به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، حسین سیمایی صراف وزیر علوم شامگاه چهارشنبه 26 دی با استقبال محمدکاظم آل صادق سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد، وارد عراق شد تا در رویداد دومین هفته علم ایران و عراق حضور یابد.
این سفر با هدف گسترش همکاری‌های علمی، پژوهشی و فناوری میان دو کشور و به منظور شرکت در رویداد "هفته دوم علم مشترک ایران و عراق" انجام شد؛ رویدادی که به عنوان بستری برای تبادل دانش و توسعه تعاملات علمی و فناوری میان نهادهای آموزشی و پژوهشی دو کشور شناخته می‌شود.
همچنین دومین هفته علم ایران و عراق از روز شنبه، 29 دی تا دوشنبه یکم بهمن با حضور مقامات آموزش عالی و روسای دانشگاه‌های دو کشور در دانشگاه الزهرا (س) شهر مقدس کربلا برگزار شد و اولین هفته علم دو کشور تیز 15 تا 20 مهر 1402 در شهر مشهد و به میزبانی دانشگاه فردوسی برگزار شد.
گامی بزرگ در تعاملات علمی ایران و عراق/ از خدمات مستشاری تا مراکز پژوهشی مشترک
سفر اخیر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران به همراه جمعی از مسئولان و روسای دانشگاهی و روسای پارک‌های علم و فناوری کشور به عراق در این هفته، با هدف ارتقاء همکاری‌های علمی و فناوری میان دو کشور؛ بخش مهمی از سیاست‌های ایران در زمینه توسعه روابط علمی و فناوری با همسایگان را تشکیل داد که می‌تواند نوید بخش تقویت ارتباطات علمی و آموزشی و همچنین گسترش همکاری‌های فناورانه میان ایران و عراق باشد. در این سفر، اقدامات و گفتگوهای مهمی برای تقویت همکاری‌های علمی و فناوری بین دو کشور صورت گرفت.
همچنین این سفر که در چارچوب سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران برای گسترش ارتباطات علمی با کشورهای همسایه انجام شد، فرصت‌های زیادی را برای تبادل دانش و تکنولوژی فراهم آورد که در این گزارش، به تحلیل و بررسی ابعاد مختلف این سفر و اهداف آن خواهیم پرداخت. سفر وزیر علوم ایران به عراق با چندین هدف استراتژیک صورت گرفت که شامل تقویت روابط علمی، ارائه خدمات مستشاری علمی، ارتقای همکاری‌های آموزشی، و توسعه فناوری‌های نوین بود.
خدمات مستشاری علمی و فناوری
حسین سیمایی صراف در سخنرانی‌های خود در عراق اعلام کرد که ایران آمادگی دارد خدمات مستشاری علمی و فناوری به عراق ارائه دهد. این خدمات مستشاری بیشتر در زمینه پارک‌های علم و فناوری و توسعه زیرساخت‌های علمی در عراق خواهد بود. با توجه به ظرفیت‌های بالای ایران در زمینه فناوری‌های نوین و تولید محصولات دانش‌بنیان، ایران قادر است تجربیات خود را در این زمینه‌ها به عراق منتقل کند. این انتقال دانش و تجربه می‌تواند به تقویت ساختارهای علمی عراق کمک کند و جایگاه آن را در سطح منطقه‌ای ارتقا دهد.
علاوه بر این، وزیر علوم ایران تأکید کرد که خدمات مستشاری ایران در زمینه‌های مختلف علمی، از جمله مشاوره‌های حقوقی و آموزشی، می‌تواند برای تسهیل همکاری‌های علمی میان دو کشور مفید باشد. این خدمات به ویژه در راستای ایجاد پارک‌های علم و فناوری و مراکز پژوهشی مشترک می‌تواند نقشی کلیدی ایفا کند.
توسعه همکاری‌های علمی و آموزشی
یکی از اهداف مهم این سفر، تقویت روابط علمی و آموزشی بین ایران و عراق بود. وزیر علوم ایران بر لزوم تبادل دانشجو، برگزاری سمینارها و کارگاه‌های مشترک علمی و نیز ایجاد مراکز علمی و پژوهشی مشترک تأکید کرد. این مراکز علمی می‌توانند به عنوان هاب‌هایی برای تبادل دانش و تجربیات بین پژوهشگران و دانشگاهیان دو کشور عمل کنند. در این سفر اعلام شد که ایران آمادگی دارد در حوزه‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، نانو فناوری و کوانتوم با دانشگاه‌های عراق همکاری کند. همچنین معاون وزیر علوم در این سفر از آمادگی ایران برای اعطای 200 بورسیه تحصیلی به دولت عراق خبر داد.
همچنین در مدت برگزاری هفته علم ایران و عراق، موسسه پژوهشی علوم وصنایع غذایی با پنج دانشگاه کشور عراق تفاهم نامه همکاری امضا کرد. براساس این تفاهم‌نامه، پنج دانشگاه شامل البیان، القاسم الخضرا، موصل، الفراهیدی و النهرین، در زمینه‌های اجرای پروژه‌های تحقیقاتی مشترک، تبادل استاد و دانشجو و راهنمایی مشترک پایان‌نامه‌ها و برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک برخط، سمینارها، کنفرانس‌ها و تسهیل تبادل دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای دوره های تحقیقاتی و نیز برگزاری کارگاه‌های تخصصی در حوزه‌های علوم و صنایع غذایی همکاری خواهند کرد.
هدف از این همکاری، تقویت روابط علمی- پژوهشی بین دانشگاه‌های دو کشور در حوزه بین الملل، ارتقای سطح دانش و فناوری در هر دو کشور و تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینه‌های مورد توافق است.
عبدالهی سرپرست دانشگاه خوارزمی نیز با 16 دانشگاه مطرح عراقی اعم از دانشگاه‌های دولتی و خصوصی با هدف تقویت روابط علمی و پژوهشی و فراهم‌آوردن بستری برای تبادل تجربیات در حوزه‌های مختلف علمی و فناوری؛ میان دانشگاه خوارزمی و دانشگاه‌های عراق تفاهم‌نامه و سند همکاری امضاء کرد. در این دیدارها عبدالهی ضمن معرفی دانشگاه به همتایان خود، رئوس اهداف دانشگاه در حوزه توسعه و تعمیق برنامه‌های بین‌المللی‌سازی دانشگاه را به اشتراک گذاشت.
همچنین در این سفر روسای دانشگاه صنعتی شیراز، دانشگاه صنعتی قم، دانشگاه رازی، دانشگاه خلیج فارس، دانشگاه حکیم سبزواری، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، دانشگاه ایلام و دانشگاه لرستان نیز به انعقاد تفاهم نامه با دانشگاه‌های عراق و دیدار با روسای آنها پرداختند.
این اقدامات به ویژه در زمینه‌های تخصصی مانند علوم مهندسی، فناوری‌های نوین، پزشکی و کشاورزی می‌تواند موجب تسهیل همکاری‌های بیشتر در حوزه‌های علمی و فناوری شود. همچنین برگزاری سمینارها و کارگاه‌ها به دانشمندان و محققان دو کشور این امکان را می‌دهد که با جدیدترین دستاوردهای علمی آشنا شوند و زمینه‌های همکاری‌های مشترک را شناسایی کنند.
بین‌المللی کردن محصولات دانش‌بنیان
حسین سیمایی صراف در این سفر به اهمیت بین‌المللی کردن محصولات دانش‌بنیان ایرانی اشاره کرد. وزیر علوم ایران بیان کرد که محصولات علمی تولید شده در ایران باید در سطح جهانی معرفی شوند و به بازارهای بین‌المللی عرضه گردند. این اقدام به ویژه در زمینه‌هایی مانند نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، و فناوری‌های اطلاعات می‌تواند به ارتقای سطح فناوری در عراق و سایر کشورهای منطقه کمک کند.
توسعه بازارهای صادراتی برای محصولات دانش‌بنیان می‌تواند موجب افزایش همکاری‌های تجاری و اقتصادی میان دو کشور شده و فرصت‌های جدیدی برای رشد اقتصاد عراق فراهم کند. در این راستا، ایران می‌تواند به عنوان یک الگوی موفق در بهره‌برداری از فناوری‌های نوین برای توسعه اقتصادی عمل کند.
در مذاکرات صورت‌گرفته، وزیر علوم ایران پیشنهاداتی برای تأسیس پژوهشکده‌ها و دانشگاه‌های مشترک بین ایران و عراق مطرح کرد. این مراکز علمی می‌توانند به توسعه مبادلات علمی و تبادل فناوری‌های نوین کمک کنند. همچنین، این مراکز به عنوان پلتفرم‌هایی برای تقویت روابط علمی و پژوهشی دو کشور عمل خواهند کرد و می‌توانند در آینده به عنوان الگوهای موفق در منطقه شناخته شوند. ایران با داشتن دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی معتبر می‌تواند همکاری‌های علمی خود را با عراق گسترش دهد و به ویژه در زمینه‌های علوم پایه و مهندسی، عراق را به یک شریک علمی و فناوری معتبر در منطقه تبدیل کند.
به گفته وزیر علوم دو تا سه دانشگاه به صورت مشخص برای راه اندازی نمایندگی تفاهم‌نامه امضا کردند و بخشی از کار پیش رفته است و هر دو کشور متعهد شدند تا سال آینده این مسئله به اتمام برسانند و قرار است دانشگاه‌های تهران، شریف و فردوسی مشهد در عراق شعبه داشته باشند.
همچنین دانشگاه شریف نیز اعلام کرده در صورتی که توافقات و وعده وزیر علوم اجرایی شود، مهر یا بهمن سال آینده، فرآیند پذیرش دانشجو در دو رشته مهندسی برق و مکانیک را در دانشگاه المنداوی عراق راه‌اندازی کند و طبق استانداردهای شریف سپس اعزام استاد به عراق نیز شروع خواهد شد.
پارک‌های علم و فناوری مشترک
یکی از بحث‌های مهم در این سفر، ایجاد پارک‌های علم و فناوری مشترک بین دو کشور بود. مقامات عراقی تمایل دارند که با همکاری ایران، پارک‌های فناوری مشترک ایجاد کنند تا از این طریق بتوانند فناوری‌های نوین را به کشور خود وارد کرده و از تجربیات ایران در این زمینه بهره‌برداری کنند. وزیر علوم ایران نیز بر لزوم تأسیس این پارک‌ها تأکید کرد و عنوان کرد که ایجاد چنین پارک‌هایی می‌تواند به تقویت ارتباطات علمی، تحقیقاتی، و اقتصادی بین دو کشور کمک شایانی کند.
به همین منظور تفاهم‌نامه همکاری میان پارک علم و فناوری خراسان و دانشگاه کوفه عراق منعقد شد. هدف از این تفاهم‌نامه، تقویت همکاری‌های علمی و پژوهشی، تبادل دانش و تجربیات، و همچنین توسعه پروژه‌های مشترک در حوزه‌های مختلف علمی و فناوری است و به منظور ارتقاء سطح علمی و تحقیقاتی دو کشور و بهره‌مندی از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های علمی و پژوهشی منقعد شده است.
این پارک‌ها به عنوان مراکز نوآوری و فناوری می‌توانند به عنوان موتور محرکه‌ای برای توسعه اقتصادی عراق عمل کنند و به جذب سرمایه‌گذاران خارجی برای توسعه پروژه‌های علمی و فناورانه کمک کنند.
در آخر...
سفر حسین سیمایی صراف به عراق گامی مهم در راستای تقویت روابط علمی، تحقیقاتی، و فناوری میان ایران و عراق بود. همکاری‌های علمی و فناوری دو کشور می‌تواند نه تنها به بهبود وضعیت علمی و اقتصادی عراق کمک کند بلکه به عنوان مدل موفقی در منطقه برای سایر کشورهای همسایه نیز مطرح گردد. همچنین، توسعه محصولات دانش‌بنیان، تبادل دانشجویان، و ایجاد مراکز تحقیقاتی مشترک می‌تواند به تسهیل همکاری‌های بیشتر در زمینه‌های مختلف علمی منجر شود.
با توجه به اهداف مشخص این سفر و پتانسیل‌های موجود، به نظر می‌رسد که همکاری‌های علمی میان ایران و عراق به‌ویژه در زمینه‌های فناوری و آموزش در آینده نزدیک گسترش بیشتری خواهد یافت و نتایج مثبتی در پی خواهد داشت. بلکه به عنوان یک مدل موفق در منطقه خاورمیانه در نظر گرفته شود. تبادل تجربیات علمی، ایجاد مراکز پژوهشی مشترک، و بین‌المللی کردن محصولات دانش‌بنیان می‌توانند نقشی کلیدی در ارتقای سطح علمی و اقتصادی هر دو کشور ایفا کنند.
از طرفی، این همکاری‌ها همچنین می‌تواند به بهبود جایگاه علمی و فناوری عراق در سطح منطقه و جهان کمک کند. ایران با ارائه خدمات مستشاری و به اشتراک‌گذاری تجربیات خود، می‌تواند به عراق کمک کند تا به یک مرکز علمی و تحقیقاتی معتبر در منطقه تبدیل شود. از سوی دیگر، این تعاملات می‌تواند به تقویت جایگاه ایران در عرصه‌های علمی و اقتصادی جهانی منجر شود. در مجموع، سفر حسین سیمایی صراف به عراق نه تنها به تقویت روابط دوجانبه در زمینه‌های علمی و فناوری می‌انجامد، بلکه می‌تواند به عنوان یک نقطه عطف در توسعه همکاری‌های علمی میان ایران و کشورهای همسایه شناخته شود. این همکاری‌ها نشان‌دهنده تعهد و اراده جمهوری اسلامی ایران برای گسترش فرهنگ علم و فناوری در منطقه و استفاده از ظرفیت‌های علمی و فناوری خود به منظور ایجاد یک شبکه علمی منطقه‌ای است.
