به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ شرکت آمریکایی پالانتیر یک نرم افزار نظارتی به نام «گاتام» توسعه داده که به عنوان یک ابزار همه کاره معرفی می شود و انبوهی از داده ها را با سرعت زیاد جمع آوری می کند.
این ابزار کنجکاوی افسران پلیس را فقط در چند ثانیه برطرف می کند و نام، سن، آدرس، جریمه ها، سوابق جنایی افراد را نشان می دهد. وقتی این اطلاعات با دادههایی از تلفنهای همراه خاص و محتوای شبکههای اجتماعی ترکیب میشود، یک تصویر کامل از آن فرد فوراً ظاهر میشود.
این برنامه نظارتی که توسط شرکت فناوری آمریکایی پالانتیر ساخته شده و از هوش مصنوعی استفاده میکند، به نظر میرسد آرزوی پلیس و سازمانهای اطلاعاتی را به واقعیت تبدیل کرده است. پلیس سه ایالت باواریا، هسن و نوردراین-وستفالن از ۱۶ ایالت آلمان هم اکنون از گاتام استفاده می کنند. ایالت وورتمبرگ نیز تصمیم دارد به زودی آن را نصب کند.
اما به گفته سازمان های حامی حریم خصوصی و گروه های حقوق بشری، این ابزار چالشی بزرگ دارد زیرا گاتام علاوه بر افراد مظنون به جرم ممکن است افراد بی گناه را نیز به دام بیندازد.
گروه GFF کاملا مخالف استفاده از برنامه هایی مانند پالانتیر است. به همین دلیل شکایتی علیه تحلیل کلان داده ها در ایالت باواریا ثبت کرده است. فرانزیسکا گورلیتز وکیل GFF در این باره می گوید: هر فردی که شکایتی ثبت کند یا قربانی جنایت باشد یا حتی در زمان نامناسب در مکان نامناسب باشد، ممکن است با کمک این نرم افزار توجه پلیس را به خود جلب کند.
به گفته این سازمان چنین تحلیل بی حد و مرزی از داده ها با استفاده از این نرمافزار، حقوق بنیادینی مانند حق تعیین سرنوشت اطلاعاتی و محرمانهبودن ارتباطات که در قانون اساسی آلمان تضمین شدهاند، را نقض میکند.
افرادی که از طریق این نوع «کاوش دادهها» وارد رادار پلیس میشوند، معمولاً هیچ اطلاعی از این موضوع ندارند. بر اساس قوانین فعلی آلمان پلیس ایالت بایرن مجاز است حتی بدون وجود نشانهای از خطر، از نرمافزار پالانتیر استفاده کند. این در حالی است که در ایالت همسایه، هسن، پس از شکایت موفق سازمان GFF در سال ۲۰۲۳، محدودیتهایی برای این نوع استفاده تعیین شدهاست.
دادگاه قانون اساسی فدرال هنوز در مورد شکایتی مشابه علیه ایالت نوردراین-وستفالن رأی صادر نکرده است.
در آلمان نرم افزار پالانتیر با نام های مختلفی مانند هسن دیتا یا VeRA در ایالت باواریا معرفی شده اند. طبق گزارش رسانه های آلمانی، پلیس تا می ۲۰۲۵ میلادی از VeRA در حدود ۱۰۰ پرونده استفاده کرده است.
