به گزارش سرویس صنفی و آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ سال 1400 با امضاء رئیس جمهور مصوبه‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شد که خبر از اقزایش ظرفیت پزشکی در مقطع عمومی می‌داد. حال پس از گذشت سه سال در روند اجرای آن تردید شده است.
متن ماده واحده
ماده واحده «افزایش ظرفیت پزشکی در مقطع عمومی» که بنا به پیشنهاد ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور و در جلسات ۸۵۱ و ۸۵۲ مورخ ۱۴۰۰/۹/۲۳ و ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، به شرح ذیل برای اجرا، ابلاغ می شود:
ماده واحده: با استناد به بند ۵ ـ ۴ سیاست¬های کلی علم و فناوری ابلاغی مورخ ۱۳۹۳/۰۶/۲۹ مقام معظم رهبری(مدظله) با موضوع تنظیم رابطه متقابل تحصیل با اشتغال و بند ۲ـ ۵ سیاست¬های کلی سلامت ابلاغی مورخ ۱۳۹۳/۰۱/۱۸ مقام معظم رهبری (مدظله) با موضوع ارتقاء شاخص¬های سلامت برای دستیابی به جایگاه اول در منطقه و همچنین بند۱۳ این سیاست¬ها با موضوع توسعه کیفی و کمی نظام آموزش علوم پزشکی و مستند به اقدام ملی ۱۴ از راهبرد کلان ۶ نقشه جامع علمی کشور در خصوص تنظیم ظرفیت دانشگاه¬ها و در راستای اتخاذ تدابیر مناسب برای مواجهه با بحران پیری جمعیت در آینده؛ رفع کمبود پزشک؛ جلوگیری از فرسودگی کادر درمان و کاهش آسیب پذیری نظام سلامت در مواجهه با بحران ها؛ افزایش دسترسی اقشار مختلف مردم به پزشک و تنظیم ظرفیت دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی بر اساس نیاز جامعه، با توجه به سرانه پزشک به جمعیت ۱۳ در ده هزار در سال جاری و به منظور دستیابی به سرانه پزشک به جمعیت ۲۰ در ده هزار در سال ۱۴۱۰، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است به گونه ای برنامه ریزی نماید که ظرفیت پذیرش دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی تحت نظارت آن وزارت برای رشته پزشکی در مقطع عمومی، از سال ۱۴۰۱ به مدت حداقل چهار سال، در هر سال ۲۰ درصد نسبت به سال قبل به شرح جدول ذیل افزایش یابد.
در ضمن پس از چهار سال، درباره ثابت ماندن یا افزایش ظرفیت با پیشنهاد ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم گیری خواهد شد.
تبصره۱: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است در تمامی کد رشته محل های پزشکی عمومی در مراکز آموزش پزشکی تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی، این افزایش ظرفیت را اعمال نماید. این افزایش ظرفیت مخصوص داوطلبان آزاد شهرستانها و مناطق محروم و کم برخوردار می باشد. پذیرش در این افزایش ظرفیت که به صورت کد رشته محل های مشخص در دفترچه های راهنمای سازمان سنجش آموزش کشور درج می شود، صرفاً برای ارائه خدمت در شهرستانها و مناطق محروم و کم برخوردار خواهد بود. در صورت عدم وجود داوطلب واجد شرایط برای بخشی از این ظرفیت، ظرفیت باقیمانده صرفاً به داوطلبان آزاد سایر مناطق کشور با تعهد ارائه خدمت در شهرستانها و مناطق تعیین شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اختصاص خواهد یافت.
آیین نامه اجرایی این ماده واحده از جمله میزان و نحوه تعهدات پذیرفته شد گان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حداکثر طی یک ماه تدوین و پس از تصویب در شورای سنجش و پذیرش دانشجو، برای اجرا ابلاغ می گردد. تبصره۲: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است طرح افزایش ظرفیت در رشته های تخصصی پزشکی، دندان پزشکی عمومی و تخصصی دندان پزشکی به همراه اصلاحات پیشنهادی خود برای تشویق دانشجویان به تحصیل در رشته های تخصصی پزشکی مورد نیاز و کم متقاضی را تهیه و ظرف مدت دو ماه جهت تصویب به ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ارائه نماید.
تبصره۳: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است با همکاری نهادهای ذیربط نسبت به برنامه ریزی جهت استقرار فراگیر شبکه سلامت اقدام و طرح نظام ارجاع و پزشکی خانواده و بهره گیری از فناوری های نوین و هوش مصنوعی در نظام سلامت را ظرف مدت سه ماه جهت تصویب به ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ارائه دهد.
تبصره۴: سازمان سنجش آموزش کشور موظف است هر ساله قبل از انتشار دفترچه کنکور سراسری، گزارشی از این افزایش ظرفیت در رشته های مزبور را به ستاد راهبری اجرای نقشه علمی کشور اعلام نماید. ستاد موظف است گزارش سالانه اجرای این مصوبه را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه نماید.
رییس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ سیدابراهیم رئیسی
تردید در اجرای مصوبه
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از بازنگری مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش در رشته پزشکی توسط این شورا خبر داد و گفت: با توجه به اینکه بودجه این افزایش ظرفیت توسط سازمان برنامه و بودجه محقق نشد، ممکن است اجرای مصوبه برای مدتی متوقف شود.
حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه ضمن بیان این مطلب از برنامه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اصلاح مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش در رشته پزشکی که توسط این شورا تصویب شده بود خبر داد و اظهار کرد: قطعا افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان در پزشکی باید با افزایش امکانات محقق شود و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز به این امر تاکید کرده است.
وی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه سازمان برنامه و بودجه برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان در رشته پزشکی تخصصی انجام نداد. طبیعتاً این موضوع مجدد در شورای عالی انقلاب فرهنگی بحث خواهد شد تا یا منابع لازم برای این امر تامین شود و یا اینکه افزایش ظرفیت برای مدتی توقف پیدا کند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: من موافق نظر متخصصان در زمینه اجرا یا عدم اجرای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص افزایش ظرفیت پذیرش رشته پزشکی هستم و نظر شخصی در این زمینه ندارم.
ماده واحده «افزایش ظرفیت پزشکی در مقطع عمومی» که بنا به پیشنهاد ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور و در جلسات ۸۵۱ و ۸۵۲ مورخ ۲۳ آذرماه و ۷ دی ماه ۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و توسط رئیس جمهور به شرح ذیل ابلاغ شد.
این مصوبه با هدف رفع کمبود پزشک؛ جلوگیری از فرسودگی کادر درمان و کاهش آسیب‌پذیری نظام سلامت در مواجهه با بحران‌ها؛ افزایش دسترسی اقشار مختلف مردم به پزشک و تنظیم ظرفیت دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی بر اساس نیاز جامعه، با توجه به سرانه پزشک به جمعیت ۱۳ در ۱۰ هزار در سال و به منظور دستیابی به سرانه پزشک به جمعیت ۲۰ در ۱۰ هزار در سال ۱۴۱۰، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را مکلف کرد به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالیِ تحت نظارت آن وزارت برای رشته پزشکی در مقطع عمومی، از سال ۱۴۰۱ به مدت حداقل چهار سال، در هر سال ۲۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش یابد.
روز گذشته وزیر بهداشت با انتقاد از این مصوبه اعلام کرد: مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی دو پیوست مهم داشت که محقق نشد، اولین پیوست این بود که به ازای هر دانشجو باید هزینه و بودجه ای پرداخت می شد که نشد و در پیوست دوم نیز باید زیرساخت‌های این افزایش ظرفیت فراهم می شد که امیدوارم این مصوبه افزایش ظرفیت مورد بازنگری قرار بگیرد.
قول وزیر بهداشت برای پیگیری اصلاح مصوبه افزایش ظرفیت پزشکی و سهمیه‌های پذیرش دانشجویان
وزیر بهداشت از پیگیری اصلاح افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو در رشته پزشکی و سهمیه‌های پذیرش دانشجویان علوم پزشکی از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر داد.
علیرضا ظفرقندی در آیین تکریم و معارفه معاون آموزشی وزارت بهداشت که امروز در ساختمان مرکزی این وزارتخانه برگزار شد، با بیان اینکه ۵۰ درصد مراجعین وزارت بهداشت به حوزه معاونت آموزشی مرتبط است، گفت: اغلب این مراجعین پاسخ «نه» می شنوند، علت آن این است که ما در حوزه آموزش پزشکی اجازه تخفیف در کیفیت را نداریم. اگرچه ممکن است در حوزه‌های دیگر این تخفیف امکان‌پذیر باشد؛ اما در عرصه آموزش به دلیل اینکه ضامن جان مردم هستیم، تخفیف در کیفیت ممکن نیست.
وی در ادامه تصریح کرد: معلمی یک کار جاری است؛ وقتی چیزی را به کسی درس می دهیم آن فرد تا آخر عمر هر کاری که در حوزه آموزش انجام دهند جزو حساب و کتاب ما محسوب می‌شود.
وزیر بهداشت اساس آموزش را تکریم، احترام به اساتید و فراهم‌آوری رشد دانشجویان برشمرد و گفت: این محور و بدنه اصلی آموزش است و این تکریم و احترام در همه ابعاد مادی و معنوی باید سرلوحه کار ما باشد.
وزیر بهداشت افزود: کاری کنیم دانشجویان علاوه بر علم پزشکی، در حوزه اخلاق و فرهنگ نیز افراد خوبی تربیت شوند. در واقع آدم خوب شدن هدف اصلی است که با کمک علم به مردم خدمت می‌کنند. دانشجویان علوم پزشکی باید دلسوز بیمار باشند این امر با بخشنامه بدست نمی‌آید؛ بنابراین باید صحنه‌هایی فراهم کنیم که ارتباط ما با دانشجو و دستیار چهره به چهره باشد.
ظفرقندی همچنین یکی از آفت های اصلی آموزش چهره به چهره را افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی و دور شدن از آموزش چهره به چهره دانست و افزود: در آموزش پزشکی باید رو در رو با دانشجویان بحث کنیم نه اینکه در کلاسی که ظرفیت ۶۰ نفر است، ۱۲۰ دانشجو بنشیند. این گله ای است که دانشگاه‌ها از ما دارند و امیدواریم بتوانیم افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو را اصلاح کنیم.
وزیر بهداشت با بیان اینکه افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی دو پیوست مهم داشت که محقق نشد، گفت: اولین پیوست این بود که به ازای هر دانشجو باید هزینه و بودجه ای پرداخت می شد که نشد و در پیوست دوم نیز باید زیرساخت‌های این افزایش ظرفیت فراهم می شد که امیدوارم این مصوبه افزایش ظرفیت مورد بازنگری قرار بگیرد.
وی اظهار کرد: گاها مواردی داشتیم که برخی دانشجویان یک دانشگاهی به ما می گفتند که ما ماما شدیم ولی یک زایمان انجام ندادیم. بنابراین آموزش باید با کیفیت و با تمام جوانب رشد کند. این بحث را در شورای عالی انقلاب فرهنگی پیگیری کنیم.
ظفرقندی در ادامه بازنگری در سهمیه‌ها و عدالت آموزشی را از دیگر موارد مورد پیگیری دانست و افزود: وقتی نتوانیم ساز و کاری فراهم کنیم که اساتید و دانشجویان را نگه داریم و این همه هزینه به جای دیگر برود این خسارت است. باید دنبال حفظ و جذب نخبگان برویم تا پتانسیل ها و ظرفیت های خود را حفظ کنیم. بنابراین یکی از اهداف ما نگهداری نخبگان است.
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: یکی از آفت های عدم عدالت آموزشی، مهاجرت است؛ اگر در پذیرش دانشگاه کسی که رتبه ۸۰ آورده است قبول نشود احساس می‌کند در آینده هم جایی در کشور نخواهد داشت. به نظرم همه باید تلاش کنیم تا عدالت آموزشی محقق شود درخواست من از معاونت آموزشی این است که موانع نگهداری نخبگان را بررسی کند راه حل این است قدر آنها را بدانیم و این افراد بدون تاخیر در جای مناسب قرار بگیرند.
ظفرقندی با بیان اینکه باید ادامه تحصیل در حوزه پزشکی را آسان کنیم، گفت: امروزه این ادامه تحصیل سخت است باید تعادل در این زمینه ایجاد کنیم. همچنین باید مراکز تربیت کننده دانشجویان را تقویت کنیم و به نخبگان اولویت بدهیم.
وی در پایان تاکید کرد: ما در شورای معاونین مصوب کردیم افراد بیشتری را برای بعد از پایان دستیاری نگه داریم قبلاً این میزان ۵ درصد بود دیروز مصوب کردیم ۱۰ درصد این افراد را نگه داریم.
گزارش از عرفان عباسی
