه به نوع مواد اولیه به دو روش صورت می‌گیرد. در روش اول با استفاده از بلوک‌های پیش‌فرم H مانند، شکل‌دهی به محصول انجام می‌شود و در روش دوم نورد تیرآهن با استفاده از اسلب مستطیلی‌شکل انجام می‌شود که نسبت به روش اول، نیاز به شکل‌دهی بیشتری دارد.
در مرحله آخر، بسته‌بندی ابعاد و کیفیت تیرآهن‌های تولیدشده از نظر ویژگی‌های فنی و فاکتورهای ظاهری بررسی می‌شود. در این شرایط ضخامت، اندازه و ابعاد و وزن محصول بر اساس استانداردهای اروپایی مطابقت داده می‌شود و ویژگی‌های آن ثبت می‌شود.
