به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ الیاس شوفانی در کتاب «ناگفتنیهای گفتنی» داستان زندگی خود را درهم تنیده با نقاط عطف مسئله فلسطین و اسرائیل روایت کرده است. اهمیت این کتاب بیشتر در این است که در مجموعهای کمحجم و مناسب برای مخاطبان امروزین که ذائقه آنها به انواع فستفود اعتیاد یافته است بررسی موضوعات اساسی مربوط به فلسطین را از اشغال و طرح صهیونیسم و پروژه تاسیس اسرائیل تا مقاومت مردمی و جنبشهای معاصر انقلاب فلسطین و آینده این رویارویی گردآورده شده است.
الیاس شوفانی (۱۹۳۲–۲۰۱۳) مولف و تاریخنگار فلسطینی بود که مطالعاتش بیشتر درباره تاریخ اسلام و همچنین موجودیت اسرائیل و فلسطین بود. او یکی از اندیشمندان عرب در موضوعات معاصر و تا سال ۱۹۸۳ عضو جنبش فتح بود. او به تحلیل علل و پیامدهای رخداد نکبت پرداخته و کتابها و مقالاتی در مورد تاریخ خاورمیانه و فلسطین منتشر کرد. یکی از کتابهای او الرضا و فتح مسلمانان بر عربستان (۱۹۷۳) است که نسخه مبسوط پایاننامه دکترای او بود. او در سال ۲۰۰۹ زندگینامهای به زبان عربی منتشر و در سال ۲۰۱۰ (خاطرات یک دلال زمین صهیونیستی) را ترجمه کرد.
«ناگفتنیهای گفتنی» یکی از آثار مهم تاریخ شفاهی فلسطین است که زندگی شخصی و سیاسی یک روشنفکر فلسطینی را در بستری از وقایع حساس منطقه به تصویر میکشد. کتاب که به شکل روایت اولشخص تنظیم شده، زندگی شوفانی را در پیوندی عمیق با موضوع فلسطین و اشغال سرزمینش تعریف میکند. بنابراین کتاب نه تنها یک روایت شخصی، بلکه بازتابی از تاریخ معاصر فلسطین، مقاومت مردمی و روند شکلگیری اسرائیل است که میتواند برای خوانندگان امروز، بهویژه نسل جوان، تصویری تازه و ملموس از این بحران ارائه دهد.
تاریخ شفاهی؛ روایت از درون
کتاب «ناگفتنیهای گفتنی» به صورت تاریخ شفاهی تدوین شده و ترجمه فارسی آن با عنوان «پیوسته بیقرار» توسط حسین جابری انصاری منتشر شده است. این شیوه روایت، به خواننده امکان میدهد که بدون واسطه، زندگی و افکار نویسنده را درک کند و با چالشها و احساسات او همراه شود.
شوفانی با مرور خاطرات خود، از تأثیرات پروژه «یهودیسازی علم» در دانشگاههای تلآویو و نیز فضای سیاسی و فرهنگی فلسطین سخن میگوید. او نشان میدهد که چگونه نظام سلطه از راههای مختلف سعی در تحریف تاریخ و به حاشیه راندن هویت فلسطینیان دارد و چگونه او تلاش کرده با مطالعه تاریخ تمدن عربی و اسلامی به مقابله با این پروژه بپردازد.
بازگشت به لبنان و عضویت در جنبش فتح
شوفانی پس از سالها اقامت در آمریکا، در جریان جنگ اکتبر ۱۹۷۳ به بیروت بازگشت و فعالیتهای سیاسی خود را در جنبش فتح آغاز کرد. گرچه از سال ۱۹۷۶ عضو این جنبش بود، ورود جدیتر او به فعالیتهای سیاسی در این دوران رخ داد. این بخش از زندگی او، تصویری واقعی و پیچیده از مبارزه فلسطینیان را نشان میدهد که همواره در میانه امید و ناامیدی، آرمان و واقعیتهای دشوار سیاسی در نوسان است.
او با نگاهی انتقادی به عملکرد جنبش فتح و روندهای سیاسی فلسطین نگاه میکند و نشان میدهد که چگونه این حرکتها با چالشها و تناقضهای فراوانی مواجه بودهاند.
هویت فلسطینی و چالشهای آن
یکی از موضوعات مهمی که شوفانی به آن میپردازد، بحران هویت فلسطینیان به ویژه کسانی است که در مناطق اشغالی زندگی میکنند. او خود از درون فلسطین اشغالی آمده و این موضوع سبب شده بود که همواره تحت فشار و پرسشهای هویتی قرار گیرد. این وضعیت دشوار، بخشی از تجربه زیسته او و نسل اوست که در کتاب با دقت و احساس شرح داده شده است.
تحلیل تهدیدات منطقهای
شوفانی در بخشهایی از کتاب به تحلیل سیاستهای منطقهای و بینالمللی میپردازد. او نگرانیهای خود را درباره تهدیدهای نظامی اسرائیل و نقش کلیدی آمریکا در منطقه بیان میکند. از نگاه او، بهانهجویی در مورد تسلیحات کشتار جمعی بهانهای است برای آغاز جنگهای جدید علیه کشورهای منطقه از جمله ایران.
همچنین، او بر تقویت نیروی دریایی اسرائیل و استقرار زیردریاییهای پیشرفته این کشور در اقیانوس هند تاکید میکند و آن را تهدیدی جدی برای ثبات و امنیت منطقه میداند: «اگر ایالات متحده در آینده، بهانهی برای جنگ مستقیم نیابد، به کارگیری بهانه خطر تسلیحات کشتار جمعی در کشورهای منطقه برای امنیت اسرائیل قابل استفاده بوده و در حکم چراغ سبز به اسرائیل برای آغاز جنگ علیه کشورهای منطقه است. پیشینهای هم در این زمینه وجود دارد که حمله هوایی اسرائیل به نیروگاه اتمی عراق است. انجام این عملیات اگر فناوری و تجهیزات راداری آمریکا نبود، برای اسرائیل ممکن نمیشد. در واقع، ایلات متحده بهانه لازم برای انجام عملیات مستقیم علیه عراق نداشت و این کار را به اسرائیل سپرد.
اینک و با پیشرفت نیروی دریایی اسرائیل که داری سه فروند از جدیدترین زیردریاییهای جهان است و در اقیانوس هند حضور دارد فعالیت این نیرو به شکل اساسی متوجه ایران و عراق و برخی دیگر کشورهای مانند هند و پاکستان است.»
