به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در میانه افزایش نگرانیها از تکرار خاموشیهای گسترده در ماههای سرد سالهای پیش رو، اظهارات اخیر قائم پناه «معاون اجرایی رئیسجمهور ایران» درباره دلایل قطعی برق، با چهار اشتباه راهبردی روبرو شد. این اشتباهات، از ادعاهای نادرست درباره ذخایر سوخت تا توجیههای مغایر با واقعیتهای تاریخی، نهتنها شکاف بین ادعاهای دولت و دادههای میدانی را آشکار کرد، بلکه پرسشهایی جدی درباره شفافیت و کارآمدی سیاستهای انرژی دولت به وجود آورده است.
ادعای ذخیره 4 میلیارد لیتر گازوئیل: ناهمخوانی با آمارهای تاریخی
معاون اجرایی در مصاحبه اخیر خود مدعی شد: «در تابستان امسال باید حدود 4 میلیارد لیتر گازوئیل در نیروگاهها ذخیره میشد.» اما براساس اسناد، بالاترین رکورد ذخیرهسازی گازوئیل در تاریخ کشور به 3.2 میلیارد لیتر بازمیگردد.
البته اگر تامین گازوییل رکوردشکنی کند، مصرف بخشهای دیگر کاهش یابد و محدودیت انتقال تامین گازوئیل رفع شود، بازهم ذخایر به 4 میلیارد لیتر نمیرسد، زیرا حداکثر ظرفیت ذخیرهسازی گازوئیل در نیروگاهها حدود 3.5 میلیارد لیتر است.
از طرفی معاون اجرایی در حالی مدعی است که ذخیره گازوئیل نیروگاهها در مهر امسال 800 میلیون لیتر بوده که دادههای رسمی نشان میدهد ذخیره واقعی گازوئیل در مهر 1403 برخلاف ادعای معاون اجرایی 1.7 میلیارد لیتر بوده است. این رقم در شروع دولت چهاردهم یعنی شهریور 1403 معادل 1.8 میلیارد لیتر ثبت شده بوده بود.
حامد پومجیب کارشناس انرژی به تسنیم گفت: «ادعای 4 میلیارد لیتری ذخیره گازوئیل نیروگاهها نهتنها غیرممکن است، بلکه نشان میدهد مسئولان حتی به آمارهای داخلی خود نیز دسترسی ندارند.»
ناترازی مدیریتی؛ عاملی پنهان پشت قطعی برق
درحالیکه معاون اجرایی قطعی برق را به «محدودیتهای فنی» نسبت داد، اسناد دولتی نشان میدهد ذخایر گازوئیل نیروگاهها در دولت چهاردهم از شهریور تا آذر یعنی وقتی که زمان پر کردن ذخایر است و طبق ایناد بالادستی باید 1100 میلیون لیتر بارگیری و به حداکثر میزان خود در آذرماه میرسید، نه تنها افزایش نیافت بلکه 650 میلیون لیتر از این ذخایر راهبردی در این مدت تخلیه شد.
تعطیلیهای اجباری یا مدیریت نادرست؟ تناقض با تجربه زمستان 1402
معاون اجرایی قطعی برق را به «لزوم کاهش فشار گاز برای گرمایش شهرها» مرتبط دانست و گفت: «مجبوریم تعطیلیهای موقت اعمال کنیم.» اما دادههای زمستان گذشته این ادعا را رد میکند.
در اسفند 1402، با وجود ذخایر کمتر گازوئیل، سرمای بیسابقه، و حتی یک حادثه تروریستی که منجر به اختلال در تأمین گاز شد، هیچ خاموشی گستردهای گزارش نشد و همچنین تعطیلی در روزهای کاری اعمال نشد.
مریم حسینی، تحلیلگر انرژی در دانشگاه تهران، می گوید: «این تناقض نشان میدهد مشکل اصلی، کمبود منابع نیست، بلکه نحوه تخصیص و مدیریت آنهاست.»
اقتصاددانان و کارشناسان انرژی میگویند دولت به جای پذیرش کاستیها، به دنبال توجیه مشکلات با ادعاهای غیرواقعی است. این اشتباهات تنها اعتماد عمومی را تخریب میکند. مردم به جای شنیدن داستانهای غیرواقعی، خواهان راهحلهای عملی هستند.
زمستان آینده؛ آزمونی برای کارآمدی
سوالی که اکنون مطرح است این است: آیا دولت میتواند از چرخه معیوب «خاموشی، دلیلسازی، تکرار بحران» خارج شود؟ پاسخ به این پرسش نهتنها روشنایی خانهها در زمستان آینده، بلکه اعتبار مدیریت کلان اقتصادی را تعیین خواهد کرد.
