مسئولان قضایی و دولتی «داد» را ببینند/ مستندسازی عدالتخواهانه، راه رفتن روی لبه تیغ است

خبرنامه دانشجویان ایران: اشتری گفت: مستندسازی در مورد موضوعات عدالتخواهانه به مبانی فکری و ایدئولوژیک نیاز دارد و همانند راه رفتن بر روی لبه تیغ است که ممکن به کلی‌گویی و منفی‌بافی دچار شود.

وحید اشتری مسئول اسبق سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران و از عوامل برنامه تلویزیونی «ثریا» در گفتگویی با خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ درباره مستند جنجالی «داد» که در جریان اکران‌های مردمی خود با برخی حواشی نیز همراه بوده است، گفت: نقطه قوت مستند «داد» را می توان دست گذاشتن بر روی مواردی دانست که معمولا کسی به آنها نمی پردازد؛ البته نه از آن جهت که این موارد خیلی خطرناک است بلکه از این نظر که در میان دعواهای سیاسی حاضر در کشور فراموش می شوند.

وی افزود: بر خلاف خیلی از بازداشت ها و برخوردهایی که با یک روزنامه نگار بخاطر یک مساله بی اهمیت می شود و تیتر همه رسانه ها می گردد، مثلا کارگران آق دره که شلاق می خورند به دلیل اینکه گرایش‌های سیاسی نداشته اند و نمی‌توان از آن، ماهی‌گیری سیاسی کرد موضوع شان برای اصولگراها و اصلاح طلبان اهمیتی ندارد؛ در حقیقت کارگردان این مستند دست بر روی موضوع و سوژه بکری گذاشته که در جامعه ما به دلایل مختلف به آنها پرداخته نمی‌شود.

این فعال سابق دانشجویی ادامه داد: از طرف دیگر هم اگر بخواهم به نقاط ضعف مستند «داد» اشاره کنم باید بیان کنم این مستند از روایت و داستان خوبی برخوردار نبوده و کارگردان بر روی داستان این مستند خیلی خوب کار نکرده بود؛ از همه مهمتر اینکه ارتباط دادن داستان مستند به برخی مسائل از جمله فتنه 88 و فائزه هاشمی ناقص بود و خوب شکل نگرفته است.

اشتری خاطرنشان کرد: به نظر من لزومی نداشت که در این مستند به موضوعاتی همچون فتنه 88 و آقازاده ها پرداخته شود زیرا اگر این بخش ها از مستند حذف شود هیچ لطمه ای به آن وارد نمی شود؛ در حقیقت مدل پراختن مستند «داد» به موضوعاتی چون فتنه، آقازاده ها و ماجرای عاشورا آنگونه که باید خوب درنیامده بود.

وی در ادامه سخنانش، پرداختن مستند به موضوع فساد در سیستم حمل و نقل کشور را نقطه قوت اثر دانست و بیان کرد: کارگردان با دست بالا و از موضعی قدرتمند وارد این موضوع شده است؛ چهره ای که از صفائیان به‌عنوان لیدر کامیون داران معترض نشان داد یک چهره ضعیف و آدمی که مستحق ترحم باشد نیست و جلوه یک آدم محکم و یک فهرمان مبارزه با فساد را به تصویر می‌کشد. مستند در پرداختن به موضوع بی عدالتی اثر رو به جلویی است و افرادی را به مخاطبان نشان می‌‌دهد که مطالبات صنفی جدی و عدالتخواهانه ای دارند.

مسئول اسبق سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران یادآور شد: دیگر نکته جالب مستند «داد» این است که برداشت رایج از مطالبات صنفی را که شکل امنیتی به خود می گیرد و به همین بهانه ها با آنها برخورد می‌کنند، برای مردم و مخاطبان خود کاملا شکسته است؛ در این مستند می بینیم نماینده صنف رانندگان معترض برای حضور در سوریه و مبارزه با داعش ثبت نام کرده و سرپرست صنف پرستاران که تبعید شده و بدترین برخوردها با او صورت گرفته خط قرمز خود را مصاحبه با رسانه های بیگانه عنوان می کند.

اشتری با بیان اینکه این مستند دست بر روی مسائل و مشکلات مردم گذاشته متذکر شد: مستند «داد» کار خود را کرده و حرف خود را زده و بر روی آن دسته از مسائل و مشکلات مردم دست گذاشته که کسی تا امروز به آنها نپرداخته است و مخاطبان خود را با مسائل و مشکلات مردم درگیر می‌کند.

این فعال سابق دانشجویی در بخش دیگری از سخنانش پیرامون رعایت نکات و ظرایف لازم برای پرهیز از سیاه نمایی در آثار مستند تصریح کرد: سیاه نمایی را نباید به‌عنوان یک برچسب ترسناک استفاده کنند که کسی سراغ مفاهیم عدالتخواهانه نرود. در حال حاضر افراد فراوانی در کشور داریم که متخصص سفیدنمایی و گل و بلبل نشان دادن همه چیز هستند و کارها و مستندهایی می سازند که در راستای سفیدنمایی و صلح کل بودن است. اگر در این میان، یکی دو نفر هم اگر با آثار خود سیاه نمایی کنند فکر نمی کنم به جایی بربخورد، باید فرصت داد تا مستندسازی های عدالتخواهانه شکل بگیرد ولو در مواردی به سمت سیاه نمایی و اشتباهات این‌چنینی برود.

مسئول اسبق سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در ادامه سخنانش گفت: اگر مستندسازی قرار است چنین فیلم هایی را تهیه و تولید کند اول باید این تفکر را که به طور مثال، چون سر و صدای کارگرها زیاد شده، چیزی بسازیم، می‌گویند فقط امثال بی‌بی‌سی ازین حرفها می‌زند، کنار بگذارد. به این معنا که برای پیگیری دردهای مردم، اعتقاد راسخ داشته باشد؛ در حقیقت، یک فیلمساز و یا مستندساز باید در باطن خود دغدغه مردم را داشته باشد، حرفش باید از دل برآید تا بر دل نشیند.

اشتری با بیان اینکه تولید اثر در حوزه عدالتخواهانه به مبانی فکری نیاز دارد، عنوان کرد: نکته دیگر اینکه کار عدالتخواهانه کردن با سایر کارها متفاوت است؛ ساختن مستند در مورد موضوعات عدالتخواهانه مبانی فکری و ایدئولوژیک نیاز دارد و همانند راه رفتن بر روی لبه تیغ است؛ بر این اساس وقتی یک کارگردان و فیلمساز اقدام به ساخت یک کار مستند می‌کند، نیاز به پیش زمینه فکری و ذهنی دارد تا به دقت دیالوگ‌هایی را انتخاب کند تا مخاطب، عدالتخواهی مورد اشاره در این اثر را انقلابی برداشت کند.

وی ساختن کار در حوزه عدالتخواهی را بسیار دشوار دانست و ادامه داد: کار کردن و فیلم ساختن در حوزه موضوعاتی چون عدالتخواهی کار بسیار سخت و دشواری است و هر فردی که مبانی ندارد نمی تواند به سراغ تهیه و تولید چنین کارهای برود؛ در حقیقت کار کردن در این حوزه مبانی بسیار جدی نیاز دارد و باید یک سیری در آثار متفکران انقلاب مثل امام خمینی (ره)، رهبری، شهید مطهری و مرحوم شریعتی و مابقی را به دقت و کامل خوانده باشد، در غیر این صورت در کار خود به ورطه‌کلی گویی و منفی‌بافی می‌افتد.

مسئول اسبق سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: یکی دیگر از نقاط قوت مستند «داد» پرونده سازی و آرشیو کردن یک کار خوب دانشجویی بود چرا که در این مستند حضور یک تشکل دانشجویی را به وضوح می‌بینیم که دغدغه‌ای داشته و آن را پیگیری کرده و امروز ما این موضوع را آرشیو شده می‌بینیم.

اشتری اضافه کرد: از طرف دیگر، ساخت مستند «داد» کار بسیار خوبی است از این جهت که بابی را در حوزه مستندسازی در بین بچه‌های مستندساز باز کرد؛ مسائل جدی زیادی وجود دارند که علی‌رغم جذابیت موضوعشان، هیچ وقت به‌عنوان یک سوژه مستند به آن نگاه نمی‌شود.

این فعال سابق دانشجویی، «داد» را یک بیانیه تصویری عنوان کرد و یادآور شد: در واقع وقتی مخاطبان این مستند را می بینند و با آن درگیر می شوند این پیام را با خود به همراه دارد که یک جمع دانشجویی اگر پروژه ای را پیش ببرند ولو با یک جمع کم با یک کار رسانه ای خوب حاصلش می تواند علاقمند شدن هزاران دانشجو به فعالیت در این عرصه باشد؛ در واقع مستند «داد» به نوعی یک بیانیه تصویری بود که با یک فیلم مستند، کل جنبش دانشجویی کشور دعوت شد تا کار مطالبه‌گری در حوزه عدالت را انجام بدهند.

مسئول اسبق سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران تصریح کرد: اگر بخواهم از افراد و اقشاری به عنوان مخاطبان اصلی مستند «داد» نام ببرم در درجه اول از «آملی لاریجانی» باید نام ببرم. قوه قضائیه باید مقداری دست و پای خود را جمع کند؛ این اتفاقاتی که بعد از گذشت 38 سال بعد از انقلاب در این قوه می بینیم، خیلی اعجاب آور است. چنین فاجعه‌ ای مستند شده و در نقاط مختلف کشور نمایش داده است اما مخاطب اصلی آن، انگار این چیزها برایش طبیعی است و هیچ واکنشی به چنین اتفاقات هولناکی که در زیر مجموعه‌اش رخ داده، نمی‌دهد.

اشتری در ادامه سخنانش گفت: در حقیقت، آقای آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه، آقای قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آقای آخوندی وزیر راه و شهرسازی باید مستند «داد» را با دقت مشاهده کنند.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به کارشکنی های صورت گرفته در اکرانهای مردمی مستند «داد» خاطرنشان کرد: عدالتخواهی هزینه دارد و بسیار طبیعی است با اکران عمومی آن در دانشگاه ها و مراکز علمی-فرهنگی مختلف برخورد شود.

این فعال سابق دانشجویی تصریح کرد: این بی‌مهری‌ها و مقابله‌هایی که با مستند «داد» و مستندهایی از قبیل آن انجام می شود طبیعت کار و فعالیت در این حوزه است؛ در حقیقت وقتی مستندی درباره عدالت ساخته می شود طبیعی است که برخوردهای مختلفی با آن صورت بگیرد.

گفتنی است علاقه‌مندان جهت دریافت و اکران مستند «داد»، می‌توانند عبارت «داد» را به 30004550 ارسال کنند.