به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» ، محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، در همایش پدافند غیرعامل به اهمیت جایگاه دانشگاه‌ها در نظام علمی کشور و ارتباط آن با پدافند غیرعامل ضمن گرامیداشت یاد شهدای دفاع مقدس و شهدای جهاد علمی، از جمله شهید مجید شهریاری، اظهار کرد: دانشگاه‌های ایران باید به سمت پاسخگویی و پیروسازی حرکت کنند و به‌عنوان نهاد علمی، مسئولیت اصلی در توسعه سبک زندگی عالمانه را بر عهده گیرند.
دانشگاه به‌عنوان نهاد پاسخگو و پیروساز
طهرانچی گفت: "دانشگاه در غرب به‌عنوان نهاد توسعه عمل می‌کند و مرجعیت علمی دارد، درحالی‌که در ایران این نظام به‌درستی پیاده نشده است." او تأکید کرد که مرجعیت نهاد علم، پیروسازی و تأثیرگذاری بر جامعه را ایجاب می‌کند. این پیروسازی باید به گونه‌ای باشد که چالش‌های اجتماعی و فرهنگی از مسیر دانش و پژوهش حل شود.
وی با تأکید بر اهمیت پدافند غیرعامل، آن را فراتر از مسائل سخت‌افزاری و فنی دانست و گفت: "پدافند غیرعامل یک سبک زندگی است که در تمام مراحل زندگی جاری است. این مفهوم باید همانند سیستم ایمنی بدن عمل کند و در مسائل اجتماعی و فرهنگی نیز حضور داشته باشد."
وی افزود: که اگر این نگاه در جامعه حاکم شود، بسیاری از تهدیدات قابل مدیریت خواهد بود.
نقش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه علمی و پدافند غیرعامل
طهرانچی اشاره کرد که دانشگاه آزاد اسلامی با اجرای برنامه‌های علمی، گام‌های مهمی در توسعه دانش و پاسخگویی برداشته است. او توضیح داد که در برنامه هفتم توسعه، مقرر شده ۱۰ درصد از پایان‌نامه‌ها جهت‌دار باشند، اما در استان تهران این رقم به ۴۴ درصد رسیده است.
به گفته وی، بیش از ۵۰ برنامه علمی در دانشگاه آزاد طراحی شده است که بسیاری از آنها به حوزه‌هایی چون پدافند غیرعامل مرتبط هستند. نظامات دانشگاهی و تحولات جهانی وی دانشگاه را یک "اجتماع علمی" دانست که باید نظامات پاسخگو داشته باشد.
طهرانچی بیان کرد: "دانشگاه محل متکلم وحده بودن دانشمندان نیست، بلکه جایی است که پژوهش‌ها در یک چارچوب منسجم دنبال می‌شود." او به ضعف نظامات فعلی در ایران اشاره کرد و گفت که حتی اگر دانشگاه‌های ایرانی به‌درستی از مدل‌های غربی کپی می‌شدند، وضعیت بهتری داشتیم.
طهرانچی همچنین به تحولات جهانی در حوزه علم و فناوری اشاره کرد و افزود: "غرب از سال ۲۰۲۰ وارد دوران انقلاب صنعتی پنجم شده است که در آن همکاری انسان و ربات محوریت دارد. این تغییرات، مفاهیم اجتماعی و سیاسی را دگرگون کرده و پدافند غیرعامل را به لبه دانشی تبدیل کرده است."
پدافند غیرعامل در فضای سایبری و اشتراکی
طهرانچی فضای سایبری را چالشی جدید برای پدافند غیرعامل دانست و گفت: "در گذشته، اطلاعات افراد و کشورها مخفی بود، اما اکنون در فضای سایبری تمام فعالیت‌ها و اطلاعات به اشتراک گذاشته می‌شود."
وی تأکید کرد که این تحولات، نیاز به پدافند غیرعامل را دوچندان می‌کند و افزود که دانشگاه‌ها باید در این زمینه پیشگام باشند. چالش‌های علمی و جریان‌سازی ملی دانش طهرانچی به چالش‌های مرتبط با جریان دانش در ایران پرداخت و اظهار کرد که دانشگاه‌های ایرانی بیشتر به جریان جهانی علم وابسته‌اند تا جریان ملی. او این وابستگی را به فریلنسرهایی تشبیه کرد که به سفارش خارجی کار می‌کنند و تأثیری بر اقتصاد ملی ندارند.
طهرانچی بیان کرد: علم باید در ابتدا در قالب یک جریان ملی تولید شود و سپس به جریان جهانی متصل گردد.
نقش پدافند غیرعامل در تصمیم‌گیری‌های علمی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با استناد به آیات قرآنی و بیانات رهبری، وظیفه دانشگاه را تولید علم و تربیت عالمان دانست. او گفت: "براساس آیه شریفه «وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ»، دانشگاه‌ها باید در مسیر تولید علم و تربیت سبک زندگی عالمانه حرکت کنند."
طهرانچی افزود که پدافند غیرعامل باید در تمام بخش‌های دانشگاهی و اجتماعی جاری باشد و تصمیم‌گیری‌های علمی نیز باید در این چارچوب صورت گیرد.
تحول در پایان‌نامه‌ها و پژوهش‌های دانشگاهی
وی به تغییر رویکرد در پایان‌نامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی اشاره کرد و گفت: "در مدل جدید، پایان‌نامه‌ها در چارچوب برنامه‌های علمی تدوین می‌شوند. دانشجویان به‌جای ارسال مقاله به ژورنال‌های خارجی، در کنفرانس‌های ملی شرکت کرده و پژوهش خود را ارائه می‌دهند. این رویکرد نه‌تنها باعث تولید علم در داخل کشور می‌شود، بلکه به توسعه نظامات علمی نیز کمک می‌کند."
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: پدافند غیرعامل یک ضرورت ملی است که باید در تمام سطوح علمی و اجتماعی نهادینه شود. دانشگاه خط مقدم این حرکت است اگر قرار است تغییری در کشور رخ دهد، باید از دانشگاه‌ها آغاز شود.
