به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ تحصیل در فرانسه به دلیل برخورداری از دانشگاههای معتبر، شهریههای مناسب، کیفیت بالای آموزش و زندگی، و همچنین فرهنگی پویا و بینالمللی، همواره یکی از انتخابهای اصلی دانشجویان بینالمللی از سراسر جهان بوده است.
مقاطع تحصیلی برای دانشجویان بینالمللی در فرانسه
فرانسه یکی از کشورهای پیشرو در حوزه آموزش عالی است که فرصتهای گستردهای را برای دانشجویان بینالمللی در تمامی مقاطع تحصیلی فراهم میکند. دانشجویان میتوانند در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترا، دورههای حرفهای، و همچنین دورههای آموزش زبان فرانسه تحصیل کنند. هر یک از این گزینهها ویژگیها، مزایا و شرایط خاص خود را دارند که در ادامه به آنها میپردازیم.
تحصیل در مقطع کارشناسی (Licence یا Bachelor) نخستین مرحله ورود به دانشگاههای فرانسه است. این مقطع معمولاً سه سال به طول میانجامد و در آن دانشجویان با مفاهیم پایه و مبانی نظری رشتهی تحصیلی خود آشنا میشوند. پذیرش در این مقطع نیازمند مدرک دیپلم دبیرستان یا پیشدانشگاهی معادل با سیستم فرانسه (baccalauréat) است. بسیاری از برنامههای کارشناسی به زبان فرانسوی تدریس میشوند، بنابراین ارائه مدرک زبان فرانسه مانند DELF سطح B2 معمولاً الزامی است. البته برخی دانشگاهها نیز برنامههایی به زبان انگلیسی ارائه میدهند که مخصوص دانشجویان بینالمللی طراحی شدهاند.
پس از کارشناسی، دانشجویان میتوانند وارد مقطع کارشناسی ارشد در فرانسه (Master) شوند که معمولاً دو سال به طول میانجامد. این مقطع بر تخصصگرایی تمرکز دارد و اغلب شامل دورههای نظری، کارآموزی، پروژههای تحقیقاتی یا پایاننامه است. برای پذیرش در این مقطع داشتن مدرک کارشناسی، مدرک زبان (مانند IELTS، TOEFL یا DELF/DALF) و در برخی موارد انگیزهنامه، توصیهنامه یا مصاحبه الزامی است. برنامههای کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی در فرانسه رایج هستند، خصوصاً در رشتههای مدیریتی، مهندسی، علوم اجتماعی و محیط زیست.
در مقطع دکترا (Doctorat یا PhD)، دانشجویان بر پژوهش مستقل تمرکز میکنند و تحت نظارت استاد راهنما، پایاننامهای در یک حوزه تخصصی تدوین میکنند. این مقطع بین سه تا چهار سال طول میکشد و برای ورود به آن، داشتن مدرک کارشناسی ارشد، طرح تحقیقاتی قوی، سابقه پژوهشی و تأیید استاد راهنما ضروری است. زبان تحصیل در دکترا میتواند انگلیسی یا فرانسوی باشد، بسته به دانشگاه و رشتهی مورد نظر.
علاوه بر مسیرهای آکادمیک سنتی، دانشجویان بینالمللی میتوانند در دورههای حرفهای و کوتاهمدت مانند DUT (مدرک دانشگاهی فناوری)، BTS (مدرک تکنسین عالی) و Licence Professionnelle (کارشناسی حرفهای) شرکت کنند. این دورهها که معمولاً بین دو تا سه سال زمان میبرند، بر مهارتهای عملی و ورود سریع به بازار کار تمرکز دارند و در رشتههایی مانند فناوری اطلاعات، گردشگری، طراحی، مدیریت و مهندسی ارائه میشوند.
از دیگر گزینههای محبوب، شرکت در دوره زبان فرانسه است. این دورهها برای دانشجویانی طراحی شدهاند که قصد دارند به زبان فرانسوی تحصیل کنند اما هنوز به سطح مورد نیاز نرسیدهاند. دورههای زبان توسط دانشگاهها و مؤسسات معتبر مانند Alliance Française برگزار میشوند و معمولاً بین سه ماه تا یک سال طول میکشند. در این دورهها مهارتهای چهارگانه زبان (خواندن، نوشتن، گوش دادن، صحبت کردن) آموزش داده میشود و در پایان نیز میتوان مدرک معتبری مانند DELF یا DALF دریافت کرد. شرکت در این دورهها نهتنها برای ادامه تحصیل، بلکه برای زندگی روزمره در فرانسه نیز بسیار مفید است.
در مجموع، نظام آموزش عالی فرانسه با انعطافپذیری بالا، کیفیت آموزش، هزینههای مناسب و تنوع گسترده در برنامههای تحصیلی، یکی از بهترین گزینهها برای دانشجویان بینالمللی است. چه به دنبال تحصیل در مقاطع دانشگاهی باشید، چه بخواهید ابتدا زبان فرانسه را بیاموزید، در این کشور فرصتهای فراوانی پیش روی شماست.
مزایای تحصیل در فرانسه
- شهریه پایین در دانشگاههای دولتی
برخلاف بسیاری از کشورهای انگلیسیزبان، شهریهها در دانشگاههای دولتی فرانسه برای دانشجویان بینالمللی نسبتاً پایین است. بهعنوان مثال، در سال ۲۰۲۵ شهریهی سالانه برای دورههای کارشناسی حدود ۲,۷۷۰ یورو و برای کارشناسی ارشد ۳,۷۷۰ یورو است. - کیفیت بالای آموزش
دانشگاههای فرانسه مانند Sorbonne، Sciences Po، و École Polytechnique جزو برترین دانشگاههای جهان هستند. این کشور در زمینههایی مانند مهندسی، هنر، مد، فلسفه، و علوم انسانی شهرت دارد. - امکان تحصیل به زبان انگلیسی
بسیاری از دانشگاهها دورههایی را به زبان انگلیسی ارائه میدهند، بهویژه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا. این مزیت باعث شده که حتی بدون دانش قوی از زبان فرانسه هم بتوان تحصیل را آغاز کرد.
شرایط پذیرش و مدارک مورد نیاز
- مدرک دیپلم یا پیشدانشگاهی برای کارشناسی
- مدرک لیسانس برای پذیرش در کارشناسی ارشد
- مدرک زبان (انگلیسی یا فرانسوی):
بسته به زبان دوره، نمرهی معتبر زبان (مانند IELTS، TOEFL یا DELF/DALF) الزامی است.
اجازه کار و اقامت
دانشجویان بینالمللی در فرانسه اجازه دارند تا ۲۰ ساعت در هفته به صورت پارهوقت کار کنند. همچنین پس از فارغالتحصیلی میتوانند برای تمدید اقامت به منظور کاریابی درخواست دهند. فارغالتحصیلان از دانشگاههای فرانسوی شانس خوبی برای ورود به بازار کار فرانسه یا سایر کشورهای اتحادیه اروپا دارند.
هزینه زندگی
هزینههای زندگی بسته به شهر محل تحصیل متفاوت است. پاریس از گرانترین شهرهاست، در حالیکه شهرهایی مانند لیون، گرنوبل یا لیل هزینههای زندگی پایینتری دارند. بهطور میانگین، هزینه زندگی دانشجویی در فرانسه بین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو در ماه است که شامل اجاره، غذا، حملونقل و سرگرمی میشود.
بورسیه و کمکهزینهها
فرانسه بورسیههای مختلفی برای دانشجویان بینالمللی ارائه میدهد، از جمله:
- بورسیه Eiffel (برای دانشجویان نخبه در مقطع ارشد و دکترا)
- کمکهزینههای دولتی یا دانشگاهی
- تخفیفهای دانشجویی در حملونقل، غذا، و خدمات فرهنگی
نتیجهگیری
تحصیل در فرانسه نهتنها فرصتی برای دریافت آموزش با کیفیت و بینالمللی است، بلکه تجربهی زندگی در یکی از فرهنگیترین کشورهای جهان را نیز فراهم میکند. شهریههای پایین، امکان تحصیل به زبان انگلیسی، و فرصتهای پس از فارغالتحصیلی، این کشور را به گزینهای جذاب برای دانشجویان بینالمللی تبدیل کرده است.
