خبرنامه دانشجویان ایران: از میان همه عکس هایی که از فرجی دانا در سال 93 منتشر شد، عکس ذیل پرکاربردترین تصویر فرجی دانا بود؛ عکسی که شاید چیدمانش به صورت کاملا اتفاقی در بدو ورود وی به ساختمان خیابان هرمزان در شهرک غرب، رخ داد اما گویای بسیاری از وقایع اتفاقیه وزارت علوم در سال 93 بود.

به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در میان همه زشت و زیباهای وزارت علومی در سال 93 اما شاید این دانشگاه تهران بود که بیشتر متوجه ترکش های آن شد؛ بیش از یک سال بی رئیسی یکی از دستاوردهای سیاستِ بازی با دانشگاه ها از سوی وزارت علوم بود.

تنها تا فروردین 93، سی و هشت رئیس دانشگاه و موسسه مرتبط با وزارت علوم تغییر کرد تا نوبت به دانشگاه تهران رسید.

البته به خودی خود تغییر روسای دانشگاه ها نباید تاثیر چندانی بر سرعت رشد علمی دانشگاه ها می داشت اما کمتر دانشگاهی در این مدت بوده است که انتخاب رئیس جدیدش بی حاشیه نبوده باشد.

*از انتصاب دفعی رئیس تا اعطای حق خودمختاری

وزارت علوم برای تعیین روسای دانشگاه های مختلف از سازوکارهای متفاوتی استفاده کرد؛ شیوه هایی که در نوع خود جالب توجه است مثلا در یک دانشگاه سرپرست جدید می آمد، تغییرات مدیریتی را انجام می داد و پس از مدتی به عنوان رئیس انتخاب می شد یا در دانشگاهی مستقیما با نظر وزیر علوم رئیس جدید دانشگاه مشخص می شد؛ حتی در دانشگاهی رئیس منتخب اعضای هیئت علمی به جهت گرایش سیاسی متفاوت با دولت تا مدت ها اعلام نمی شد (اینجا) و اما درباره دانشگاه تهران، مسئولان وزارت علوم می گفتند در پی سازوکاری هستند تا به بهترین شکل، به روشی الگو برای انتخاب روسای دانشگاه ها برسند؛ الگویی که رئیس دانشگاه توسط اعضای هیئت علمی دانشگاه انتخاب شود.

انتخاب رئیس دانشگاه به روش دموکراتیک هرچند در نگاه  اول و ظاهر ماجرا، روشی مناسب به نظر می رسید اما حتی در مراحل ابتدایی این سازو کار با مشکلات جدی مواجه گردید به طوریکه آنچه در میان اساتید دانشگاه مرسوم و معروف شد، انتقاد از لویی جرگه بازی در دانشگاه تهران بود و مهمترین دلیل هم، نبود آئین نامه ای روشن و شفاف در این زمینه آن هم در نماد عالی آموزش کشور است. این سازوکار نامنظم حتی در کار علمی اساتید اختلال ایجاد کرد تا جائیکه حال و روز دانشگاه تهران از ابتدای سال 93 جای آنکه توجه به امور علمی باشد، سردرگمی و ابهام در سازو کار تعیین رئیس دانشگاه تهران شد. (گزارشی از آسیب ها و اشکالهای لویی جرگه بازی در دانشگاه تهران را اینجا و اینجا و اینجا بخوانید) اشکال دیگر این بود که رئیس منتخب خود را به هیچ نهاد قانونی پاسخگو نمی داند چرا که هر مخالفتی با وی مخالفت با رای اعضای هیئت علمی دانشگاه تلقی می شود. (+)

در روزهایی که هنوز دکتر محمدحسین امید به عنوان سرپرست ماقبل سرپرست(!) دانشگاه تهران مشغول به کار بود، وزارت علومی ها می گفتند کمیته ای 50 نفره از اساتید دانشگاه تهران تشکیل خواهد شد و در نهایت این کمیته رئیس پیشنهادی خود را به وزیر علوم معرفی خواهد کرد. علی الظاهر ژست دموکراتیک انتخاب رئیس دانشگاه تهران؛ مشکلات این سازو کار در تعیین رئیس دانشگاه را آشکار نمی کرد اما تنها اگر توجه کنیم که دانشگاه تهران نزدیک به 1700 عضو هیئت علمی دارد (+) و قرار است این 50 نفر به جای 1650 نفر باقی مانده تصمیم بگیرند، (+) آنگاه معلوم می شود که این تدبیر در تعیین رئیس دانشگاه تهران، آنگونه که رسانه های حامی دولت مطرح می کنند دموکراتیک نیست.

بعد ها و در بهمن ماه 93 دانشجویان دانشگاه تهران به این موضوع پرداختند و در بیانیه ای اعلام کردند: گفته می‌شود نیلی احمدآبادی برگزیده شورای منتخب دانشگاه تهران است، حال آنکه طبق اذعان اعضای شورای منتخبان، هیچ‌گونه شمارش آرایی در جلسه صورت نگرفته و تعرفه‌های رأی به صورت محرمانه به وزیر علوم ارسال شده است و تا امروز نیز به طور رسمی نتیجه آرا از سوی هیچ مرجعی اعلام نشده است. بنابراین طرح این مسئله که وی منتخب اعضای دانشگاه تهران است نوعی عوام‌فریبی به شمار می‌آید. (متن استدلال دانشجویان برای شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره نیلی احمدآبادی را اینجا بخوانید)

تا اینکه 19 خرداد 93 به ادعای رسانه های نزدیک به دولت، با رای یک کمیته 50 نفره از بین 7 گزینه مطرح شده محمود نیلی احمدآبادی به عنوان سرپرست دانشگاه تهران انتخاب شد.

در آن ایام تصور خیلی ها بر این بود که فرجی دانا توانسته موافقت اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی را برای ریاست نیلی کسب کند که سرپرست به جای سرپرست تعیین کرده اما خبرهایی حاکی از آن بود که نیلی نمی تواند این موافقت را برای ریاست دانشگاه تهران جلب کند.

از این جهت برخی این اقدام وزارت علوم را فرار رو به جلوی فرجی دانا ارزیابی کرده که وی خواسته است تا با یک پیش دستی، شورای عالی انقلاب فرهنگی را در عمل انجام شده تحت فشار قرار دهد تا با وجود مخالفت ها، برای مصلحت، به نیلی رای دهند. (گزارشی درباره روش متفاوت در تعیین روسای دانشگاه های امیرکبیر و شریف را اینجا بخوانید)

ایسنا در خبر معارفه نیلی نوشت: وی که طی فرایندی دموکراتیک و تشکیل شورایی با رای اعضای هیات علمی دانشگاه به عنوان یکی از گزینه‌های ریاست دانشگاه تهران انتخاب و به وزیر علوم معرفی شده بود به عنوان سی و دومین رییس دانشگاه تهران انتخاب شد.

انتصاب سرپرست بجای سرپرست واکنش اساتید و دانشجویان را هم در پی داشت. (+)

فرصت سوزی های پی در پی فرجی دانا اما به استیضاح ختم شد و دانشگاه تهران هم چنان در انتظار رئیس خود به سر می برد تا اینکه روحانی 7آبان 93 سرپرست دوم را برای تصدی وزارت علوم معرفی کرد.

مخالفت نمایندگان مجلس با نیلی احمدآبادی به اندازه‌ای بود که برخی نمایندگان پیشنهاد کرده بودند بدون شنیدن نظرات موافق و مخالف، رای گیری صورت بگیرد.(گوشه ای از سوابق جنجالی نیلی احمدآبادی را اینجا و اینجا بخوانید)

این در حالی بود که پس از 6 ماه مهلت قانونی حضور سرپرستان در دانشگاه ها به اتمام می رسید و می بایست تکلیف دانشگاه هایی که بیش از این مدت با سرپرست اداره می گردید مشخص می شد.

بهمن ماه اما روزهای پرچالش داستان دانشگاه تهران، رئیس جمهور و شورای عالی انقلاب فرهنگی بود.

روزهایی که وزیر علوم فرهادی شده بود و گفته بود که رئیس جمهور خود شخصا در مورد دانشگاه تهران نظر دارد؛ روزهایی بود که نشریه شارلی ابدو اهانت هایی متوجه رسول گرامی اسلام روا داشته و مسئولان دولتی حتی یک آخ هم نگفته بودند و البته روزهایی بود که جناب دکتر ظریف به آن پیاده رویی کذایی مبادرت کرده بود.

در همین حال جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای بررسی وضعیت ریاست دانشگاه ها تشکیل شد اما پس از طرح انتقاداتی در خصوص موارد فوق هنگامی که بحث به تعیین روسای دانشگاه ها رسید، حسن روحانی در اقدامی عجیب با بکارگیری الفاظ و عباراتی دون شأن جایگاه رئیس جمهور و رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی، جلسه را به تنش کشاند و به دفاع تمام قد از ظریف و اقدامات وی پرداخت.(+) نتیجه اینکه جلسه ناتمام و در جلسات بعدی نیز این مسئله در دستور کار قرار نگرفت. (اینجا و اینجا)

البته فرهادی ابراز امیدواری کرده بود که رئیس دانشگاه تهران تا پیش از نوروز تعیین شود اما بنظر می رسد داستان دانشگاه تهران همچنان ادامه داشته باشد.

عبدالحسین فریدون فرد بسیار نزدیک به حسن روحانی در وزارت علوم هم در مورد تغییرات و تحولات مدیریتی و معرفی رئیس دانشگاه تهران به شورا نیز گفت: هنوز تغییر و تحول مدیریتی صورت نگرفته و هنوز تصمیمی نیز دراین خصوص که چه کسی به عنوان رئیس دانشگاه تهران به شورا معرفی شود اخذ نشده است.(+)