به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» ، شکی نیست که مادر از هر جهت مقام ارجمند ووالایی در همه‌ی ادیان داشته و دارد و همگان با دید احترام به او می‌نگرند و به عظمت وبزرگی از وی یاد می‌کنند. هر دین وآیینی که در طول تاریخ آمده به این مسئله توجه کرده و مردم را به خدمت به مادر فراخوانده است. همانگونه که دین نسبت به سایر پدیده های عالم اظهار نظر می‌کند، جهان را آنگونه که هست به ما می‌نمایاند ودر امور ارزش، ارزش‌ها را معرفی ودر مورد آنها ارزشگذاری و داوری می‌نماید؛ درباره مادر و مقام و جایگاه او نیز ساکت نبوده، بلکه عنوان مادری را جایگاه بس والا و ارزشمند دانسته، مقام وی را گرامی می‌دارد.
مادر، ریشه رحمت در جامعه
در این نگرش است که بالاترین و بارزترین و برترین نقشی که در کلام وحیانی قرآن کریم و در آموزه‌های دینی برای زنان ترسیم و ستایش می‌شود، نقش مادری و عهده‌داری پرچم تربیت فرزندان به‌دست مادران است. مادران نقش‌های طبیعی سه‌گانه‌ای دارند: نقش دختری و نقش همسری و نقش مادری. هرکدام از این نقش‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد که موضوع ما در اینجا نقش مادری است. می‌بینیم که در آموزه‌های دینی و قرآن کریم به این سه نقش و بالاخص به نقش مادری و جایگاه مادر و ضرورت تکریمش بسیار توجه شده است. تکریم مادر اثرات مثبت بسیار زیادی در جامعه دارد؛ از جمله اینکه باعث رشد فکری و تعلق خاطر فرزندان به خانواده شده و روحیه‌ی هم‌بستگی و همدلی در خانواده پررنگ می‌شود.
در رفتار نبی مکرم اسلام می‌بینیم هنگامی که مردی به ایشان عرض می‌کند به چه کسی نیکی کنم، حضرت سه بار به او سفارش می‌کنند به مادرت به مادرت به مادرت. یا در جای دیگر جوانی که عزم جهادی که واجب عینی نبود را داشت پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در پاسخ اجازه خواستن او به وی می‌فرمایند در خدمت مادرت باش که بهشت زیر پای مادران است. این نگاه در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در بستر جامعه‌ای اتفاق افتاد که زن هیچ نقشی نداشت و هیچ هویت و حقوق اجتماعی و فردی‌ای نداشت و به‌عنوان دارایی پدر و همسر و پسرانش بود. اسلام آمد و هویت ویژه‌ای برای زن قائل شد؛ اثراتش را در جامعه‌ی فعلی هم می‌بینیم. وقتی شخصیت زن و جایگاه مادری در نگاه اسلام را با نگاه جامعه‌ی غربی مقایسه می‌کنیم، می‌ببینم اصلاً فرقش از زمین تا آسمان است. غرب نگاه ابزاری به زن و نگاه فرودستی به نقش مادری دارد و دائماً می‌خواهد این نقش را به خارج از چهارچوب خانواده بکشاند؛ در حالی که دین مبین اسلام، «مادری» را به‌عنوان یکی از نقش‌های اصیل و از اولویت‌های ویژه‌ی زنان معرفی می‌کند.
* تکریم نقش مادر، تحقق تمدن نوین اسلامی را در پی دارد
تکریم مادران در جامعه‌ی فعلی و آینده باعث ایجاد هویت ویژه‌ای برای زنان می‌شود، باعث شناخت جایگاه ویژه‌ی زنانه و مادرانه‌شان می‌شود. آینده‌نگری یکی از ضرورت‌های تربیت است؛ یعنی همان طوری که در بیانات رهبر انقلاب درباره‌ی تمدن نوین اسلامی و زمینه‌سازی بستر تحققش هست، این ضرورت اتفاق نمی‌افتد، مگر اینکه نقش مادری در کانون خانواده را بازنگری کنیم و آن را به جایگاه اصلی‌اش برگردانیم؛ همان هویت اصلی مادرانه و ویژه برای زنان. این مسئله کمک می‌کند با هویت‌افزایی و تکریم مادران که زمینه‌ساز هویت زنان است، آینده‌ای هدفمند و متعالی برای فرزندانمان ترسیم کنیم. نقش مادر و تکریم جایگاهش در بستر خانواده که محور اصلی خانواده و محور عاطفی‌اش است، زمینه‌ای برای آینده‌نگری و آینده‌سازی و زمینه‌سازی برای تحقق تمدن نوین اسلامی ایجاد می‌کند.
بستری که به برکت انقلاب اسلامی در جامعه‌ی ما ایجاد شده است، کمک می‌کند که منافاتی بین مادری و پذیرش نقش‌های دیگر متناسب با شخصیت و جایگاه زنانه ایجاد نشود؛ زنانی داریم که در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، علمی و هنری مختلفی، در کنار مادربودن و پذیرش هویت مادرانه‌شان توانسته‌اند نقش‌آفرینی کنند.
* تکریم نقش مادر نیازمند قانون‌گذاری و فرهنگسازی
تکریم جایگاه مادری را نمی‌توانیم صرفاً با قانون‌گذاری حل کنیم. قانون‌گذاری می‌تواند زمینه را برایش ایجاد کند؛ ولی در این راستا مهم‌ترین اصل برگرفته از سنت و سیره‌ی نبوی این است که با فرهنگسازی بتوانیم مادر و جایگاه مادران را تکریم کنیم. فرهنگسازی متناسب با هر گروه. به طور مثال رهبرانقلاب درجایی از سخنان خود بیان کردند که باید کاری کنیم تا فرزندان دست مادر را ببوسند. این رفتار را چه کسی در خانه باید به فرزندان آموزش دهد؟ نخستین کسی که می‌تواند به فرزند این را آموزش دهد پدر خانواده است. اوست که باید در رفتار و کردارش مادر خانواده را تایید و تکریم و عزت مادر را افزون کند. پس می‌بینیم یکی از گروه‌های اصلی در جامعه که باید مخاطب فرهنگسازی‌ها قرار گیرند، پدران جامعه هستند. آنها باید خود احترام را آموخته باشند تا بتوانند آن را به فرزندان نیز منتقل کنند. یا در تولیدات تلویزیونی و سینمایی نباید نقش مادر را زنی منفعل که سایرین صرفا به لحاظ سن و جنسیت او به وی احترام می‌گذارند نشان داد. در حالی که در دین ما در روایات ما در تاریخ دینی و ملتی ما، زن در هر نقشی اعم از فردی یا نقش‌های مربوط به خانواده نظیر دختری و همسری و مادری و چه در نقش‌های اجتماعی حضور داشته همواره حضوری فعالانه و موثر داشته است. در حوزه خانواده روایاتی نظیر «المرأة سیدة بیتها» نگاه دین اسلام به نقش زن را به خوبی نشان می‌دهد.
برخلاف غرب که مادربودن را بندی به پا و مانعی برای رشد فردی معرفی می‌کند؛ همان طور که فمینیست‌ها و برخی از ماتریالیست‌ها جایگاه مادری را جایگاهی فرودستی می‌دانند که مانع می‌شود از اینکه زن بتواند در عرصه‌های مختلف موفق باشد و بروز و ظهور داشته باشد. توقع می‌رود از این پس مسئولان به این موضوع مهم توجه بیشتری داشته باشند و با هویت‌افزایی و تکریم جایگاه مادر از طریق رسانه و آموزش‌های مختلف، نقش مادری را در جامعه به جایگاه ویژه‌اش برسانند و بسترهایی برای حضور بهتر و پررنگ‌تر زنان در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایجاد کنند تا بتوان زمینه‌سازی برای تحقق تمدن نوین اسلامی را انتظار داشت.
جایگاه مادر در ادیان گذشته
به هر دین و آیینی که نظر کنیم و متون مربوط به آن را با دقت بخوانیم، در خواهیم یافت که آن دین نگاه خاصی به مادر دارد و احترام و تعظیم او را واجب می‌داند. انبیای گذشته ضمن این که به احترام نهادن به مادر توصیه می‌کردند، قبل از همه خود در مقابل مادر تکریم نموده برایش طلب رحمت و مغفرت می‌کردند.
1- ابراهیم خلیل الله (علیه السلام) : برای پدر و مادرش دعا می‌کرد و از خدا می‌خواهد که آنها را مورد غفران و آمرزش قرار دهد : «ربنا اغفرلی و لوالدیّ و للمومنین یوم یقوم الحساب.» (1)پروردگارا! من وپدر و مادرم و همه مومنان را، در آن روز که حساب بر پا می‌شود، بیامرز.»
این دعای ابراهیم افزون بر اینکه نشان دهنده بزرگی شان و مقام مادر است، جنبه تربیتی نیزدارد؛ چرا که به پیروان مکتب توحید می‌آموزد که این گونه برای پدر و مادرشان دعا کنند. بنابر این، در دین ابراهیم خلیل (علیه السلام) که دین حنیف و خالص بود، مادر از مقام بالایی بر خوردار بود و جایگاه خاصی نزد او داشته است.
2-در آیین موسی کلیم (علیه السلام) : مقام مادر بس عظیم و بزرگ بوده و فرزندان خدمت کار به مادر همنشینان بهشتی پیامبران می‌شده اند. حضرت موسی (علیه السلام) هنگام مناجات با خدا، از خداوند درخواست کرد که همنشینی وی را در بهشت برایش معرفی کند تا او را بشناسد. خطاب آمد، ای موسی! در فلان ناحیه، کوچه‌ی فلان و فلان مغازه برو، کسی که در آنجا مشغول کار است او رفیق تو در بهشت خواهد بود.
حضرت موسی (علیه السلام) سراغ او رفت، دید جوانی است قصاب. از دور مراقب بود تا ببینداو چه عمل شایسته ای دارد. اما چیز فوق العاده ای از او مشاهده نکرد.
شب هنگام که جوان محل کار را ترک می‌کرد، موسی بدون آن که خود را معرفی کند، نزد جوان آمد واز او خواست تا شب را مهمانش باشد. حضرت موسی می‌خواست بدین طریق رمز کار او را بدست آورد و ببیند آن جوان چه عبادتهایی در خلوتگاه انجام می‌دهد که این قدر درجه پیدا کرده و همنشین پیامبر خدا شده است.
جوان همین که وارد منزل شد قبل ازهر چیز غذایی آماد کرد، آن گاه سراغ پیرزنی از کار افتاده رفت که دست و پایش فلج شده، قدرت حرکت و جابجا شدن را نداشت. با صبر و حوصله غذا را لقمه لقمه به دهانش گذاشت، او را شست و شو داد، لباسش را عوض کرد و سر جایش گذاشت. موسی هنگام خداحافظی خود را معرفی کرد؛ پرسید این زن کیست و پس از آن که به وی غذا می‌دادی نگاهی به سوی آسمان می‌انداخت و کلماتی بر زبان جاری می‌کرد، چه بود؟گفت: این زن مادرم است و هر بار که به او غذا می‌دهم و او را سیر می‌کنم در باره من دعا می‌کند و می‌گوید : خدایا او را همنشین موسی بن عمران در بهشت برین قرار بده، موسی به جوان مژده داد که دعای مادر درباره تو مستجاب گردیده است.
3- مقام مادر در دین حضرت عیسی (علیه السلام) : به حدی است که وی در آغاز زندگی شکر خدا می‌گوید و نخستین بار این نکته را یادآور می‌شود و از خدا تشکر می‌کند که او را نسبت به مادرش نیکو کار قرار داده است؛ چون او می‌داند که نیکی به مادر بالاترین ارزش را دارد : «و برّا بوالدتی و لم یجعلنی جبّارا شقّیا. » «مرانسبت به مادرم نیکو کار قرار داده و جبار و شقی قرار نداده است»
حضرت مسیح که بدون پدر از مادر متولد شد، صرف این که نیکی به مادر را از امتیازات خود بر می شمارد دلیل روشنی است بر اهمیت مقام مادر در نزد وی، و گرنه عیسی به عنوان فرستاده خدا افتخاراتی بسیار داشت و می‌توانست آنها را در مقام شکر گذاری متذکر شود.
جایگاه مادر در دین اسلام
هر چند همه ادیان الهی مقام ارزشمندی برای مادر قایلند و به او احترام می‌گذارند، ولی اسلام بیش از دیگر مکاتب به این مسئله توجه نموده و به مادر عظمت بخشیده است. حقوقی را که اسلام برای مادران مشخص کرده، بسیار فراتر ازحقوقی است که برای دیگران حتی پدر قایل شده است؛ چرا که مادر مربی انسان ودر حقیقت پرورش دهنده جامعه است و اوست که می‌تواند فرد و جامعه را به سعادت برساند و یا به شقاوت و بد بختی بکشاند. در اینجا لازم است تا جایگاه مادر را به طور فشرده و خلاصه از منظر قرآن و احادیث اسلامی بررس کنیم:
1) قرآن کریم
کلمه مادر به اشکال مختلف، به صورت جمع و مفرد مانند : «ام» و «والدتی»، «امّ موسی»، «والدات» و «امهات» و امثال آن فراوان در قرآن آمده است. هم چنین مادر و پدر به هیئت تثنیه مانند «والدین» ، و «ابوی» مکرر در این کتاب آسمانی به کار رفته است. اگر با دقت در این موارد نگاه کنیم، می‌بینیم که خداوند در هر یک از آن آیات، با عظمت و بزرگی از مادر یاد کرده و به نوعی از مقام او تمجید نموده است. چرا که وحی و الهام مستقیم خدا به مادر موسی، اظهار ارادت ونیکویی عیسی به مادر، بیان زحمات و رنج‌های مادر در قرآن کریم و همچنین دستور حق تعالی به احسان و نیکی نسبت به پدر و مادر، همه گواه بر رفعت جایگاه مادر است. خدای تعالی در سوره لقمان و احقاف پس از توصیه به احسان والدین، تحمل رنج وزحمت های مادر را بیان می‌کند و می فر ماید : «مادرش او (فرزند) را با ناراحتی حمل می‌کند و با ناراحتی بر زمین می‌گذارد و دوران حمل و از شیر بازگرفتنش سی ماه است تا زمانی که به کمال ورشد برسد وبه چهل سالگی بالغ گردد.»
بیان رنج و تلاش مادر با این که پدر نیز در اغلب سختی‌های تربیت فرزند شریک است، خود دلیل بر اهمیت و ارزش کار مادر است. روشن است، کسی نزد حق تعالی مقام بالاتر دارد که کار ارزشمند تری انجام دهد.
نکته قابل توجه در آیات مربوط به احسان پدر و مادر این که خداوند ابتدا به نیکی کردن نسبت به پدر و مادر هر دو دستور می‌دهد، سپس بدون ذکر زحمات پدر، مشکلات وناراحتی های مادر را بیان می‌کند. گویی، مادر عامل اصلی در لزوم نیکی به والدین بوده و کار او آن قدر ارزشمند است که احسان به پدر را نیز بر فرزند واجب می‌سازد. اگر نبود صبر و پایداری مادر، در برابر سختی‌های دوران بارداری و پذیرش ناگواری‌های طاقت فرسای دوره شیر دهی و تربیت فرزند، شاید به این قطع و حتم به احسان والدین به صورت مطلق حکم نمی‌شد. تا آن جا که مسئله نیکی به پدر و مادر در قرآن کریم هم طراز با عبادت خدای متعال به حساب آمده است.
مادری در کشاکش مدرنیته و سنت
امروزه زنان ایرانی رفته‌رفته در سطح وسیعی به باز‌اندیشی درباره موقعیت‌ها و هویت‌های اجتماعی سنتی خود پرداخته‌اند، بنابراین در اثر پیدایش ارزش‌ها و نگرش‌های جدید، مقاومت‌هایی از جانب آنها چه در عرصه خانوادگی و چه در عرصه اجتماعی، در زمینه پذیرش نقش‌های سنتی زنان در خانواده و جامعه شکل گرفته است. این مقاومت‌ها و بازاندیشی‌ها به خصوص از طرف نسل جوان مورد پذیرش قرار می‌گیرد و در بعضی مواقع، سبب بروز تعارض در ارزشهای مورد پذیرش از سوی آنان و ارزشهای القاشده به آنها که از سوی والدین انجام می‌گیرد، می‌شود. از آنجا که بیش از نیمی از جمعیت کشور ما جوان هستند، بنابراین شناسایی ارزش‌ها و نگرش‌های آنها در رابطه با نقش مادری می‌تواند قدمی در جهت روشن‌کردن سیمای زن ایرانی، ارزش‌ها، نگرش‌های او و نیز شناسایی عوامل مؤثر بر تغییر دیدگاه زنان و دختران ایرانی بردارد و افزایش دانش و نگرش ما نسبت به نقش مهم مادری در جامعه را موجب شود.
از سوی دیگر ساختار خانواده همیشه تحت تأثیر تغییرات و تحولات اجتماعی بوده است، در نتیجه این تحولات، بخشی از وظایف خانواده را نهاد‌های اجتماعی دیگر برعهده گرفته‌اند. در دهه‌های اخیر گسترش نوگرایی و ارزشهای مدرنیته و جهانی‌شدن، سبب ارتقای آگاهی زنان، ازدیاد فرصت‌های شغلی و تحصیلی آنها، تعدد روابط اجتماعی و تعلقات گروهی در بین زنان و در نتیجه تعدد و تکثر منابع هویت‌یابی زنان شده است. در فرهنگ ایرانی- اسلامی، مادر به عنوان کسی که مراقبت و پرورش نسل آینده را برعهده دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است، چنان که در روایات دینی بهشت زیر پای مادران قرار دارد. در جامعه ما نیز مادری وظیفه‌ای زنانه تلقی شده است و پیوند عمیقی با فیزیولوژی زنانه دارد. پژوهشی در همین زمینه نشان می‌دهد حدود ۹۰ درصد زنان جامعه ما مادری را مهم‌ترین نقش خود می‌دانند.
نسخه جدیدی از تبیین‌های ایده‌ای و ارزش خانواده، اخیراً تحت عنوان تئوری ایده‌آلیسم توسعه مطرح شده است. در این تئوری بر اشاعه و گسترش ایده‌های مرتبط با توسعه، پیشرفت و مدرنیته در سطح جهان، به عنوان نیرویی مهم و تأثیرگذار در تغییرات ارزشی و رفتاری خانواده تأکید شده است. طبق این تئوری هر کجا که عناصری از ایده‌آل‌های اساساً غربی توسعه و اشکال خانواده مرتبط با آن، گسترش و مقبولیت یافته‌اند، به تسریع تغییر در بسیاری از رفتار‌های جمعیتی و خانوادگی، نظیر افزایش استفاده از روش‌های پیشگیری از باروری و گسترش خانواده‌های کوچک‌تر، افزایش سن ازدواج، برابری جنسیتی و فرزندآوری خارج از محدوده خانواده کمک کرده‌اند. در عین حال مقاومت در مقابل عناصری از ایده‌آلیسم توسعه در نقاطی از دنیا، عاملی در ابقای الگوها و اشکال سنتی خانواده بوده است. گرچه هر کدام از دیدگاه‌های تئوریکی تلاش کرده‌اند عوامل تغییرات خانواده و ساز و کار تأثیرگذاری آنها را توضیح دهند، اما قدر مسلم اینکه تأثیر عوامل نگرشی و ساختاری تغییرات خانواده در بین همه گروه‌ها و لایه‌های اجتماعی یکسان و همزمان نیست. معمولاً در بین گروه‌های مختلف اجتماعی، سطوح مختلفی از پایبندی به ارزشهای ریشه‌دار تاریخی و همچنین انطباق با تغییرات جدید نیز وجود دارد که سبب ایجاد تفاوت‌ها و شکاف‌های اجتماعی می‌شود.
بررسی جایگاه مادران در تربیت فرزندان
در میان اعضای خانواده بیشترین سهم تاثیر گذاری برای مادران است؛ به ویژه در خانواده هایی که شیوۀ زیستی طبیعی و مطابق با الگو ها و سنت اسلامی دارند که بر اساس آن، شیر مادر بهترین غذای کودک و آغوش او، بهترین جایگاه برای تربیت و پرورش کودکان شناخته می شود. بر پایۀ همین نگرش، بارزترین و والاترین نقشی که در کلام وحیانی قرآن برای زنان ترسیم شده و مورد ستایش قرار گرفته، نقش مادری و عهده داری تربیت فرزندان از سوی آنان است.
خداوند در قبال صبر و بردباری مادر، اجر و پاداش بی پایان به او عنایت می کند. قرآن کریم به رنج و مشقت مادر اشاره کرده می فرماید: «حَمَلَتهُ اُمُّهُ کُرهاً وَ وَضعَتهُ کرهاً وَ حَملُهُ وَ فِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شهَراً..» مادرش او را با تحمل رنج و زحمت باردار شد و با رنج و زحمت اورا زایید و دوران بارداری و بازگرفتنش از شیر سی ماه است... (سورۀ احقاف، آیۀ 15)
آیه در ابتدا نیکی به والدین را سفارش می کند، آن گاه به دنبال این سفارش به ناراحتی هایی که مادر در دوران حاملگی، وضع حمل و شیردان تحمل می کند اشاره می نماید.
پیامبر اکرم - صلی الله و علیه و آله - در تبیین جایگاه مادر می فرماید: «الجَنَّهُ تَحتَ اَقدَامِ الاُمَّهَات» بهشت زیر پای مادران است.
این حدیث حاکی از آن است که بدون رضایت مادر نمی توان به بهشت و نعمت های بهشتی دست یافت. در نتیجه مادر در اسلام دارای مقام و ارزش بسیار بالایی می باشد به طوری که برای مادر دنیایی زیبا ایجاد کرده که همۀ افراد باید به مقام مادر احترام و تعظیم کنند. زیرا بخش اعظم سعادتمندی فرزندان و در نتیجه لایق بهشت شدن توسط مادر است و مادر در برابر فرزندان نیز محترم است و این احترام دستور موکد اسلام است.
نقش تربیتی مادر در دوران قبل از بارداری
نقش تربیتی مادر می تواند در مراحل مختلفی مورد بررسی قرار بگیرد؛ از جمله قبل از بارداری که در ذیل به آن پرداخته می شود:
الف) خود سازی و معرفت معنوی
ضرورت خود سازی از آن حیث است که در ما تولدی نو و حیاتی جدید با معیارهای نو و انسانی پدید آید، زیرا ما در محیطی آلوده به دنیا آمده ایم، حال این سازندگی برای کسی که می خواهد مادر شود ضروری تر است؛ زیرا علاوه بر مسئولیت شخصی، مسئولیت سازندگی دیگران یعنی نسل آینده را نیز بر عهده دارد. فساد او فساد جامعه و سلامت و صلاح او، صلاح و سلامت جامعه است. بنابراین مادری که می خواهد موجبات رشد و تعالی انسانی را عهده دار شود باید قبل از اینکه اقدام به فرزندار شدن کند، خود در جهات انسانی تربیت شود و خود سازی کند بدین معنی که زن بتواند به علم و معرفت و کمالات معنوی و اخلاق دست یابد تا از این طریق آمادگی این امر مهم را پیدا کند.
ب) یقین و ایمان قلبی
ایمان و باورهای دینی، علاوه بر تاثیر در زندگی خصوصی همسران، در تربیت دینی فرزندان نیز تاثیر شگرفی دارد؛ شرک و بی ایمانی مادر در سرنوشت فرزندان موثر و مایه انواع انحراف ها می شود؛ بلکه شعلۀ سوزانی است که سعادت دنیا و آخرت مادر و فرزندان را به آتش می کشد؛ از این رو، قرآن کریم، ازدواج با زنان مشرک را مجاز نمی داند و یاد آور می شود که زیبایی ظاهری یا ثروت فراوان آنان شما را فریب ندهد؛ بلکه کنیز با ایمان از آنان برتر و با فضیلت تر است و فقط زمانی می توان با آنان ازدواج کرد که ایمان بیاورند. همچنین به زنان مسلمان نیز فرمان می دهد که با مردان مشرک ازدواج نکنند؛ مگر اینکه ایمان بیاورند. «وَلَا تَنکِحُوا المُشرِکَاتِ حَتی یُومِنَّ وَ لَاَمَهٌ مُّومِنَهٌ خَیر مَّن مُّشرِکَهٍ وَ لَو اَعجَبَتکُم وَ لَا تُنکِحُوا المُشرِکِینَ حَتی یومِنُوا وَ لَعبدٌ مُّومِنٌ خَیرمَّن مُّشرِک» و با زنان مشرک ازدواج نکنید تا زمانی که ایمان بیاورند. قطعا کنیز با ایمان از زن آزاد مشرک بهتر است، هرچند شما را خوش آید و زنان با ایمان را به ازدواج مردان مشرک در نیاورید تا زمانی که ایمان بیاورند مسلما بردۀ با ایمان از مرد آزاد مشرک بهتر است هر چند شما را خوش آید. (سورۀ بقره، آیۀ 221)
بنابر این مادری که می خواهد فرزند با ایمان داشته باشد خود باید دارای یقین و ایمان قلبی باشد تا بتواند فرزندانش را سرشار از ایمان به خداوند نماید و فرزندی خدا پرست و پاک تربیت کند و چنین زنانی می توانند مروّج ارزشهای والای انسانی و ظرف دریافت روح الهی باشند و از دامن زنانی با ایمان، مردان بزرگ به رشد و تعالی می رسند.
ج) تقوا و فضیلت الهی
تقوا از "وقی" به معنای حفظ شی از آنچه اذّیت و آزار می رساند، می باشد. نتیجۀ خود شناسی و خود سازی یافتن یک تحول فکری در خود و حرکت به سوی هدفی انسانی و راه یافتن به کمال است. انسان خود ساخته خود را موظف می داند که درطریق تقوا گام بردارد. هدف انسان با تقوا رسیدن به مرحله ای است که جزء خدا نمی جوید و غیر از او نمی خواهد، دل را بدون محبت او مرده می داند و تنها هدفش رسیدن به رضای خداست.
اساس جامعۀ اسلامی بر فضیلت و تقواست و این هنگامی ممکن است که تربیت بر اساس تقوا استوار شود و این میسّر نیست جزء هنگامی که مادران با تقوا، سرانجام آن را بر عهده گیرند؛ زیرا مادر اولین کسی است که بذر تربیت را در جان و روان کودک می پاشد و دامن مادر اولین مدرسۀ کودک است. ایمان و تقوای مادر، خیرخواهی و پاکدلی او، در فرزند اثر دارد. مادری که بد سیرت باشد هر چند پدر خوب باشد کمتر احتمال دارد فرزند پاک و نجیب درآید.
بر این اساس مادر باید ساخته تر از پدر و با تقوای بیشتر باشد؛ او نیازمند است در همه حال خدا را در نظر داشته باشد. مادر خود شناسی و خود سازی نیاز دارد، تقوا هدف می خواهد و چنین کسی است که می تواند شاهکار خلقت باشد.از آنجایی که تقوا پرهیز کردن و نگهداری نفس از گناه است. مادر باید در خود داری و نگهداری نفس به جایی برسد که مصونیت از گناه برایش پیش آید و در کار و رفتارش خداوند را مراقب بداند. در تربیت دینی پرهیزکاری افضل اعمال و مورد محبت خداست. پس زن باید قبل از بارداری در مسیر تقوا باشد و شخصیتش را بر اساس آن رنگ دهد؛ زیرا علم ثابت کرده که پرهیز از گناه و خدا ترسی در همۀ امور کودک اثر می گذارد.
در ادامه به بررسی چندی از مادران موفق که در جامعه ایران و انقلاب اسلامی توانسته اند به موفقیتهایی دست پیدا کنند می‌پردازیم؛
سهیلا سامی، جراح نابغه ایرانی
سهیلا سامی متولد سال ۶۸ است یعنی فقط ۳۰ سال دارد. اما با این سن کم تاکنون ۵۰۰ عمل جراحی مغز و اعصاب داشته! او که دوره رزیدنتی خود را در مرکز مغز و اعصاب هانوفر آلمان شروع کرد، پیچ و خم جراحی را در کنار پروفسور سمیعی آموخت. شاید مهم‌ترین ویژگی این نابغه جوان که جلب‌توجه می‌کند محجبه بودن اوست.
سهیلا سامی در خصوص حجاب خود در مصاحبه‌ای گفته است: من با انتخاب و آگاهی حجاب را برگزیدم و این دیگر داخل و خارج از کشور ندارد. او در پاسخ به این سؤال که حجاب برایش محدودیت ایجاد کرده است یا نه، پاسخ می‌دهد: حجاب در زمینه جراحی برای من محدودیتی ایجاد نکرده و حتی در اتاق عمل که یک محیط کاملا استریل است و مدام باید دست‌های خود را شست و در کنار همکاران آقا و خانم کار کرد، تاکنون هیچ مشکلی برای من ایجاد نشده است.
کبری غیاثی، قهرمان بین‌المللی تیراندازی
کبری غیاثی که متولد ایلام است از ۱۳ سالگی با سلاح‌های جنگی به تمرین می‌پرداخت. کم‌کم این استعداد خدادادی در تیراندازی او را به سکو‌های قهرمانی جهانی و آسیایی کشاند. کبری غیاثی هم اکنون مدرس فدراسیون تیراندازی کشور و دارای مدرک مربیگری آسیایی، داوری بین‌المللی و سابقه ۱۵ سال حضور به عنوان مربی تیم ملی در دو فدراسیون معلولین و جانبازان و فدراسیون تیراندازی کشور را دارد. حضور او با پوشش حجاب در عرصه‌های بین‌المللی مایه جلب نظر و ترویج این ارزش دینی زنانه بوده است.
بهناز حیدرچی و کشف پادتن ایدز
بهناز حیدرچی از محققان سرشناس ایرانی است. وی در همکاری با یک تیم تحقیقاتی از سوی دانشگاه ملبورن استرالیا توانست افتخار شرکت در کشف و تولید پادتن ایدز از شیرگاو را به خود اختصاص دهد. مریت کرامسکی، محقق ارشد این پروژه که نتیجه تحقیقات خود را به عنوان یکی از برندگان برنامه ملی علم تازه ارائه کرده در این رابطه گفت: ما توانستیم پادتن‌های ویژه در مقابل اچ‌آی‌وی از شیر گاو بگیریم. ما این پادتن‌ها را آزمایش کرده و در آزمایش‌های آزمایشگاهی دریافتیم که آنها پادتن اچ‌آی‌وی هستند و مانع تأثیر این ویروس در کل سلول‌های بدن می‌شوند. پادتن‌های ضد اچ‌آی‌وی گرفته شده از شیرگاو همچنین قرار است به‌عنوان یک کرم در بازار عرضه شود تا مورد استفاده زنان قرار بگیرد.
تاهانی عامر، دانشمند برجسته ناسا
تاهانی عامر، زنی مسلمان با پوششی اسلامی از برجسته‌ترین دانشمندان ناساست. او در مناطق حاشیه نشین قاهره به دنیا آمد، ۱۷ سالگی ازدواج کرد و در همان نوجوانی دست تقدیر او را به آمریکا کشاند. تاهانی در حالی سر کلاس‌های ریاضیات در آمریکا می‌نشست که حتی یک کلمه از زبان انگلیسی بلد نبود، اما به برکت لطفی که خدا به او کرده بود و هوشی سرشار نصیبش ساخته بود، خیلی زود به شاگرد برتر کلاس و در نهایت یک‌مهندس ایده‌آل تبدیل شد.
او کار خود را با ورود به ناسا ادامه داد و هم‌اکنون از دانشمندان برجسته این شرکت فضایی است. تاهانی عامر در یادداشت کوتاهی که در سایت ناسا درباره زندگینامه خود نوشته، می‌نویسد:
همواره سه اصل را در زندگی مهم دانسته‌ام: رضایت خدا، آموزش و تحصیل که کلید بهره‌گیری از فرصت‌هاست و نهایتا خدمت به مردم با مهربانی و مهرورزی.
هر هفته برنامه‌های آموزشی مرتبط با تحصیل و تخصصم در ناسا را به صورت داوطلبانه برای علاقه‌مندان به انجام می‌رسانم و در کنار همه این‌ها بخشی از وقت خود را صرف آموزش‌های مذهبی و زبان عربی به کودکان و جوانان مسلمان در مسجد می‌کنم.
